جمعی از آبزی‌پروران شهرستان خرمشهر در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا می‌گویند: تعیین تعرفه و نرخ آب‌بها برای تولیدکنندگان ماهی گرمابی خرمشهر چند سالی برای فعالیت ما در این حوزه دردسرساز شده و به رغم پیگیری‌ها و تشکیل جلسه‌های مکرر با مدیران سازمان آب و برق خوزستان تاکنون به نتیجه‌ای نرسیده ایم.
یکی از آبزی پروران مجتمع پرورش ماهی شهید احمدیان خرمشهر در این باره گفت: مزارع پرورش ماهی خرمشهر به دلیل قرار گرفتن در آخرین نقطه رودخانه کارون متاثر از پساب‌های صنعت، خانگی و کشاورزی است و این کیفیت پایین آب در کاهش تولید تاثیرگذار است.
رانود جعفری افزود: سازمان آب و برق خوزستان و شیلات نرخ آب‌بها را بر حسب آب تنظیمی بالادست و پایین دست سد محاسبه می‌کنند این در حالی است که برای برداشت آب رودخانه کارون در خرمشهر هیچ گونه سدی وجود ندارد و محاسبه نرخ آب‌بها به نرخ پنج درصد از فروش محصول فشار مضاعفی بر تولیدکنندگان این شهرستان وارد می کند.
وی در ادامه گفت: در حال حاضر بسته بودن مرز شلمچه و نبود صادرات و اشباع بازار داخلی ضرر جبران ناپذیری به تولیدکنندگان این محصول وارد کرده است.
جعفری تصریح کرد: قیمت خروج و ترخیص هر تن ماهی صادراتی ۷۰۰ تا یک میلیارد ریال در مرزهای کردستان همچون قصر شیرین هزینه دارد و این میزان برای تولیدکنندگان منطقه به صرفه نیست.
یکی دیگر از آبزی پروران مجتمع پرورش ماهی شهیداحمدیان خرمشهر می گوید: شیلات محاسبه قیمت آب‌بها در شهرستان خرمشهر همانند شهرستانهای بالادست کارون و بر اساس تولید ۲ تن و ۹۰۰ کیلوگرم ماهی پرورشی در هر هکتار محاسبه می‌کند در حالی که تولید ماهی در خرمشهر با توجه به پایین بودن کیفیت آب هر هکتار در حدود یک تن و ۱۰۰ کیلوگرم است.
سعید بقایی سرانه هزینه تولید یک کیلوگرم ماهی در خرمشهر را معادل ۲۵۰ هزار ریال اعلام کرد و گفت: با توجه به افزایش آب‌بها ، هزینه نهادها و دیگر هزینه‌های جانبی و ضرر و زیان سال‌های گذشته به ویژه خشکسالی و شرایط کرونایی سالجاری کار تولید ماهی پرورشی در خرمشهر را متوقف کردم.
وی اظهار داشت: پیش از این ۲۴ استخر در قالب ۳۰ هکتار مفید و ۴۵ هکتار غیرمفید مزارع پرورش ماهی گرمابی در خرمشهر داشتیم که به دلیل هزینه‌های بالای تولید و کاهش درآمد، آبگیری نکردم.
بقایی قیمت تمام شده آب‌بها برای هر مزرعه ۵۰۰ میلیون ریال عنوان کرد و گفت: به لحاظ قرار گرفتن مزارع پرورش ماهی خرمشهر در آخرین نقطه رودخانه کارون آب از کیفیت مطلوبی برخودار نیست و در چندین مرتبه برای کاهش نرخ آب‌بها از پنج درصد به سه تا یک درصد پیگیری کردیم ولی تاکنون نتیجه ای بدست نیاوردیم.
وی عمده‌ترین مشکل تولیدکنندگان ماهی در خرمشهر را نبود بازار استاندارد دانست و گفت: نبود پایانه عرضه فروش ماهی پرورشی در مرکز استان و مرز شلمچه مشکل دیگری است که عرصه را برای تولیدکننده این شهرستان تنگ می کند.
رییس اتاق تعاون خرمشهر و یکی از تولیدکنندگان ماهی در این شهر گفت: برای تحقق شعار جهش تولید در صنایع شیلات احتیاج به تامین آب مورد نیاز داریم.
احمد شریفات بسته بودن مرز شلمچه از مشکلات صادرات آبزیان خرمشهر عنوان کرد و گفت: به خاطر بسته شدن بیش از چهارماهه مرز شلمچه امکان صادرات آبزیان از این مرز نیست.
وی صادرات آبزیان خوزستان در سال گذشته را ۴۰ هزار تن بیان کرد و گفت: از این میزان ۲۰ هزار تن سهم صادرات خرمشهر است که ضمن ارزآوری ۱۰ تا ۱۵ درصد اشتغال خوزستان را نیز تامین می کند.
شریفات اظهار کرد: طبق بند الف قانون توزیع عادلانه آب در مواردی که استحصال آب به وسیله دولت انجام می‌گیرد باید تنظیم شده در اختیار مصرف کننده قرار دهد و نرخ آب‌بها را با در نظر گرفتن هزینه جاری از قبیل مدیریت، نگهداری، بهره‌برداری و هزینه استهلاک تاسیسات با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی هر منطقه تعیین و از مصرف کننده وصول کند.
وی با اشاره به سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در حوزه پرورش ماهی گفت: زمانی که استحصال آب توسط دولت انجام نمی‌شود و تولید کننده به صورت سنتی آب برداشت می‌کند چرا باید به میزان پنج درصد نرخ آب‌بها پرداخت کند؟
این پرورش دهنده ماهی خرمشهر با اشاره به ماده ۵۸ قانون که عنوان شده رودخانه کارون دارای سد است و باید از پرورش دهندگان ماهی پنج درصد حق آب‌بها دریافت شود افزود: مجتمع پرورش ماهی شهید احمدیان خرمشهر در پایین دست رودخانه کارون با فاصله بسیار زیاد از سدها قراردارد که آبهای پایین دستی متاثر از ۲۳ نقطه تخلیه فاضلاب رودخانه کارون است و این امر باعث کاهش تولید در مزاع پرورش ماهی می‌شود.
شریفات جزرومد در اروندرود و شرایط هیدرولوژی حاکم بر منطقه را از دلایل دیگر افت محصول در مرازع پرورش ماهی خرمشهر دانست و گفت: در ۲۰ کیلومتر بالای رودخانه اروند شاهد آب شور بالای چهارهزار میکروموس (شوری آب)هستیم که آب استخرهای پرورشی را شورو موجب افت محصول می‌شود.
وی نرخ آب‌بها برای تولیدکنندگان در خرمشهر را با دیگر مناطق خوزستان متفاوت بیان کرد گفت: با توجه به شرایط هیدرولوژی حاکم بر منطقه و تاثیرات جزر و مدی و طبق موافقت اصولی برداشت آب در سال ۱۳۷۶ اداره کل امور آب خوزستان در رابطه با تامین آب مورد نیاز طرح پرورش ماهی، نرخ آب‌بها باید با دیگر مناطق کشور متفاوت باشد.
رییس اداره شیلات خرمشهر گفت: آب‌بهای تعیین شده توسط سازمان آب و برق خوزستان طبق قانون و محاسبات فرمولی، معادل پنج درصد ارزش محصول تولید شده برای پرورش دهندگان ماهی است درحالی که قانون محاسبه آب‌بها برای پرورش دهندگان ماهی در خرمشهر که از آب رودخانه با کیفیت پایین بهره‌مند هستند باید یک درصد محاسبه شود.
احمد علی‌پناه افزود: با توجه به اینکه خرمشهر فاصله زیادی از سدهای بالادست دارد و آب رهاسازی شده از چند شهرستان عبور می‌کند، کیفیت لازم را ندارد بنابر این پرورش دهندگان خرمشهر باید یک درصد ارزش محصول برای آب‌بها پرداخت کنند.
وی شمار مزارع پرورش ماهی در خرمشهر را بیش از ۲۵۰ مزرعه برشمرد و گفت: خرمشهر بیش از ۵ هزار هکتار حوضچه پرورش ماهی وجود دارد و از نظر وسعت رتبه نخست استان خوزستان را دارد.
علی‌پناه با اشاره به طرح‌های زیرساختی مجتمع شهیداحمدیان خرمشهر گفت: به منظور افزایش بهره‌وری و افزایش تولید در واحد سطح اداره کل شیلات خوزستان مبادرت به پیگیری پروژه برق رسانی شبکه داخلی مرحله دوم شهیداحمدیان خرمشهر شد که هم اینک پیشرفت فیزیکی ۴۰ درصد رسید و در مجموع تکمیل طرح های نیمه تمام برق به ۱۶۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.
رییس اداره شیلات خرمشهر جمع شدن پسابها نیشکر را از مشکلات عمده زیرساختی مزارع پرورشی ماهی در خرمشهر بیان کرد و گفت: بالغ بر ۳۰ هزار هکتار از اراضی که ۵۰ درصد آنها می‌تواند برای مصارف شیلاتی استفاده شود در احاطه پساب‌های نیشکر است و طرح احداث سیفونی جهت انتقال پساب نیشکر به دریا تاکنون نیمه تمام باقی مانده است.
مدیر امور آب جنوب خوزستان در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: نرخ آب بهاء طبق قانون در بخش کشاورزی و آبزی پروری بر حسب ارزش محصول تولید در هر هکتار محاسبه و تعیین می‌شود.
ابراهیم پروین افزود: در مواردی که استحصال آب به وسیله دولت انجام پذیرفته و به صورت تنظیم شده در اختیار مصرف کننده قرار گیرد نرخ آب بهاء با در نظر گرفتن هزینه‌های جاری از قبیل مدیریت، نگهداری، بهره‌برداری و هزینه استهلاک تاسیسات و با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی هر منطقه تعیین و از مصرف کننده وصول می‌شود.
وی اظهار داشت: در جاهایی که آب تنظیم شده و سدهای زنجیره‌ای کار شده ۲ درصد ارزش محصول و مواردی که سازمان آب و برق و دولت شبکه اجرا کرده سه درصد ارزش محصول و پرورش ماهی را پنج درصد ارزش محصول آب بهاء محاسبه می‌شود.
پروین تصریح کرد: سازمان آب و برق خوزستان بر اساس درصد تعیین شده به عنوان آب بهای هر محصول هرساله نرخ هر متر مکعب آب را برای مصارف مختلف در همان سال محاسبه و ملاک دریافت آب بهاء قرار می‌دهند.
وی گفت: در شهرهای مختلف خوزستان محصول تولید ماهی در هر هکتار ۲ هزار و ۶۵۰ کیلوگرم و در مجتمع شهید احمدیان در هر هکتار ۲هزار و ۹۰۰ کیلوگرم از سوی شیلات به سازمان آب و برق خوزستان اعلام شده و نرخ آب‌بهاء بر اساس برآورد شیلات تعیین می‌شود.
پروین در ادامه گفت: در این راستا با توجه به مشکلاتی که مجتمع پرورش ماهی شهید احمدیان و سایر مزارع پرورشی این منطقه به دلیل قطع شدن صادرات ماهی و سایر موارد سازمان آب و برق خوزستان تلاش خود را برای رفع مشکلات آبزی پروران به کار گرفته و درصدد کاهش تعرفه آب‌بهاء در این منطقه است و در روزهای آینده نرخ آب‌بهاء جدید به آبزی پروران اعلام می‌شود.
وی با بیان اینکه قطعا نرخ تعیین شده کمتر از سال‌های قبل خواهد بود گفت: سازمان آب و برق خوزستان در تلاش است تمامی مسایل و مشکلات بخش کشاورزی و شیلات شهرهای آبادان و خرمشهر را کاهش دهد.
به گزارش ایرنا مجتمع پرورش ماهی شهید احمدیان خرمشهر با سه هزارهکتار زمین در فاصله ۱۵ کیلومتری خرمشهر واقع شده است.
مجتمع پرورش ماهی شهید احمدیان خرمشهر از سال ۱۳۷۷ در مرحله نخست با ۵۵ شرکت تعاونی آبزی پروری و مرحله دوم در سال ۱۳۹۵ با ۸۸ شرکت تعاونی به تولید انواع ماهی پرورشی از نوع ˈفیتوفاگ ، کپور ، آمور، بیگهد و بنی با اشتغالزایی ۹۰۰ نفر در مرحله اول و یکهزار و ۳۰۰ نفر در مرحله دوم فعالیت خود را آغاز کرد.
همچنین مجتمع شهیدکامروا ستاد معین و مزارع انفرادی غرب کارون بیش از ۲ هزار نفر اشتغالزایی دارند.