بافت بلوچ، یک واحد صنعتی زیرمجموعه بخش نساجی کشور است که بیش از ۱۰ سال به دلایل مختلف در حالت رکود و تعطیلی به سر میبرد. کارخانه ای نامدار که با نام و نشان ایرانشهر پیوند خورده و بعد از گذشت سالیان نسبتا زیاد از تعطیلی، هنوز جایگزینی برایش پیدا نشده است.
این روزها با عنایت رهبر معظم انقلاب چرخ واحد ریسندگی بافت بلوچ میچرخد و در مسیر "جهش تولید" قرار گرفته است. صنعتی که به عنوان صنعتی مادر و محوری میتواند نقشی حیاتی در منطقه ایفا کرده و به رویش خوشههای دیگر توسعه و اشتغالزایی کمک کند.
به این بهانه، در ادامه برخی آمارهای محصولات شاخص این صنعت را بررسی و مرور می کنیم.
به گزارش ایرنا و برپایه آمار رسمی منتشره وزارت صنعت، معدن و تجارت، در هفت سال فعالیت دولت تدبیر و امید (سال های ۹۲ تا ۹۸ ) تولید نخ پلی استر با رشد ۲۲.۱ درصدی از ۲۴۲.۵ هزار تن در سال ۹۲ به ۲۹۶.۲ هزار تن در سال ۹۸ رسید.
در تولید الیاف پلی استر رشد ۳۸.۹ درصدی را شاهد بودیم و سال گذشته کارخانجات داخلی ۲۳۹.۹ هزار تن تولید داشتند.
در تولید نخ سیستم پنبهای از ۱۹۲ هزار تن در سال ۹۲ با رشد ۲۴.۱ درصدی به ۲۳۸.۳ هزار تن در سال گذشته رسیدیم.
در تولید فرش ماشینی که مهمترین کالای صادراتی این صنعت به شمار می رود، آمارها حاکی از رشدی کند است. تولید فرش ماشینی از ۸۰ میلیون و ۶۳۱ هزار مترمربع در سال ۹۲ به ۸۹ میلیون و ۴۰۹ هزار مترمربع در سال ۹۷ افزایش یافت.
در جداول وزارت صنعت برای این محصول آمار تولید در سال ۹۸ ذکر نشده است.
رشد چشمگیر تولید چرم و پایپوش
با این حال، آمارهای تولیدی این صنعت در بخشهای چرم و تولید انواع کفش و پایپوش چشمگیر است، به طوری که از تولید ۹.۵ میلیون فوت مربعی چرم در ابتدای دولت تدبیر و امید با رشد ۴۱۵ درصدی به ۴۹ میلیون مترمربع در سال گذشته رسیدیم.
در حالی که آمارها حاکی از تولید بیش از ۳.۴۵ میلیون زوج کفش در سال ۹۲ است، پارسال این رقم با افزایش بیش از ۴۰ برابری به ۱۳۹.۳ میلیون زوج کفش و پاپوش رسید.
در الیاف اکریلیک، اما برخلاف دیگر تولیدات شاهد افت شدید تولید بودیم. به طوری که از ۱۷.۶ هزار تن تولید در سال ۹۲ به ۱.۷ هزار تن در سال گذشته رسید و افت ۹۰.۳ درصدی را تجربه کرد.
در این زمینه، "علیرضا حائری" عضو هیات مدیره انجمن متخصصان صنایع نساجی ایران می گوید: الیاف اکریلیک در ایران فقط در کارخانه پلی اکریل اصفهان تولید می شود که آن هم با تعطیلی و توقف همراه شده است.
به گفته وی، اکریل و نیتریل دو ماده اولیه تولید این محصول است که وارداتی بوده و به دلیل کاربرد دوگانه داشتن در سالهای گذشته مشمول تحریمها شده است.
حائری همچنین انتشار مقالاتی در سالهای گذشته مبنی بر سرطان زا بودن الیاف اکریلیک را به عنوان عاملی در کاهش تولید و مصرف جهانی این محصول و جایگزینی پلی استر با آن معرفی کرد.
سند توسعه صنایع نساجی و پوشاک
به گزارش ایرنا، بر پایه سند راهبردی توسعه صنعتی که در سال ۹۳ و زمان وزارت "محمدرضا نعمت زاده" رونمایی شد تولید ۳۵۰ هزار تن الیاف پلی استر، ۴۰۰ هزار تن فیلامنت پلی استر، ۵۰۰ هزار تن نخ سیستم پنبهای و ۱۵۰ میلیون مترمربع فرش ماشینی به عنوان چهار رشته ممتاز صنعت نساجی و پوشاک در افق چشمانداز ۱۴۰۴ پیشبینی شد.
این سند در سال ۹۵ مورد اصلاح و ویرایش مجدد قرار گرفت و با روی کار آمدن "محمد شریعتمداری" در رأس وزارتخانه مقرر بود سند جدیدی نگاشته شود که مسکوت ماند.
در این سند راهبردی صادرات سه میلیارد دلاری محصولات نساجی و پوشاک پیشبینی شد که یک میلیارد دلار آن را صادرات پوشاک تشکیل میداد.
نگاهی به صادرات محصولات این دو صنعت و رقم متوسط سالیانه ۷۰۰ تا ۷۵۰ میلیون دلاری حاکی از فاصله داشتن تا اهداف برنامه است، این در حالی است که نیمی از همین آمار را صادرات فرش ماشینی و کفپوش تشکیل می دهد و تنها ۵۰ میلیون دلار آن پوشاک است.