هر چند فرایند هدایت تحصیلی به عنوان راهنمایی و مشخص کردن مسیر ادامه تحصیلی آگاهانه برای دانش آموزان قلمداد می شود و تاکنون نیز این طرح خیرات و برکات زیادی را با خود به همراه داشته است اما استفاده از متخصصان امر اشتغال در کنار مشاوران میتواند تغییری شگرف در روند اجرای این طرح مهم، حیاتی و ارزشمند به وجود آورد، طوری که آمار تخلفات، بزه و ناهنجاری های اجتماعی را در درازمدت تا حد زیادی کاهش دهد.
پر واضح است، هدایت شدن دانش آموزان توسط متخصصان امر در زمینه انتخاب رشته متناسب با استعداد و توانایی های فردی، شرایط جامعه و ثبات شغل مورد نظر در آینده می تواند به ایجاد اشتغال پایدار و در نهایت تمکن مالی و کاهش آسیب های اجتماعی منتهی شود اما اکنون نبود متخصصان اشتغال در پروژه تاثیرگذار و مهمی چون هدایت تحصیلی دانش آموزان می تواند ضربه ای جبران ناپذیر به این بخش وارد کند که البته نیاز به بازنگری اساسی دارد.
اکنون بحث هدایت تحصیلی با توجه به رشد جمعیت و افزایش و تمایل افراد به تحصیل در سطوح مختلف و تراکم و تنوع واحدهای درسی و ضرورت انتخاب مناسب مشاغل و حرفه ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
از سویی هدایت تحصیلی از گرایش افراد به مدرک گرایی و تحصیلات آکادمیک صرفا دانشگاهی می کاهد و افراد را با توجه به استعداد و توانایی های خود وارد محیط کسب و کار و کارآفرینی می کند.
همچنین در کنار هدایت تحصیلی ناقص، مقاومت خانواده در روند صحیح انتخاب رشته منجر به بروز آسیب‌ها و چالش‌هایی در نظام آموزشی شده که می طلبد مد نظر متولیان امر قرار گیرد.
طرح هدایت تحصیلی با هدف انتخاب رشته ای متناسب با توانایی، علایق و استعداد دانش آموزان و نیز ایجاد توازن تحصیل آنان در رشته های نظری و فنی اینک دستخوش نشیب و فرازهایی است که گاهی ورود ناآگاهانه والدین به این مهم، هدایت تحصیلی را به هدایتی تحمیلی می رساند.
ایده آل گرایی والدین نسبت به آینده شغلی فرزندان، چشم و هم چشمی ها و ناآگاهی دانش آموزان از آینده شغلی رشته های تحصیلی می تواند طرح هدایت تحصیلی را با اختلال مواجه کند که البته مداخله به موقع مشاوران با کمک و همراهی متخصصان اشتغال می تواند این نقیصه را بر طرف کند.
بعد از آنکه رویکرد دستگاه تعلیم و تربیت در هدایت تحصیلی از سال ۹۵ بعد از ۲۲ سال از پایه دهم به پایه نهم انتقال یافت، انتظار می رفت در زمینه تخصصی کردن این مهم نیز اقداماتی انجام شود در حالی که تاکنون اقدام تاثیرگذاری انجام نشده و این مهم به خواسته متولیان این امر تبدیل شده است..
استقلال دانش آموزان در گرو هدایت تحصیلی تخصصی
رئیس اداره آموزش‌های فنی‌حرفه ای و کاردانش اداره کل آموزش و پرورش استان کرمان با بیان اینکه به صورت تخصصی به طرح هدایت تحصیلی در آموزش و پرورش نگاه نشده است گفت: هدایت تحصیلی پرروژه استقلال دانش آموز را رقم می زند.
رضا اشرفیان با تاکید بر اینکه باید در پروژه هدایت تحصیلی راهنمایی بی منت و صادقانه ای به دانش آموزان ارائه شود تصریح کرد: اگر هدایت تحصیلی درست انجام شود دانش آموز را به استقلال می رساند و انتخاب رشته خوب منجر به شغل خوب می شود که در نهایت به تشکیل خانواده و کاهش آسیب های اجتماعی می انجامد.
وی با تاکید بر اینکه هدایت تحصیلی در آموزش و پرورش خیلی خوب پیش نرفته است اظهار داشت: اهداف این طرح باید توسط متخصصان که از دورنمای شغلی کشور مطلع هستند تعیین شود نه مشاوران.
اشرفیان گفت: انتظار می رود در راستای انجام هدایت تحصیلی تخصصی از متخصصان این بخش بهره گرفته شود و در این زمینه رسانه ها نیز می توانند به عنوان بازوان توانمند اطلاع رسانی به کمک آموزش و پرورش بیایند.
رئیس اداره آموزش‌های فنی‌حرفه ای و کاردانش اداره کل آموزش و پرورش استان کرمان با بیان اینکه کارآفرینی نسبت مستقیم با حیات بشر دارد ادامه داد: انتخاب رشته خوب منجر به تثبیت و انتخاب شغل صحیح می شود و هزینه های تحمیلی اضافه را کاهش می دهد.
وی با بیان اینکه فناوری و مهارت ناجی اقتصاد است تصریح کرد: فناوری و مهارت موجب تثبیت شغل و اشتغال پایدار می شود لذا انتظار می رود رسانه ها در هدایت تحصیلی دانش آموزان نقش آفرینی کنند.
رئیس اداره آموزش های فنی حرفه ای و کار دانش اداره کل آموزش و پرورش استان کرمان تاکید کرد: معتقدیم هدایت تا تحصیلی را باید فردی انجام دهد که سبد مشاغل کشور را بشناسد و در این مسیر رسانه نقش تاثیرگذار و قابل تاملی دارد.
وی با اشاره به وجود ۲۱۰ رشته و آموزش سه هزار شغل در شاخه های تحصیلی کاردانش و فنی حرفه ای گفت: این در حالی است که در حوزه نظری فقط چهار رشته تحصیلی وجود دارد لذا زمانی تنوع در انتخاب ممکن باشد به طور قطع می توان انتخاب بهتری انجام داد و راه رسیدن به شغل نزدیک تر می شود.
وی تاکید کرد: ۹۶ درصد شغل های جامعه در دل رشته های هنرستانی قرار دارد لذا منطقی است دانش آموزان برای تحصیلی به سمت هنرستان ها بیایند.
اشرفیان بیان کرد: هنرستان ها می توانند تنظیم هرم شغلی کشور را به دست بگیرند و بیش از ۸۰ تا ۹۰ درصد دانش آموختگان این مراکز مشغول به کار هستند در حالی که همین آمار در دانش آموختگان نظری فاقد شغل هستند.
رئیس اداره آموزش های فنی حرفه ای و کار دانش اداره کل آموزش و پرورش استان کرمان با تاکید بر اینکه نیاز است برخی ارگان ها به کمک این نهاد بیایند به طور مثال آموزش و پرورش دانش آموزان را برای رفع نیاز نیروی انسانی متخصص مورد نیاز صنایع استان تربیت می کند اما برخی از متولیان این بخش جدول رشته های مورد نیاز خود را به ما اعلام نمی کنند
وی گفت: آموزش و پرورش کرمان در توسعه رشته های فنی حرفه ای که منجر به شغل می شود جایگاه نخست را در کشور به خود اختصاص داده است.
وی به کمبود زیرساخت ها، تجهیزات و نیروی انسانی متخصص مورد نیاز در بخش فنی حرفه ای و کاردانش استان کرمان اشاره کرد و گفت: رویکرد مدیرکل آموزش و پرورش استان کرمان در این راستا بسیار مثبت است و تاکنون اقدامات خوبی در زمینه رفع موانع و مشکلات هنرستان ها انجام داده که قابل تقدیر است.
۱۱۰ مورد تجهیزات آزمایشگاهی و کارگاهی مورد نیاز هنرستانها توسط هنرجویان کرمانی طراحی و تولید شد
اشرفیان همچنین با بیان اینکه برخی تجهیزات مورد نیاز هنرستان ها که به دلیل تحریم ها امکان وارد کردن آنها وجود ندارد در هنرستان های کرمان با روش مهندسی معکوس و دانش بنیان تولید و به سایر هنرستان های داخل این استان ارسال شده است.
وی با تاکید بر اینکه توسعه هنرستان ها طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی در دستور کار متولیان امر قرار دارد افزود: ۳۸۶ هنرستان فنی حرفه ای و کاردانش کار تعلیم و مهارت آموزی ۴۳ هزار هنرجویان استان کرمان را بر عهده دارند.
اشرفیان اظهار داشت: ۲۱۰ سرفصل آموزشی در مجموع در هنرستان های کشور وجود دارد که از این تعداد ۱۱۴ رشته در استان کرمان مشغول به فعالیت است که تعداد زیادی مهارت یا شغل در دل این رشته ها نهفته است.
وی ادامه داد: از طریق ارائه این رشته های تحصیلی حدود ۲ هزار شغل را در این استان آموزش می دهیم که نیاز و آینده صنعتی کشور را تامین می کند.
رئیس اداره آموزش‌های فنی‌حرفه ای و کاردانش اداره کل آموزش و پرورش استان کرمان با اشاره به اینکه توسعه فرهنگ کارآفرینی، مهارت آموزی و توسعه فنی و حرفه ای و کاردانش مطابق با اسناد بالادستی در دستور کار قرار دارد اظهار داشت: کرمان رتبه نخست در بخش توسعه فنی و حرفه ای را دارد.
وی به تنوع فراوان رشته های فنی و حرفه ای و کار و دانش در استان کرمان اشاره و تصریح کرد: توسعه کمی رشته های فنی حرفه ای نیز همچنان در اولویت برنامه های کاری اداره آموزش فنی‌حرفه ای و کاردانش است.
اشرفیان گفت: ۴۲ درصد از جمعیت دانش آموزی استان کرمان در هنرستان ها تحصیل می کنند و این رقم در برنامه ششم توسعه ۵۰ درصدی عنوان شده که باید به این جایگاه برسیم و برای دستیابی به این هدف نیازمند فضا، نیروی انسانی متخصص و تجهیزات هستیم که می طلبد مسئولان امر به هنرستان ها بیشتر توجه کنند.
وی با بیان اینکه بیشتر ارگان ها مدعی کار در بخش مهارت آموزی هستند بیان کرد: آموزش و پرورش بدون ادعا سالانه ۴۳ هزار هنرجو را در هنرستان های فنی حرفه ای و کار و دانش به عنوان نیروی متخصص صنایع، کارخانه و شرکت ها تربیت می کند پس باید سهم هنرستان ها در استخدام نیروی تخصصی، تامین تجهیزات و جذب اعتبارات پررنگ تر دیده شود.
رئیس اداره آموزش‌های فنی‌حرفه ای و کاردانش اداره کل آموزش و پرورش استان کرمان ادامه داد: فلسفه ایجاد هنرستان ها، تنظیم حرم شغلی کشور است لذا کرمان در این زمینه پیشتاز است و رتبه نخست کشور را دارد.
وی گفت: دانش آموخته های رشته های هنرستانی بسیار سهل به بازار کار وصل می شود لذا توجه به توسعه هنرستان ها و مهارت آموزی موضوعی بسیار مهم و قابل توجه است.
اشرفیان، رسانه ها را در انعکاس اخبار هنرستان ها و در نتیجه نهادینه شدن فرهنگ کارآفرینی و مهارت آموزی در جامعه و البته تنویر افکار عمومی دارای سهم ویژه ای دانست و افزود: ورود رسانه ها در این بخش، منجر به انتخاب رشته خوب و در ادامه منجر به انتخاب شغل مناسب می شود.
اشرفیان گفت: انتخاب شغل مناسب موجب ورود فرد به بازار کار، تشکیل خانواده و در نتیجه کاهش آسیب های اجتماعی، ایجاد شغل و تقویت زیربنای صنعت جوامع می شود.
وی با بیان اینکه هم اکنون نیروی انسانی کافی در کشور وجود دارد لذا باید به این امر اهمیت ویژه داده شود اظهار داشت: ۸۰ درصد دانش آموزان هنرستان های کرمان سال تحصیلی گذشته وارد دانشگاه شدند و نمودار و گزارش های آماری نیز بیانگر این است که حدود ۸۰ درصد دانش آموختگان هنرستانی به شغل تخصصی خود می رسند .
وی ادامه داد: این در حالی است که در رشته های نظری این مهم رابطه معکوس دارد زیرا دانش آموختگان این بخش فاقد مهارت هستند لذا می توان گفت مهارت هم عرض شغل است.
رئیس اداره آموزش‌های فنی‌حرفه ای و کاردانش اداره کل آموزش و پرورش استان کرمان تصریح کرد: رشته های هنرستان های فنی حرفه ای و کار و دانش متناسب با حمایت مسئولان با توجه به افزایش اعتبارات، وجود تجهیزات و فضای آموزشی لازم در این استان افزایش خواهد یافت.
وی ادامه داد: تعداد زیادی رشته های جدید در بخش هنرستان های فنی حرفه ای و کار و دانش وارد استان کرمان شده که متناسب با اقلیم و شرایط در شهرستان ها راه اندازی می شود.
اشرفیان با بیان اینکه توسعه بخش صنعت در اولویت کار اداره آموزش‌های فنی‌حرفه ای و کاردانش اداره کل آموزش و پرورش کرمان قرار دارد اظهار داشت: این استان در بخش توسعه هنرستان ها و جذب دانش آموز در تراز استان های ردیف اول کشور است.
وی ماهیت آموزش را در هنرستان ها متفاوت عنوان کرد و گفت: کار در مراکز هنرستانی تخصصی و محاسباتی است و بسیاری از هنرستان های استان کرمان با توجه به تولیداتی که دارند از نظر مالی خودکفا شده اند.
۲۰ میلیارد تومان تجهیزات برای هنرستان‌های کرمان خریداری شد
مدیرکل آموزش و پرورش استان کرمان با اشاره به اهمیت و جایگاه هنرستانها گفت: ۲۰ میلیارد تومان تجهیزات مورد نیاز هنرستان‌های این استان از سال گذشته تاکنون خریداری و به این واحدهای آموزشی تحویل شده است.
احمد اسکندری نسب افزود: مهارت آموزی در دستور کار جدی آموزش و پرورش استان کرمان قرار دارد و با توجه به نامگذاری سال جاری توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی بر این مهم تاکید شده است.
وی با بیان اینکه کرمان رتبه نخست را در جذب دانش آموزان شاخه های کار و دانش و فنی و حرفه ای دارد اظهار داشت: این استان ۴۴ درصد جذب دانش آموزان را در رشته های کار و دانش و فنی حرفه ای دارد که تا پایان برنامه ششم این مقدار باید به ۵۰ درصد برسد و اکنون جلوتر از میانگین کشوری هستیم.
مدیرکل آموزش و پرورش استان کرمان بیان کرد: آموزش همراه با تولید در ۴۰۰ هنرستان این استان در دستور کار قرار دارد و از سال گذشته به روز کردن تجهیزات هنرستان ها در دستور کار قرار گرفته و در حال انجام است.
وی افزود: ۱۰ هنرستان کارآفرینی در کرمان فعال است و این استان رتبه نخست را در جذب دانش آموزان در رشته های فنی حرفه ای و کار و دانش دارد.
مدیرکل آموزش و پرورش استان کرمان گفت: تربیت نیروی انسانی کارآمد و متعهد و توسعه کارآفرینی مهمترین رسالت این نهاد در راستای تحقق جهش تولید به عنوان نامگذاری و هدف سال جاری است.
طرح ارزشمند هدایت تحصیلی صحیح برای کمک به انتخاب آگاهانه دانش آموزان و ایجاد توازن و تعادل بین رشته های مختلف اجرایی شده تا با بهبود وضعیت شغلی کشور در آینده بین رشته های تحصیلی نیز تعادل و توازن ایجاد کند.
لذا اجرای صحیح این طرح می تواند کلید باز کردن دردهای بسته فراوانی باشد.