جان بولتون جمهوریخواه کهنهکار و البته به شدت ضد ایرانی در کتاب خود با عنوان «اتاق اتفاق» که پر از اتهامات تند و گزنده علیه رئیس جمهوری آمریکا و اطرافیانش است ادعا کرده است که دونالد ترامپ از «شی جین پینگ» رییس جمهوری چین خواسته بود با خرید محصولات کشاورزی از آمریکا به وی کمک کند تا در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ پیروز شود. همچنین این کتاب نشان میدهد که ترامپ کمک مالی به اوکراین را مشروط به همکاری کیاف در پرونده تحقیقات پسر "جو بایدن" کرده بود.
اکنون ناظران میپرسند آیا این کتاب و افشاگریهای آن یک نقطه عطف به سبک واترگیت خواهد بود یا صرفا یک افشاگری دیگر از سوی منتقدان ترامپ که معمولا بینتیجه به فراموشی سپرده میشود.
تا اینجا واکنش دو حزب حاکم دموکرات و جمهوریخواه به افشاگریهای بولتون و تاثیر آن بر آینده سیاسی ترامپ بسیار متفاوت بوده است.
سناتورهای جمهوریخواه در مجموع درباره اتهامات مطرح شده در کتاب بولتون سکوت در پیش گرفتهاند و روایت وکیل و مقامهای کاخ سفید را تکرار میکنند که رئیس جمهوری هیچگاه کمکهای امنیتی به اوکراین را منوط به کمک کیاف در تحقیقات علیه "جو بایدن" و پسرش نکرده بود.
سناتور "جیمز لنکفورد" نماینده جمهوریخواه اوکلاهاما انگیزه بولتون را از انتشار این کتاب زیر سؤال برده و گفته است که وی به دنبال پول در آوردن از راه فروش کتابش است. برخی دیگر از سناتورهای جمهوریخواه چون "سوزان کالینز" نماینده ایالت میت یا "کوری گاردنر" نماینده کلورادو و "لامار الکساندر" نماینده تنسی حاضر به اظهار نظر درباره افشاگری های کتاب بولتون نشدهاند.
خود ترامپ خاطرات بولتون را "مجموعهای از دروغها و داستانهای ساختگی" توصیف کرده است و حتی هفته گذشته تلاش کرد که مانع انتشار این کتاب شود؛ درخواستی که توسط یک دادگاه فدرال رد شد.
دیگر اطرافیان رئیس جمهوری و شبکه تلویزیونی فاکس نیوز که سخنگوی ترامپ و جمهوریخواهان است، به شدت به بولتون تاخته و وی را به افشای اسرار دولتی و نقض سوگند وفاداری به حفظ اسرار متهم کردهاند.
در مقابل، دموکراتها افشاگریهای جان بولتون را تاییدی بر فساد رئیس جمهوری آمریکا دانستند و ابراز امیدواری میکنند که کتاب وی به ریزش علنی و قابل توجه در میان حامیان رئیس جمهوری در سنا منجر شود.
به باور برخی از ناظران نزدیک به حزب دموکرات، با اینکه کتاب بولتون پس از جلسه جنجالی استیضاح سنا منتشر شده است، مطمئناً پرونده ترامپ را نزد سنا سنگین خواهد کرد.
در این خصوص، "پیتر بیکر" نویسنده روزنامه نیویورک تایمز بر این باور است که ضربه بولتون به جایگاه سیاسی و حقوقی رئیس جمهوری آمریکا سنگین خواهد بود.
وی در مقالهای در نیویورک تایمز تصریح کرد: اما آقای بولتون یک شاهد خطرناک برای آقای ترامپ است که به سادگی نمیتواند او را کنار بزند. بولتون نه یک دموکرات لیبرال و نه یک بوروکرات دولت پنهان است. او یک کهنهکار محافظهکار با اعتبار جدی در میان جمهوریخواهان است.
به نظر بیکر، افشاگریهای بولتون دست اول بوده و میتواند به شورش برخی از جمهوریخواهان در سنا علیه رئیس جمهوری بینجامد.
وی میافزاید: در جریان استیضاح رئیس جمهوری، وکلای وی میگفتند که تلاش دموکراتها بر اساس شهادت دست دوم بوده و هیچ شاهد دست اولی حاضر نشده است بگوید که ترامپ به صراحت، کمک به اوکراین را به تحقیقات بایدن مرتبط کرده است. اکنون با انتشار کتاب بولتون، شاهد دست اول هم وارد کارزار شد.
به نظر میرسد که نخستین پیامد جدی کتاب جنجالی مشاور اخراجی امنیت ملی کاخ سفید را باید در عمیقتر و شفافتر شدن مرز میان ترامپ و جمهوریخواهانی دید که شاید فراکسیونی شورشی از این حزب را در کنگره به وجود آورند.
این مساله در صورت طرح سوال از رئیس جمهوری و احضار بولتون برای شهادت در صحن سنا، میتواند سناریویی پر خطر برای ترامپ باشد.
در این میان جان بولتون به طور علنی اعلام کرده است که در انتخابات ماه نوامبر به رئیس سابق خود رای نخواهد داد. به این ترتیب نام این جمهوریخواه کهنه کار در کنار شمار دیگری از جمهوریخواهان قرار گرفته است که به دونالد ترامپ پشت کردهاند.
"جورج دبلیو بوش" رئیس جمهوری پیشین، "کالین پاول" وزیر خارجه پیشین و سناتور جمهوریخواه "میت رامنی" هم گفتهاند به ترامپ رای نخواهند داد. "جب بوش" برادر رئیس جمهوری سابق جمهوریخواه و فرماندار سابق فلوریدا هم گفته است که مطمئن نیست به چه کسی رای خواهد داد.
با وجود این تحولات هنوز مشخص نیست افشاگریهای بولتون و خیز دوباره مخالفان ترامپ، تا چه اندازه توان ریزش در پایگاه انتخاباتی وی و سناتورهای جمهوریخواه خواهد داشت.