انتشار کلیپی مبنی بر سقوط یک فروند بالگرد صبح روز گذشته دوشنبه نهم تیرماه در محور شیراز- مرودشت در فضای مجازی به یکباره به تیتر یک اخبار استان فارس تبدیل شد.
برخی رسانه‌های این استان در ابتدا بدون ذکر منبع رسمی خبر سقوط این بالگرد را تایید کردند و همین مسأله به انتشار سریعتر خبر دامن زد.
اما در پیگیری خبرنگار ایرنا از مراجع رسمی این موضوع تایید نشد و پلیس اعلام کرد که دود برخاسته از منطقه به دلیل سوختن کاه و کلش باقیمانده در مزارع بوده است.
در این فصل از سال، برخی کشاورزان با نادیده انگاشتن اصول زیست محیطی پس از برداشت محصول گندم نسبت به آتش‌زدن بقایای گندم در مزارع اقدام می‌کنند که این صحنه، تصویری تکراری در جاده‌های فارس از جمله شهرستان مرودشت به عنوان یکی از قطب‌های تولید گندم کشور است.
با وجود هشدارهای اداره کل حفاظت محیط زیست فارس و سازمان جهاد کشاورزی استان، همچنان برخی کشاورزان پس از برداشت محصول، نسبت به آتش زدن بقایای محصول اقدام می‌کنند که از منظر منتقدان، این کار در دراز مدت موجب از دست رفتن خصوصیت‌های خاکی می‌شود که در طول صدها و هزاران سال شکل گرفته است.
جدای از آلودگی هوای ناشی از آتش زدن کاه و کلش این اقدام جلوه بصری نازیبایی نیز به منطقه گردشگر پذیر مرودشت و پاسارگاد نیز داده که میراث جهانی غنی از جمله تخت جمشید، آرامگاه کوروش و نقش رستم را در خود جای داده و سالانه میزبان میلیون‌ها گردشگر داخلی و خارجی است.
آتش سوزی کاه و کلش بود نه سقوط
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان فارس روز دوشنبه با اشاره به شایعه سقوط بالگرد در حوالی جاده شیراز به سمت مرودشت گفت: سقوط بالگرد در فارس(محدوده شیراز-مرودشت) صحت ندارد و آتش سوزی به دلیل سوختن پسماندهای کشاورزی بوده است.
سرهنگ کاووس محمدی افزود: در پی انتشار کلیپی در فضای مجازی مبنی بر سقوط بالگرد در محدوده "مرودشت-شیراز"، بررسی موضوع سریعا در دستور کار ماموران قرار گرفت.
محمدی ادامه داد: ماموران انتظامی در بررسی‌های اولیه مطلع شدند که سقوط بالگرد صحت ندارد و دود حاصل از آتش سوزی به دلیل سوختن کاه و کلش کشاورزی بوده است.
معاون اجتماعی پلیس فارس با بیان اینکه در بررسی‌های تکمیلی مشخص شد هیچ بالگردی از فرودگاه شیراز و دیگر فرودگاه های استان برنخاسته که سقوط کرده باشد، گفت: پلیس با شایعه سازان فضای مجازی برابر قانون به شدت برخورد می‌کند.
وی شامگاه دوشنبه نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اعلام کرد: اقدامات لازم قضایی برای پیگیری این موضوع و شناسایی عاملان انتشار این شایعه در دستور کار پلیس فتا استان فارس قرار گرفته است.
کشاورزان بقایای گیاهی را آتش نزنند
در حالی صحنه نازیبای به آتش کشیده شدن بقایای محصول در استان فارس ادامه دارد که به گفته رئیس اداره روابط عمومی سازمان جهاد کشاورزی استان فارس، سوزاندن بقایای گیاهان زراعی پس از برداشت محصول ممنوع است.
علیرضا واحدی پور افزود: طبق «ماده ۲۰ قانون هوای پاک»، سوزاندن بقایای گیاهان زراعی پس از برداشت محصول ممنوع است و متخلف به پرداخت جزای نقدی محکوم می‌شود.
اجرای ناقص قانون
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان فارس نیز پیش‌تر در این باره گفته است: آتش زدن پس مانده محصولات در اراضی کشاورزی استان فارس بر اساس مواد۲۰ قانون هوای پاک و ۶۸۸ مجازات اسلامی و ماده ۴۵ قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها ، خلاف قانون است و مرتکبین به جزای نقدی و حبس محکوم خواهند شد.
حمید ظهرابی در خصوص سوزاندن بقایای گیاهی اراضی زراعی گفت: با گذشت نزدیک به ۳ سال از تصویب ماده ۲۰ "قانون هوای پاک" و ماده ۴۵ قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع که ده ها سال از تصویب آن می گذرد اما متاسفانه عدم اجرای درست و کامل این قوانین باعث شده ایجاد حریق در مزارع همچنان یکی از عوامل آتش سوزی جنگل ها و مراتع است.
خساراتی که به سرمایه خاک وارد می‌شود
مدیر کل حفاظت محیط زیست فارس افزود: همه ساله با پایان کشت بهاره و همزمان با روزهای گرم سال، کشاورزان پس از برداشت محصول، و با هدف سرعت بخشیدن به کشت بعدی ، بقایا و کاه و کلش به جا مانده در مزارع را آتش می زنند. این کار علاوه بر آلودگی هوا، باعث خسارت به خاک ، کاهش مواد آلی، کاهش میکرو ارگانیسم ها و رطوبت و در نتیجه حاصل خیزی خاک، افزایش فرسایش و بر هم خوردن تعادل ترکیبات آلی ومعدنی خاک می گردد.
ظهرابی اضافه کرد: همچنین به دلیل همجوار بودن بخش های وسیعی از اراضی کشاورزی دراستان فارس با مراتع و جنگل ها خطر ایجاد حریق در عرصه های طبیعی افزایش می یابد و یکی از دلایل عمده ایجاد آتش سوزی در این عرصه ها ایجاد آتش عمدی در مزارع به شمار می رود.
وی گفت: این آتش سوزی ها در مناطق مسکونی و جاده ها نیز با آلودگی هوا و کاهش دید خطر تصادفات جاده ای را به نحو قابل ملاحظه ای افزایش می دهند.
ظهرابی گفت: "قانون هوای پاک" در مرداد ۹۶ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است و نزدیک به سه سال از تصویب آن می گذرد که از سوی بسیاری از کشاورزان نادیده گرفته شده و به ندرت با آنها برخورد شده و یا برخورد های صورت گرفته باز دارنده نبوده است.
وی گفت در سال جاری با توجه به دستور مراجع قضایی و بخشنامه ای که از دادستانی خطاب به همکاران قضایی صادر شده، تشدید برخورد با ناقضان این قانون در دستور کار قرارگرفته است.
تاوان سخت
جاده شیراز - اصفهان در پی پراکنده شدن دود غلیظ ناشی از سوزاندن بقایای محصول کشاورزی طی روزهای گذشته شاهد رخداد غم‌انگیزی بود. گفته شد، پراکنده شدن دود، موجب کاهش دید و تصادف زنجیره‌ای ۱۴ خودرو با یکدیگر شد. رخدادی که علاوه بر تحمیل کردن خسارات مالی، دو مصدوم نیز در پی داشت.
این موضوع زنگ هشدار و خطری بود که قانون هوای پاک مصوب ۹۶ آسیب شناسی شود تا از لطمات کوتاه‌مدت و دائمی به کره زمین و میراثی که برای آیندگان برجای می‌گذاریم جلوگیری شود. فرزندان ما نیز سهمی از زندگی و ظرفیت‌های خدادادی از جمله ثروت مهم خاک دارند، چرا برای منافع کوتاه مدت، آن را به تاراج می‌سپاریم؟ چرا همچون سقوط بالگرد، نگران سقوط زمین از ارزش‌های زندگی و حیات نیستیم؟