امام رضا (ع) سال ۲۰۰ هجری با اصرار و برنامهریزی سیاسی خلیفه وقت "مامون عباسی" از مدینه به خراسان هجرت کردند. حضرت رضا (ع) در جریان این هجرت تاریخی از مسیر بصره، اهواز و فارس در جنوب شرق ایران به مقصد مرو در شمال خراسان طی طریق نمودند. در این مسیر حضرت از شهرهای نباج، بصره، اهواز، اربق (اربک)، ارجان (بهبهان)، ابرکوه (ابرقوه)، دهشیر (فراشاه)، یزد، قدمگاه خرانق (مشهدک)، رباط پشت بادام، نیشابور، قدمگاه نیشابور، دهسرخ، توس و سرخس عبور کرده و در شهر مرو اقامت گزیدند.
علیرضا قامتی روز دوشنبه در نشست شورای فرهنگ عمومی نیشابور افزود: با وجود این محدودیت که امری موقتی است مناسبت معنوی و تاریخی دهم تیر ماه سالروز ورود حضرت امام رضا(ع) به نیشابور در جریان هجرت آن امام همام از مدینه به خراسان باید در فرهنگ و زندگی شهروندان نیشابوری مورد توجه قرار گیرد تا ما باید همیشه قدردان این مقدم مبارک باشیم.
وی ادامه داد: توجه شایسته به مناسبت معنوی تاریخی ورود امام هشتم شیعیان جهان به نیشابور اتصال این خطه و خراسان رضوی را به اهل بیت عصمت و طهارت (ع) مستحکمتر میکند.
فرماندار نیشابور همچنین گفت: پیش از این پشنهاد شده بود تا روز دهم تیر ماه در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران به عنوان "روز ملی خراسان" نامگذاری شود.
وی افزود: مسوولان اجرایی و فرهنگی شهرستان نشابور در این چارچوب پیگیر ثبت همین روز در تقویم رسمی با عنوان "روز حدیث قدسی سلسلهالذهب" هستند.
امام رضا (ع) در جریان عبور از نیشابور به سمت مرو با استقبال پرشور مردم ضمن توقفی کوتاه حدیثی را که به "سلسلةالذهب" معروف شده و برگ زرینی در تاریخ نیشابور محسوب میشود، در جمع دهها هزار مشتاق اهل بیت (ع) تقریر فرمودند که مفاد آن حدیث حکومت عباسی را به شدت وحشتزده کرد.
حضرت در این روز در اجتماع هزاران نفری مردم مشتاق آن روز نیشابور در حالی که سوار بر هودج بودند، فرمودند "پدرم موسی کاظم به نقل از پدرش جعفرصادق از پدرش محمدباقر از پدرش علی زینالعابدین از پدرش حسین از پدرش علی بنابیطالب و ایشان از رسول خدا صلیالله علیه و آله و سلم و ایشان از جبرئیل به من گفت: شنیدم پروردگار سبحانه و تعالی میفرماید: کلمه لا اله الا الله دژ من است هر که آن را بگوید به دژ من وارد گشته، و آن کس که به دژ من وارد شده از عذاب من ایمن و آسوده است."
امام رضا (ع) سپس پرده هودج را افکندند و رفتند اما پس از چند گام دوباره توقف نموده، پرده را کنار زدند و فرمودند: البته این امر شرط و شروطی دارد و من از شروط آن هستم.
امام جمعه نیشابور نیز در نشست شورای فرهنگ عمومی این شهرستان گفت: نگاه به نیشابور بخاطر مشاهیرش نه نگاه استانی و ملی بلکه باید جهانی باشد.
حجتالاسلام سیدقاسم یعقوبی افزود: سازمان یونسکو برای سال آتی "همایش بینالمللی عطار" را در نیشابور برنامهریزی که میبایست همه ادارات و نهادها در آن باید مشارکت کنند.
مرکز شهرستان ۴۵۰ هزار نفری نیشابور در فاصله ۱۲۷ کیلومتری غرب مشهد واقع است.