با نزدیک شدن به موعد لغو تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت - طبق برجام- آمریکا تمام تلاش‌های خود را برای تمدید این تحریم‌ها به کار گرفته است. تا ساعاتی دیگر قرار است شورای امنیت نشستی در این خصوص برگزار کند و محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه هم به صورت‌آنلاین در این نشست سخنرانی خواهد کرد.
طی هفته های اخیر آمریکا همزمان در دو جبهه تلاش کرد مانع از لغو تحریمهای تسلیحاتی ایران شود. در نشست شورای حکام‌آژانس با استناد به اطلاعات جاسوسی رژیم صهیونیستی در خصوص دو مکان هسته ای ایران قطعنامه ای سیاسی علیه ایران صادر شد. آمریکا و رژیم صهیونیستی تلاش می کنند پرونده بسته شده ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران موسوم به پی ام دی را باز کنند. به موازات این تلاش دبیر کل سازمان ملل متحد در راستای خدمات رسانی به پروژه سیاسی آمریکا اعلام کرد موشک‌هایی که سال قبل پالایشگاه آرامکو را هدف قرار داد منشاء ایرانی داشته است. پایان تحریمهای تسلیحاتی ایران یکی از دلایل و انگیزه‌های ایران برای حفظ وعمل به تعهدات برجامی بوده است.
طی سال‌های اخیر ایران با وجود اذعان آژانس به اجرای تعهدات هسته ای، از امتیازاتی که قرار بوده بهره مند شود، منتفع نشده است. در چنین شرایطی ایران انتظار دارد حداقل تحریمهای تسلیحاتی ایران لغو شود تا بتواند نیازهای مشروع دفاعی خود را تامین کند. از همین روست که جمهوری اسلامی ایران بویژه در ماه‌ها و هفته های اخیر بارها نسبت به هرگونه اقدام غیر منطقی در این خصوص هشدار داده است.
حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی، رئیس جمهوری ۲۱ خرداد ماه در جلسه هیات دولت از چین و روسیه دو کشور دارای حق وتو در شورای امنیت خواست در برابر توطئه ایالات متحده ایستادگی کنند. روحانی گفت که از چهار کشور عضو دائم شورای امنیت مخصوصا از دو کشور دوست خود روسیه و چین توقع داریم به خاطر منافعی که در توافق هسته ای مدنظر منطقه و جهان بوده است در برابر توطئه آمریکا بایستند.
آمریکا؛ پیمانکار لابی‌های ضد ایرانی
البته آمریکا بعد از اعمال حدود سه سال تحریم و تهدید علیه ملت ایران در قالب سیاست فشار حداکثری همچنان این سیاست را در عرصه های مختلف پیگیری می کند و بدون توجه به منافع واقعی آمریکا عملا پیمانکاری لابی‌های ضد ایرانی را در اعمال فشار بر تهران در پیش گرفته است. دولت آمریکا تهدید کرده اگر نتواند از طریق سازمان ملل به خواسته خود برسد سازوکار پیش بینی شده در برجام موسوم به مکانیسم ماشه را فعال می کند. این در حالی است که آمریکا اردیبهشت سال ۹۷ از توافق هسته ای خارج شد و اساسا در شرایطی نیست که بتواند از این سازوکار استفاده کند.
مجازات به دلیل اجرای قطعنامه
مشی خصمانه وعداوت با ملت ایران به حدی از بی منطقی رسیده است که نه تنها قطعنامه شورای امنیت را نقض می کند بلکه کشورهای دیگر را هم مجبور به نقض این توافق می کند. محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه دوشنبه شب در پیامی توییتری گفت: آمریکا تنها کشور در تاریخ سازمان ملل متحد است که سایر کشورها را به دلیل نقض نکردن قطعنامه شورای امنیت مجازات میکند. آمریکا نه تنها برجام را نقض کرده، بلکه دیگران را به نقض آن وادار میکند. این کشور، ننگ تبدیل شدن به نخستین کشوری در تاریخ سازمان ملل را دارد که کشورهای تابع قانون را به دلیل نقض نکردن یک قطعنامه شورای امنیت مجازات میکند.
سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه هم روز گذشتهدر نشست خبری بااصحاب رسانه در مورد تهدید آمریکا مبنی بر فعال کردن مکانیزم ماشه از سوی آمریکا اظهار داشت: آمریکایی‌ها بدعهدی‌هایی کردند و اقدامات تخریبی علیه برجام و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ انجام دادند. آنها در مقامی نیستند که برجام و دستاوردهای آن را از بین ببرند. در رایزنی‌هایی که با اعضای شورای امنیت داشتیم، آنها مخالف این رویه هستند. پیش‌بینی ما شکست آمریکا در این زمینه است.
هرج و مرج در نظام بین الملل
مجید تخت‌روانچی نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد، تلاش آمریکا برای تمدید ممنوعیت تسلیحاتی ایران را در تضاد کامل با قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام عنوان کرد و گفت: آمریکایی‌ها در نشست شورای امنیت بار دیگر حمایت جهانی از برجام و این قطعنامه را خواهند شنید. فضای کلی جامعه بین‌المللی در جهت اجرای برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ است. دبیرکل سازمان ملل متحد بارها گفته است و هفته پیش هم تکرار کرد و هم رهبران جهان خواهان آن هستند که خود، مغایرت صریح با مواضع آمریکا است.
نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد با یادآوری خروج آمریکا از برجام ادامه داد: سابقه ندارد که یک عضو دائم شورای امنیت علیه قطعنامه‌ای که خود بانی آن بوده است، اقدام کند. بدتر اینکه کشورهایی که بخواهند اجرا کنند را هم تنبیه میکند. این نشان‌دهنده ایجاد هرج و مرج در نظام بین‌المللی است که آمریکایی‌ها به دنبال آن هستند. آمریکایی‌ها می‌خواهند فضایی ایجاد کنند که آنچه را تصور می‌کنند در جهت منافعشان است، به دست آورند. حال اگر خلاف قوانین و مقررات بین المللی هم باشد، برایشان اهمیتی ندارد.
همزمان نیکی هیلی، سفیر پیشین آمریکا در سازمان ملل مدعی شد که لغو تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران باعث می شود جمهوری اسلامی در حمایت از ایدئولوژی‌های انقلابی موفق شود. او گفت که اگر ایران بتواند تسلیحات پیشرفته روسی و چینی را خریداری کند، دیگر این کشور در منطقه غیرقابل کنترل خواهد شد. تحریمهای تسلیحاتی عالی نیست اما حذف آن دست ایران را برای بی‌ثبات کردن منطقه از طریق صادرات تروریسم در حمایت از ایدئولوژی‌های انقلابی بازتر میکند.
مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا هم قرار است در راستای تلاش‌های واشنگتن برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی، به شورای امنیت سازمان ملل می‌رود. مایک پومپئو قرار است در نشست ساعت ۱۱ صبح به وقت نیویورک در مورد این تحریم‌ها سخن بگوید. او ابراز امیدواری کرده که تحریم‌ها تمدید شود.
وزیر خارجه آمریکا هفته پیش در نشست اینترنتی یک اندیشکده مستقر در بروکسل گفته بود دولت او در هفته‌های پیش‌رو به مذاکرات با کشورهای اروپایی ادامه خواهد داد تا قطعنامه پیشنهادی آمریکا درباره تمدید تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی تصویب شود.
طبق ماده ۵۱ منشور ملل متحد، حق دفاع مشروع به عنوان حق مسلم دولت‌ها پذیرفته شده است اما آمریکا تلاش میکند ایران را از داشتن تسلیحاتی که چنین حقی را تضمین میکند، محروم کند.
منطق غلط سیاست فشار حداکثری؛
آمریکا حدود چهار دهه است که سیاست اعمال فشار بر تهران را پیگیری میکند با این وجود در سه سال اخیر حجم عداوت و دشمنی با تهران به میزان بی سابقه‌ای افزایش یافته است. اینکه این سیاست چه دستاوردهایی داشته است موضوعی است که باید سیاستمداران‌آمریکایی درباره‌آن بیندیشند اما حداقل اینکه آمریکا نتوانسته با اعمال فشار و تهدید به خواسته کوتاه مدت خود یعنی دستیابی به توافقی بهتر از برجام با تهران دست یابد. ترامپ حتی نتوانسته موفق به دیدار با مقامات ایران شود و به اصطلاح حسرت گرفتن یک عکس هم به دلش مانده است.
در نگاهی بلند مدت و استراتژیک آمریکا با اعمال سیاست فشار حداکثری باعث گرایش تهران به سمت روسیه و چین شده است. خصیصه سیاست خارجی ایران به لحاظ سنتی در چهارچوب موازنه بین قدرت‌های بزرگ قابل تعریف بوده است اما اکنون ترامپ با اعمال سیاست‌های غیرمنطقی علیه ایران، این بازیگر مهم منطقه‌ای را بیش از پیش از خود دور کرده است.
در هر صورت ایران با توجه به ظرفیت‌های انسانی، موقعیت ژئوپلتیک، منابع غنی انرژی بازیگری غیرقابل انکار است که هیچ قدرتی نباید و نمی‌تواند آن را نادیده بگیرد.
از جهاتی دیگر سیاست‌های آمریکای ترامپ و نوع مواجهه آن با نهادها و مقررات حقوق بین‌الملل باعث شده است رهبری جهانی این کشور با چالش‌های جدی مواجه شود. تداوم این خط مشی باعث شده کشورهای دیگر و حتی متحدان‌آمریکا ابزارهای قدرت‌آمریکا همچون هژمونی دلار، قدرت نظامی و اقتصادی این کشور را به عنوان تهدیدی علیه خود تصور کرده و تلاش کنند به هر دلیل خود را از زیر یوغ این قدرت خلاص کنند.
زمزمه‌های اروپا برای ایجاد قدرت نظامی مستقل از آمریکا، تلاش کشورها برای کنار گذاشتن دلار در مراودات اقتصادی و تجاری و استفاده از ارزهای ملی را می توان آغاز فروپاشی قدرت آمریکا در نظام بین الملل ارزیابی کردآن هم در شرایطی که رقبای قدرتمندی همچون چین با هوشمندی به دنبال ارتقای جایگاه خود درعرصه‌های مختلف اقتصادی سیاسی و نظامی هستند.