چهل و پنجمین جلسه از سلسله نشست‌های نقد و اندیشه با موضوع «تأثیر کرونا بر کسب‌وکارهای نوپا» با حضور سید محمدحسین سجادی نیری دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و فرزین فردیس نایب‌رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران برگزار شد.
فردیس در این نشست با تاکید بر اینکه با شیوع کرونا، فضای مجازی توانست شرایط را برای آموزش، سلامت و قرنطینه تسهیل کند، به قطعی اینترنت در آبان سال گذشته اشاره کرد و گفت: آن زمان اتاق بازرگانی مطالعه‌ای انجام داد که هزینه مستقیم و غیرمستقیم قطع اینترنت برای کسب‌وکارها و فضای مجازی چقدر است و نتیجه آن را هم به تمام ارگان‌ها و نهادهای تصمیم گیر کشور ارسال کردیم. با این هدف که برای دفعات آتی که قرار است چنین تصمیمی گرفته شود بدانند که قطع کردن اینترنت فقط حسن ندارد، بلکه هزینه‌های زیادی به کشور تحمیل می‌شود و عده زیادی از مردم را ناامید می‌کند.
نایب‌رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران با تأکید بر اینکه کسانی که در این حوزه کار می‌کنند باید برخی موضوعات را در ذهن داشته باشند، اظهار کرد: در دوران قرنطینه اسفندماه همین فضای مجازی چقدر به کمک کشور آمد و به کمتر کردن رفت‌وآمدها کمک کرد. مردم به‌جای حضور در بانک‌ها از طریق سیستم‌های پرداخت‌های خرد، اینترنتی کارهای خود را انجام دادند.
وی با بیان اینکه بنگاه‌های مبتنی بر اقتصاد دیجیتال کشور در این شرایط همراه شدند و پرسنل خود را آموزش دادند، ادامه داد: سه پلتفرم بزرگ تاکسی‌های اینترنتی توانستند رانندگان خود را آموزش دهند تا با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، زنجیره سلامت کشور حفظ شود.
فردیس با بیان اینکه هیچ موضوعی در دنیا خیر یا شر مطلق نیست، افزود: هر پدیده‌ای حتماً آسیب دارد اما محروم کردن جامعه از فضایی که اقتصاد دیجیتال را برای ما می‌سازد، پاک کردن صورت‌مسئله است.
باید به سمت برنامه‌ریزی دینامیک برویم
وی با بیان اینکه کسب‌وکارهای نوپا در کشور ضعیف هستند، افزود: یکی دیگر از دلایل ضعیف شدن کسب‌وکارها فرهنگ مدیریتی ایرانی است. بنگاه‌های اقتصادی ما ازنظر مدیریتی و توان انسانی اصلاً آمادگی روبرو شدن با چنین بحرانی را نداشتند.
نایب‌رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران با بیان اینکه درسی که از بحران کرونا گرفتیم این بود که بسیاری از درس آموخته‌های ما تنها بر روی کاغذ قابل‌اجرا است و باید توان و مهارت برنامه‌ریزی چابک‌تر و دینامیک‌تر را داشته باشیم، ادامه داد: باید به سراغ مجموع برنامه‌هایی برویم که حالت غلطان و پویا دارند و دائم بشود دید که طی یک ماه آینده چه اتفاقی می‌افتد که لازمه آن چابکی سازمانی و توان مدیریتی است. مدیران و سرمایه گذران اصلی در سازمان باید به این اعتقاد داشته باشند که دنیا مداوم در حال تغییر است. این تلنگر باید بیش از هر چیز به ما یاد بدهد که به سمت برنامه‌ریزی دینامیک برویم.
کرونا یک تلنگر جدی بود
دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز در این نشست با اشاره به شکست استارآپ‌های بزرگ و موفقی مانند «اوبر» در دوران کرونا و تعدیل نیروی آنها گفت: این شکست برای آنها به ناچار از فضایی بوده که به وجود آمده، همان‌طور که کسب‌وکارهای سنتی به ناچار از کسب‌وکارهای جدید جامانده‌اند. این کسب‌وکارهای نوآور در این زمان تلنگری خوردند تا متوجه شوند که نوآوری باید یک فرآیند روزمره برای آنها باشد تا بتوانند خود را با فضا تطبیق دهند.
محمدحسین سجادی نیری افزود: کسب‌وکارهای نو پا و سنتی به دو گروه کلی تقسیم شده‌اند، یک گروه دچار آسیب شده‌اند و گروه دیگر کسب‌وکارهایی بودند که کرونا برای آنها یک موقعیت استثنایی شد. آن کسب‌وکارهایی که آمادگی جهش را داشتند از این فرصت استفاده کردند ولی کسب‌وکارهایی که آمادگی لازم را نداشتند، عقب ماندند.
کسب‌وکارها در ایران با پنج مشکل اصلی سروکار دارند
وی با بیان اینکه هنوز هم کسب‌وکارها در ایران با پنج مشکل اصلی سروکار دارند که من آن را «بمب» می‌نامم، گفت: بیمه و تأمین اجتماعی، مالیات و نگاه سنتی سازمان امور مالیاتی به استارت‌آپ‌ها، تأمین مالی بنگاه‌ها است، دریافت مجوزها برای کسب‌وکارها و کیفیت پایین نیروی انسانی از جمله مشکلات کسب و کارهاست که مجموع این‌ها واژه «بمب من» را به وجود می‌آورد.
سجادی نیری با بیان اینکه برای نیروی کیفی دارای مهارت همیشه بازار کار وجود دارد، ادامه داد: در حوزه نیروی انسانی کیفی فقیر هستیم و احتیاج داریم تا در عرصه‌های آموزش و فرهنگ خانواده‌ها به مدرک‌گرایی به بازنگری کنیم.
وی افزود: کرونا نشان داد که دولت و دولتمردان می‌توانند برای مجوز دادن سبک‌تر برخورد کنند به صورتی که به برخی از کسب‌وکارهای حوزه بهداشتی در عرض یک هفته مجوز دادند ولی همچنان این مشکلات پایدار است و باید برای آنها راه‌حل جدی پیدا کرد.