شمارش معکوس تا پنجاه ونهمین انتخابات ریاست جمهوری آمریکا آغاز شده و مردم این کشور سوم نوامبر ۲۰۲۰ (۱۳ آبان سال ۱۳۹۹) برای چهار سال دیگر خود دست به انتخاب رییسجمهوری میزنند؛ منصبی که در نظام سیاسی ریاستی آمریکا از قدرت و اثرگذاری بالایی برخوردار است.
یکی از موضوعات جنجالی در دوره کارزارهای انتخاباتی آمریکا مساله مداخلات خارجی در انتخابات یا به عبارت دیگر تلاش یکی از نامزدها برای متهم کردن رقیب به همکاری با کشوری دیگر است. اتهام دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ این کشور هنوز از اذهان عمومی پاک نشده که در آستانه انتخابات پیش رو، ترامپ به فشار بر اوکراین برای چیره شدن بر نامزد رقیب و پیروزی در انتخابات متهم شده است.
جریان از این قرار است که مجلس نمایندگان آمریکا آبان ۱۳۹۸ با ۲۳۲ رای به استیضاح ترامپ رسمیت بخشید. این استیضاح به دنبال انتشار یک فایل صوتی به جریان افتاد که در آن رییسجمهوری آمریکا اعطای کمکهای مصوب واشنگتن به اوکراین را تلویحا به همراهی کییف در بررسی تخلفات پسر جو بایدن منوط کردهبود.
بر پایه گزارش روزنامه «واشنگتن پست»، ترامپ از «ولادیمیر زلنسکی» رئیس جمهوری اوکراین خواسته، در فرایند رسیدگی به فساد مالی ادعایی از سوی پسر «جو بایدن» رقیب دموکرات تسریع کند؛ موضوعی که اخیرا در کتاب «جان بولتون» مشاور پیشین امنیت ملی ترامپ تحت عنوان «این اتاق، جایی که در آن اتفاق افتاد!» (The Room Where It Happened) مورد تایید قرار گرفتهاست.
افشاگریهای دیگری که در کتاب ۶۰۰ صفحهای بولتون همچون «ترامپ نمیدانست که بریتانیا قدرت اتمی است» و «فنلاند جزو روسیه نیست»، آمده، میتواند از میزان محبوبیت شخص اول کشور بکاهد. ضمن اینکه دست به دامان رئیسجمهوری چین شدن از سوی ترامپ برای حمایت از وی در انتخابات آتی آمریکا که در کتاب بولتون نیز به آن اشاره شده، برای جامعه آمریکا موضوع با اهمیت و تاثیرگذاری است که در صورت اثبات، برای شخص ترامپ گران تمام خواهد شد.
از نگاه ناظران، دو رخداد مهمی که در ماههای اخیر به چالشی جدی برای دولت ترامپ تبدیل شده و وی در مدیریت آنها ناکام مانده شیوع چشمگیر کرونا در این کشور و اعتراضات سراسری به قتل «جورج فلوید» سیاهپوست به دست نیروی پلیس بود.
در ارتباط با کرونا باید گفت که آمریکا در بدترین شرایط ممکن به سر میبرد و با ابتلای ۴۰ هزار شهروند آمریکایی به کرونا در یک روز، رکورد مبتلایان را در جهان شکسته و در رتبه نخست قربانیان ویروس قرار گرفتهاست. دانشگاه «جانز هاپکینز» در بالتیمور ایالت مریلند آمریکا که آخرین موارد مبتلایان و فوتیهای ویروس کرونا را در سطح جهان ثبت میکند، یکشنبه هشتم تیر (۲۸ ژوئن) دو ونیم میلیون مبتلا و ۱۲۵ هزار فوتی را برای آمریکا ثبت کرد؛ آماری که از ناکامی دولت ترامپ در شیوع ویروس نشان دارد.
همچنین در هفتههای گذشته خشونت پلیس آمریکا در قتل یک شهروند سیاهپوست بر میزان نارضایتیهای داخلی و حتی بینالمللی افزود. تنفر از شخص ترامپ زمانی بالا گرفت که وی بر ورود ارتش به خیابانها برای سرکوب مردم تاکید کرد؛ این تصمیم نسنجیده و شتابزده به سرعت از سوی همحزبیها، مقامات ارشد وی و حتی پنتاگون مورد انتقاد قرار گرفت و رد شد.
«جیمز متیس» وزیر دفاع پیشین دولت ترامپ از اقدامات رییسجمهوری بهشدت انتقاد کرد و سناتور «لیزا مورکوفسکی» از آلاسکا نیز که همحزبی ترامپ به شمار میرود در اینکه در انتخابات به ترامپ رای خواهد داد یا خیر، تردید نشان دادهاست.
«ویلیام مکریون» دریاسالار بازنشسته آمریکا و فرماندهی عملیات قتل بنلادن هم تاکید کرد: این پاییز زمان آن رسیدهاست که رهبر جدیدی انتخاب کنیم، چه دموکرات، چه مستقل. ترامپ نشان داد که کیفیت لازم را برای فرماندهی کل قوا ندارد.
بسیاری از همحزبیهای ترامپ نیز سیاست خارجی دولت کنونی را مورد نقد و انتقاد قرار دادهاند. «کاندولیزا رایس» وزیر امور خارجه سابق آمریکا در دولت بوش پسر معتقد است که ترامپ مسیر سیاست خارجی را اشتباه هدایت میکند و بسیاری از بحرانهای «خودساخته» ترامپ در نهایت ناامنی بیشتر برای جهان در پی دارد.
از نگاه رایس، ترامپ نظامها و تعهدات بینالمللی همچون ناتو و تجارت آزاد ایجاد شده در فضای پساجنگ جهانی دوم را در خطر نابودی قرار دادهاست. خروج آمریکا از تعهدات بازدارندهای همچون «پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد» (آی ان اف) با مسکو و «پیمان آسمانهای باز» از دیگر اقدامات تنشزای کاخ سفید در عرصه بینالمللی به شمار میرود.
همچنین عدم حصول نتیجه در توافقات بزرگ که ترامپ همواره بر آن مانور سیاسی و تبلیغات رسانهای ویژهای دارد، بر کاهش محبوبیت وی اثرگذار بودهاست. ترامپ در سه سال ونیم گذشته نشان داد که اشتیاق عجیبی به حضور پشت میزهای مذاکره و تلاش برای دستیابی به توافقاتی دارد که بیسابقه و تاریخی باشد همانند مذاکره با «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی، اجرای «معامله قرن» بین اسرائیل و فلسطین و همچنین توافق ثانویه با ایران؛ توافقات و اهدافی که هرگز محقق نشد.
از این رو شماری از مقامات ارشد کنونی و پیشین جمهوریخواه آشکارا اعلام کردهاند که در انتخابات ۲۰۲۰ از ترامپ حمایت نخواهند کرد که «جورج دبلیو بوش» رئیسجمهوری اسبق، «میت رامنی» نامزد سابق انتخابات ریاستجمهوری در سال ۲۰۱۲ و سناتور فعلی این کشور و نیز «کالین پاول» وزیر سابق امورخارجه از آن جملهاند.
در انتخابات گذشته، جمهوریخواهان که ترامپ را شایسته نامزدی حزب و پیروز در انتخابات نمیدیدند آشکار علیه وی زبان به انتقاد گشودند. اینک با توجه به تکیه ترامپ بر کرسی ریاستجمهوری، منطقی به نظر میرسد که مقامات ارشد محافظهکار به دلیل منافع شخصی و اولویتهای سیاسی از نقد صریح خودداری ورزند.
جدا از روانهشدن سیل انتقادات از درون حزب جمهوریخواه به ترامپ، نظرسنجیها نیز از کاهش شدید محبوبیت ترامپ خبر میدهند؛ نظرسنجیهایی که ترامپ به آنها باور ندارد و آنها را یک بازی سیاسی و پروپاگاندای جناح رقیب معرفی میکند. این در حالی است که حتی نزدیکترین رسانه به شخص ترامپ یعنی «فاکس نیوز» نیز در یک نظرسنجی ترامپ را ۱۲ درصد عقبتر از بایدن رقیب دموکرات اعلام کردهاست.