به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدعباس صالحی امروز (سه‌شنبه، دهم تیر) در جلسه ۷۴۲ شورای فرهنگ عمومی کشور با دستور جلسه پیامدها و تحولات فرهنگی و اجتماعی ناشی از شیوع ویروس کرونا پس از تبریک ایام دهه کرامت، افزود: بر این اساس شورای فرهنگ عمومی پیش‌نویس «ترویج فرهنگ مسئولیت اجتماعی- برنامه مقابله با ابعاد بیماری کرونا» را تهیه و تدوین کرده که می تواند با همفکری و مشارکت دستگاه های مختلف عضو، نقش تعیین کننده ای در مسائل بهداشتی و درمانی به ویژه پیامدهای فرهنگی و اجتماعی ناشی از شیوع کرونا داشته باشد.
در ابتدای شیوع ویروس کرونا به دلیل ناشناخته بودن آن تصور می شد مقطع کوتاهی را با آن درگیر هستیم و پیش بینی می‌شد در نهایت تا خرداد سال جاری با این ویروس مواجه باشیم ولی با توجه به روند پیش‌رونده این ویروس در سراسر جهان پیش بینی می شود حداقل تا پایان سال با این ویروس در مقابله باشیم.
وی با اشاره به اینکه سراسر جهان با این ویروس درگیر هستند ادامه داد: ممکن است این ویروس داخل کشور و سراسر جهان با فراز و فرودهایی مواجه باشد که شیوع آن پیامدهای مختلفی دارد.
رئیس شورای فرهنگ عمومی کشور در عین حال تصریح کرد: این ویروس پیامدهای بهداشتی و فرهنگی اجتماعی دارد که شورای فرهنگ عمومی کشور می تواند در هر دو زاویه در آن نقش داشته و کمک کننده باشد. به عنوان مثال این شورا در بخش پیشگیری و فرهنگ عمومی آن می تواند به موضوعات و دغدغه های بهداشتی در این زمینه کمک کننده باشد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: شیوع کرونا در حوزه های مختلف زندگی تاثیر گذاشته و این تاثیر در حوزه های فرهنگی و اجتماعی نمود بیشتری دارد. بنابراین شورای فرهنگ عمومی کشور می تواند هم با پیگیری و درمان این بیماری نسبت و ارتباط برقرار کند و هم با پیامدهای فرهنگی و اجتماعی آن ارتباط و نسبت برقرار می کند.
صالحی با اشاره به تدوین پیش نویس سند «ترویج فرهنگ مسئولیت اجتماعی- برنامه مقابله با ابعاد بیماری کرونا کووید ۱۹» گفت: در بسیاری از موضوعات سندهای مختلفی داریم که اکثرا دائمی هستند ولی این سند امیدوارم دائمی نباشد ولی در حال حاضر نیاز یک ساله به آن داریم زیرا از لحاظ موضوعات داخلی، بین المللی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، ورزشی، سیاسی و ... تمام کشور را درگیر خود کرده است.
با پیش نویس این سند و مقدماتی که در حال آماده شدن است، امیدوارم با ترسیم وظایف عمومی و تقسیم نهادی به مسیر مناسبی در حرکت باشیم. شورای فرهنگ عمومی برای پیشگیری و درمان مسئولیت قابل توجهی دارد و هم در مرکز و هم در استان ها و شهرستان ها شبکه وسیعی از ظرفیت ها دارد که می توان در این زمینه از آن بهره ببرد.
عضو کابینه دولت دوازدهم با تقدیر از زحمات کادر درمان افزود: این عزیزان مجاهدان عرصه سلامت هستند و ما از طریق شورای فرهنگ عمومی می توانیم کمک های خوبی در زمینه پیامدهای فرهنگی اجتماعی ناشی از این بیماری داشته باشیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: با تدوین سند ترویج فرهنگ مسئولیت اجتماعی- برنامه مقابله با ابعاد بیماری کرونا کووید ۱۹ تقسیم کار خوبی بین دستگاه ها صورت می گیرد و همانطوری که مقام معظم رهبری در سخنان اخیر خود فرمودند «کارآمدی نظام و ویژگی خاص مردم در کرونا نشان داده شد»، باید از این کارامدی به عنوان یک تابلوی طلایی صیانت کنیم.
در ابتدای این جلسه سیدمحمدرضا موالی زاده دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با اشاره به برخی مناسبات تقویمی گذشته گفت: امروز همزمان با آزاد سازی شهر مهران است و حضرت امام (ره) در این مورد مانند آزادی خرمشهر فرمودند: "مهران را هم خدا آزاد کرد." در ابتدای هفته جاری از ۱۰ سند شورای فرهنگ عمومی کشور با حضور معاون اول رئیس جمهور و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رونمایی شد.
وی تصریح کرد: در این شورا اسناد بسیاری تدوین و به صورت ۱۹ سرفصل به دستگاه ها و سایر استان ها برای گفتمان سازی مشترک و واحد در سراسر کشور ابلاغ می شود تا به عنوان مبنای کار در نظر گرفته شود.
از جمله این اسناد می توان به ترویج کتاب و کتابخوانی، ترویج ورزش همگان، کار و مهارت آموزی، فرهنگ توانمند سازی مددجویان، فرهنگ مصرف بهینه آب، ارتقای فرهنگ مراسم راهپیمایی اربعین، ارتقای فرهنگ سلامت، ارتقای فرهنگ زیارت و گردشگری مذهبی و ارتقای فرهنگ حفاظت از محیط زیست است.
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با اشاره به تدوین پیش نویس سند "ترویج فرهنگ مسئولیت اجتماعی- برنامه مقابله با ابعاد بیماری کرونا کووید ۱۹ گفت: پیش نویس سند برای مقابله با ویروس تدوین شده، امیدواریم با همکاری دستگاه های مختلف به نتایج خوبی دست یابیم.
در این جلسه سخنگوی وزارت بهداشت گزارشی از مجموعه اقدامات این وزارتخانه و روند شیوع ویروس کرونا ارائه داد.
سیما لاری گفت: بیشترین فوتی نیمه اسفند سال گذشته ۱۵۸ نفر بود که روز گذشته این رکورد شکسته شود.
سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به تاثیرات همه گیری کووید ۱۹ بر سلامت روان و پیامدهای اجتماعی آن در ایران افزود: در این زمینه سامانه اطلاع رسانی تلفنی ۴۰۳۰ راه اندازی شد. شروع فعالیت آن از هشتم اسفند ۹۸ است. فعالیت ۳۰۰ نفر روانشناس در بخش خدمات روانشناختی سامانه از اواخر اسفند ۹۸، خدمات رسانی به دو شیوه مشاوره تلفنی توسط روانشناسان منتخب و خدمات روانشناختی از طریق پیامدهای کوتاه صوتی از جمله فعالیت های این سامانه است.
وی به نظام شبکه مراقبت های بهداشتی اولیه هم اشاره کرد و گفت: استفاده از ظرفیت موجود شبکه بهداشت با بیش از ۲۰۰۰ کارشناس سلامت روان با مدرک کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی در مراکز خدمات جامع سلامت، تهیه بیش از ۳۰ عنوان متون آموزشی برای مداخله و به کار گیری در زیرساخت موجود و در حوزه های مختلف متناسب با نیاز گروهای مخاطب؛ از جمله این اقدامات در این حوزه است.
لاری در بخش دیگری گزارش آماری از واکنش های روانشناختی به دنبال همه گیری کووید ۱۹ در سایر کشورها ارائه کرد.
وی گفت: این ویروس گروه‌های آسیب پذیر در برابر پیامدهای روانشناختی هم دارد؛ شامل زنان، دانش آموزان، افراد دارای وضعیت اقتصادی اجتماعی ضعیف، افراد داری حمایت اجتماعی پایین تر، افراد دارای تاب آوری کمتر، افراد دارای سابقه تعارضات بین فردی، نزدیکان افراد مبتلا به کووید ۱۹ و افرادی که اخبار نگران کننده را بیش از حد مرور می کنند.
گروه های جمعیتی مورد توجه در حوزه سلامت روان در همه گیری کووید ۱۹ شامل جمعیت عمومی، افراد مبتلا به بیماری کووید ۱۹، خانواده های فوت شدگان کووید ۱۹، کادر درمان بیمارستان ها و مبتلایان به اختلالات شدید روانپزشکی می شود.
وی با اشاره به پیامدهای روانشناختی کوتاه مدت در میان مبتلایان به کووید ۱۹ افزود: افسردگی، ناامیدی، تحریک پذیری و بیقراری، مشکلات خواب، اضطراب و علائم وسواسی از جمله این پیامدها به شمار می آید.
لاری در ادامه به تدابیر اتخاذ شده برای جلوگیری از بروز همه گیری کووید ۱۹ در مراکز بستری روانپزشکی و مراکز نگهداری بهزیستی اشاره کرد.
در بخش دیگری از این جلسه معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به پیامدهای این بیماری از جمله خشونت‌های خانگی، طلاق و خودکشی گفت: در ابتدا خشونت های خانگی در ایتالیا زیاد بود؛ به گونه‌ای که مجبور شدند هتل‌هایی را برای افراد در نظر بگیرند تا ایمن از این خشونت‌ها باشند.
وی با اشاره به این آمار در کشورهای آمریکایی و اروپایی افزود: در آمریکا یک سوم مرگ و میرها مربوط به خانه سالمندان و در ایتالیا، فرانسه، آلمان و بلژیک ۴۲ تا ۵۷ درصد مرگ و میرهای ناشی از کرونا مربوط به خانه سالمندان بود؛ اما در کشور ما کمتر از یک و چهار دهم درصد بوده است و این به فرهنگ غنی کشورمان مرتبط می شود. در ایران اکثر سالمندان با خانواده های خود زندگی می کنند و مراقبت های ویژه از آن ها منجر به این شد که این آمار نسبت به دیگر کشورها کمتر باشد.
رئیسی ادامه داد: برای آینده باید برنامه ریزی و مراقبت های لازم را داشته باشیم. بنابراین رعایت دستورالعمل های بهداشتی به ویژه استفاده از ماسک، فاصله گذاری اجتماعی ضروری است. همه وزارتخانه ها باید برای گروه های آسیب پذیر خود برنامه داشته باشند.
در این جلسه برخی اعضای حاضر نظرها و پیشنهادهای خود را ارائه دادند.