اماکن و سرانه ورزشی را باید جزو یکی از ارکان مهم سرمایه گذاری، رونق، توسعه و ارتقای ورزش همگانی و قهرمانی دانست به طور قطع استفاده حداکثری از منابع، امکانات و هدفمند کردن برنامههای زیر ساختی و عمرانی توسعه ورزش کشور به منظور توزیع عادلانه منابع برای ساخت اماکن ورزشی، افزایش دسترسی مردم به این فضاها متناسب با نیازها، سرمایه گذاری دولت در مناطق محروم و نیمه برخوردار از اهمیت بالایی برخوردار است.
در زمینه ساخت اماکن ، به روز کردن امکانات و زیرساخت های ورزشی کشور بر اساس استانداردهای روز جهان که در زمره مزیتهای صنعت ورزش بشمار میرود، در حوزه ورزش نقش اساسی را در ابعاد داخلی و خارجی از جمله ارتقا سلامت جسم و روان آحاد جامعه و کاهش ناهنجاریها و کسب میزبانیهای بین المللی و تقویت جذب سرمایه گذاری خارجی، ایفا میکند.
وزارت ورزش و جوانان دولت یازدهم و دوازدهم در فعالیت هفت ساله خود با وجود محدودیتهای فراوان برای اعتلای ورزش کشور کوشیدند تا با تبدیل تهدیدها به فرصت و تکیه بر پویا شدن صنعت ورزش و ظرفیتهای موجود آن، تحولی در زیرساختهای ورزشی و ضرورت ایجاد ورزشگاههایی با استانداردهای بین المللی مناسب برای میزبانی ایجاد کنند.
استان اصفهان با بیش از ۳۱۱ هزار ورزشکار سازمان یافته در این زمینه از جمله استانهایی بود که اگرچه همچنان با مشکل کمبود زیرساختهای ورزشی روبروست اما طی سالهای اخیر توانست با افزایشی نسبی سرانه ورزشی، خود را در مسیر بهبود اوضاع قرار دهد بویژه گشایش ورزشگاه نقش جهان به عنوان رویدادی به یاد ماندنی در تقویم ورزش اصفهان و کشور نمادی از همکاری بین دولت و سایر نهادها بود.
استان افزون بر پنج میلیون نفری اصفهان دارای ۱۰۷ شهر و یکهزار و ۹۳۴ روستا و آبادی با جمعیت نزدیک به ۶۰۰ هزار نفر است، اکنون ۵۶۴ مکان ورزشی زیرمجموعه ورزش و جوانان در استان وجود دارد که بیشترین آنها سالن چند منظوره با ۲۵۰ و سالن رزمی با ۱۰۵ و کمترین آنها پیست اسکیت با یک و مانژ سوارکاری با ۲ مورد است.
بر پایه آمار و ارقام اخذ شده از اداره کل ورزش و جوانان اصفهان، در سال ۹۱ سرانه ورزشی ۰.۳۲۱ متر مربع به ازای هر نفر بود و این رقم به صورت پلکانی افزایش یافت و به عدد یادشده رسیده است.، از سوی دیگر تعداد باشگاه های ورزشی در زمان فعالیت دولت یازدهم ۶۷۰ باشگاه بود که این رقم اکنون به افزون بر یک هزار و ۷۰۰ رسیده و ۱۳۹ درصد رشد را نشان می دهد.
ورزشگاه نقش جهان، الگویی ملی با محوریت همکاری دولت و بخش خصوصی
ورزشگاه مدرن نقش جهان اصفهان، چهارشنبه ۱۲ آبان ۹۵ پس از حدود سه دهه فراز و فرود و انتظار بین نسلی با حضور معاون اول رییس جمهوری و در میان خوشحالی مردم و ورزشکاران افتتاح شد، این ورزشگاه که به خاطر زمان طولانی اجرا به نقش جهان نیمه تمام شهرت یافته بود، با ایجاد موجی از شادی بین مردم و ورزشکاران نصف جهان نقش آفرینی خود را آغاز کرد.
ورزشگاه نقش جهان با ظرفیت ۷۵ هزار نفر پس از ورزشگاه آزادی تهران دومین وزرشگاه بزرگ کشور محسوب میشود، ظرفیت ورزشگاه آزادی تهران به ۷۸هزار نفر میرسد. پس از نقش جهان ورزشگاه یادگار تبریز با ظرفیت حدود۷۰هزار نفر و میانرود شیراز با ظرفیت ۵۰ هزار نفر به ترتیب در رده سوم و چهارم قرار دارند.
به گفته مسئولان آن زمان شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی کشور، ورزشگاه نقش جهان از نظر سازه در زمره بهترین ورزشگاههای ایران به حساب میآید و بهرهبرداری آن حرکتی تحول آفرین در بخش ورزش استان اصفهان و برطرف کردن دغدغه ورزشکاران و ورزش دوستان است.
کمبود فضاهای ورزشی و به ویژه ورزشگاههای دارای ظرفیت بالا در سراسر کشور همواره جزو دغدغه های مردم و به ویژه ورزشدوستان بوده است، به همین دلیل میزبانی بسیاری از مسابقات مهم و ملی را بر دوش ورزشگاه آزادی تهران قرار داده میشود، در استان اصفهان نیز که همواره تیمهای ریشه دار و مدعی در لیگهای مختلف داشته کمبود فضای ورزشی و ورزشگاه وجود داشته تا جایی که هواداران تیم فولاد مبارکه سپاهان برای حمایت از تیم خود در رقابتهای لیگ برتر، جام حذفی و لیگ قهرمانان آسیا مجبور بودند مسیری افزون بر ۳۵ کیلومتر را در یکی شلوغترین راههای درون و برون شهری اصفهان طی کنند و برای تشویق این تیم پرهوادار به ورزشگاه فولادشهر، ورزشگاه اختصاصی تیم ذوب آهن بروند.
متاسفانه در آن سالها حوادث جاده ای ناگوار و مرگباری برای هواداران رخ داد از دیگر سو سبب شد در برخی از بازیها که شمار تماشاگران کاهش محسوسی یافته و گاه به زیر هزار نفر برسد، از بُعد سیاسی و تبلیغاتی نیز به درازا کشیده شدن عملیات اجرایی ورزشگاه نقش جهان نیز حرفها و حدیثها فراوانی داشت و سوژه دائم برای سخنرانی گروه های مختلف تبدیل شده بود.
طرح اولیه این ورزشگاه با عنوان ورزشگاه بزرگ یا ورزشگاه المپیک (دهکده المپیک) در سال ۱۳۶۷ تهیه شد و کلنگ آن پس از ایجاد مؤسسه ای به نام ورزشگاه بزرگ به منظور پیگیری مراحل ساخت آن، در سال ۱۳۶۸ از سوی مدیرعامل وقت این مؤسسه به زمین زده شد، فعالیتهای ساختمانی این ورزشگاه از اوایل دهه ۷۰ شروع شد و مرحله نخست آن بطور در سال ۱۳۸۱ آماده شد و تیم سپاهان در سال های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۶ بازی های خانگی خود را در این ورزشگاه برگزار می کرد و حتی این تیم نخستین قهرمانی خود در لیگ برتر را در این ورزشگاه جشن گرفت.
این مجموعه در آن زمان حدود ظرفیت حدود ۴۰ هزار نفر در سکوهای بتنی طبقه اول گنجایش داشت و در سال ۱۳۸۶ برای انجام مرحله دوم عملیات ساخت تعطیل شد اما متاسفانه رشد چشمگیری حاصل نشد و این وقفه تنها به تخریب بخشهای زیادی از سازه و قسمتها منجر و در اقدامی دیگر از سال ۹۰ تا تابستان سال ۹۱ بدنبال قرار گرفتن ورزشگاه نقش جهان شاهد تحرکی موقت بود و برخی از بخش های آن تکمیل شد.
با این اقدامات، اداره ورزش و جوانان استان اصفهان در مرداد سال ۹۲ اعلام کرد مرحله نخست این مجموعه ورزشی با نصب صندلی های طبقه اول استادیوم فوتبال، ساختمان VIP، چمن زمین فوتبال، تکمیل پیست تارتان و نصب اسکوربرد زمین فوتبال بهره برداری می شود، اما این امر باز هم محقق نشد.
سرانجام در ۸ آذر ۱۳۹۳، وزارت ورزش و جوانان و شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی کشور، مدیریت اجرایی ورزشگاه نقش جهان را برای تکمیل و بهره برداری آن به مجتمع فولاد مبارکه و باشگاه سپاهان واگذار کردند.
این طرح ورزشی به عنوان یکی از دغدغه های مردمی از ابتدا تاکنون برای اتمام بویژه در سه سال اخیر، با فراز و نشیب های فراوانی همراه بوده و برای تکمیل و افتتاح این طرح بزرگ با محدودیتهای مالی روبرو بوده است، اما همکاری بخش خصوصی و شرکت مجتمع فولاد مبارکه اصفهان توانست این طرح را برای تکمیل آماده کند.
به گفته مسئولان امر، ایمنی ورزشگاه نقش جهان بر مبنای آخرین استانداردهای فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) است و حتی تیم ملی فوتبال هم می تواند درصورت نیاز در آینده نزدیک بازی خود را در این ورزشگاه برگزار کند.
عضو هیات علمی و استاد تربیت بدنی دانشگاه آزاد اصفهان واگذاری ورزشگاه نقش جهان به فولاد مبارکه که در مجموع به افتتاح آن منجر شد را نمونه ای مناسب در مشارکت و همکاری بین نهاد ورزش و دیگر نهادهای کشور دانست و ادامه داد: این هم افزایی میتواند به عنوان الگویی در سایر زیرساختهای ورزشی مورد استفاده قرار گیرد، اگر باشگاه فولاد مبارکه سپاهان و مجتمع فولاد مبارکه پای کار نمی آمدند بدون شک بعد از ۱۹ سال هم این ورزشگاه گشایش نمی یافت و مردم باید حتی تا یک دهه دیگر منتظر گشودن درهای آن می شدند.
رسول نظری با بیان اینکه، محدودیتهای عمرانی و بودجه ای در بدنه ورزش در تمام نقاط کشور به چشم می خورد، اظهارداشت: باید با همکاریهای بین بخشی با سایر نهادها در راستای تکمیل و حفظ زیرساختها و افزایش سرانه ورزشی تلاش کرد.
وی تصریح کرد: این خواسته و همکاری در دولت تدبیر و امید سبب رفع مشکلات و عزم جدی برای واگذاری ورزشگاه و در نهایت تکمیل آن شد که در نهایت سودی برای کل ورزش استان و کشور به همراه داشت.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: مجتمع فولاد مبارکه تاکنون افزون بر ۶۰ میلیارد تومان برای آن هزینه کرده و سالانه بالغ بر پنج میلیارد تومان نیز برای نگهداری آن هزینه میکند و در کنار آن موضوع حراست، نگهداری، سرمایههای انسانی و نگهداری دستگاه ها و زیرساختهای این ورزشگاه از اهمیت بالایی برخوردار است که مجموعهای بزرگ مانند فولاد مبارکه از پس آن بر می آید.
نظری افزود: در صورتی که وزارت ورزش و جوانان، اداره کل ورزش و جوانان، شهرداری و فولاد مبارکه دور یک میز بنشینند و در راستای توسعه روز افزون این مجموعه ورزشی اقدام کنند میتوانیم شاهد خلق یکی از بزرگترین مجموعه های کامل ورزشی در سطح کشور باشیم.
وی ادامه داد: علاوه بر آن اکنون توسعه در شمال اصفهان در محدوده شهرستانهای برخوار و شاهین شهر و شهرهای گز، دولت آباد و خورزوق و افتتاح رینگ چهارم اصفهان به تبدیل مجموعه ورزشی بزرگ نقش جهان به مجموعه ای بزرگتر کمک شایانی خواهد کرد که به پویایی ورزش استان و کشور می انجامد.
این پژوهشگر ورزشی با بیان اینکه استان اصفهان با حدود افزون بر پنج میلیون نفر جمعیت با کمبود سرانه ورزشی روبروست، گفت: در این ارتباط باید از کمک و همکاری بنگاههای بزرگ اقتصادی مانند آنچه در نقش جهان شاهد بودیم به بهترین شکل ممکن استفاده شود.
راهبرد مطمئن جلب مشارکت، برای توسعه ورزش
آنطور که رییس اداره فنی مهندسی ادارهکل ورزش و جوانان اصفهان گفت واگذاری حق نگهداری و بهرهبرداری از اماکن ورزشی به دهیاریها، سازمانهای مردمنهاد، اشخاص حقیقی و حقوقی، راهکاری مناسب برای توسعه ورزش در مناطق روستایی است.
حسین محمودیه در گفت و گو با ایرنا اظهارداشت: واگذاری حق نگهداری و بهرهبرداری از اماکن ورزشی به دهیاریها، سازمانهای مردمنهاد، اشخاص حقیقی و حقوقی گامی مثبت و مفید است و رونق ورزش در مناطق روستایی و یا کم برخوردار را به همراه خواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه واگذاری اماکن ورزشی به بخش خصوصی برخی از مشکلات بخصوص مباحث مالی را کم میکند، گفت: بنابراین میتوان اعتبارات را برای امور دیگر و یا ساخت و سازهای جدید تخصیص داد، زیرا تامین تمامی هزینهها از توان وزارتخانه و اداره کل خارج است و اینگونه شیوهها موثر و سودمند هستند.
محمودیه با تاکید بر اینکه اشتیاق، همافزایی و مشارکت در اصفهان برای اجرای این مصوبه وجود دارد، ادامه داد: پیشتر مسوولانی از دهیاریها به اداره کل مراجعه و برای دریافت حق نگهداری و بهره برداری اماکن ورزشی پیشنهاد میدادند اما چون مصوبه قانونی مرتبط وجود نداشت انجام آن برای ما این کار مقدور نبود اما با مصوبه اخیر دولت خواهیم توانست با آنان همکاری کنیم.
به گفته وی اجرای طرح واگذاری حق نگهداری و بهرهبرداری از اماکن ورزشی به دهیاریها، سازمانهای مردمنهاد، اشخاص حقیقی و حقوقی در پیشرفت ورزش بویژه در مناطق شرقی شهرستان نقش بسزایی خواهد داشت.
رییس اداره فنی مهندسی اداره کل ورزش و جوانان اصفهان با بیان اینکه پراکنش مجموعهها و سالنهای ورزشی در تمام مناطق و شهرستانهای استان وجود دارد اضافه کرد: سالنهای ورزشی در دور افتادهترین روستاهای خور و بیابانک در شرق استان و همچنین در غرب و دیگر نقاط وجود دارد و با طرحهای همچون طرح مذکور میتوان برای توسعه هرچه بیشتر ورزش و حفظ سلامتی مردم برنامهریزی کرد.
در استان اصفهان افزون بر ۳۵۰ هزار وزشکار سازماندهی شده فعالیت دارد.