به گزارش روز سه شنبه روابط عمومی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، حسن ملکی در نشست شورای عالی آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی با اشاره به جایگاه فرهنگ کار و تلاش در جغرافیای فعالیت های این حوزه، اظهار داشت: بحث فرهنگ کار و تلاش در این میان اهمیت زیادی دارد.
کارمبنایی، شرط موفقیت در برنامه‌ریزی درسی رشته های نظری، فنی، حرفه ای و کاردانش
ملکی با تأکید بر اینکه شرط موفقیت در برنامه‌ریزی درسی رشته های نظری، فنی، حرفه ای و کاردانش شروع کار از مبنا است، یادآور شد: ریشه و مبنا را باید خوب بفهمیم، خوب تحلیل کنیم و از قِبَل آن تحلیل به نتایجی برسیم. اولین قدم تدوین ریشه‌ها است و تا زمانی که از مبانی مطمئن نشویم قدم بعدی را برنمی‌داریم. برای ایجاد تحول در شاخه های فنی حرفه‌ای و کاردانش باید پای خودمان را در جای محکمی قرار دهیم.
نسبت آموزش های مهارتی با مبانی اقتصادی کشور
معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به جایگاه آموزش های مهارتی و فنی، حرفه‌ای و نسبت آن با مبانی اقتصادی کشور و اسناد اعتقادی، فلسفی و همچنین مصوبات شورای عالی فنی، حرفه‌ای و مهارتی، گفت: در آموزش‌های فنی، حرفه‌ای و مهارتی باید انسانی را مد نظر قرار دهیم که در اسناد بالادستی به آن اشاره شده و ثابت کنیم وجه تمایز ما با دیگر بخش ها، قبل از هر چیز وجه تمایز فلسفی است.
ملکی اظهار داشت:رهبر معظم انقلاب در نامگذاری سال های اخیر به مسائل اقتصادی تأکید داشتند و بر همین اساس ما نیز باید تحلیل درستی از مبانی اجتماعی داشته باشیم. با همه این مسائل این سوال پیش می آید که آیا ممکن است سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی که مدعی فعالیت در فنی، حرفه‌ای و مهارتی است، گام هایی را برای تحول خود مشخص نکند؟ مسئولان این بخش باید بگویند مسائل فنی، حرفه‌ای و مهارتی چه نسبتی با شرایط اقتصادی کشور دارد؟
کاردانش، فنی حرفه ای ثانی شده
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان یک انتقاد شخصی از شاخه کاردانش، ادامه داد: این شاخه بسیار مهم است، اما تا حدی شاخصه وجودی خودش را از دست داده و شبیه به فنی حرفه‌ای ثانی شده است.
ملکی با تأکید بر استفاده از پژوهش‌ها و فراتحلیل ها در برنامه ریزی های بعدی یادآور شد: رویکرد ما در تحول شاخه های فنی، حرفه‌ای و کاردانش باید مبتنی بر آموزش عمومی باشد. این رویکرد به این معناست که در آموزش و پرورش باید افراد را برای مهارت‌آموزی در عرصه حرفه ای و شغلی آماده کنیم؛ چرا که با سازمان فنی حرفه‌ای تفاوت ماهوی داریم. آموزش و پرورش در اول تربیت است و بقیه موارد در زیر این چتر قرار می گیرند. باید از همان دوره ابتدایی مهارت‌های پایه‌ای مربوط به فنی، حرفه‌ای و مهارتی را وارد کتاب‌های درسی کنیم.
وی ادامه داد: کارآفرینی را به‌عنوان یک راهبرد دنبال کنیم. بنای ما این است که تابستان امسال نقشه راه و طراحی جدید دوره تحصیلی فنی، حرفه ای و مهارتی تدوین شده باشد. باید طراحی دوره تحصیلی به اتمام رسیده باشد و ساختار شاخه ها و رشته های آن براساس نیاز بومی و براساس اسناد بالادستی مبتنی بر آموزش عمومی مشخص شود.
شورای عالی آموزش و تربیت فنی، حرفه ای با سازمان پژوهش رابطه مستمر داشته باشد
در ابتدای این نشست محمدرضا سپهری رییس موسسه کار و تامین اجتماعی و دبیر شورای عالی آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی با بیان اینکه سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی سازمانی بسیار مهم برای این شورا است، گفت: امید است رابطه با این سازمان به این جلسه محدود نشود. می‌خواهیم رابطه مستمری داشته باشیم از این جهت مهم است که می‌خواهیم راهنمایی و هدایت تحصیلی دانش‌آموزان به سمت مهارتی نهادینه شود و فرهنگ کار که در ۱۰۰ سال اخیر و بعد از اکتشاف نفت تخریب شده، احیا شود.
وی افزود: فرهنگ کار ایران مانند شالیکاران شمال، کاشی‌کاران اصفهان، قالی‌بافان کاشان، صنایع منبت، خاتم کاری و غیره روز به روز تحلیل رفته و از سوی دیگر شاید جوانان ما به نحوی این سختی‌ها را تحمل نمی‌کنند، شاید راحت‌طلبی و شاید متأثر از فضای جهانی باشد.
سپهری با اشاره به اینکه اینگونه رفتارها باید ریشه‌یابی شود، بیان داشت: آموزش مهارت ها در کتاب ها اهمیت زیادی دارد، نیازمند به روز رسانی معلمان، مربیان و اساتید و حتی نظام دانشگاهی هستیم.
دبیر شورای عالی آموزش و تربیت فنی حرفه ای و مهارتی گفت: راهنمایی و هدایت تحصیلی دانش‌آموزان به سمت مهارتی و فنی حرفه‌ای، ارتقای فرهنگ کار با زبان شیوا در کتاب‌ها برای جوانان، احیای مرام نامه‌ها برای جوانان و بیان ارتباط جوانان با بازار کار انتظارات ما است.
ضرورت آسیب شناسی جدی نسبت به شاخه های فنی و حرفه ای و کاردانش
افشار بهمنی سرپرست دفتر تالیف کتاب های فنی حرفه ای و کاردانش سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی اظهار داشت: در ابتدا باید آسیب‌شناسی جدی نسبت به شاخه های فنی و حرفه‌ای و کاردانش داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه تعدادی از این آسیب ها شناسایی و راهکارهایی هم برای آنها طراحی شده است، ادامه داد: در طول اجرای برنامه های یک سال گذشته به مباحثی همچون آموزش‌های عمومی، تلفیق نظر و عمل، فرهنگ کار و تلاش توجه ویژه ای داشتیم تا هدایت تحصیلی فرایندی و مهارت ها و شایستگی های پایه مورد نیاز در همه دوره های تحصیلی محقق شود.
بهمنی با تأکید بر اینکه کاهش تمرکز (یکی از سیاست های این دفتر در برنامه ریزی درسی) امکان آزادسازی ۱۰ تا ۲۰ درصد برنامه‌های درسی را فراهم خواهد کرد، گفت: آمایش سرزمینی و توجه به ارائه الگوهای مشارکتی، راه‌اندازی مرکز سنجش صلاحیت حرفه‌ای و تصویب استانداردهای ارزشیابی و شایستگی تدوین شده در این سازمان مباحث مهمی است که نیازمند حمایت جدّی شورای عالی آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی است.
وی گفت: چهار خانواده محوری آسیب ها و مسائل در این زمینه شامل مسائل آموزش عمومی، مسائل مربوط به زیر ساخت ها، مشارکت و مسائل مربوط به کاهش تمرکز و کاهش تصدی گری شناسایی شده است.
سرپرست دفتر تالیف کتاب های فنی حرفه ای و کاردانش سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی از طراحی کارگروه مهارت‌آموزی وزارت آموزش و پرورش در آینده نزدیک خبر داد.