رصدخانه ابوریحان بیرونی دانشگاه شیراز، به دلیل شرایط کرونایی تنها پذیرای دانشجویانی بود که کسوف را از طریق پخش زنده اینستاگرامی برای علاقهمندان پخش کردند.
این اقدام به همت بخش ترویج و توسعه انجمن نجوم دانشگاه شیراز رخ داد.
فرهنگسرای نجوم شیراز نیز با توجه به محدودیتهای کرونایی، بدون اعلام عمومی این رویداد را برگزار کرد و تنها افرادی موفق به رصد شدند که از کلاسهای آموزشی این فرهنگسرا بهره میبرند و کسانی که بهصورت گذری، از بوستان معلم عبور میکردند.
کسوف در فرهنگسرای نجوم در کنار المان ساعت آفتابی برگزار شد و تلسکوپ تخصصی خورشیدی و نیز دو تا تلسکوپ دابسونی در اختیار علاقهمندان قرار گرفت.
رییس رصدخانه ابوریحان بیرونی دانشگاه شیراز در حاشیه این رصد، در گفتوگو با ایرنا بیان کرد: خورشیدگرفتگی درکل پدیده مهمی است و در زمانهای قدیم بر باورهای مردم و سرنوشت جنگها و مسائل اینچنینی تاثیرگذار بود.
معین مصلح افزود: در قرن نوزدهم از بعد مکانیابی بسیار دقیق و زمان سنجی از این پدیده بهره میگرفتند و نقطه شروع و پایان و زمان دقیق هر اتقاق کوچک در این فرایند ضبط و ثبت میشد؛ در قرن بیستم هم از آنجا که تاییدکننده نظریه نسبیت عام انیشتین بود، اهمیت یافت.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز با بیان اینکه خورشیدگرفتگیها تا به امروز برای منجمان جذاب بوده است، ابراز داشت: منجمان از این رهگذر میتوانند تاج خورشید را اندازه بگیرند؛ همچنین زیباییهای طبیعی این پدیده برای همه مردم جذاب است.
خورشیدگرفتگی اول تیرماه ۹۹ که باعنوان آخرین کسوف قرن چهاردهم شناخته میشود، از نوع حلقوی بود و در شیراز با ۶۸ درصد پوشیدگی روی داد.
کسوف حلقوی به این صورت است که اگر حتی در مرکز مسیر اصلی خورشید گرفتگی هم قرار گیریم، نمیتوانیم خورشید را کاملا پوشیده ببینیم؛ زیرا در این نوع خورشیدگرفتگی، فاصله ماه از زمین بیشتر است، بنابراین در بهترین حالت وقتی ماه از مقابل خورشید عبور میکند، نور باریکی را خواهیم دید.
این خورشیدگرفتگی از مرکز آفریقا آغاز شد، از یمن، عمان و جنوب ایران عبور و به سمت پاکستان، هند، چین و اقیانوس آرام حرکت کرد.
این خورشیدگرفتگی از ساعت ۸ و ۴۵ دقیقه صبح در ایران آغاز شد، در ساعت ۸ و ۵۰ دقیقه در شیراز رویت شد، تا ساعت ۱۰ و ۱۰ دقیقه به حداکثر گرفتگی رسید و درنهایت در ساعت ۱۱ و ۴۰ دقیقه به پایان رسید.
کسوف یا خورشیدگرفتگی زمانی رخ میدهد که ماه تقریبا در یک خط بین زمین و خورشید قرار گیرد. این رخداد در دو بازه زمانی از سال که به فصول گرفت مشهورند و هر ۶ ماه یک بار به وقوع میپیوندد.
در این بخش از زمان، سایه و نیم سایه ماه بر روی زمین میافتد و بنابراین در نقاطی از زمین درصد زیادی از قرص خورشید و در مساحت بزرگی در اطراف این خط، درصد کمتری پوشانده میشود که با ابزار و ادوات نجومی مناسب قابل رصد است. این پدیده شامل چهار گونه، کامل، جزیی، حلقوی و ترکیبی است.