کرونا که آمد روزبه روز آثار اقتصادی خود را به رخ همگان کشید و مرز شرق و غرب جهان را پیمود هر روز که از زمان حیات این بیماری می گذشت افراد زیادی به جرگه بیکاران می پیوستند و شغل و زندگی خود را از دست می دادند این موضوع تنها به کشورهای در حال توسعه مربوط نشد بلکه کشورهای توسعه یافته نیز از مضرات آن بی نصیب نشدند به گونه ای که براساس آمار وزارت کار آمریکا مجموع بیکاران این کشور در روزهای کرونایی به مرز ۲۲ میلیون رسیده، کشورمان ایران نیز از این قضیه مستثنی نبود مشاغل زیادی که به زندگی های گروهی مربوط می شدند رفته رفته از بین رفتند و بسیاری مشاغل خود را از دست دادند. وجود چنین شرایطی لزوم توجه به مشاغلی را بیشتر می کند که از شرایط پاندمی کرونا رنج نبرند مشاغلی که بتوانند در عین سوداوری و بهره وری بالا برای مخاطبانشان به محیط زیست آسیب نرسانند و جهانی بهتر را به وجود آورند.
انرژی خورشیدی شاخه ای از انرژی‌های تجدیدپذیر است که این روزها کم و بیش در میان مردم شناخته شده است همه ما تا حدی می دانیم که این گونه از انرژیها نابود شدنی نیستند و از انوار طلایی خورشید می توان برای تولید برق استفاده کرد اما این انرژی خورشیدی در شرایط کرونایی چگونه می تواند به بهبود اشتغال جامعه ما کمک کنند؟
انرژی های خورشیدی در سال های اخیر پیشرفت قابل توجهی داشته اما هنوز سقف پشت بام بسیاری از خانه ها بویژه در مناطق گرمسیر از این نعمت بهره برداری لازم را نکرده اند، خانه هایی که می توانند با نصب سامانه های خورشیدی ضمن بهره‌مندی از این انرژی رایگان با اتصال آن به شبکه نسبت به فروش برق طبق تعرفه های ساتبا، درآمد ماهیانه بدست آورد در واقع هر خانوار می تواند این سامانه های خورشیدی را بر روی سقف منزل خود یا زمینی که قابلیت کشاورزی ندارد نصب و علاوه بر تامین برق موردنیاز خود، هر ماه درآمد کسب کند.
استان سیستان و بلوچستان با موقعیت خاص در جنوب شرقی کشورمان نیز از جهت انرژی های خورشیدی شرایط رو به بهبودی در ایران دارد به گونه ای که بیش از ۲۰ هزار هکتار از اراضی این استان به منظور ایجاد نیروگاه های بادی و خورشیدی اختصاص یافته است اما در این بین سهم سقف‌های خانههای مردمان این استان از داشتن پنل های خورشیدی خالی است در حالیکه می توان هر خانه را به یک نیروگاه خورشیدی کوچک تبدیل کرد، در این صورت اقتصاد این شهر و مردم آن متحول خواهد شد و از اتفاقات نابهنگام اقتصادی ضربه نخواهد خورد، شاید این امر به مرور زمان بتواند شرایط زندگی حاشیه نشینان این استان را بهبود بخشد.
همانگونه که رئیس جمهوری در آیین بهره برداری از طرح‌های وزارت نیرو بر لزوم استفاده از انرژی های خورشیدی تاکید کرد و گفت که باید با توسعه تکنولوژی در این زمینه هر کسی بتواند با تبدیل کردن پشت بام خانه خود به یک نیروگاه خورشیدی برق مورد نیاز خود را تامین کند و مازاد آن را به دولت بفروشد، مردم سیستان و بلوچستان نیز از این فرصت استفاده کرده و با بهره گیری مناسب از انرژی خورشیدی به اقتصاد خانواده و کشور کمک کنند.
زیرساخت‌هایی که باید ایجاد شود
دکتر ناهید بیگ‌مرادی یکی از فعالان این عرصه که سالها در کار طراحی و اجرای سامانه های خورشیدی است به خبرنگار ایرنا گفت: استفاده از انرژی‌های خورشیدی برای سقف خانه‌ها ایده بسیار خوبی است که هر خانواده با بکارگیری آن علاوه بر بهره‌مند شدن از مزایای بی شمار انرژی خورشیدی، درآمد ماهیانه نیز بدست خواهد آورد.
وی با تاکید بر فرهنگ سازی در این حوزه اظهار داشت: هر چند مردم از طریق رسانه کم و بیش با این انرژی ها آشنا هستند اما اطلاعات کافی برای سرمایه گذاری در این زمینه را ندارد.
این فعال عرصه اجرای سامانه های خورشیدی تصریح کرد: برای گسترده شدن انرژی های خورشیدی نیازمند حمایت های دولتی هستیم در صورتی که دولت به متقاضیان وام با بهره کم بدهد راحتر می توانند از این انرژی های خورشیدی استفاده کنند و به جای سرمایه گذاری برای ساخت یک طبقه دیگر بر روی سقف خانه خود از انرژی خورشیدی استفاده می کنند و همان درآمد را به دست می آورند.
بیگ‌مرادی با تاکید بر مهم بودن این موضوع در شرایط کرونا یادآور شد: در شرایط کرونا و در روزهایی که نابسامانی های اقتصادی در جامعه وجود دارد این منبع درآمد پایداری است که از تحولات اجتماعی کمترین تاثیر را میگیرد.
اجرای این طرح همانند بسیاری از طرح ها به زیرساخت‌هایی نیاز دارد که از جمله مهم‌ترین آنها، ساخت های فرهنگی است تا زیربنای این امر درست نشود لزوم توجه به انرژی های خورشیدی به عنوان روبنا نادیده انگاشته می شود.
زیرساخت های اقتصادی از دیگر زیرساخت‌های مهم در این حوزه است، باید در نظر داشته باشیم که بسیاری از پنل های مورد استفاده در کشورمان ساخت کشور چین است و پنل های ایرانی تنها به صورت مونتاژ عرضه می شود که این امر قیمت آنها را تحت نوسانات ارزی قرار می دهد و از طرفی مشکل مهم دیگر دادن تسهیلات حمایتی با بهره های کم به متقاضیان استفاده از این گونه انرژی ها است تا بتواند به راحتی این سامانه را بر روی سقف خود نصب کنند.
راه اندازی نخستین نیروگاه خورشیدی در زاهدان
نخستین نیروگاه خورشیدی استان سیستان و بلوچستان به ظرفیت ۱۰ مگاوات در زاهدان ساخته شد. این نیروگاه که در یکی از نقاط محروم کشور ایجاد شده است در طول دوره ۶ ماهه ساخت برای ۲۰۰ نفر نیروی کار بومی اشتغال ایجاد کرده که این اشتغال همراه با آموزش نیروهای داخلی توسط پیمانکاران آلمانی بوده است.
این نیروگاه که در حاشیه شهر زاهدان احداث شده سلانه ضمن تولید ۱۷ میلیون کیلووات ساعت برق و تزریق آن به شبکه سراسری، از انتشار حدود ۱۴ هزار تن دی اکسیدکربن جلوگیری کرده و باعث صرفه‌جویی در مصرف گاز طبیعی به میزان ۶ میلیون مترمکعب و صرفه جویی در مصرف آب به میزان چهار هزار و ۳۷۰ مترمکعب در سال می شود.
میزان سرمایه‌گذاری انجام شده در این پروژه معادل ۱۱ میلیون یورو بوده که با عاملیت بانک صنعت و معدن از محل صندوق توسعه ملی تامین شده است.