حواشی برنامه افتتاح این زیرگذر ۷۰۰ متری آنقدر دامنه‌دار شد که فردای آن روز خبر برکناری شهردار منطقه ۹ تهران روی خروجی رسانه‌های کشور بازتاب داشت؛ «پیروز حناچی» شهردار و «محسن هاشمی» رییس شورای اسلامی شهر تهران نیز در آن مقطع و در آئین افتتاح پروژه زیرگذر استادمعین، قول بررسی مجدد پروژه را دادند و سخن از احتمال ۲ طرفه شدن آن به میان آوردند.
ویژگی‌ها و مشکلات پروژه استاد معین
پروژه زیرگذر استادمعین بدون‌شک یکی از مهمترین پروژه‌های دوره مدیریت شهری به شمار می‌رود و قرار بود نقش موثری در کاهش ترافیک و تسهیل تردد خودروها در یکی از اصلی‌ترین معابر غرب پایتخت منتهی به خیابان آزادی داشته باشد اما در روز افتتاح، این زیرگذر به صورت یک طرفه و از شمال به جنوب بهره‌برداری شد.
هدف از اجرای این پروژه در واقع تلاش برای برقراری ارتباط بین خیابان‌های استاد معین و شهید اکبری در مرز مناطق ۹ و ۲ شهرداری تهران است و کلنگ آن از سال ۱۳۹۳ به زمین زده شد.
این زیرگذر ۷۳ متری از روی تونل خط ۴ مترو با فاصله حدود ۵۰ سانتی‌متر و از زیر حجم گسترده‌ای از شبکه‌های تاسیساتی شامل لوله آب ۹۰۰ میلی‌متر، لوله گاز و کانال جمع‌آوری آب‌های سطحی عبور کرد و یکی از پیچیده‌ترین پروژه‌های تونلی در شهر تهران محسوب میشود.
قرار بود با اجرای این پروژه شریان شمالی - جنوبی دیگری در کنار بزرگراه یادگار امام (ره)، بزرگراه جناح و بزرگراه آیت‌الله سعیدی ایجاد و دسترسی مناطق ۲ و ۹ شهرداری تهران که متعاقب احداث خطوط اتوبوس‌های تندرو BRT مسدود شده بود، برقرار شود اما یک طرفه شدن این زیرگذر در عمل نتوانست خواسته‌ها را محقق کند.
هزینه ۶۵ میلیارد تومانی زیرگذر استاد معین
معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران در این خصوص به ایرنا گفت: ۵۰ میلیارد تومان برای اجرای پروژه زیرگذر استاد معین هزینه و ۱۵ میلیارد تومان نیز برای رفع معارضان آن پرداخت شده است.
صفا صبوری‌دیلمی ادامه داد: اجرای پروژه در سال ۱۳۹۳ آغاز شد و گروه تخصصی شهید رجائی از قرارگاه خاتم‌الانبیا، مشاور پروژه شرکت موسوم به «سی بی ار» و سازمان نظام مهندسی و عوامل فنی و عمرانی شهرداری تهران در اجرای آن حضور داشتند.
صبوری گفت: در قدیم حرکت گردش به چپ در خیابان آزادی وجود داشت و مردم می‌توانستند به سمت جنوب حرکت کنند اما با افتتاح بی‌آرتی این حرکت قطع شد و مردم باید برای ورود به محل به میدان آزادی می‌رفتند. «با احداث این زیرگذر این حرکت به سمت آزادی لغو شد و مردم راحت‌تر می‌توانند حرکت کنند و از طرفی بار ترافیکی را کاهش داد».
صبوری دیلمی توضیح داد: این طرح تا سال ۱۳۹۳ تنها ۱۶ درصد پیشرفت داشت و به دلیل وجود معارضان تاسیساتی متعدد و صادر نشدن مجوز از سوی پلیس در محدوده خیابان آزادی متوقف شده بود.
معاون شهردار تهران گفت: مجبور شدیم قوس میانی تونل را کاهش دهیم که این کار پیچیدگی ایمنی را شدید و حرکت اجرایی را بسیار سخت کرد اما با این حال پروژه از مرداد ۱۳۹۷ تا دی ماه ۱۳۹۸ به پیشرفت ۱۰۰ درصد رسید.
صبوری ادامه داد: برای افتتاح این تونل از خاکبرداری به روش اتریشی استفاده شد زیرا در این منطقه نشست خاک از چهار سانتی‌متر بیشتر نبود و در عین حال این پروژه بدون حادثه و با رعایت تمامی اصول HSE انجام شد.
مسوولان شهری در خصوص استادمعین چه وعده دادند؟
رییس شورای اسلامی شهر تهران در آن مقطع و در آئین افتتاح پروژه استاد معین گفت: تونل به گونه‌ای ساخته شده که امکان افتتاح ۲ طرفه آن فراهم است و حتما بررسی پلیس و دستگاه‌های ذی‌ربط در نظر گرفته میشود.
محسن هاشمی ادامه داد: به عنوان رییس شورا از ابتدا مراحل ساخت پروژه را پیگیری می‌کردم و از همان روزها مردم محله استاد معین می‌گفتند که با آن موافق نیستند اما کسی از طرف شورایاران سراغ ما نیامد.
به گفته وی در دوره جدید مدیریت شهری یکی دوبار شورایاران در مراسم‌ها بحث افتتاح یکطرفه و ۲ طرفه را مطرح کردند اما هیچوقت درخواست و نامه‌ای برای ملاقات و بررسی به شورای اسلامی شهر نیامد.
رییس شورای شهر تهران ادامه داد: از شورایاری که امروز اعتراض داشت و گفت ما را در شورای اسلامی شهر راه ندادند، می‌خواهم بگوید آیا به صورت مکتوب درخواست خود را به شورای شهر داده یا درخواستی برای ملاقات داشته است؟ «هیچوقت این اتفاق نیافتاد».
وی ادامه داد: شورایاران قرار است به ما مشورت دهند و نظرهای آنان را بررسی کنیم و به مقامات اجرایی بدهیم؛ اگر درخواست مکتوبی قبلا نوشتید برای من بیاورید و ببینیم در شورای شهر چگونه طی شده است اما یادم نمی‌آید چنین موضوعی به عنوان معضل به شورا آمده باشد.
هاشمی به مشکلاتی که چنین پروژه‌هایی برای مردم محلی ایجاد می‌کند، اشاره کرد و گفت: این یک پروژه فرامحلی است و به همین دلیل برای محله‌ها مشکلاتی را ایجاد می‌کند زیرا به کل شهر و چند منطقه سرویس می‌دهد.
رییس شورای اسلامی شهر تهران گفت: به نظر می‌آید این پروژه، محله را راضی نکرده است و امروز در آیین افتتاح نیز شاهد اعتراض ساکنان محل بودیم؛ باید با بررسی‌های دقیق و کارشناسی، مشکلات را کاهش دهیم.
از سوی دیگر شهردار تهران نیز در این آئین گفت: ما نقشی در طراحی پروژه استاد معین نداشتیم که اگر دست ما بود شاید جور دیگری آن را طراحی می‌کردیم تا امروز عده‌ای از شهروندان ناراضی نباشند.
پیروز حناچی توضیح داد: در مدل‌های ترافیکی و بررسی برای تبدیل یک شریان درجه دوم به درجه یک به این موضوع توجه میشود که آیا این تبدیل باعث ایجاد تغییراتی در شهر و محله میشود و چه مشکلاتی ایجاد می‌کند.
وی ادامه داد: هیچ وقت کسی فکر نمی‌کرد ۲ طبقه شدن صدر تاثیری در کاهش ترافیک نداشته باشد زیرا این پروژه گران‌ترین پروژه شهری بود اما امروز از اثرگذاری فاصله گرفته است.
حناچی تصریح کرد: بدنه ما در شهرداری تهران نمی‌داند یا نتوانسته است که چگونه خواسته‌های مردم را به پروژه تبدیل کند و این یک چالش برای ما محسوب میشود زیرا در بسیاری از موارد لزوما چیزی که ما آن را مشکل و نیاز قلمداد می‌کنیم از نظر مردم مشکل و نیاز نیست.
حناچی گفت: امروز مکانیزم لازم برای تبدیل خواسته‌های مردم به پروژه وجود ندارد یا ضعیف است و باید به این سمت حرکت کنیم.
شهردار تهران با بیان اینکه ما باید یاد بگیریم که خواسته‌هایمان را چگونه مطرح کنیم تا تاثیر بهتری بگذارد، گفت: امروز عده‌ای به من اعتراض داشتند اما آیا بررسی کرده‌اند که نظر آنان برای محله استاد معین مفید است و اگر مشکلاتشان بیشتر شد چه باید کرد.
حناچی خطاب به یک شهروند این محله نیز گفت: شما که گفتید ما چند سال است خاک می‌خوریم؛ من از شما عذرخواهی می‌کنم اما ما یک سال است که ساخت مجدد این پروژه را به دست گرفته‌ایم و کاش شما می‌دیدید که همان زمانی که به شما وعده دادیم پروژه را افتتاح کردیم.
وی ادامه داد: این پروژه به درجه اهمیت از سخت‌ترین پروژه‌های شهر تهران است و مثل این می‌ماند که شما یک ماشین روشن و در حال حرکت را بخواهید تعمیر کنید.
«حناچی» همچنین در جمع خبرنگاران در خصوص افتتاح پروژه استاد معین گفت: این پروژه تا سال 1398 حدود ۲۰ درصد پیشرفت داشت اما باقی این پیشرفت امروز محقق شد.
وی ادامه داد: امروز فعلا شمال به جنوب آن افتتاح شده و البته تمهیداتی برای افتتاح مسیر دوم هم در نظر گرفته شده است اما اگر امروز دو طرفه این مسیر را باز کنیم، مشکلات ترافیکی در بالا دست آن رخ می‌دهد.
به گفته «حناچی» و به لحاظ فنی هیچ مشکلی برای دو طرفه کردن آن وجود نداشت اما باید برخی تمهیدها برای انجام آن اندیشیده می‌شد تا بار ترافیکی بیشتری به این منطقه تحمیل نشود.
زیرگذر استاد معین در نهایت ۲ طرفه شد
در این ارتباط سرگرد «مصطفی زینی‌وند مقدم» رییس اداره بررسی علائم و مهندسی ترافیک پلیس راهور تهران بزرگ اعلام کرد: طی جلسه ۴۸۴ کمیته شبکه معابر معاونت و سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران در روز گذشته مصوب شد تا زیرگذر استاد معین که در ابتدا به صورت یکطرفه شمالی - جنوبی به بهره‌برداری رسیده بود، به ۲ طرفه مجزا تغییر پیدا کند.
این مقام انتظامی گفت: این تصمیم در راستای ایجاد دسترسی رفت و برگشتی بین دو منطقه ۲ و ۱۰، جلوگیری از تخلف حادثه‌ساز حرکت در خلاف جهت و استفاده بهینه از ظرفیت این پروژه در جهت جذب بخشی از بار ترافیکی بزرگراه آیت‌الله سعیدی گرفته شد.
از سوی دیگر محمد علیخانی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران نیز ۲ طرفه شدن زیرگذر استاد معین نتیجه کار کارشناسی می‌داند و به خبرنگاران گفت: بعد از افتتاح زیرگذر استاد معین به شکل یکطرفه و اعتراض ساکنان منطقه قرار شد مطالعاتی برای بررسی طرح ۲ طرفه شدن این معبر انجام شود.
وی ادامه داد: در ابتدا اعلام شد که ۲ طرفه شدن زیرگذر استاد معین به دلیل ایجاد بار ترافیک در ضلع شمالی این معبر امکانپذیر نیست اما پلیس راهور اعلام کرده بود که شاید بتوان با تغییر جهت چند مسیر، بار ترافیک را با ۲ طرفه کردن زیرگذر مدیریت و کنترل کرد.
این عضو شورا خاطر نشان کرد: به طور حتم روی ۲ طرفه شدن زیرگذر استاد معین کار مطالعاتی لازم انجام شده است.
به گزارش ایرنا افتتاح هر پروژه شهری فارغ از هزینه‌ای که از جیب مردم خرج میشود باید در جهت خواست و رفع مشکل آنان باشد؛ آیا ۲ طرفه شدن این زیرگذر به دغدغه به حق شهروندان محله استاد معین پاسخ می‌دهد یا خیر؟ این سوالی است که تنها با گذشت زمان به پاسخ آن می‌رسیم.