حتما شنیده‌اید که برخی با لحنی که حکایت از یک اتفاق غیرممکن دارد، می‌گویند «با ما از پیشرفت علم حرف نزنین، وقتی نمی‌شه چیزی که توی گوشی‌های هوشمندمون می‌بینیم رو حس کنیم» این رویای به ظاهر نشدنی، اتفاقاً شدنی است و زیرساخت‌هایش نه تنها در دنیا، بلکه در ایران هم در حال مهیا شدن است. ۵G قرار است به این رویا واقعیت بخشد.
تکنولوژی ۵G کمک می‌کند علاقمندان بازدید از نمایشگاه‌های بزرگ سراسر دنیا که به دلایل متعدد نمی‌توانند در آن شرکت کنند، با استفاده از تجهیزاتی که در آینده وارد دنیای تکنولوژی می‌شود، در نمایشگاه قدم بزنند و به این واسطه یک تور مجازی اما واقعی را تجربه کنند.
حتی امکان لمس اشیایی که در نمایشگاه وجود دارد نیز برای بازدیدکننده با استفاده از ۵G و تجهیزات موردنیاز امکان پذیر خواهد کرد. البته در حال حاضر گوشی‌های تلفن همراهی که می‌توانند این تکنولوژی را پشتیبانی کنند هزاران دلار قیمت دارند و چند سال طول می‌کشد تا قیمت‌ها شکسته و این تجهیزات فراگیر شوند.
لمس این رویای هیجان انگیز اما شروط و اولویت‌هایی دارد که مهم‌ترین آن آماده‌سازی زیرساخت، راه‌اندازی مرکز داده و البته آزاد شدن طیف‌های فرکانسی ۷۰۰-۷۰۰ است که سالهاست به محل مناقشه صدا و سیما و وزارت ارتباطات بدل شده است.
۵G و کمک به اقتصاد دیجیتال
۵G یک شبکه بی‌سیم است و بر ارائه سرویس‌های متنوع و جدید تمرکز دارد. پهن باند موبایل، اینترنت اشیا، تأثیر بر کسب‌وکارها و تولید ناخالص داخلی (GDP)، کشاورزی و درآمد اپراتورها از جمله موارد مهمی است که روی ریل آمدن تکنولوژی ۵G می‌تواند برای ما به ارمغان بیاورد.
این تکنولوژی در بخش پهن باند موبایل و ارائه سرویس AR (واقعیت افزوده) و VR (واقعیت مجازی) قرار است اینترنت با سرعت بسیار بالا ارائه دهد.
تأخیر اندک تکنولوژی ۵G انجام کارهایی نظیر جراحی از راه دور را ممکن می‌کند. این کار نیاز به نرخ بالای سرعت هم دارد اما تأخیر کم جزو واجبات اجرایی شدن آن است.
هرکدام از کشورها بنا بر اهدافی که دارند، به دنبال استقرار تکنولوژی ۵G هستند. تمرکز کشورهای آمریکایی بیشتر بر ارائه نرخ بالای سرعت روی تلفن‌های ثابت (با وایرلس تا درب منزل) و موبایل است. مجموعه‌هایی مانند Verizon و AT&T در حال پیاده‌سازی این بخش از ۵G هستند. اروپایی‌ها اما به سمت تمرکز روی سرویس‌های قابل‌ارائه بر صنایع عمودی‌شان رفته‌اند و مشغول مطالعه روی این مسئله هستند که چطور ۵G را وارد کارخانه‌ها کنند.
اما ایران در حوزه ۵G کجا ایستاده است؟
به گفته وزیر ارتباطات تجهیزات موردنیاز برای این تکنولوژی وارد ایران شده است و ظرف یکی دو هفته آینده نمونه آزمایشی ۵G در مرکز مخابرات ایران رونمایی می‌شود و در اختیار پژوهشگران قرار می‌گیرد. پس از پایلوت اولیه، به‌احتمال‌زیاد تا شهریورماه ۵G به استفاده عملیاتی خواهد رسید.
چرا ایران باوجود تجهیزات، کمی عقب‌تر از جهان ایستاده است؟
یکی از دلایل مهمی که کارشناسان درباره آن صحبت می‌کنند در دسترس نبودن طیف فرکانسی برای توسعه این تکنولوژی است. دو باند ۷۰۰ مگاهرتز و ۳، ۵ گیگاهرتز به‌عنوان دو باند مهم در ۵G مطرح هستند. باند ۷۰۰ مگاهرتز در ایران نیازمند آن است که به سرویس‌های ارتباطات سیار تخصیص داده شود و اقدامات رگولاتوری لازم برای بهره‌برداری حداکثری از باند ۳، ۵ گیگاهرتز به انجام برسد. تا تکلیف باندهای فرکانسی روشن نشود، نمی‌توانیم قدم‌های اصلی را برداریم.
حدود دو سال قبل استقرار تکنولوژی ۵G در جهان با سرعت خوبی همراه شد و از آن‌جا که ما در نسل‌های قبلی ارتباطات سیار تقریباً با دو تا سه سال فاصله از کشورهای دیگر توانستیم تکنولوژی‌هایی نظیر ۴G و ۳G را در کشور به مرحله اجرا دربیاوریم، بیراه نیست که تا چند ماه آینده ۵G به‌صورت گسترده‌تر به ایران کوچ کند. خصوصاً این‌که زیرساخت‌های مناسب برای استقرار این تکنولوژی در کشور مهیاست.
نرخ بالای اینترنت نیز از آن دست اهدافی است که ما در دستیابی و توسعه ۵G روی آن تمرکز داریم و وزیر ارتباطات نیز بارها بر آن تأکید کرده است. با این تکنولوژی زمان دانلود فیلم به یک‌دهم کاهش پیدا می‌کنم. هرچند این مسئله فقط قطره‌ای از دریای ۵G است.
برخی به اشتباه فکر می‌کنند قرار است ۵G در ابتدای ورودش به کشور به تک‌تک کاربران خانگی ارائه شود، اما این‌طور نیست. ممکن است در آینده این اتفاق رخ دهد اما اکنون اولویت برای مصارف خانگی نیست. ۵G تنها با نرخ بالا و تعداد کاربر بالاست که معنی پیدا می‌کند، برای کاربر خانگی در حال حاضر ۴G کافی است.
رویای گیمرها با ۵G
بازی بدون قطعی و با پینگ پایین(تاخیر در انتقال محتوا)؛ این نهایت انتظاری است که گیمرها از اینترنت دارند. همان‌طور که آمارهای غیررسمی می‌گویند، ایران بیش از ۲۰ میلیون جوان گیمر دارد که بعضاً از این راه کسب درآمد می‌کنند.
زمانی که ۵G مورد استفاده قرار بگیرد این حوزه به‌شدت پیشرفت می‌کند و کسب‌وکارهای زیادی به‌واسطه آن ایجاد خواهد شد. برای بازی‌های آنلاین معمولاً چند نفر با فاصله و در شبکه‌های مختلف در حال بازی هستند و تأخیر در اینترنت، حس ۱۰۰ درصد بازی آنلاین را به آن‌ها نمی‌دهد اما ۵G باعث کاهش تأخیرها شده و هیجان بازی را چند برابر می‌کند.