رد پای ضربات کرونا را در بسیاری از مجموعه های مرتبط با گردشگری در آذربایجان غربی از جمله مسافرخانه، هتل و آژانس های مسافرتی گرفته تا جاذبه ها و آثار تاریخی در این استان به وضوح می توان دید.
بیماری کرونا که از اوایل اسفند در کشور و آذربایجان غربی شایع شد، مشکلات بسیاری را در بخش های مختلف اقتصادی وارد کرد و سبب واردشدن آثار خسارتی قابل توجه در بخش های مختلف شد که در این میان، بخش گردشگری بیشترین میزان آثار نامطلوب را داشت.
این میهمان ناخوانده موجب شد تا ایام عید نوروز که بیشترین میزان گردشگر در ایران جابجا می‌شود و حتی ماه های نخست بهاری، استان های مختلف کشور از جمله آذربایجان غربی با کمترین میزان گردشگر مواجه شود که همین امر میلیاردها ریال به این بخش خسارت زد.
پس از اسفند سال گذشته در حدود چهار ماهه سال جاری نیز تعطیلی صنعت گردشگری قوت بیشتری گرفته و اماکن تفریحی، هتل ها و آثار تاریخی هنوز نتوانسته اند به حالت عادی بازگردند.
این بی مهری آنچنان سرعت گرفت که حتی برگزاری آیین مذهبی " باداراک" یا عشای ربانی ارامنه جهان که هرسال در قره کلیسای چالدران نخستین کلیسای جهان مسیحیت با حضور بیش از پنج هزار نفر زائر، محقق و پژوهشگر از کشورهایی مختلف جهان به مدت سه روز برگزار می شد، متوقف شود و این توقف ضربه جبران ناپذیری به صنعت گردشگری آذربایجان غربی وارد و زخم کهن صنعت گردشگری این دیار را عمیق تر کرد.
خسارت ۴۲ میلیارد و ۸۴۹ میلیون تومانی کرونا به گردشگری آذربایجان‌غربی
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان‌غربی در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: ویروس کرونا ۴۲ میلیارد و ۸۴۹ میلیون تومان خسارت به تاسیسات اقامتی پذیرایی، هتل ها، مهمانپذیرها، مسافرخانه ها، اقامتگاه های بوم گردی، دفاتر خدماتی مسافرتی ،مجتمع های گردشگری، مجتمع های تفریحی و صنایع دستی در این استان خسارت وارد کرد.
ریتا خضرزاده ادامه داد: از این میزان، ۱۵ میلیارد تومان مربوط به آژانس های مسافرتی آذربایجان‌غربی است که رقم بسیار زیادی به شمار می رود.
آژانس‌های مسافرتی آذربایجان‌غربی در کمای مطلق
مدیرعامل آژانس هواپیمایی اسپیر ارومیه در این خصوص گفت: کرونا آژانس های مسافرتی را از حرکت متوقف کرده و باید بگویم آژانس ها مرده اند.
"سامان انتصاری" با بیان اینکه قبل از کرونا و از مهر سال گذشته افزایش نرخ ارز و قیمت بلیط هواپیما فعالیت آژانس ها را تحت الشعاع قرار داده و باعث کاهش سفرهای خارجی شده بود، اضافه کرد: درکنار این مشکلات با شیوع بیماری کرونا، مرزها و مراکز اقامتی بسته شده، پروازهای داخلی و خارجی به صفر رسیده و باعث شده برنامه ریزی ما برای ایام عید بی نتیجه بماند.
وی با بیان اینکه با شیوع بیماری کرونا علاوه برتوقف فعالیت آژانس ها تعدیل نیروها را مطرح کردند، گفت: نیروهایی که در آژانس کار می‌کنند نیروی معمولی نیستند بلکه برای آموزش آنها سرمایه گذاری و هزینه شده و ما نمی توانستیم نیروی آموزش دیده خود را کنار گذاشته و یا تعدیل کنیم.
مدیر آژانس: برای پرداخت پول بلیت مسافر، ماشین خود را فروختم
مدیرعامل آژانس هواپیمایی اسپیر ارومیه ادامه داد: اواسط اسفند سال گذشته با مطرح شدن لزوم بازپرداخت هزینه بلیت، مسافران به ما مراجعه کرده و این هزینه را خواستار شدند که برای پاسخ دادن به این درخواست آنان، مجبور شدم ماشین خود را بفروشم تا پول آنان را بپردازم.
وی بیان کرد: هنوز بسیاری از شرکت های هواپیمایی داخلی نظیر آتا و رجا به ما بدهکار هستند و بدهی خود را نپرداخته اند و وضعیت ایرلاین های خارجی نیز به همین منوال است.
انتصاری با اشاره به شرایط قرمز برخی استان ها گفت: اصلی ترین درآمد ما در سفرهای داخلی، سفر به مشهد مقدس است که درحال حاضر تنها محوطه آن باز بوده و زیارت داخل حرم ممنوع است که همین وضعیت باعث می‌شود تا مردم از سفر منصرف شوند.
وی تاکید کرد: بخش گردشگری حداقل یک سال طول می‌کشد تا به حالت اولیه برگردد.
آسیب جدی کرونا به زیرساخت‌های گردشگری
رییس انجمن صنفی کارفرمایی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی آذربایجان‌غربی هم در این خصوص گفت: آژانس های مسافرتی، نیروهای متخصص و مشتری یا به عبارتی مسافر و گردشگر از زیرساخت‌های مهم صنعت گردشگری محسوب می‌شود که کرونا تمامی آنها را نشانه گرفته و ضربه جبران ناپذیری وارد کرده است.
توحید کرب‌پور اظهار داشت: بازگشت به کار آژانس های مسافرتی پس از کرونا بسیار سخت و دشوار است.
وی با بیان اینکه آژانس های هواپیمایی همیشه باید سرمایه نقدی در اختیار داشته باشند، افزود: درحال حاضر ماهها از زمان ورود کرونا می‌گذرد و شاید این وضعیت ادامه پیداکند که دراین صورت آژانس ها مجبور هستند از سرمایه خود هزینه بپردازند و این وضعیت باعث می‌شود در دوران پس از کرونا نقدینگی نداشته باشند.
وی با بیان اینکه با شیوع بیماری کرونا آژانس ها مجبور به جدا شدن از نیروهای متخصص خود شدند، گفت: از طرف دیگر مطرح شدن بیمه بیکاری و مراجعه نیروها برای دریافت بیمه بیکاری و فضای ایجاد شده توسط کارشناسان اداره کار باعث شکایت نیرو علیه کارفرما شده و روابط حسنه بین نیرو و کارفرما از بین رفته و دیگر امکان همکاری بین دو طرف در زمان پسا کرونا وجود نخواهد داشت.
رییس انجمن صنفی کارفرمایی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی آذربایجان غربی ادامه داد: شاید واکسن کرونا زود پیدا شود و این بیماری را درمان کند ولی تاثیر روانی کرونا ماه ها و سال ها همچنان برذهن و روح مردم ماندگار خواهد ماند.
کرب پور اظهارداشت: کرونا زیرساخت‌ها را تخریب کرده و پس از این دوره امکان حیات دوباره گردشگری و آژانس ها بسیار سخت و غیر ممکن است.
وی بیان کرد: مشتریان آژانس ها، صاحبان بسیاری از صنوف و مشاغل نظیر مغازه دار و قناد و شغل های دیگر بودند که دردوران کرونا از فعالیت باز ماندند؛ این افراد بودند که طی سال با درآمدی که داشتند از آژانس ها بلیط خریده و به مسافرت می رفتند ولی سایه سنگین کرونا جیب آنها را خالی و آژانس ها را بی مسافر کرده است.
کرونا مسیر گردشگران را تغییر داد
مدیر پایگاه تاریخی قلعه بسطام (بزرگترین قلعه تمدن اورارتویی در ایران) نیز گفت: کرونا مانع بازدید گردشگران از جاذبه های تاریخی آذربایجان غربی شده و وقفه یکی دوساله ایجاد کرد و این وقفه می تواند مسیر گردشگرانی که هرساله از جاذبه های تاریخی در این استان از جمله قلعه بسطام بازدید می‌کردند را تغییرداده و به سمت دیگری سوق دهد.
غلام شیرزاد ادامه داد: هرساله سه هزار تا چهار هزار نفر از این اثر تاریخی دیدن می‌کردند درحالی که شیوع بیماری کرونا مانع بازدید مسافران و گردشگران در ایام عید نوروز و بهار از این اثر تاریخی شد.
وی افزود: درسال گذشته علاوه براین اثر تاریخی ۴۲ هزار نفر از سایر جاذبه های تاریخی و طبیعی بازدید کردند درحالی که همین آثار تاریخی امسال بدون گردشگر مانده است.
شیرزاد اظهارداشت: نه تنها جاذبه های تاریخی بلکه مهمانپذیرها، غذاخوری ها و حتی مراکز خرید و فروش نظیر محله ارزانسرای چایپاره هم از مسافر بی نصیب ماند.
وی افزود: تعطیلی مسافرت ها و عدم بازدید گردشگران از آثار تاریخی باعث ناشناخته ماندن جاذبه های تاریخی می‌شود درحالی که وقتی گردشگرانی از اقصی نقاط جهان می‌آیند، با تبلیغات و توصیفات خود باعث می‌شوند سال بعد به همراه خود مسافران دیگری هم از این آثار بازدید کنند.
آذربایجان‌غربی یک هزار و ۶۰۰ اثر تاریخی ثبت شده ملی و جهانی دارد که از این میان دو اثر قره کلیسای چالدران و تخت سلیمان تکاب به ثبت ملی رسیده است.
این استان با جاذبه های کم نظیر در شمال غرب ایران واقع شده و علاوه بر اینکه ظرفیت حضور گردشگران ایرانی از استان های مختلف را دارد، به علت وجود ۹۶۷ کیلومتر مرز مشترک با سه کشور و نزدیکی به بسیاری از کشورهای اروپایی و آسیایی، ظرفیت قابل توجهی در جذب گردشگر دارد و می تواند به قطب های مهم گردشگری تبدیل شود.
با شیوع بیماری کرونا بسیاری از مشاغل و صنفوف خسارات جبران ناپذیری را متحمل شدند و از سوی دیگر با ورود این بیماری به کشور و تعطیلی مسافرت ها و رفت و آمدهای داخلی و خارجی ضربات سنگینی بر پیکر صنعت گردشگری وارد شد.
در حال حاضر حدود ۲۴۰ هزار نفر در کشور و افزون بر ۱۱.۵ میلیون نفر در دنیا به کرونا مبتلا شده اند.