بغداد – ایرنا – ترکیه در دو عملیات نظامی پیاپی از دوشنبه هفته گذشته ۱۵ ژوئن (۲۶ خرداد ۹۹) و چهارشنبه ۱۷ ژوئن (۲۸ خرداد ۹۹)، حملات گسترده ای را در شمال عراق برای سرکوب عناصر حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) آغاز کرده است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، ترکیه در عملیات نخست خود از جنگنده های اف- ۱۶ بهره برد و مواضع حزب کارگران کرد ترکیه را در ارتفاعات «قندیل» در شمال عراق مورد هدف قرار داد.

وزارت دفاع ترکیه بر این عملیات که فقط جنگنده های ترکیه در آن مشارکت داشته و بیش از ۵۰۰ مقر پ.ک.ک را در شمال عراق هدف قرار دادند، عنوان «پنجه (چنگال) عقاب» نهاده است.

مرحله دوم این عملیات از چهارشنبه گذشته با عنوان «پنجه ببر» با ورود زمینی نیروهای ارتش ترکیه به بخش هایی از شمال عراق آغاز شده است.

وزارت دفاع ترکیه اعلام کرده است که در این عملیات، نیروهای تکاور ترکیه مشارکت کرده و اقدام به هلی برن نیرو در داخل خاک عراق کرده تا مخفیگاه ها و مواضع پ.ک.ک را نابود کنند.

بر پایه اعلام امروز (شنبه) وزارت دفاع ترکیه در عملیات پنجه عقاب ۷۰۰ هدف پ.ک.ک منهدم شده است

ارتش ترکیه مقر فرماندهی این عملیات وسیع را که از آن با عنوان کم سابقه ترین یاد شده، در نزدیکی نوار مرزی ترکیه با شمال عراق ایجاد کرده است.

هنوز گزارش دقیقی از خسارت های این عملیات به عناصر پ.ک.ک منتشر نشده اما ارتش ترکیه مدعی است که ضربات مهلکی وارد کرده و مقادیری تسلیحات و مهمات کشف و ضبط کرده است.

بر اساس اعلام «خلوصی آکار» وزیر دفاع ترکیه، تاکنون ۱۵۰ پناهگاه طبیعی (غار) و مقادیر زیادی مهمات و بیش از ۱۶۰ مین نابود شده اند.

دولت عراق به نوبه خود به شدت به این عملیات نظامی آنکارا اعتراض کرده و در کمتر از یک هفته دو بار سفیر ترکیه در بغداد به وزارت امور خارجه عراق فراخوانده شده و دو یادداشت اعتراض آمیز جداگانه تقدیم وی شده است.

کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق نیز از دولت عراق خواسته است شکایت نامه رسمی به سازمان ملل بنویسد.

در مقابل نخست وزیر عراق تاکنون شخصا نسبت به این عملیات موضع روشنی نگرفته امری که سبب شده است برخی کارشناسان عراقی به این باور برسند که عملیات ترکیه در هماهنگی پنهانی با بغداد صورت گرفته است.

«هشام الهاشمی» کارشناس نزدیک به دولت عراق در توئیتی نوشته که عملیات ترکیه در شمال عراق با هماهنگی مخفیانه دولت عراق صورت گرفته است.

این باور از آنجا ناشی می شود که چند روز پیش از آغاز عملیات ترکیه در شمال عراق، رییس سازمان اطلاعات ترکیه سفری محرمانه به بغداد داشت و برخی کارشناسان، بر همین اساس، عملیات جاری را در هماهنگی بین آنکارا و بغداد ارزیابی می کنند.

در همین حال منابع کرد شمال عراق نیز اعتقاد دارند که عملیات کنونی ترکیه با هماهنگی دولت اقلیم کردستان عراق صورت می گیرد و علت را سکوت اربیل نسبت به عملیات ترکیه در شمال عراق می دانند.

طبق اعلام قبلی ستاد فرماندهی مشترک نظامی عراق که عملیات پنجه عقاب را محکوم کرده بود، جنگنده های ترکیه تا عمق ۱۹۳ کیلومتری، حریم هوایی عراق را نقض کرده و اقدام به هدف قرار دادن برخی از اردوگاه های آوارگان کرده اند.

این درحالی است که رسانه های عراقی گفته اند که نیروهای زمینی ترکیه تا عمق ۸۰ کیلومتری خاک عراق نفوذ کرده اند.

منابع خبری عراقی این ورود تازه نظامیان ترکیه به شمال کشورشان را در تعارض حتی با تفاهم نامه سابق بغداد - آنکارا که در دهه ۸۰ قرن گذشته بین رژیم وقت حاکم بر عراق با دولت ترکیه امضا شده، می دانند.

بر اساس آن تفاهم نامه که دولت عراق بعد از سقوط رژیم بعث، اصولا نسبت به صحت وجود آن تردید دارد، آنکارا مجاز است در صورت وجود هرگونه تهدید از داخل خاک عراق، تا عمق ۱۰ تا ۱۵ کیلومتری عوامل تهدید را در خاک عراق تحت تعقیب قرار دهد.

اعتراضات عراق به عملیات کنونی ترکیه، پایگاه های ترکیه در خاک عراق را نیز شامل شده و فاش شده است که آنکارا حدود ۱۰ پایگاه نظامی در عمق خاک عراق دارد.

منابع خبری عراق امروز شنبه به نقل از یک مقام بلندپایه ترکیه که نامش برده نشده آورده اند که آنکارا درصدد ایجاد پایگاه های جدید نظامی در شمال عراق است.

علاوه بر همه اینها، نیروهای ترکیه از سال ۲۰۱۵ متعاقب حمله گروه تروریستی داعش به موصل، در منطقه «بعشیقه» شمال موصل نیروهای خود را مستقر کرده و پایگاه ایجاد کرده اند.

ترکیه بخشی از این حضور نظامی را برای حفاظت و حمایت از عراق به ویژه اقلیت ترکمن و همچنین اهل سنت عراق عنوان کرده است.

 بر اساس گزارش ها، ترکیه حدود سه هزار نیروی نظامی در شمال عراق دارد که بخشی از آنها ادعا شده است با هدف آموزش نیروهای عراقی به ویژه نیروهای پیشمرگه در کردستان عراق حضور دارند.

عناصر حزب کارگران کرد ترکیه که جزء گروه های چپگرای کرد به شمال می روند در آوریل ۲۰۱۳ به دنبال توافق آتش بس بین آنکارا و «عبدالله اوجالان» رهبر زندانی پ.ک.گ در ترکیه، به ارتفاعات شمال عراق عقب نشینی کردند.

آنکارا از ۲۰۰۷ پ.ک.ک را در شمال عراق به بهانه تهدید این عناصر علیه امنیت ملی ترکیه، مورد هدف قرار می دهد و هر از گاهی مواضع آنها را در ارتفاعات قندیل و شمال «سنجار» در استان نینوا بمباران می کند.

گزارش های غیرر رسمی حاکی است که حزب کارگران کردستان ترکیه بین سه تا شش هزار جنگجو در شمال عراق دارد.

نیروهای پ.ک.ک با وجود درخواست های مکرر دولت بغداد و گاهی دولت اقلیم کردستان، از ترک ارتفاعات شمال عراق خودداری کرده اند.

با وجود سه دهه بحران بین حزب کارگران کردستان و دولت ترکیه تاکنون جامعه جهانی و قدرت های بزرگ برای حل و فصل این پرونده به طور جدی ورود نکرده اند و همین امر راهکار رسیدن به حل بحران را پیچیده تر کرده و در نتیجه امنیت کشورهای منطقه را دستخوش تهدید قرار داده است.