سیستان و بلوچستان استانی مرزی و پهناور است که نه تنها وسعتش با ۹ استان دیگر کشور برابری می کند بلکه از نظر اقلیم و نعمت های خدادادی تنوعی به اندازه ایران دارد. وجود کویر، دشت، کوهستان و دریا و اقلیم های آب و هوایی متنوع از شمال تا جنوب این استان را به گنجینه ای منحصر به فرد تبدیل کرده است که سالیان سال زیر غبار محرومیت از نظرها پنهان مانده بود اما هر چه بیشتر می گذرد ظرفیت های بالقوه این خطه از کشور روز به روز آشکارتر شده و تلاش مسوولان نیز برای به فعلیت رساندن این قابلیت ها بیشتر می شود. به ویژه در این روزها که تحریم های ظالمانه آمریکا سبب شده تا نگاه دولتمردان از درآمد نفتی برداشته شود و قابلیت های استان هایی مانند سیستان و بلوچستان برای نجات اقتصاد ایران بیشتر به چشم بیاید.
وجود پهنه ای وسیع و غنی از معادن فلزی و غیرفلزی، دسترسی به آب های آزاد، بیش از یکهزار و ۱۰۰ کیلومتر مرز خاکی با ۲ کشور افغانستان و پاکستان و ۳۱۰ کیلومتر مرز آبی، وجود یک منطقه آزاد تجاری صنعتی در چابهار، ۲ منطقه ویژه اقتصادی در میرجاوه و رامشار و در آینده ای نزدیک منطقه آزاد سیستان و از همه مهمتر داشتن ظرفیت ترانزیتی ویژه و قرار گرفتن در کریدور شمال - جنوب از جمله مزیتهای سیستان و بلوچستان است که با سرمایه گذاری در آن می توان به سودی چند برابری دست یافت و پیشرفت و آبادانی را نه تنها برای این استان بلکه برای کشور تضمین کرد.
سفر اخیر سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت به سیستان و بلوچستان با افتتاح طرح های صنعتی و تجاری مهمی همراه بود که هر یک به عنوان قطعه ای اساسی در تکمیل پازل توسعه استان نقش ایفا می کند. طرح هایی که در هفته پنجم از پویش ملی «تولید، تداوم امید» در زمره ۲۰۰ طرح بزرگ پیشران صنعتی و معدنی کشور از میان چهار هزار طرح دارای پیشرفت فیزیکی بالای ۸۰ درصد انتخاب شده‌اند.
اهمیت طرح های افتتاح شده به حدیست که رییس جمهوری از طریق ویدئو کنفرانس دستور راه اندازی این طرح ها را صادر کرد.
احیای یک قطب صنعتی در سیستان و بلوچستان
بافت بلوچ، یک واحد صنعتی زیرمجموعه بخش نساجی کشور در ایرانشهر است که بیش از ۱۰ سال به دلایل مختلف در حالت رکود و تعطیلی به سر می برد اما پس از تاکید رهبر معظم انقلاب بر لزوم فعال شدن کارخانه بافت بلوچ و حل مشکلات این کارخانه، پیگیری‌های فراوانی از سوی دفتر ایشان و همت دولت و مسوولان کشوری و استانی عزم همگانی برای فعال شدن این کارخانه نساجی شکل گرفت تا اینکه بالاخره پنجشنبه گذشته در جریان سفر سرپرست وزارت صمت به سیستان و بلوچستان مراسم بهره برداری از طرح های ملی به صورت ویدئو کنفرانس با دستور رئیس جمهوری برگزار شد و واحد ریسندگی این کارخانه با ۲۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری به بهره‌برداری رسید.
احیای دوباره این کارخانه قدیمی به منزله احیای یک قطب اقتصادی در سیستان و بلوچستان است چرا که فقط در فاز اول این پروژه با اشتغال زایی ۱۵۰ نفر، زمینه تولید ۴۵۰۰ تن انواع نخ پنبه ای مورد نیاز کشور فراهم می شود.
سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت در مراسم افتتاح همزمان طرح های ملی که با حضور رییس جمهوری از طریق ویدئو کنفرانس انجام شد، گفت: دولت تدبیر و امید برنامه‌های ویژه‌ای برای توسعه محور شرق بویژه سیستان وبلوچستان در دستور کار دارد که توسعه سواحل مکران با توجه به تاکیدات رهبر معظم انقلاب یکی از این طرح‌های بزرگ است.
حسین مدرس خیابانی اظهارداشت: واحد ریسندگی کارخانه بافت بلوچ در سال ۷۸ به علت آتش‌سوزی تخریب و تعطیل شده بود که در سال ۹۴ احیای آن در دستور کار دولت تدبیر و امید قرار گرفت.
وی بیان کرد: امروز فاز نخست واحد ریسندگی کارخانه بافت بلوچ ایرانشهر با ۲۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری به بهره‌برداری رسید.
سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: در مرحله دوم اجرای طرح در صددیم تا سازمان گسترش با همکاری بخش خصوصی واحد بافندگی کارخانه بافت بلوچ ایرانشهر را راه‌اندازی کند تا زنجیره به سمت آخر که واحد رنگ‌رزی و چاپ است برسد و یک زنجیره اصلی نساجی و پوشاک در این کارخانه شکل گیرد.
وی بیان کرد: امیداوریم تا پایان دولت دوازدهم بتوانیم فاز دوم کارخانه بافت بلوچ یعنی بخش بافندگی راه اندازی و زمینه اشتغال ۳۰۰ نفر فراهم شود.
مدرس خیابانی اظهارداشت: همچنین مجوز کشت پنبه که از سال ۵۳ به دلیل آفت در جنوب سیستان و بلوچستان متوقف شده بود از سوی وزارت جهاد کشاورزی اخذ شده است.
وی ادامه داد: در زنجیره کشت پنبه زمینه اشتغال حدود هفت هزار نفر از مردم منطقه فراهم می‌شود.
رونمایی از سرمایه گذاری ۲۰ میلیارد تومانی در بخش شیلات
طرح توسعه شرکت آرمان‌گسترنوین کنارک تولید کننده انواع قوطی فلزی کنسرو با ظرفیت سالانه هشت هزار تن طرح دیگری بود که در همین مراسم بطور همزمان با چند طرح دیگر از طریق ویدئوکنفراس به دستور رییس جمهوری افتتاح شد.
طرح توسعه شرکت آرمان‌گسترنوین کنارک تولید کننده انواع قوطی فلزی کنسرو با هدف افزایش تولید در راستای جهش تولید اجرا شده است. مجموع سرمایه‌گذاری این طرح ۲۰ میلیارد تومان بوده که برای ۴۰ نفر به طور مستقیم اشتغال ایجاد کرده است.
شهرستان کنارک ظرفیت بالایی در زمینه تولید تن ماهی دارد و ۸۰ درصد صیادان سیستان و بلوچستان در این منطقه مشغول صید و صیادی هستند. همچنین ۱۲ کارخانه تن ماهی در این شهرستان وجود دارد که هشت کارخانه با تولید سالانه ۲۵ هزار تن در حال فعالیت هستند به همین دلیل توجه به بخش شیلات این منطقه تاثیر قابل توجهی در رونق صنعتی سیستان و بلوچستان خواهد داشت.
بهره برداری از انبارهای ۲۰۰ هزار تنی طریق القدس در چابهار
توسعه بندر شهیدبهشتی چابهار و افزایش ورود کشتی های حامل کالاهای اساسی نیازمند انبارهایی برای ذخیره کالاهای وارداتی و صادراتی است از این رو نوسازی چهار انبار مجتمع ذخیره‌سازی مکران معروف به طریق‌القدس در چابهار با هزینه ۱۵۳ میلیارد تومان در دستور کار دولت قرار گرفت که پس از تکمیل و بازسازی همزمان با سایر طرح های صنعتی و معدنی سیستان وبلوچستان روز پنجشنبه گذشته در جریان سفر سرپرست وزارت صمت به سیستان و بلوچستان و به صورت ویدئوکنفراس به دستور رییس جمهوری افتتاح شد.
به گفته مدیرکل ویژه غله و خدمات بازرگانی دولتی بندرچابهار، چهار انبار طریق القدس با ظرفیت ۲۰۰ هزار تن نگهداری کالای اساسی در طول یک سال اخیر بعد از گذشت سال‌ها بازسازی شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت در این باره گفت: از سال قبل عزم جدی برای توسعه بندر چابهار از طریق وزارت صنعت، معدن و تجارت و به دستور رییس جمهوری شکل گرفت.
مدرس خیابانی با بیان اینکه پهلوگیری کشتی‌ها در بندرچابهار به ۲ برابر رسیده است، افزود: بیش‌از ۱۰۰ هزار تن کالا در سه ماهه نخست امسال تخلیه شده که برابر با کل میزان تخلیه پارسال بوده است.
وی اظهارداشت: بندر چابهار با راه‌اندازی راه آهن چابهار - زاهدان به عنوان سومین بندر لجستیکی و مهم تجاری کشور تبدیل می‌شود.
ایجاد مخارن ۱۰۰ هزار تنی روغن در چابهار
علاوه‌بر افتتاح طرح بازسازی و نوسازی چهار انبار مجتمع ذخیره‌سازی مکران، تفاهمنامه ساخت مخازن ۱۰۰ هزار تنی روغن خوراکی در بندرچابهار نیز در این سفر به امضا رسید تا زمینه ورود و ذخیره سازی کالای اساسی روغن نیز در این بندر افزوده شود.
سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت در جریان بازدید از محل اجرای این طرح و اسکله تخلیه و بارگیری کالاهای اساسی در بندر شهید بهشتی اظهار داشت: بندر چابهار در سالهای اخیر پیشرفت های خوبی کرده و امیدواریم به یکی از مکان های مهم ورود کالاهای اساسی در آِینده تبدیل شود.
حسین مدرس خیابانی افزود: تجهیزات و امکانات و سرمایه گذاری انجام شده از سوی دولت در بندر چابهار قابل تقدیر است و باید از این ظرفیت ها برای توسعه و اشتغال به نحو احسن استفاده کرد.
وی بیان کرد: ساخت مخازن ۱۰۰ هزار تنی روغن خوراکی در بندرچابهار می تواند زمینه ورود و ذخیره سازی کالای اساسی روغن را در این بندر را فراهم کند.
وی با بیان اینکه حمل سریع کالاهای اساسی از بندر چابهار از اولویت های دولت است برای همین منظور رییس جمهوری بر توسعه بندر چابهار نظارت می‌کنند، خاطرنشان کرد: توسعه بندر چابهار می تواند کمک بزرگی برای کشور باشد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان وبلوچستان نیز در جریان این بازدید گفت: ساخت مخازن ذخیره سازی روغن به ورود کالای اساسی بیشتر کمک می کند و پس از بهره برداری کشتی های حامل روغن نیز می توانند در بندر شهید بهشتی پهلوگیری کنند.
به گفته بهروز آقایی از اسفند پارسال تا پایان خرداد امسال ۱۴ کشتی حامل ۴۵۰ هزار تن کالای اساسی و فله و خدمات بازرگانی دولتی در بندرچابهار پهلوگیری کرده که پس از عملیات تخلیه و بارگیری محموله های آنها به استان‌های شرقی کشور ارسال شده است، این امر نشان دهنده اهمیت استراتژیک بندر چابهار در ورود کالاهای اساسی و تامین نیازهای کشور از این بندر اقیانوسی است.
امضای تفاهمنامه سه جانبه انجام اکتشافات معدنی سیستان وبلوچستان
در ادامه سفر سرپرست وزارت صمت به سیستان و بلوچستان تفاهم نامه سه جانبه میان سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران و سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان با موضوع اکتشاف و بهره برداری اصولی از معادن سیستان و بلوچستان در بندرچابهار روزجمعه با حضور مدرس خیابانی و استاندار سیستان وبلوچستان امضا شد.
موضوع این تفاهم نامه درخصوص همکاری و تشریک مساعی در تهیه اطلاعات پایه زمین شناسی و انجام مراحل شناسایی، پی جویی و اکتشاف عمومی در محدوده های واقع در استان سیستان و بلوچستان است.
این تفاهم نامه ۲ ساله است و بر اساس آن کارهای اکتشافی که در اختیار سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی بوده در اختیار شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران قرار می گیرد تا اکتشافات تفصیلی و موضوعی در آن انجام شود.
سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت در مراسم امضای این تفاهم نامه گفت: معدن از جمله ظرفیت های مهم سیستان وبلوچستان محسوب می شود و برای ما هم خیلی مهم است تا اکتشاف، فرآوری و صادرات آنها را سریعتر انجام دهیم.
حسین مدرس خیابانی تصریح کرد: تجارت، معدن و صنعت در سیستان وبلوچستان هر کدام ظرفیت‌های مهمی دارند که در این فرصت تحریم‌های ظالمانه باید به نحو احسن استفاده کنیم و در زمینه اکتشاف معادن بایستی اقدامات بیشتری انجام شود.
وی با اشاره به اینکه یکهزار میلیارد دلار کشفیات معادن در افغانستان است و چابهار این فرصت را دارد که موادمعدنی این معادن را به کشورهای مختلف صادر کند، خاطرنشان کرد: هیچ محدودیتی در ایام کرونا برای تولید محصولات نداریم و همچنان در حال فعالیت برای رفع مشکلات و نیازهای بازار هستیم.
بازدید از کارخانه سیمان راسک
سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت در این سفر ۲ روزه از کارخانه در حال ساخت سیمان راسک بازدید کرد. عملیات اجرایی کارخانه سیمان تیس راسک از سال ۱۳۸۲ در زمینی به مساحت ۶۰۰ هزار متر مربع و با زیربنای ۶۳ هزار و ۴۱۳ مترمربع در این شهرستان آغاز شده و در زمینه تولید سیمان خاکستری با ظرفیت تولید سالانه یک میلیون تن فعالیت خواهد کرد. این کارخانه بیش‌از ۸۶ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و براساس برنامه قرار است اواخر امسال افتتاح شود تا زمینه اشتغال بیش‌از ۳۵۰ نفر را بصورت مستقیم فراهم کند.
مدرس خیابانی در جریان این بازدید گفت: دولت برای بهره‌برداری سریعتر کارخانه سیمان راسک تلاش می کند تا شاهد اشتغال و توسعه در این منطقه از استان سیستان وبلوچستان باشیم.
وی اظهارداشت: برای جهش تولید و اشتغال از هیچ کوششی در نقاط مختلف کشور دریغ نمی‌کنیم و سعی در تکمیل کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی نیمه تمام داریم.
وی افزود: بازدید از این کارخانه در هفته پنجم پویش ملی "تولید، تداوم امید" نشان از اهمیت تسریع در افتتاح چنین کارخانه‌هایی است تا بتوانیم از نزدیک در جریان مسائل و مشکلات آنها قرار گرفته و اگر موانعی وجود دارد پیگیری و رفع شوند.
بهره برداری از این پروژه برای مردم منطقه و مسئولان از اهمیت بسزایی برخوردار است چرا که موقعیت ممتاز کارخانه در حد فاصل سواحل مکران و مرز کشور پاکستان با ظرفیت ایجاد صدها شغل پایدار چشم انداز روشن این پروژه راهبردی را در مسیر توسعه زیربنایی منطقه ترسیم و تضمین می‌کند.
همچنین برخورداری این پروژه از معدن عظیم و دسترسی کوتاه به مرزهای آبی و خاکی بین‌المللی در جنوب و شرق گسترش نقش و سهم استان را در توسعه‌ی صادرات از طریق ارتباط با بازارهای مطمئن محقق می‌کند.
حضور در نشست اقتصادی سیستان و بلوچستان
سرپرست وزارت صنعت، معدن وتجارت روز جمعه در ادامه سفر خود در نشست کارگروه اقتصادی سیستان و بلوچستان در چابهار حضور یافت و گفت: بندر چابهار با توجه به زیرساخت‌ها، ظرفیت‌ها و موقعیت راهبردی بزودی سومین قطب تجاری ایران خواهد شد و در کنار بندرعباس و بندر امام قرار خواهد گرفت.
مدرس خیابانی اظهارداشت: چابهار فرصت خوبی برای ترانزیت کالا و صادرات دارد و باید تمامی فرایندها را تسهیل تا زمینه بهره‌برداری آن بیشتر شود.
وی گفت: تکمیل فاز دوم کارخانه بافت بلوچ ایرانشهر ضروری است چون این کارخانه زمانی چهار هزار نفر نیرو داشته و ما باید از تولید و اشتغال حمایت کنیم.
سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه مجوز کشت پنبه نیز از سوی جهاد کشاورزی در جنوب سیستان و بلوچستان صادر شده تا زنجیره کارخانه بافت بلوچ ایرانشهر تکمیل شود.
وی بیان کرد: افتتاح کارخانه سیمان تیس راسک می‌تواند علاوه‌بر افزایش تولید و اشتغال موجب صادرات به کشور پاکستان شود.
مدرس خیابانی بیان کرد: بنیاد مستضعفان نیز در خصوص ورود روغن به عنوان کالای اساسی در زمینه زیرساخت‌ها و انبارهای نگهداری در بندرچابهار مشارکت می‌کند.
وی ادامه داد: مرز ریمدان هم‌اینک بیش‌از ۱۲۰ کامیون صادرات کالا دارد چنانچه توجه به تکمیل زیرساخت‌های این مرز شود بیش‌از ۲ هزار کامیون قابلیت صادرات دارند.
سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: معدن در سیستان وبلوچستان یکی از ظرفیت هاست و برای ما هم خیلی مهم است تا اکتشافات و فراوری و صادرات آنها را سریعتر انجام دهیم.
وی بیان کرد: گذرگاه‌های مرزی از ظرفیت‌های مهم برای توسعه هستند و ایران این ظرفیت را دارد تا از این پتانسیل‌ها استفاده کند.
مدرس خیابانی تصریح کرد: تجارت، معدن و صنعت در سیستان وبلوچستان هر کدام ظرفیت‌های مهمی دارند که در این فرصت تحریم‌های ظالمانه باید به نحو احسن استفاده کنیم.
وی با اشاره به اینکه هزار میلیارد دلار کشفیات معادن در افغانستان است و چابهار این فرصت را دارد که این معادن را به کشورهای مختلف صادر کند، خاطرنشان کرد: هیچ محدودیتی در ایام کرونا برای تولید محصولات نداریم و همچنان در حال فعالیت برای رفع مشکلات و نیازهای بازار هستیم.
تاکید بر استفاده از ظرفیت مرز در توسعه سیستان و بلوچستان
سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت روز جمعه در گفت و گو با خبرنگاران در بندرچابهار گفت: استفاده از ظرفیت‌های مرز نظیر بازارچه ها و گذرهای مرزی ریمدان، پیشین، سراوان و حوزه سیستان توسعه استان پهناور سیستان و بلوچستان را به دنبال دارد و باید زیرساخت‌ها در این محدوده آماده شود.
مدرس‌خیابانی اظهار داشت: استفاده از گذرگاه های مرزی و ظرفیت دریا می‌تواند این استان را متحول و به صادرات و واردات رونق بخشد.
وی گفت: مرز رسمی ریمدان در محدوده چابهار و دشتیاری می تواند با تامین زیرساخت ها یکی از مکان های مهم تجارت و رونق اقتصادی باشد و در شرایط تحریمی بهترین فرصت برای توسعه روابط بین ۲ کشور ایران و پاکستان است.
وی افزود: سیستان وبلوچستان در زمینه اکتشافات و توسعه مواد معدنی و صنایع ظرفیت خوبی دارد که در این باره تفاهمنامه هایی امضا شده تا کارها تسریع شود.
سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت از آغاز عملیات اجرایی تایر زابل خبر داد و گفت با مشارکت بخش خصوصی می توان تولیدی ها را رونق و حمایت دولت، می تواند آنان را به خوبی به چرخه تولید بازگرداند.
وی به اجرای فاز دوم طرح بافت بلوچ ایرانشهر اشاره و خاطرنشان کرد: کشت پنبه در ایرانشهر و توجه به زنجیره تولید پارچه در این کارخانه می تواند تحولات خوبی ایجاد کند.
وی ساخت مخازن روغن در بندر چابهار را برای تخلیه کشتی های حامل روغن مهم ارزیابی کرد و گفت: باید از همه ظرفیت های بندرچابهار برای ورود کالاهای اساسی استفاده کرد تا مشکلات در این زمینه مرتفع و کمبودی نداشته باشیم.
به گفته استاندار سیستان و بلوچستان با تلاش‌های دولت تدبیر و امید نرخ بیکاری در سیستان و بلوچستان سه درصد کاهش یافته است. همچنین در سواحل دریای عمان به عنوان گنج پنهان واردات کالاهای اساسی کشور از این نقطه آغاز می‌شود که برای استقاده از این گنج بیش‌از یک میلیارد دلار از سوی دولت برای توسعه بندر شهید بهشتی سرمایه گذاری شده است. از طرفی ۳۰۰ میلیون یورو از صندوق توسعه ملی برای تکمیل خط ریلی چابهار در نظر گرفته شده که چند روز گذشته عملیات ریل گذاری خط زاهدان - چابهار با حضور وزیر راه و شهرسازی آغاز شد. گازرسانی در سیستان و بلوچستان شتاب فزاینده‌ای دارد و تا پایان امسال گاز به چابهار می‌رسد و در همین راستا سرمایه‌گذاری در حوزه آب، برق و صنایعی همچون فولاد و پتروشیمی که وابسته به رسیدن گاز هستند شتاب بیشتری می‌گیرند.
اجرای طرح های متعدد نشان از عزمی ملی و همت دولت برای نجات سیستان و بلوچستان از محرومیت است که امید است تا این تلاش ها بدون وقفه ادامه یابد تا مردم صبور و سخت کوش این خطه بتوانند روزگار توسعه و آبادانی استان خود را نظاره گر باشند.