کرمان به عنوان پهناورترین استان کشور در حاشیه کویر لوت قرار دارد و آب و هوای گرم و خشک آن، مردمانی سختکوش در این خطه به بار آورده که این مردم با وجود کم ادعایی و نداشتن چشمداشت چندانی، همواره در تاریخ کشور درخشیده اند .
کرمانی ها در طول هشت سال دفاع مقدس و دوران انقلاب اسلامی با حضور در صف نخست مبارزات مردمی، جان بر کف همواره پشتیبان انقلاب و کشور بودند و از این دست می توان به سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی اشاره کرد که همواره خود را سرباز انقلاب و ولایت می دانست و توانست نام ایران را حتی در دورترین نقاط دنیا مطرح کند و اسطوره جبهه مقاومت نام گیرد.
مردم این استان کویری برای تحقق فرمایشات مقام معظم رهبری نیز توانستند به خوبی با وجود تمامی مشقت ها و سختی های خاص گرمترین نقطه جهان، مقام نخست را در تولیدات بسیاری از جمله در بخش کشاورزی پسته، خرما ، گردو و تولیدات مس و فولاد به خود اختصاص دهند که تمامی اینها با تنش آبی این استان محقق شده، مشکلی که سالیان دراز دامن کرمان کویری را گرفته اما در حالی که سایر استان ها ترسالی را تجربه می‌کنند، انگار این مشکل برای مردم کرمان، رفع شدنی نیست.
سالیان طولانی است که در تابستان اغلب مردم شهر کرمان با آب و هوای بیش از ۴۰ درجه، حتی برای پخت و پز و استحمام خود آبی ندارند و امسال نیز کم آبی موجب تاثیر بر زندگی روزمره مردم محلات بسیاری از جمله شهرک مطهری و سیدی کرمان شده که مردم این مناطق پس از ۱۰ روز قطعی آب طی روزهای گذشته با اعتراض به این وضع با دخالت پلیس متفرق شدند و هم اکنون مشکل آنان با آبرسانی از طریق تانکر و به صورت موقت رفع شده است.
در این خصوص مسئولان می‌گویند بیش از یکهزار لیتر بر ثانیه کمبود آب داریم که این امر موجب قطعی آب در بخشی از مناطق شهری می‌شود و در خطوط انتقال و شبکه توزیع نیز کمبودهای زیرساختی وجود دارد و نیاز به جذب اعتبارات دارد و روند آبرسانی به مردم مرکز استان را با چالش روبرو می‌کند.
امسال با رفع شدن مشکل کم آبی برخی استان ها، کرمان به عنوان تنها مرکز استان کشور همچنان درگیر تنش آبی است و دولت برای رفع این مشکل راهکارهای کوتاه مدت و بلندمدتی تعریف کرده اما به نظر می رسد که روند رفع این مشکل با توجه به کمبود اعتبارات عمرانی و وسعت تنش آبی در کرمان همچنان ادامه دار است.
مشکل کم آبی کرمان به جایی رسیده که جلوی پروژه های مسکن سازی دولت از جمله طرح ملی اقدام مسکن در این شهر را گرفته و علاوه بر کاهش تولیدات کشاورزی، تولیدات صنعتی استان را نیز دچار چالش کرده و مردم هم از این وضع گلایه دارند و در شرایط قطع شدن مکرر آب به سختی تابستان خود را سپری می‌کنند.
گلایه شهروندان از کم آبی در کرمان
یکی از شهروندان ساکن در شهرک مطهری کرمان در این زمینه گفت: بیش از ۱۰ روز است که با اوج گرمای بیش از ۴۰ درجه آبی برای شرب نداریم و مجبور شدیم به این وضع اعتراض کنیم که در روزهای گذشته آب برخی مناطق وصل شد اما برخی مناطق همچنان به صورت مداوم در ساعاتی آب قطع می شود.
محمد بهبودی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: قطعی مداوم موجب جمع نشدن آب در مخزن ها و سوختن موتور پمپ‌ها می شود و حتی در استحمام و برای پخت و پز مشکل آب داریم.
یکی دیگر از شهروندان گفت: طی ۱۰ روز گذشته حتی یک قطره آب نداشتیم و اکنون یک بند آب داریم که مشکلات بسیاری در گرمای کنونی هوای کرمان برای مردم به وجود آورده از مسئولان میخواهیم که به سرعت به این مشکل ما رسیدگی کنند.
وی تصریح کرد: ما عوارض و مالیات خود را همواره پرداخت کردیم و شهروند ایرانی محسوب می‌شویم اما مسئولان به ما توجهی ندارند زیرا آب که مایه حیات در هر منطقه ای است از ما دریغ شده است.
استاندار: مشکل کم آبی کرمان جدی است
استاندار کرمان ضمن تائید بحران کم آبی شهر کرمان و با اشاره به اینکه کرمان آب ندارد و وضعیت شبکه انتقال موجود نامناسب است ، افزود: این شهر به عنوان تنها مرکز استان در کشور با مشکل جدی کم‌آبی مواجه است.
محمدجواد فدائی افزود: هر چند بارندگی امسال در استان کرمان از متوسط بلند مدت ۳۰ درصد بیشتر بود اما در عین حال همچنان در بارش ها این استان در رتبه ۲۶ کشور قرار گرفته است.
وی بیان داشت: ۱۳ شهر از ۸۲ شهر استان کرمان مشکل تامین آب برای اجرای طرح اقدام ملی مسکن را دارد و شهرهای بزرگ کرمان، سیرجان، رفسنجان، بم، مشکل زمین و آب دارند.
فدائی تصریح کرد: باید به واقعیت ها نگاه کرد و شهرک های سیدی و مطهری کرمان طی روزهای اخیر با اعتراض مردم به علت کم آبی روبرو شده بود و با دخالت نیروی انتظامی این مشکل موقتا رفع شد.
بدون تخصیص اعتبارات مشکل کم‌آبی کرمان رفع نمی‌شود
استاندار کرمان اضافه کرد: کارها با شعار پیش نمی رود و سال گذشته کمتر از ۵۰ درصد اعتبارات عمرانی به استان کرمان اختصاص یافته که جوابگوی حجم بالای مشکلات نیست و بدون اعتبارات نمی توان مشکل کم آبی کرمان را رفع کرد.
وی با بیان اینکه از ۲۰ شهریور ۹۶ پیگیر تامین آب هستیم هنوز نتوانستیم اعتباری تامین کنیم اظهار داشت: ۳۱۰ میلیارد تومان برای اجرای طرح لوپ اطراف کرمان باید به استان تخصیص یابد که آب طرح اقدام ملی مسکن در کرمان تامین شود.
استاندار کرمان گفت: تنها برای لوپ اطراف کرمان ۲۴۰ میلیارد تومان اعتبار و ۷۰ میلیارد تومان برای خرید مخزن نیاز داریم.
وی با بیان اینکه دولت در مناطقی که امکان تامین آب وجود دارد باید چاه های کشاورزی را خریداری کند گفت: تامین آب جیرفت و عنبرآباد را با ۲ سال پیگیری نتوانستیم در لایحه بودجه بگنجانیم و این در حالی است که سد جیرفت آب مناسبی دارد.
کم آبی مانعی مقابل طرح ملی مسکن
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کرمان گفت: شهر کرمان بیش از یکهزار لیتر بر ثانیه کمبود آب دارد و توانایی تامین آب برای ساخت و ساز جدید وجود ندارد.
سیدمصطفی آیت اللهی موسوی افزود: شهرک مطهری واقع در شهر کرمان کمبود آب دارد و اکنون با تانکر آبرسانی می شود و با وجود مشکل در امتیازات واگذار شده کنونی، انتقال آب به نقطه ای دیگر میسر نیست و تنها مشکلات کم آبی را افزایش می دهد.
وی با بیان اینکه اجرای طرح اقدام ملی مسکن با وضع موجود و مشکل کم آبی کرمان در این استان اصولی و فنی و صحیح نیست تصریح کرد: کرمان امکان تامین آب و زمین ندارد و معتقدیم این طرح به این شکل در کرمان قابل اجرا نیست.
تامین آب کرمان امسال محقق نمی‌شود
رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان کرمان با اشاره مشکلات تامین آب طرح های دولتی در کرمان گفت: اجرای پروژه تامین آب کرمان برای امسال عملیاتی نمی‌شود.
جعفر رودری با اشاره به بهترین حالت تخصیص ردیف اجرایی اعتبارات برای استان افزود: در سالهای گذشته دولت مجوزی برای احداث پروژه جدید نداده و در این شرایط نباید انتظار داشته باشیم طرحی جدید افتتاح شود و اجرای پروژه تامین آب برای کرمان راهی طولانی و در فرایند زمانی بیش از یکسال جواب می دهد.
رودری افزود: دولت بیش از ۷۰۰ هزار میلیارد تومان پروژه نیمه تمام در کشور دارد که در بهترین حالت بالغ بر ۴۰ هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی تخصیص می یابد.
راهکارهای رفع مشکل کم‌آبی شهر کرمان
وی با اشاره به اینکه با جابه‌جایی جمعیت و نه با جمعیت جدید در کرمان روبرو هستیم گفت: با جدا کردن انشعابات غیر مجاز در زمان کنونی و مدیریت شبکه توزیع باید بخشی از نیاز کم آبی در کرمان را پاسخ دهیم.
رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان کرمان عنوان کرد: هر اقدامی برای دریافت اعتبارات در قالب طرح تنش آبی که کل بودجه امسال کشور ۲۱۰ میلیارد تومان بوده و یا پروژه جدید باید تعریف شود.
امکان حفر چاه جدید برای تامین آب کرمان وجود ندارد
مدیر روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب استان کرمان گفت: یکهزار و ۹۵۰ لیتر بر ثانیه تولید داریم و میزان مصرف در پیک سه هزار و ۱۰۰ لیتر بر ثانیه است که این آمار کمبود یکهزار و ۱۵۰ لیتر بر ثانیه در شهر کرمان را نمایش می‌دهد و این در حالی است که امکان جابه جایی و حفر چاه جدید در منطقه به علت نداشتن گنجایش سفره های آب زیرزمینی را نداریم.
حسین غفاری افزود: در سال ۷۲ در عمق ۱۴۰ متری با دبی ۸۰ تا ۱۰۰ لیتر در ثانیه به آب می رسیدیم و هم اکنون این عمق به ۳۰۰ متر رسیده و دبی چاه به کمتر از ۲۰ لیتر کاهش یافته که این به معنی وحشتناک ترین وضع ممکن است.
وی تصریح کرد: کرمان از جمله استان هایی است که منابع تغذیه آبی آن چاه ها هستند و بارندگی ها اثری برای ما ندارد زیرا قنات و سدی برای تامین آب شرب نداریم و آبی در این مناطق برای تامین روستا و شهرها جمع آوری نمی شود و چاه‌ها نیز با بارندگی های پربارش پس از ۱۰ سال تغذیه می شوند.
مدیر روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب استان کرمان ادامه داد: در شرایط کنونی، آب چاه ها سالانه پایین‌تر می‌رود لذا با وجود این شرایط بحران کم آبی در کرمان به پایان نمی‌رسد.
وی افزود: شهرستان های کرمان، رفسنجان، بم، کهنوج، زرند، سیرجان، شهربابک و توابع، جیرفت دچار مشکل کم آبی هستند.
مدیریت مصرف آب تنها راه گذر از بحران کم‌آبی در کرمان
کارشناس آب و فاضلاب گفت: تنها راه گذر از این بحران فقط مصرف بهینه، مجاز شدن انشعابات غیر مجاز و مردم حتی الامکان در مواقع غیرضروری کولرها را خاموش کنند زیرا هر کولر آبی در شبانه روز بین ۴۵۰ تا ۶۰۰ لیتر مصرف آب دارد که در صورت همکاری مردم این بحران رفع خواهد شد.
غفاری از مردم درخواست کرد که مصرف به اندازه داشته باشند و به همسایه ها و افرادی که مصرف زیاد دارند، تذکر دهند زیرا آب برای همه است و سفره های آبی در حال پایین رفتن هستند.
با وجود همه اینها مشکل کم آبی در کرمان از مرز جدی فراتر رفته و در صورت همکاری نکردن مردم برای مصرف بهینه و مسئولان برای یافتن راه دائمی رفع مشکل کم آبی کرمان، تخصیص اعتبارات برای پروژه های آبرسانی و تعریف طرح‌های جدید تامین آب شرب با استفاده از سدها و قنوات می‌توان تنش آبی و بحران خشکسالی را در کرمان رفع کرد و در صورت رفع مقطعی، این مشکل طی سال های آینده دوچندان خواهد شد و به بحرانی عمیق‌تر تبدیل می‌شود.