طرح مسکن محرومان روستایی از ابتدای سال ۹۸ آغاز شد و در مدت یک سال گذشته ۱۹ استان محروم کشور از جمله سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، جنوب کرمان از این پروژه بهره مند شدند.
۷۱ هزار واحد مسکونی در قالب این طرح در حال ساخت و تاکنون بیش از ۱۷ هزار واحد آن به بهره برداری رسیده است، ساخت مسکن محرومان روستایی با کمک دولت، منابع سازمان برنامه و بودجه و تسهیلات بهسازی مسکن روستایی انجام می‌شود و سقف این تسهیلات در سال جاری بر اساس مصوبه دولت به ۵۰ میلیون تومان خواهد رسید و با اجرای این طرح خانواده‌هایی که امیدی به ساخت مسکن نداشتند، صاحب مسکن خواهند شد.
جدا از طرح مسکن محرومان، در کشور پنج میلیون و ۳۰۰ واحد مسکونی روستایی وجود دارد که از این شمار در ۱۲ سال گذشته بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار واحد نوسازی و مقاوم سازی شده و در این مدت همچنین نزدیک به ۴۵۰ هزار واحد در مناطق سانحه دیده بازسازی شده است.
آنطور که معاون رییس جمهوری جمعه گذشته در اصفهان گفت: برنامه دولت تدبیر و امید، تحویل مسکن محرومان در کل کشور در کمتر از یک سال است و در این ارتباط اعتبارات لازم تخصیص داده می‌شود.
به گفته محمد باقر نوبخت رییس جمهوری همواره از من درخواست دارد که با وجود محدودیت‌های منابع، طرح‌های مرتبط با اقشار کم در آمد در اولویت قرار گیرد.
میانگین ساخت مسکن روستایی در کشور ۵۰ درصد گزارش می شود استان اصفهان در این زمینه از میانگین کشوری ۲۰ درصد کمتر است اما با وجود تلاش‌های مدیران این استان آمار ساخت مسکن روستایی رو به رشد است.
بر اساس آمار و ارقام اخذ شده از بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اصفهان در سال‌های گذشته با عناوین مختلف و در قالب طرح‌های گوناگون همچون تامین مسکن محرومان حدود چهار هزار و ۶۰۰ واحد مسکونی در اختیار متقاضیان بویژه اقشار آسیب‌پذیر و کم درآمد قرار گرفته است.
ساخت ۴ هزار واحد مسکن برای محرومان اصفهان گامی برای محرومیت‌زدایی
در طول فعالیت دولت دکتر حسن روحانی در کنار فعالیت‌های نامبرده در اصفهان به همت بنیاد مسکن این استان، ۱۵۰ واحد ساخته شد و در اختیار ایتام قرار گرفت و حدود ۶۰۰ واحد نیز برای خانواده دارای بیش از ۲ معلول اختصاص یافت، اما بی شک باید عملیات اجرایی طرح احداث سه هزار واحد مسکن محرومان استان اصفهان با مشارکت بنیاد مسکن و یکهزار واحد برای مددجویان کمیته امداد را نقطه عطفی در محرومیت‌زدایی در استان اصفهان از حیث تامین و ساخت مسکن قلمداد کرد.
در قالب این طرح، واحدهایی با ۶٠ متر مربع به خانوارهای کم درآمد و آسیب‌پذیر ساکن مناطق روستایی و شهرهای دارای ظرفیت استقرار دائم و برای خانوارهای دارای واحدهای مسکونی غیرمقاوم و در معرض خطر و خانواده‌های محروم و فاقد مسکن ارائه می‌شود.
مجموع منابع مورد نیاز برای سه هزار واحد مورد اشاره ٢ هزار و ١٠٠ میلیارد ریال است که ٩٠٠ میلیارد ریال آن بصورت بلاعوض توسط سازمان برنامه و بودجه و یک هزار و٢٠٠ میلیارد ریال آن توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در قالب تسهیلات ارزان قیمت با کارمزد پنج درصد براساس دستورالعملهایی که در آینده اجرا خواهد شد و بقیه هزینه توسط واجدین شرایط بعنوان آورده، تامین خواهد شد.
در همین ارتباط معاون بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اصفهان در گفت و گو با ایرنا اظهارداشت: به غیر از اعتبارات یاد شده که از سوی دولت برای طرح‌های ساخت مسکن محرومان در کل کشور و استان پیش بینی شده قیمت زمین، خدمات فنی مهندسی مانند آواربرداری و نقشه کشی و دیگر موارد از جمله هزینه‌هایی است که برای محرومان متقبل خواهیم شد و در اصل در مبالغ اعلام شده نیامده است.
محسن قوی بیان ادامه داد: احداث واحدهای ۶۰ متری و تحویل به محرومان و مددجویان نقش مهمی در راستای محرومیت زدایی و تأمین مسکن افرادی که نمی‌توانند برای خود مسکن مهیا کنند دارد بنابراین باید آن را طرح موثر و مفیدی بدانیم که نقش ویژه‌ای برای رفاه و زندگی بهتر اقشار آسیب‌پذیر جامعه خواهد داشت.
تلاش برای تحویل منازل محرومان، کمتر از یک سال
وی با اشاره به قول همکاری معاون رییس جمهوری مبنی بر تحویل واحدها در کمتر از یک سال، اضافه کرد: تلاش بنیاد مسکن اصفهان هم ساخت این واحدها در کمترین زمان ممکن خواهد بود.
معاون بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن اصفهان با بیان اینکه شناسایی مناطق محروم و موقعیت‌هایی که باید برای ساخت واحدها در اولویت قرار بگیرند در حال انجام است خاطرنشان کرد: بر همین اساس با فرمانداری‌ها، مدیریت بنیاد مسکن شهرستان‌ها و دهیاری‌ها جلسات هماهنگی برگزار شده و بر همین مبنا شناسایی و بررسی مناطق مورد نظر انجام خواهد گرفت.
قوی بیان با تاکید بر اینکه ساخت مسکن محرومان در بیشتر مناطق محروم استان انجام خواهد شد ادامه داد: رویکرد این بنیاد پراکنش واحدها در مناطق مختلف است البته باید گفت که در مناطق جنوبی و غربی استان و همچنین منطقه شرقی شهرستان اصفهان به دلیل مشکلات بیشتر باید واحدهای افزون‌تری ساخته شود.
وی خاطرنشان کرد: مسکن و مسکن سازی به طور غیر مستقیم و مستقیم اشتغال‌زایی و توسعه را به همراه دارد، بر اساس محاسبات انجام گرفته به ازای هر متر مربع ساخت مسکن ۰.۷ اشتغال بصورت مستقیم و ۱.۳ شغل به صورت مستقیم ایجاد می‌شود.
به گفته او طرح‌های ساخت مسکن که به صورت فراگیر در یک منطقه به اجرا در می‌آید رونق مشاغل گوناگونی را برای مهندسان و کارگران، فروشندگان مصالح، رانندگان، پیمانکاران و دیگر امور خدماتی به همراه دارد و و افزایش اشتغال را در آن خطه رقم می‌زند.
معاون بنیاد مسکن اصفهان با اشاره به وام اختصاص یافته برای متقاضیان این طرح، گفت: برای ضمانت وام یاد شده به صورت وثیقه‌های زنجیره‌ای استفاده خواهد شد و تاکید ما استفاده از سفته‌های زنجیره‌ای است.
قوی بیان به تکمیل واحدهای یاد شده تا کمتر از یک سال اشاره کرد و اظهارداشت: سعی می‌شود تا پایان سال عملیات اصلی آن به پایان برسد تا قبل از پایان دولت دوازدهم قادر به واگذاری به محرومان و مددجویان باشیم.
تامین مسکن محرومان راهکاری اساسی برای جلوگیری از مهاجرت
همچنین یک پژوهشگر اجتماعی درباره اینکه تامین مسکن برای محرومان و اقشار آسیب‌پذیر چه میزان در کاهش آسیب‌های اجتماعی نقش دارد، گفت: ساخت مسکن و ارائه آن به افراد کم درآمد و محروم سبب کاهش مهاجرت‌ها به شهرها و در نتیجه کاهش حاشیه نشینی می‌شود که بی شک موضوعی مهم و اثربخش است.
کورش محمدی در گفت و گو با ایرنا خاطرنشان کرد: ساخت مسکن برای محرومان بخشی مهم از ابعاد محرومیت‌زدایی به شمار می‌رود زیرا افرادی که نمی‌توانند در محل بومی خود برای خود سرپناهی پیدا کنند به امید زندگی بهتر و نجات از این شرایط نامناسب به شهرها و بیشتر مناطق حاشیه‌ای و کم‌برخوردار شهرهای بزرگ‌تر کوچ می‌کنند که این خود افزایش آسیب‌های اجتماعی را به همراه خواهد داشت.
وی با بیان اینکه اگرچه تمامی آسیب‌های اجتماعی موجود به دلیل نبود مسکن نیست گفت: اما باید این موضوع نظر قرار دهیم که ساخت مسکن در روستاها و نواحی محروم سبب ماندن مردم در همان مناطق می‌شود و چه بسا این افراد بتوانند در همان سرزمین خود زمینه توسعه بیشتر و پیشرفت را فراهم کند.
در کنار ساخت مسکن، زمینه توانمندسازی محرومان فراهم شود
محمدی که رییس انجمن آسیب شناسی اجتماعی ایران نیز هست با تاکید بر اینکه محل و منطقه ساخت مسکن محرومان باید با دقت بررسی شود، اظهارداشت: حاشیه شهرهای بزرگ نیز می‌تواند در این طرح زیر پوشش قرار بگیرد
محمدی، مسکن را به عنوان یکی از مکمل‌های جلوگیری از وقوع آسیب‌های اجتماعی و بزه در جامعه یاد کرد و افزود: در کنار ارائه مسکن به محرومان باید زمینه توانمندسازی، اشتغال، کارآفرینی و امور رفاهی برای آنان فراهم شود تا بتوانند در این بستر فعالیت کنند و خودکفا شوند.