میلیاردها ریال خسارت مالی در بخش های کشاورزی صنعت، مسکن و زیرساخت ها از جمله نابودی هزاران خانه شهری و روستایی، بخشی از تبعات وقوع این رخداد طبیعی در گلستان بود.
ارزیابی و گزارشات مدیران بنیاد مسکن گلستان حاکی است که حدود ۱۴ هزار و ۶۰۰ خانه در سیل گلستان آسیب دید که کار مرمت و تعمیر آنها در سال گذشته به پایان رسید و بر اساس همین گزارش، از مجموع هفت هزار و ۷۰۰ واحد تخریب شده، همه آن ها نوسازی شد که در این میان بسیاری از خانه ها به مالکان تحویل داده شده و بقیه آماده تحویل است.
با این وجود، مشاهدات خبرنگار ایرنا از مناطق سیلزده و اظهارات برخی اهالی آق قلا نشان می دهد تعدادی از خانه هایی که به زعم مدیران بنیاد مسکن تکمیل شده هنوز برای سکونت آماده نیست و کمبودهای زیاد و مهمی برای شروع زندگی شهروندان سیل زده دارد.
بخش به اصطلاح سفت کاری اکثر هفت هزار و ۷۰۰ خانه نوسازی شده مناطق سیل زده به پایان رسیده و پیمانکاران بنیاد مسکن این واحدها را تحویل مالکان داده اند.
گفته می شود فقط بخشی از وام اختصاصی به مالکان به عنوان ضمانت تخریب خانه های آسیب دیده از سیل در بانکها بلوکه شده تا پس از تایید کارشناسان (صدور تاییدیه تخریب خانه های قدیمی ) توکاری این منازل انجام شود.
تعدادی از خانه های نوسازی شده در مناطق سیلزده هنوز لوله کشی آب و گاز ندارند و به گفته مالکان برای اینکه این چهاردیواری ها قابل سکونت شوند به طور متوسط ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون ریال اعتبار برای گرفتن این گرفتن امتیاز گاز و برق و لوله کشی و سیم کشی آن نیاز است.
مردم سیل زده گلستان معتقدند که در فصل زراعت و کشاورزی، استادکار کافی برای انجام امور فنی وجود ندارد و اگر بخواهند خانه های قدیمی خود را تخریب کنند، در زمان بازسازی و تکمیل منازل جدید، سرگردان می شوند.
هرچند بنیاد مسکن از گیرندگان وام ضمانت محضری گرفته تا اول، خانه های قدیمی خود را خراب کنند و سپس همه وام خود را دریافت کنند اما در این شرایط کرونایی و گرمای طاقت فرسای گلستان ضرورت دارد ترتیبی اتخاذ گردد تا شهروندان هر چه سریعتر در منازل خود سکونت یابند.
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی گلستان مدعی است که در میان ۲۲ استان آسیب دیده از سیل پارسال، گلستان جزو استان های پیشرو در ساخت خانه های آسیب دیده به شمار می رود و دولت نیز هشت هزار و ۱۲۰ میلیارد ریال اعتبار شامل ۵ هزار و ۸۸۰ میلیارد ریال وام با پرداخت ۴ درصدی در این استان پرداخت کرد.
سیدمحمد حسینی گفت بلوکه تسهیلات اعطایی به سیل زدگان برای تخریب خانه های قدیمی صحت ندارد و فقط مبلغ ۱۰ میلیون ریال از تسهیلات نزد بانک باقی میماند که این اقدام نیز بخشی از فرایند بانکی است.
وی افزود: لوله کشی آب گاز و برق که انجام نشدن به عنوان گلایه شهروندان سیل زده ، جزو تعهدات دولت در تکمیل واحدها نیست و طبق قانون باید از محل کمکهای بلاعوض و تسهیلات مالکان انجام شود.
به گفته وی مالکان خانه ها بر اساس تعهد باید خانههای خود را تخریب کنند زیرا اگر تخریب صورت نگیرد تعداد آمار خانه های تخریبی در استان در سرشماری های بنیاد مسکن افزایش می یابد.
بین ۷۴ تا ۳۵۳ میلی متر باران در ۲۷ و ۲۸ اسفند ۹۷ و بیشتر در شرق گلستان و شهرستانهای گالیکش، مینودشت، کلاله و رامیان بارید که پس از سرریز کردن سدهای بوستان و گلستان ابتدا گنبدکاووس را دچار مشکل کرد و در ادامه حجم آب ۲ میلیارد و ۱۵۰ میلیون متر مکعبی، شهرستانهای آق قلا و گمیشان در غرب گلستان را به زیر آب برد و ۱۱ نفر از گلستانی ها را به کام مرگ کشاند.
مجموع خسارت وارده به گلستان در سیل سال قبل ۴۸ هزار میلیارد ریال اعلام شد که خسارت به ۱۷ هزار و ۸۰۰ خانه، آسیب به مزارع محصولات استراتژیک مثل گندم، جو و کلزا، صدمه دیدن زیرساختهای حمل و نقل، کاهش ۴۰ درصدی گردشگری نسبت به سال گذشته، خسارت کلی ۱۰۰ واحد صنعتی و بیکاری حداقل سه هزار نفر و در آسیبهای وارده به جمعیت عشایر، تبعات ناشی از عدم آمادگی و ناسازگاری با رخدادهای طبیعی بود که تنها در چند هفته ابتدایی سال هزینهای حدود ۷۱ درصد بودجه ۶۷ هزار میلیارد ریالی سال جاری استان را به بار آورد.