محمد جعفری نژاد روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: حرکت اقتصاد به سمت کسب و کارهای مجازی، از یک طرف کسب و کارهای خرد را تحت تاثیر قرار میدهد مثلا وقتی اقتصاد به سمت کسب و کارهای مجازی برود و مردم از این طریق مایحتاج خود را خرید کنند یا حتی زائران بخواهند سوغات خود را به صورت مجازی تهیه کنند بسیاری از مغازه های کسب و کارهای کوچک به مرور زمان از بین میرود و یا در کسب و کارهای بزرگ ادغام خواهند شد.
وی ادامه داد: دومین نکته این است که اقتصاد دانش بنیان شکل میگیرد و اقتصاد به سمتی حرکتی میکند که عرصههای جدیدی را تجربه کند از جمله ساخت سطوحی که آلودگی کمتری به خود جذب کنند میتواند یکی از طرحها باشد همچنین رشد اقتصاد مجازی هم از دیگر پیامدهاست چنانکه استفاده از پول اعتباری بیشتر و استفاده از پول نقد کمتر میشود لذا حرکت اقتصاد به سمت مجازی شدن و اقتصاد دانش بنیان است.
این کارشناس اقتصاد گفت: هر چه اقتصاد به سمت دانش بنیان و مجازی شدن پیش برود نیاز به نیروی کار ساده کم و باعث حذف آنها میشود و این موضوع تضاد درآمدی بین کسانی که میتوانند با اقتصاد مجازی و دانش بنیان خود را وفق دهند و کسانی که نیروی کار سادهاند ایجاد میکند.
جعفری نژاد افزود: با توجه به این که عدم توازن در زیرساختها باعث شده است نیروی کار ساده از روستاها و شهرهای اطراف به مشهد بیایند.خطر این موضوع برای مشهد که حاشیه نشینی بیشتری دارد و حجم حاشیه نشینی اش بالاست بیشتر است. همچنین اگر این بحرانها بخواهد ادامه دار باشد به طور طبیعی روی صنعت گردشگری به صورت مستقیم تاثیر میگذارد و هتلها و کسب وکارهای کوچک و آنهایی که در کار سوغات هستند و پاساژها که در این چند سال های اخیر به شدت گسترش پیدا کردهاند به طور قطع متضرر خواهند شد.
وی با بیان این که نوروز و تابستان اوج کسب و کارها در شهر مشهد است ادامه داد: مشاغل مختلفی عید نوروز را از دست دادند، هتلها و رستورانها تعطیل بود و زائران نبودند و آنها متضرر شدند از این رو تمهیداتی لازم است که اگر فراهم نشود در فضای اقتصادی مشهد دچار یک بحران جدی خواهیم شد.
مدرس اقتصاد دانشگاه امام رضا(ع) مشهد در خصوص فضای کشور در پساکرونا گفت: اگر این فضا ادامه پیدا کند به خاطر نا اطمینانی نسبت به آینده که در فضای اقتصادی شکل میگیرد به این سمت خواهیم رفت که ریسک پذیری افراد کمتر میشود و سعی میکنند سرمایهها را در پروژههای کم ریسک تر هزینه کنند در نتیجه تامین مالی با مشکل جدی مواجه خواهد شد مگر این که بتوانیم با مکانیزمهایی مثل بورس آن را پوشش بدهیم.
جعفری نژاد، توجه به اقتصاد مقاومتی را از جمله راهکارهای کاهش خسارات کرونا ذکر و بیان کرد: اگر برنامه اقتصاد مقاومتی و جهش تولید را در دستور کار قرار دهیم میتوانیم انعطاف پذیری خودمان را در برابر مشکلات زیادتر کنیم. در دنیا هم در سال ۲۰۰۸ که بحران مالی به وجود آمد کشورها به سمت مقاوم کردن اقتصادهای خود حرکت کردند. در برابر بحرانها اگر بحث اقتصاد مقاومتی به صورت جدی پیگیری شود آسیب پذیری ما را در مقابل بحران ها کم میشود.
وی با توجه به آینده نا مشخص کرونا و لزوم همزیستی با این ویروس ادامه داد: اگر قرار است با این بحران دست و پنجه نرم کنیم نیاز جدی داریم که دولت الکترونیک را فعال و تقویت کنیم. در همین ماجرای کرونا چالشهای جدی دولت الکترونیک دیده شد دیدیم که برای ثبت نام یک سیم کارت و گرفتن کد بورسی و تمدید دفترچه درمانی مردم صف می کشیدند. اگر بخواهیم با این بحران زندگی کنیم نمی شود برای یک مجوز چند جا دوید و برای یک احراز هویت ساعتها در صف ایستاد پس این زیرساختها باید تقویت شود.
مدرس اقتصاد دانشگاه امام رضا(ع) مشهد گفت: باید فضای آموزشی ما به سمتی برود که برای آیندهای باشد که اقتصاد آن مجازی خواهد بود و نیروی کار را از ساده به متخصص ارتقا دهیم و تحقق این موضوع به بازبینی جدی فصل های آموزشی آموزش و پرورش و دانشگاه نیاز دارد.
جعفری نژاد افزود: باید شبکه اطلاعات کشور را به روز کنیم. راحت میتوان فهمید که دولت شبکه اطلاعاتی وسیعی ندارد و بانک های اطلاعاتی کسب و کارهای خرد و اقشار آسیب پذیر ما ناقص است و در اختیار همه نهادهای ذیربط قرار ندارد. کمیته امداد، هلال احمر، سازمان بهزیستی، بسیج و سپاه بانک اطلاعاتی دارند که اطلاعاتشان با هم در تناقض است از این رو نیاز داریم که بانک اطلاعاتی تکمیل شود تا بتوانیم اقشاری که به صورت مستقیم در برابر بحران آسیب می بینند را به راحتی شناسایی کنیم.
وی اضافه کرد: اگر بانک اطلاعاتی از اقشار آسیب پذیر داشتیم می توانستیم خیلی سریع با رجوع به بانک اطلاعاتی گروه های هدف را شناسایی و مشخص کنیم و اگر اقدام حمایتی در ارتباط با آنها می خواستیم انجام دهیم انجام می دادیم تا تاثیر گذاری کار بیشتر باشد اما چون این بانک اطلاعاتی وجود نداشت مجبور شدند به همه یک میلیون بدهند.
مدرس اقتصاد دانشگاه امام رضا(ع) مشهد گفت: اگر میخواهیم با این بحران زندگی کنیم حتماً باید بانک اطلاعاتی خود را در حوزه مشاغل و اقشار مختلف و درآمدهای مالیاتی تقویت کنیم و آن را در اختیار همه گروه ها قرار دهیم و طوری نشود که مثلا بهزیستی و کمیته امداد و بسیج همه به چندخانواده کمک بکنند و برخی افراد هیچ کمکی نشوند و تنها بمانند.
جعفری نژاد در مورد تمهیدات پیشنهادی برای آسیب کمتر دیدن از بحرانهایی نظیر کرونا افزود: بیشترین آسیب را در حوزه اقتصاد و موضوعاتی مثل کرونا، کارگران ساده و صنعت توریسم و گردشگری متحمل میشوند که باید برای اینها برنامه ریزی جدی داشت.
وی ادامه داد: اگر بخواهیم همانند روال سنتی و معمول کار را ادامه دهیم به طور طبیعی این تهدیدها، ایران بعد از کرونا را تبدیل به ایرانی دارای تضاد طبقاتی و با بحرانهای اجتماعی خواهد کرد. بستگی به مدیریت کار دارد اگر مدیریت کار بتواند از فرصتها استفاده کند ایران بعد از کرونا از نظر اقتصادی، دانش بنیان و درونزا خواهد بود ولی اگر نتوانیم مدیریت بکنیم و تهدیدها بر ما غلبه کند ایران توام با رکود و بیکاری گسترده، تضاد طبقاتی و مسائل اجتماعی حاصل از آن خواهد بود.
بر اساس آخرین آمار رسمی تاکنون ۲۲۲ هزار و ۶۶۹ نفر در ایران به بیماری کرونا مبتلا شدهاند. این بیماری تاکنون جان ۱۰ هزار و ۵۰۸ نفر را در کشورمان گرفته است. همچنین تاکنون ۱۸۳ هزار و ۳۱۰ نفر از مبتلایان به کرونا در ایران بهبود یافتهاند.
"پاندمی کرونا" تاکنون در سطح جهان ۱۰ میلیون و ۸۲ هزار و ۶۱۸ نفر را بیمار کرده و جان ۵۰۱ هزار و ۳۰۹ نفر را در ۲۳۰ کشور گرفته است. پنج میلیون و ۳۰۴ هزار و ۳۶۱ نفر از افراد مبتلا به کرونا در سطح جهان تاکنون درمان شدهاند.