قرار گرفتن استان البرز در کنار پایتخت سبب شده تا قاچاق کالا به عنوان یکی از چالش های اقتصادی بخشی از فعالیت دستگاه های اجرایی و نظارتی را به خود معطوف کند.
وجود جاده های ترانزیتی اگرچه با مزایای فراوانی برای استان البرز همراه است اما در کنار آن نیز آسیب هایی مانند قاچاق کالا و ارز ، افزایش تصادفات و مشکلات ترافیکی را بدنبال دارد که مدیریت این راه ها نیازمند هزینه فراوان و نیروی انسانی کافی است.
برهمین اساس بخشی از ماموریت های دستگاه های نظارتی و اجرایی مانند سازمان صنعت، معدن و تجارت، جهاد کشاورزی، تعزیرات حکومتی ، نیروی انتظامی، سپاه ، بسیج و معاونت اقتصادی استانداری البرز و دستگاه قضایی به پیشگیری و کنترل قاچاق کالا و ارز است.
نوسان قیمت ارز درسال های اخیر سبب شد تا افراد سودجو و فرصت طلب با سوءاستفاده از موقعیت جغرافیایی و اقتصادی و امکانات شرکت های تولیدی مانند انبارها دست به احتکار و قاچاق کالا و ارز بزنند که در این زمینه تاکنون تعداد زیادی از باندهای بزرگ قاچاق کالا و ارز در استان البرز دستگیر و مقادیر زیادی کالا کشف شود.
از دیگر سو یکی از دلایل مهمی که به بخش تولید ضربات مهلکی وارد کرده واردات بی رویه و نیز خودنمایی انواع محصولات وارداتی قاچاق در بازار مصرف است که استان البرز نیز از این قائده مستثنی نیست و در زمره استان هایی نخست دره در زمینه معضل قاچاق و احتکار کالا است که مسوولان نیز با تدابیر مختلف توانستند تا حدودی مهار کنند.
از دیگر سوی صنعتی بودن استان البرز و وجود بیش از سه هزارو ۵۰۰ واحد تولیدی و صنعتی و همچنین فعالیت چند شهرک صنعتی علاوه بر تولیدات گسترده به نوعی شرایط را برای قاچاق و احتکار کالا مهیا کرده است .
در این حال وضعیت خاص اقتصادی کشور و به دنبال آن شیوع بیماری کرونا سبب شده تا تنوع کالای قاچاق هر بار در کشور و استان البرز با تغییراتی همراه شود و قاچاق شکل و قیافه خاصی به خود بگیرد.
اگرچه تا پیش از تحریم ها و نوسان نرخ ارز ، قاچاق بیشتر حول کالاها و اجناس خارجی می چرخید اما شدت تحریم ها سبب شد تا فرصت طلبان از انواع سوخت گرفته تا اجناس ، مواد غذایی و بهداشتی را به انبارها برده تا عرصه را بر مردم تنگ و سودهای هنگفت به جیب بزنند ضمن آنکه به صنعت و تولید داخلی ضربه وارد کنند.
با شیوع ویروس کرونا در کشور ، یکی از بیشترین کشفیات در حوزه لوازم بهداشتی و درمانی دراستان البرز بود که این مهم نیز به واسطه وجود شرکت های بزرگ تولید مواد شیمیایی، دارویی و تجهیزات پزشکی در این استان بوده است.
در عین حال برای مقابله با این روش هدفمند و آسیب زا هر یک از دستگاه های اجرایی و نظارتی در قالب ستاد مقابله با قاچاق کالا و ارز استان توانسته اند به خوبی نقش آفرینی کنند و دستاوردهای بزرگی داشته باشند که این اقدامات به شرح زیر تشریح شده است.
کشف سه هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال کالای قاچاق در البرز
دبیر کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز البرز با بیان اینکه سال سه هزار و ۸۳۴ میلیارد ریال کالای قاچاق در این استان کشف و ضبط شد، می گوید که این استان با توجه به ترانزیتی بودن در کشف کالاهای قاچاق رتبه نخست را در کشور دارد.
یاسر نژاد فلاح بیان داشت : پارسال یک هزار و ۴۰ پرونده قضایی برای قاچاقچیان کالا در این استان تشکیل شد و بیشترین کشفیات در استان سیگار، لوازم خانگی و پوشاک است. اکنون با انجام طرح های پیشگیرانه ، میزان قاچاق کالا در استان البرز سیر نزولی دارد.
نژاد فلاح گفت: سال گذشته تعداد قابل توجهی خودروهای گران قیمت در استان کشف و ضبط شد که امسال قاچاق این خودروها نسبت به پارسال در البرز کاهش یافته است.
وی با اشاره به فعالیت تعداد زیادی شرکت دارویی در استان البرز، خاطر نشان کرد: این امر سبب شده تا کشفیات بسیاری در تولید دارو در استان داشته باشیم، اکنون با توجه به اینکه سردخانه های مجهز برای نگهداری داروها در استان نداریم، به همین منظور داروهای قاچاق کشف شده به تهران انتقال می یابد اما به زودی این امکان در البرز فراهم می شود.
دبیر کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز البرز در ادامه به شناسنامه دار کردن لوازم خانگی از ابتدای سال جاری در استان خبر داد و گفت: در این زمینه جزء استان های پیشرو در کشور هستیم که با هدف برون رفت از مشکلات اقتصادی، مبارزه با قاچاق کالا و حمایت از تولیدات داخلی این برنامه اجرایی شده است.
براین اساس هرنوع کالا باید از مسیر ثبت کد شناسه به دست مردم برسد تا در این مسیر کالاهای قاچاق شناسایی شوند.
وی افزود: امحاء به موقع کالاهای منسوخ شده و کالاهای فسادپذیر، طی مراحل قانونی املاک تملیکی از جمله ضرورت هایی است که باید دراین زمینه مورد توجه قرار گیرد.
پلیس البرز مصمم در مقابله با قاچاق کالا
به گفته فرمانده انتظامی البرز، پلیس نیز همگام با سایر ارگان های ذیربط با تشکیل قرارگاه مبارزه با قاچاق کالا وارز، اقدامات خود را در سال جاری همانند سال گذشته انجام داده است.
سردار عباسعلی محمدیان افزود: نیروی انتظامی البرز با کنترل محورهای مواصلاتی و اشراف برانبارها توانسته در حوزه کشفیات موفقیت زیادی را کسب کند.
وی اضافه کرد: استان البرز به واسطه قرار گرفتن در شاهراه ارتباطی ۱۵ استان کشور در مسیر انتقال کالای قاچاق به استان های مختلف کشور است که ماموریت پلیس را درزمینه پیشگیری و مقابله با قاچاق کالا دو چندان کرده است.
پلیس البرز طی سال جاری یک هزارو ۱۳ میلیارد و ۷۶۲میلیون ریال انواع کالای قاچاق در استان البرز کشف کرده که بیشترین فراوانی کالاهای کشف شده لوازم بهداشتی، دارو، خودرو، موتورسیکلت، مواد سوختی، سیگار، لوازم خانگی و لوازم یدکی خودرو بوده است.
طی این مدت نیز ۴۴۲ پرونده قاچاق کالا دراستان البرز تشکیل ، ۵۴۰ متهم دستگیر و ۱۰۰ خودرو نیز از قاچاقچیان کشف شده است.
سردار محمدیان افزود: قاچاق کالا با یک عنوان با بار معنایی منفی برای فعالیت‌های متنوعی است که هم‌اکنون به منزله یک واقعیت، اقتصاد و جامعه ایرانی را درگیر کرده است. این پدیده به دلایل مختلف، از جمله پایین بودن خطر فعالیت، به‌طور گسترده‌ای در اقتصاد ایران رواج پیدا کرده و آثاری ناخوشایند را به‌جای گذاشته است.
فرمانده انتظامی البرز بیان داشت که کاهش سرمایه‌گذاری نیز باعث کاهش اشتغال می‌شود و نرخ بیکاری را افزایش می دهد که بر بحران‌های اجتماعی و تبعات ناشی از آن نیز افزوده خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: نیروی انتظامی نیز بنا دارد با تمام قدرت و با همکاری همه دستگاه ها مبارزه جدی و قاطعانه با کالاهای قاچاق داشته باشد، اقتصاد پایه اصلی نظام ما است و برنامه ما به عنوان نیروی انتظامی این است که امنیت را برای تولید در استان ایجاد و در مرحله بعد مبارزه جدی با قاچاقچیان داشته باشیم.
کشف ۵۰ میلیارد تومان کالای قاچاق خاص در البرز
طبق گزارش اداره کل تعزیرات حکومتی استان البرز ، از ابتدای اسفند ماه سال گذشته تاکنون بیش از ۵۰ میلیارد تومان انواع کالای قاچاق خاص در این استان کشف شده است.
این کالاها با توجه به شیوع کرونا درکشور با نظارت بر بازار اقلام سلامت محور و مواد ضدعفونی کننده با مشارکت بازرسان سازمان غذا و دارو، صنعت، معدن و تجارت، اتاق اصناف و ناظران ویژه اقتصادی در سطح عمده فروشی ها و خرده فروشی استان البرز کشف شده است.
طی این مدت ۳۰۸ پرونده در زمینه قاچاق کالا، اخفا و امتناع از عرضه، احتکار و گرانفروشی در تعزیرات حکومتی البرز تشکیل شده که بیشترین کالاهای کشف شده شامل ماسک، مواد ضدعفونی کننده، الکل ، ژل بهداشتی ، دارو، تجهیزات پزشکی ، پارچه کربن برش خورده ، تب سنج، پد الکلی، لباس حفاظتی، نازل اکسیژن، ملحفه و آنژیوکت، سر اسپری و تیغه مورد استفاده در ماسک بوده است.
ثبت بیش از ۱۸ هزار انبار در سامانه جامع البرز
بنا به اظهارات سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان البرز، با هدف کنترل و شناسایی و نظارت محسوس اطلاعات ۱۸ هزار انبار در سامانه جامع انبارها این استان با هدف پیشگیری از قاچاق کالا به ثبت رسیده است.
جعفر داراب خانی افزود: این سامانه در اجرای بند «ث» ماده ۶ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز راه‌اندازی شده و تاکنون اقدامات خوبی در اجرای پلاک گذاری هزار دستگاه ادوات کشاورزی ، احراز مالکیت آنها انجام شد.
وی با بیان اینکه دستورالعمل پیشگیری از قاچاق، تقلب و احتکار دارو، مواد غذایی و ملزومات و مایحتاج مردم در استان البرز تدوین شد، افزود : وظایف تمام دستگاه‌های دولتی و غیر دولتی در اجرای دستورالعمل مقابله با کرونا و ساماندهی توزیع کنندگان سوخت مایع با همکاری شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی استان البرز هم جزو اقدامات بعدی بوده است.
مقابله با قاچاق کالا شتاب بخشی در چرخه تولید داخلی
مدیرکل هماهنگی امور اقتصادی استانداری البرز می گوید: باتوجه به شعار« جهش تولید» و ضرورت تحقق آن ، به طور قطع مبارزه با کالای قاچاق جهش تولید داخل را دو چندان می کند و دستگاه های اجرایی این استان نیز نسبت به گذشته باید جدی تر عمل کنند.
پرویز زرگر افزود: کالای قاچاق افزون بر ضربه به تولید ، اشتغال و درمجموع چرخه اقتصادی کشور ، از نظر کیفیت و بهداشتی با مضراتی همراه است.
وی اضافه کرد: مبارزه با پدیده شوم قاچاق کالا همواره مورد تاکید مقام معظم رهبری بوده و دستگاه های نظارتی استان البرز نیز با همکاری و مشارکت نسبت به پیشگیری و برخورد با این پدیده دراین استان تلاش های زیادی کردند.
وی خاطرنشان کرد که استان البرز در حوزه کشف کالای قاچاق در کل کشور رتبه اول را به خود اختصاص داده که نشان از دقت لازم و ناامن کردن فضا برای قاچاقچیان کالا است .
زرگر بیان داشت: تولیدات کشور نیز باید با برند سازی و کیفی کردن کالاهای خود از ورود کالای قاچاق جلوگیری کنند و ما در حوزه دارو و مواد غذایی به این مهم دست یافتیم که طبق آمارها بیش از ۹۷درصد تولید دارو در کشور انجام می شود که طی سال جاری نیز صادرات مواد غذایی بیش از ۲۷ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش بوده است.
ثبت کد شناسه بر کالاها
معاون سیاسی امنیتی و اجتماعی استانداری البرز با تاکید بر لزوم ثبت کد شناسه بر روی کالاها گفت: هرنوع کالا باید از مسیر ثبت کد شناسه به دست مردم برسد تا در این مسیر کالاهای قاچاق شناسایی شود.
نور محمد فردی افزود: امحاء به موقع کالاهای منسوخ شده و کالاهای فسادپذیر، طی مراحل قانونی املاک تملیکی از جمله ضرورت هایی است که باید دراین زمینه مورد توجه قرار گیرد.
وی ادامه داد: افزایش بازرسی از فروشگاه های بزرگ عرضه و حضور فعال تر اداره کل صنعت، معدن و تجارت، اتاق اصناف و تعزیرات حکومتی ضمن آموزش و فرهنگسازی از دیگر مواردی است که باید دراین زمینه به آن توجه داشت.
فردی گفت: نشست های سالانه در مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان البرز به ریاست استاندار به صورت فعالانه برگزار شده و مصوبات آن نیز به اجرا و تحقق رسیده که به استناد آمار جزء استان های برتر موفق در این زمینه بوده ایم.
وی همچنین با تاثیرپذیرخواندن شرایط پساکرونا در افزایش احتمالی رشد قاچاق کالا و ارز در دنیا، جمهوری اسلامی را کشوری قدرتمند در زمینه حوزه های نظامی قلمداد کرد و گفت: ایران تمام معادلات سیاسی جهان را بر هم زده است.
معاون سیاسی امنیتی و اجتماعی استاندار البرز با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب با پیش بینی و آینده نگری توطئه های شوم دشمنان ۲۰ سال متوالی را به نحوی با موضوع اقتصاد در کشور نامگذاری داشته اند، خاطرنشان کرد: این نامگذاری ها با وجوه مشترک اقتصادی نشان از اهمیت وحساسیت موضوع است.
نکته پایانی
در خلاصه این گزارش باید گفت که موقعیت جغرافیایی مانند همسایگی با پایتخت و جاده های ترانزیتی البرز مهمترین بستر برای جلب توجه فرصت طلبان اقتصادی بوده که در این زمینه وظیفه سنگینی متوجه دستگاه های نظارتی و اجرایی کرده است.
هرچند بسیاری از قاچاقچیان توانسته با روش ها و راه های مختلف کالاهای قاچاق را به بازارهای هدف خود برسانند و آسیب فراوانی به چرخه تولید ، اشتغال و اقتصاد کشور بزنند اما کشف مقادیر زیادی از کالاهای قاچاق در البرز ضربه مهلکی به این فرصت طلبان بوده و این اقدام های کنترلی و ایزایی بیانگر توفیق البرز در کنترل قاچاق به شمار می رود.
به هر حال کالای قاچاق از هر مبدا و مسیری که نقل و انتقال داده شود در نهایت آسیب آن برای کل جامعه بوده و باید تلاش کرد تا ضمن تنبیه فرصت طلبان این امکان به دست آید تا نگاه همگان به تولید و اشتغال داخلی معطوف شود.
گاهی قاچاق در سطح خرد حاصل فقر و بیکاری افراد بوده که در این زمینه باید بازنگری کرد و امکان اشتغال واقعی برای نیازمندان فراهم شود اما بخشی از قاچاق با نگاه مال اندوزی کلان و آسیب بر پیکره اقتصادی کشور است که دراین زمینه فعالیت های نظارتی و کنترلی نیازمند شدت و دقت فراوان است.
با این اوصاف استان نوپای البرز به دلیل کثرت جمعیت و مهاجرت پذیری با مشکلات و آسیب های فراوانی مواجه بوده و از تامین زیرساخت ها گرفته تا کنترل ساخت وسازها و مشکلات حاشیه نشینی باید به تامین نیازها و مهار چالش بپردازد اما در کنار آن از پدیده شوم قاچاق کالا و ارز و مواد مخدر غفلت نکرده و در میان استان های کشور رتبه پیشتازی دارد.
از دیگر سو اگر چه در این ماه ها و روزها ایران و جهان در تب و تاب پیشگیری و مهار کرونا هستند اما دستگاه های اجرایی و نظارتی البرز افزون بر مقابله با کرونا و خدمات رسانی به مردم و بیماران از وظایف ذاتی خود مانند مقابله با قاچاق کالا و ارز غفلت نکرده و دستاورده های خیره کننده ای داشته اند.
در این میان کشف محموله ها و انبارهای احتکاری اقلام بهداشتی و درمانی به همراه بسیج عمومی برای تولید انبوه ماسک ، مواد ضدعفونی کننده و دستکش ، استان البرز را در میان استان های کشور متمایز جلوه داد و ایران کوچک الگویی برجسته برای کل کشور شد.
اکنون به همت مردم ، تولید کنندگان و حمایت دستگاه های اجرایی استان البرز تامین کننده بخش عمده اقلام بهداشتی و درمانی کشور بوده و شعار جهش تولید را عینیت بخشیده است.
با اینکه در روزهای آغازین شیوع کرونا مواد ضدعفونی کننده ، ماسک و دستکش به یکباره در بازارهای استان البرز نایاب یا کمیاب شد اما در کنار بسیبج عمومی برای تولید انبوه، کالاهای احتکاری از پسوها به بازار مصرف واقعی انتقال یافت و فرصت طلبان در دام قانون گرفتار شدند.
همت و همدلی مردم و مسوولان البرز موجب شد تا انواع نیازهای بهداشتی به وفور در بازارهای استان دیده شود و اکنون پایگاه های ثابت و سیار به عرضه این اقلام می پردازند وضربه نهایی به فرصت طلبان و تبهکاران اقتصادی برگشت خورد.