شهرک انرژی قزوین پس از چندین سال تصویب در کارگروه تخصصی امور زیربنایی و شهرسازی استان قزوین همچنان در مرحله جذب سرمایه گذار قرار دارد ، اما همچنان با مشکل بزرگ جذب سرمایه گذار دست و پنجه نرم می‌کند.
اگرچه تاکنون چندین سرمایه گذار آمادگی خود را برای سرمایه گذاری در این طرح اعلام کرده اند اما با بررسی دستگاه‌های متولی، صلاحیت و اهلیت این افراد برای سرمایه گذاری در شهرک انرژی استان قزوین محرز نشده است.
این شهرک به مساحت یک هزار هکتار قرار است در بیابانی‌ترین نقطه استان قزوین یعنی در اراضی شهرستان‌های بویین زهرا و آبیک احداث شود که از نظر مدت زمان تابش خورشید و زاویه مناسب، استعداد بسیاری مطلوبی برای احداث شهرک انرژی دارد.
طرح احداث شهرک انرژی ضمن اشتغالزایی مناسب در منطقه به کاهش مصرف انرژی برق، استفاده از انرژی‌های پاک، جلوگیری از تجاوز به حدود اراضی کشاورزی و استفاده بهینه از منابع ملی منجر می‌شود.
فقدان سرمایه گذار، مهمترین مشکل طرح شهرک انرژی خورشیدی
معاون هماهنگی و برنامه بودجه سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان قزوین در این خصوص گفت: ما چندین سال است که به دنبال احداث طرح شهرک انرژی در استان هستیم اما متاسفانه سرمایه گذار مناسب نداشته ایم.
علی رحمانی افزود: در ابتدا سه هزار هکتار را برای این طرح در نظر گرفته بودیم اما در نهایت هزار هکتار برای تولید سلاح خورشیدی و شهرک انرژی مصوب شد و مطالعه آن جزء به جزء و پیکسل به پیکسل انجام گرفت.
وی اضافه کرد: مکان در نظر گرفته شده برای این طرح، یکی از بهترین نقاط کشور برای تولید انرژی خورشیدی است و البته هدف ما در ابتدا استقرار انرژی‌های نو بود اما در ادامه، انرژی خورشیدی مد نظر قرار گرفت.
این مسوول گفت: مکان در نظر گرفته شده در انتهای تونل بادیی قرار دارد که از سد منجیل شروع می‌شود و استعداد لازم را برای احداث انرژی بادی نیز دارد.
رحمانی افزود: در ادامه یک تیم تحقیقاتی از دانشگاه شهید بهشتی بر روی این طرح مطالعه و بین آبیک تا بویین زهرا را بهترین نقطه برای استقرار شهرک انرژی خورشیدی تعیین کردند.
این مسوول گفت:ما ابتدا از شرکت شهرک‌های استان برای احداث شهرک خصوصی درخواست کردیم و چند سرمایه گذار هم برای تولید سل خورشیدی اعلام آمادگی کردند اما از بنیه مالی و تجربه کافی برخوردار نبودند.
وی اضافه کرد: این طرح، جنبه سرمایه گذاری بسیار خوبی دارد و سیاست دولت برای تولید انرژی بوده و استان نیز تولید سلاح خورشیدی و شهرک انرژی را سیاست خود قرار داده است.
رحمانی با بیان اینکه این طرح اولین شهرک انرژی استان بوده و کارهای اولیه آن انجام شده است، افزود: مشکل ما این است که نمی‌توانیم سرمایه گذاران کوچک را وارد طرح کنیم چون به سرمایه گذاری کلان برای تامین زیرساخت انتقال برق لازم است و از عهده سرمایه گذاران کوچک بر نمی‌آید.
زمین در نظر گرفته شده برای شهرک انرژی مزایای زیادی دارد
وی اضافه کرد: زمین تخصیص داده شده برای این طرح که از اراضی منابع طبیعی است از سوی چند سرمایه گذار تایید شده و مزایای مختلفی از جمله دسترسی به راه‌های اصلی از چند سمت را دارد.
رحمانی گفت: ما قطعا در کنار سرمایه گذار واقعی خواهیم بود و با پرداخت تسهیلات و احداث راه و زیرساخت‌های شهرک به سرمایه گذار کمک خواهیم کرد.
این مسوول افزود: این زمین با توجه به موقعیت استراتژیک و نزدیکی به پایتخت در صورت احداث مورد استقبال سایر سرمایه گذاران قرار خواهد گرفت و نقش موثری در اشتغالزایی، رفع محرومیت، جلوگیری از مهاجرت و بیابان زدایی ایفا می‌کند.
تخصیص معافیت‌های مالیاتی برای جذب سرمایه گذاران به طرح شهرک انرژی
مدیر کل امور اقتصاد و دارایی استان قزوین نیز در این خصوص گفت: در استان قزوین طی سال‌های گذشته، تقاضاهای داخلی و خارجی بسیار زیادی برای سرمایه گذاری در حوزه انرژی به صورت پراکنده مطرح می‌شد که به منظور جلوگیری از مشکلات احتمالی، پایین آوردن هزینه و تکمیل زنجیره تولید، تجمیع همه این درخواست‌ها را در قالب شهرک انرژی تصویب کردیم.
فرزین بهنامی فر با اشاره به تخصیص معافیت‌های مالیاتی برای جذب سرمایه گذاران به این شهرک، افزود: اگر در این شهرک، تولید بر مبنای صادرات صورت گیرد از معافیت‌های پایه برخوردار خواهد بود و همچنین از معافیت مالیاتی شعاع ۱۲۰ کیلومتری تهران نیز احتمالا برخوردار باشد.
وی اضافه کرد: همچنین به دلیل موقعیت جغرافیایی طرح و واقع شدن در مناطق کمتر توسعه یافته از معافیت‌های مالیاتی پنج ساله و ۱۰ ساله برخوردار خواهد بود.
بهنامی فر افزود: همچنین می‌توان طرحی را برای معافیت مالیاتی این شهرک تهیه کرد و با ارایه در هیات وزیران، معافیت نقطه‌ای را برای این طرح تصویب نمود.
این مسوول گفت: امروزه دنیا به سمت استفاده از انرژی‌ها نو و جدید حرکت کرده است و ما نیز به تبع باید به سمت انرژی‌های جدید، سازگار با محیط زیست و به صرفه حرکت کنیم.
بهترین سرمایه گذار برای شهرک انرژی قزوین، بنیاد مستضعفان است
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قزوین در این خصوص گفت: با توجه به رسالت‌ها و تکالیف بنیاد مستضعفان به این نتیجه رسیدیم که این بنیاد، اصلح‌ترین مجموعه برای سرمایه گذاری در شهرک انرژی قزوین است و امیدواریم برای سرمایه گذاری در این طرح وارد شود.
علی فرخزاد گفت: طی سال‌های گذشته متقاضیان زیادی برای احداث نیروگاه انرژی درخواست تخصیص زمین داشتند که به دلیل هزینه بالا و نیاز به زیرساخت‌ها اهلیت این کار را نداشتند و در نتیجه فقط تغییر کاربری اراضی صورت می‌گرفت.
این مسوول گفت: به همین دلیل با تصویب کارگروه زیربنایی استان قرار شد که یک مجموعه‌ای را در قالب شهرک انرژی نو با محوریت انرژی خورشیدی ایجاد کنیم تا همه سرمایه گذاری‌های مرتبط به صورت متمرکز در این شهرک انجام شود.
فرخزاد افزود: عزم استان برای راه اندازی این شهرک کاملا جدی است و مدیران قزوین نیز همکاری لازم را برای اجرای این طرح خواهند داشت البته انتظار نداریم که تمامی سرمایه گذاری‌ها را این بنیاد انجام دهد و ما نیز در کنار آن خواهیم بود.
معاون استاندار قزوین اضافه کرد: راه اندازی این طرح مزیت‌های زیادی برای استان دارد و جلوی افت ولتاژ در منطقه و تغییرکاربری پراکنده را گرفته و به عنوان یک کار شاخص و نمونه باقی خواهد ماند.
فرخزاد افزود: باید برای تسریع در اجرای این طرح، یک کمیته‌ای با محوریت حوزه سرمایه گذاری استانداری، منابع طبیعی،شرکت برق، شرکت شهرک‌ها،سازمان برنامه و بودجه استان و... تشکیل شود تا با تمهید مقدمات و انعقاد قرارداد با بنیاد مستضعفان هرچه سریعتر در این طرح به جلو پیش برویم.
این مسوول گفت: زمین مورد نظر برای اجرای این طرح از لحاظ قابلیت احداث بلامعارض است و نزدیکی به تهران و راه‌های اصلی از چند سمت از دیگر ویژگی‌های آن محسوب می‌شود.
وی اضافه کرد: ما آمادگی کامل داریم که برای احداث این شهرک با محوریت بنیاد مستضعفان اقدام کنیم.
بنیاد مستضعفان آماده سرمایه گذاری در شهرک انرژی قزوین
محسن امیری مدیر عامل و عضو هیات مدیره شرکت برق و انرژی صبا از شرکت‌های زیرمجموعه بنیاد مستضعفان در این خصوص گفت: این بنیاد بیشتر در زمینه نیروگاه‌های حرارتی و مقیاس بزرگ در حال فعالیت است ولی یک نیروگاه خورشیدی را در منطقه محروم قلعه گنج کرمان که هدف بنیاد است در حال اجرا دارد.
وی اضافه کرد: یکی از اهداف ما این است که سلاح خورشیدی مورد نیاز کشور را در داخل کشور تامین کرده و در اختیار مصرف کننده قرار دهیم و جلوی خروج ارز را بگیریم.
امیری گفت: ما آمادگی کامل را برای سرمایه گذاری در این طرح داریم ولی باید سرمایه گذاری ما به نحوی باشد که جوابگوی مالکان اصلی بنیاد که محرومان هستند نیز باشیم.
وی ادامه داد: یکی از شرایط ورود بنیاد به طرح‌های عمرانی محرومیت زدایی و اشتغالزایی است و اگر این دو هدف در طرح‌های مورد نظر وجود نداشته باشد امکان ورود بنیاد وجود نخواهد داشت.
این مسوول با تاکید بر تخصیص معافیت مالیاتی برای این شهرک، گفت: اگر معافیت مالیاتی برای این منطقه از سوی استان تخصیص یابد قطعا عزم و اراده بنیاد برای ورود به این طرح جدی‌تر شده و عملیات شروع طرح نیز سرعت بیشتری می‌گیرد.
مدیر عامل و عضو هیات مدیره شرکت برق و انرژی صبا گفت: ظرفیت سالانه نصب پنل‌های خورشیدی در کشور تا سال ۱۴۰۷ حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ مگاوات است و بیشتر از این رقم مورد استقبال قرار نمی‌گیرد.
امیری افزود: الان احداث نیروگاه حرارتی توجیه اقتصادی ندارد چون بازگشت سرمایه احداث آن ۱۵ سال طول می‌کشد ولی ما به عنوان یکی از شرکت‌های بنیاد مستضعفان با نگاه ملی و همگام با دولت در این طرح‌ها کمک می‌کنیم.
وی با تاکید بر احداث نیروگاه‌های خورشیدی، اضافه کرد: امروزه تمام دنیا به این سمت می‌رود که از سوخت‌های فسیلی و زغال سوز خارج شده و به انرژی‌های نو، بادی و زباله سوز وارد شوند و حتی نیروگاه هسته‌ای نیز در حال جمع شدن است.
این مسوول گفت: در احداث نیروگاه خورشیدی آمادگی داریم که کمک کار استان باشیم چون این پروژه، یک طرح عام المنفعه بوده و به نفع کشور و مردم است.
وی گفت: ما به دنبال سرمایه گذاری‌های بزرگ در مناطق مختلف کشور با توجه به اولویت‌های رفع محرومیت‌ها و اشتغالزایی بوده که از سیاست‌ها بنیاد مستضعفان است.
امیری اضافه کرد: از استان نیز درخواست داریم همکاری‌های لازم را برای معافیت مالیاتی این شهرک، داشته باشد و شرایطی را فراهم کند که ما ظرفیت تولید سل خورشیدی تا ۵۰۰ مگاوات را داشته باشیم که با توجه به ظرفیت و میزان مصرف، رقم بسیار بالایی است.
وی گفت: در صورت شروع این طرح در قزوین، با توجه به اینکه میزان نصب پنل خورشیدی در کشور طی یک سال حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ مگاوات پیش بینی شده است برای صادرات این پنل‌ها اقدام خواهد شد و قزوین به قطب صادرات این محصولات تبدیل می‌شود.
شهرک انرژی قزوین اگرچه چندسال از تصویب آن می‌گذرد و دارای مزایای متعددی از لحاظ اشتغالزایی، حفاظت از محیط زیست، روزآمدی در استفاده از انرژی و ... است اما متاسفانه سرمایه گذار دارای صلاحیت و اهلیت ندارد.
استان قزوین با توجه به این موضوع، تصمیم گرفت اجرای طرح را به بنیاد مستضعفان واگذار کند ولی بنیاد نیز علیرغم اعلام آمادگی در این طرح، ورود به آن را به دو شرط محرومیت زدایی و اشتغالزایی منوط کرده است تا بتواند جوابگوی مالکان اصلی بنیاد باشد.
به هرحال باید صبر کرد و دید که آیا کلنگ این طرح بالاخره در استان قزوین زده خواهد شد و گام‌های بلندی برای اشتغالزایی،رفع محرومیت از منطقه و حرکت به سمت استفاده از انرژی‌های نو برداشته می‌شود یا خیر.