شرایط محیطی و وضعیت جغرافیایی مطلوب و مناسب، شهرستان های ساحلی چابهار، کنارک و دشتیاری را به بهشت آبزی پروری تبدیل کرده بطوریکه توسعه صید صنعتی و تجاری یکی از کلیدهای رشد منطقه بوده و درآمدهای آن حتی می تواند با درآمدهای نفتی رقابت کند.
علاوهبر صید و پرورش ماهی و میگو قابلیتهای دیگری در زمینه پرورش آبزیانی نظیر انواع جلبکهای دریایی، خیار دریایی، لابستر، آرتمیا و آبزیان زینتی در سواحل مکران نیز وجود دارد که برای بهره برداری بهینه نیازمند توجه و توسعه و سرمایه گذاری است.
اشتغالزایی دریایی در سواحل مکران موجب توسعه، آبادانی و افزایش درآمد خانوارهای روستایی شده است بطوریکه هم اینک از گواتر دشتیاری تا درک زرآبادکنارک ۲۵ هزار صیاد در قالب ۳۵ تعاونی صیادی در آبهای ساحلی شهرستان های کنارک و چابهار به وسیله ۹۰۷ فروند لنج شامل ۵۰۱ فروند لنج برودتی، ۴۰۶ فروند لنج یخی و یکهزار و ۴۳۰ فروند قایق مشغول صید و صیادی هستند.
این صیادان در ۹بندر ماهیگیری و ۲ جایگاه تخلیه صید شامل تیس، شهرکنارک، رمین، زرآباد، پزم، هفت تیر شهر چابهار، بریس، گواتر، جُد، تنگ و پسابندر و ۶ شهرک و ناحیه صنعتی با بیشاز ۱۰۰ واحد تولیدی صنایع شیلاتی در جنوب سیستان و بلوچستان فعال هستند.
صیادان این استان سالانه ۳۱ درصد صیدکل کشور، ۳۶ درصد صید آبهای جنوب کشور و ۲۰ درصد کل تولید آبزیان کشور (صید و آبزی پروری) را انجام میدهند که این فعالیتها چابهار و کنارک را در رتبه دوم صید در اقیانوس هند بعد از اندونزی و رتبه اول صید در غرب اقیانوس هند قرار داده است.
چابهار و کنارک همچنین با دارا بودن ۴۲ درصد سهم صید در میان استانهای جنوبی، ۴۰ درصد سهم صید ایران و تامین بیشاز ۶۰ تا ۷۰ درصد ماهیان صنعتی نقش مهم و بسزایی در اشتغالزایی و اقتصاد کشور ایفا میکنند.
براساس برآورده های اداره کل شیلات سیستان وبلوچستان در حدود ۳۰۰ هزار فرصت شغلی در حوزه شیلات شهرستان های چابهار، دشتیاری و کنارک تعریف شده که بیشتر در زمینه پرورش میگو، صید با کشتی های پیشرفته روز دنیا، پرورش ماهی در قفس، تکثیر آبزیان، ایجاد صنایع و کارخانه های وابسته، است.
سیستان و بلوچستان چهار سال پیاپی در رتبه نخست صید کشور
مدیرکل شیلات سیستان و بلوچستان به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: این استان ظرفیتهای فراوانی در زمینه صید آبزیان (ماهی و میگو)، پرورش ماهی در قفس و ایجاد کارخانههای فرآوری و بستهبندی دارد و بندر چابهار با موقعیت راهبردی و متصل به آبهای آزاد، بزرگترین بندر اقیانوسی کشور محسوب میشود و از این لحاظ اهمیت زیادی برای سرمایهگذاران دارد و سازمان شیلات ایران نیز در تلاش برای ایجاد اشتغال تا ۳۰۰ هزار نفر در این بندر است.
محمد شهلیبر افزود: شیلات یکی از بهترین ظرفیت های اقتصادی برای ایجاد اشتغال در این استان است و صیادان زحمتکش با کار و تلاش شبانه روزی توانستهاند در چهار سال گذشته رتبه نخست صید در کشور را بدست آورند.
وی بیان کرد: سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۹۴ با ۲۳۱ هزار تن صید، سال ۱۳۹۵با ۲۵۱ هزار تن، سال ۱۳۹۶حدود ۳۰۲ هزار تن و سال ۱۳۹۷حدود ۳۴۰ هزار تن رتبه نخست کشوری را کسب کرده که این افتخار بزرگ چهار ساله حاصل تلاش بیش از ۲۵ هزار صیاد در ۱۱ بندر صیادی چابهار و کنارک است.
اشتغالزایی ۲۵ نفر در هر لنج
لنج های یخی در طول سال می توانند به فعالیت صید و صیادی مشغول باشند ولی لنج های برودتی در تیر و مرداد استراحت دارند و در نیمه دوم شهریور پس از استراحت و بازسازی و تعمیر لنج بار دیگر به دریا می روند. معمولا هر لنج برودتی حدود ۴۵ روز تا یک ماه در دریاست و در طول فصل صید سه تا چهار بار می تواند صید را انجام دهد.
در لنج های برودتی ۱۵ تا ۲۵ نفر، قایق ۲ نفر و لنج های یخی هفت تا ۱۰ نفر مشغول به کار هستند.
لنج های برودتی در صیدگاه های مشترک صید می کنند، این لنج ها بیشترین اشتغال را در حوزه صید و صیادی ایجاد کرده اند.
اشتغال ۲ نفر در هر هکتار مزارع پرورش میگو
مدیرکل شیلات سیستان وبلوچستان گفت: چابهار به دلیل نزدیکی به خط استوا نسبتا گرم و مرطوب است و درجه حرارت سواحل این شهرستان در هشت ماه از سال مناسب برای پرورش میگوست که این امر سبب شده تا کارشناسان، این منطقه را به بهشت آبزی پروری تشبیه کنند.
شهلیبر با بیان اینکه هر هکتار از مزارع پرورش میگو در این شهرستان برای ۲ نفر به طور مستقیم و غیر مستقیم شغل ایجاد میکند، خاطرنشان کرد: سایت پرورش میگوی شهید صنعتی گواتر در ۱۲۰ کیلومتری مرکز شهرستان چابهار و در نزدیکی مرز پاکستان با حدود چهار هزار هکتار اراضی یکی از مناطق مستعد برای کشت و برداشت میگو است.
وی افزود: میگوی تولید شده در گواتر چابهار به دلیل اینکه در منطقهای ساحلی با درجه حرارت مناسب، پاکیزه و به دور از آلودگیهای صنعتی و شهری، نزدیکی به خط استوا و هوای نسبتاً گرم و مرطوب و بادهای موسمی مونسون پرورش داده می شود، از کیفیت بالایی برخوردار است.
مدیرکل شیلات سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه از حضور سرمایهگذار جدید برای احیا مزارع سایت پرورش میگوی گواتر استقبال میشود، بیان کرد: ظرفیتهای آبزی پروری نوار ساحلی چابهار وکنارک بینظیر است.
شهلیبر ادامه داد: سرمایه گذاران علاقهمند به سرمایه گذاری در این زمینه می توانند برنامهها و اهداف خود را برای سرمایه گذاری ارائه تا پس از بررسی فعالیت شان را آغاز کنند.
وی تصریح کرد: زمان ذخیره سازی میگو از ابتدای فروردین تا پایان اردیبهشت و زمان برداشت نیز حدود ۹۰ روز بعد از آن است.
مدیرکل شیلات سیستان و بلوچستان گفت: ورود سرمایه گذاران به حوزه شیلات و اجرای برنامه ها و اهداف برای سرمایه گذاری و فعالیت در حوزه پرورش آبزیان بویژه جلبک و خیار دریایی میتواند براحتی و در کمترین زمان بازگشت سرمایه و سود قابل توجه را به دنبال داشته باشد.
وی ادامه داد: ظرفیتها و توانمندیهای شیلاتی محرک توسعه اقتصادی سواحل بکر مکران است که میتوان با سرمایهگذاری بیشتر در این حوزه علاوه بر ایجاد اشتغال برای بیش از ۳۰۰ هزار نفر و نقشآفرینی گسترده در صادرات آبزیان و ارزآوری، زمینه توسعه هرچه سریعتر سواحل مکران را فراهم کرد.
شهلی بر افزود: چابهار و کنارک ۲ شهرستان ساحلی زیبا و با ظرفیتهای فراوان در حوزه گردشگری، شیلات، اقتصادی، تجاری، ترانزیتی و اشتغالزایی به دلیل نزدیکی به خط استوا نسبتا گرم و مرطوب و درجه حرارت سواحل این شهرستان در طول سال مناسب برای پرورش میگو، صید و صیادی و بویژه تن ماهیان است.
وی با اشاره به اینکه ۲۰ سایت مستعد پرورش میگو به مساحت حدود ۴۲ هزار هکتار در سواحل چابهار، دشتیاری و کنارک شناسایی شده است، خاطرنشان کرد: منطقه گواتر و رودیک با ساحلی پاکیزه و بدور از آلودگیهای صنعتی و شهری بهترین مکان برای پرورش میگو در کشور است.
به گزارش ایرنا چابهار به عنوان بزرگترین بندر اقیانوسی جمهوری اسلامی ایران خارج از خلیج فارس و تنگه هرمز نقش بسیار مهمی در توسعه تجارت، صادرات و واردات کالا و صید و صیادی دارد و با توجه به تاکید رهبر معظم انقلاب بر توسعه سواحل مکران و اجرای طرحهای مهم توسعه از سوی دولت تدبیر و امید در حال پیشرفت و تبدیل شدن به یکی از بنادر مهم دنیا است.
چابهار از توابع استان سیستان و بلوچستان در ۶۴۵ کیلومتری جنوب زاهدان مرکز این استان قرار دارد.