تاریخ انتشار: ۲۱ تیر ۱۳۹۹ - ۱۵:۱۳

تهران – ایرنا – با گذشت بیش از ۱۰ سال (زمستان ۱۳۸۹) از آغاز بهار عربی در غرب آسیا و شمال آفریقا، تحرکات منطقه ای ترکیه نیز گسترش یافته و ارتش این کشور با کمک برخی عناصر وابسته به داعش و تحریر الشام در سوریه و لیبی گسترش معنادداری داشته است.

نهاد موسوم به «دیده بان حقوق بشر سوریه» (وابسته به معارضان سوری/مستقر در لندن) به تازگی اعلام کرده که ترکیه تاکنون ۱۶ هزار شبه نظامی را برای جنگ به لیبی اعزام کرده که ۵ هزار و۶۰۰ نفر از این افراد تاکنون به سوریه بازگشته‌اند.

"رامی عبدالرحمن"، رئیس این مرکز در گفت وگو با به شبکه الحدث عربستان، گفته که ترکیه فقط بیش از ۱۰ هزار (تروریست) را برای حضور در عملیات شهر «سرت» در شمال لیبی آموزش داده است.

تمامی عناصری که ترکیه برای جنگ علیه نیروهای «خلیفه حفتر» به لیبی اعزام کرده، ملیت سوری ندارند و برخی از آن‌ها تروریست‌هایی هستند از کشورهای دیگر وارد سوریه شده اند. بنابر اخبار منتشره، همچنین ۳ هزار و ۴۰۰ تروریست دیگر در حال آموزش در اردوگاه‌های ترکیه در شمال سوریه برای اعزام به لیبی هستند.

هر چند دخالت های ترکیه در لیبی با سرنگونی معمر قذافی رییس جمهور مخلوع این کشور آغاز شده، اما در دو سال گذشته و به ویژه پس از درخواست «دولت وفاق ملی لیبی» که در برابر نیروهای «خلیفه حفتر» می جنگد و با مصوبه پارلمان ترکیه از تاریخ ۱۲ دی ماه ۱۳۹۸ شماری از نیروهای  این کشور به همراه تجهیزات وارد لیبی شده اند.

آنکارا و دولت وفاق ملی لیبی به‌ ریاست فائز سراج در آبان ۱۳۹۸ توافقنامه امنیتی و اقتصادی با یکدیگر امضا کردند که یکی از بندهای آن حمایت نظامی ترکیه از طرابلس در مواقع بحرانی بود، هرچند نیروهای ترکیه پیش از آن به لیبی اعزام شده بودند.

ورود ترکیه به پرونده لیبی و حمایت سیاسی و نظامی از دولت وفاق ملی این کشور که منجر به پیشروی نیروهای تحت امر این دولت در برابر ژنرال حفتر شده، کشورهای اروپایی از جمله یونان و فرانسه را به شدید نگران کرده است. مقامات فرانسه و ترکیه به تازگی و به دنبال تحولات لیبی به هم حمله کرده و اظهارات تندی به زبان آورده اند.

یکی از نمایندگان پارلمان اروپا نیز به همین دلیل آنکارا را تهدید به تحریم کرد.

این نماینده پارلمان اروپا در گفت ‌وگو با شبکه سعودی الحدث از سیاست‌های ترکیه  در شمال آفریقا انتقاد کرد و گفت که اتحادیه اروپا دوشنبه آینده حول محور ترکیه نشستی برگزار خواهد کرد.

این شبکه سعودی شامگاه پنجشنبه به نقل از این مقام اروپایی مدعی شد که اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه ترکیه چه بسا یکی از گام‌های مهم برای مقابله با سیاست‌های این کشور باشد.

او گفت که زمان آن رسیده است که رهبران اروپا برای مقابله با اوضاعی که ترکیه ایجاد کرده، اقدامی داشته داشته باشند. این مسئول اروپایی گفت که رهبران اروپایی نباید از رئیس جمهور ترکیه بازی بخورند.

در واکنش به انتقادها از ترکیه، مقامات این کشور حمایت از دولت وفاق ملی را قانونی می‌دانند و معتقدند ترکیه از نظام سیاسی‌ای حمایت می‌کند که با نظارت اروپا و سازمان ملل در سال ۲۰۱۵، تشکیل شده و به رسمیت شناخته شده است.

البته حضور نیروهای نظامی ترکیه در سوریه با لیبی فرق دارد، چرا که دولت لیبی از آنکارا برای اعزام نیرو دعوت کرده، اما دولت دمشق هیچگونه دعوتی از نظامیان ترک نکرده و حضور نظامیان ترکیه در شمال سوریه با استناد به قواعد و قوانین بین المللی، کاملا غیرقانونی است.

نقش ترکیه در بحران سوریه که از اسفند ماه سال ۱۳۸۹ آغاز شده، با نقش دیگر صحنه گردانان این بحران یعنی آمریکا، انگلیس، عربستان، قطر و رژیم صهیونیستی فرق دارد و ترکیه به علت موقعیت جغرافیایی و همسایگی با سوریه به مرکز ترانزیت و  پشتیبانی گروه های تروریستی تبدیل شده است.

ترکیه که از ابتدای بحران سوریه در ۲۰۱۱ به صورت غیر علنی جهت سرنگونی بشار اسد از گروه های تروریستی حمایت می کرد، از سال ۲۰۱۶ با نیروها و ادوات و تجهیزات نظامی خود بخش‌هایی از خاک سوریه در شمال غرب این کشور را اشغال و از همان زمان به طور علنی نقش حمایت از گروه های تروریستی را به عهده گرفت تا جایی که  در سال های اخیر ارتش ترکیه بیش از ۴۰ مقر یا به قول خود پست دیدبانی در مناطق اشغالی شمال سوریه ایجاد کرده است، مقرهایی که همگی در حمایت از تروریست ها است.

به اعتقاد کارشناسان ترکیه هم اکنون چند هدف موازی را در منطقه به ویژه در لیبی و سوریه دنبال می کند:

اول آنکه سران آنکارا با دخالت در جنگ های لیبی و سوریه به دنبال مطرح کردن خود به عنوان یکی از قدرت های منطقه ای هستند، هرچند حضور نظامیان ترکیه در سوریه و حمایت آنها از تروریست های تکفیری موجب کشته شدن شمار زیادی از مردم این کشور شده است.

دوم آن که ترکیه نیز همانند آمریکایی ها و صهیونیست ها شکست تروریست ها در شمال سوریه را شکست خود تلقی می کند، از این رو ترک ها این موضوع را نمی پذیرند و به هر طریق سعی در حمایت همه جانبه از تروریست ها در شمال سوریه دارند.

نکته سوم این که ترکیه، غربی ها و کشورهای عربی هم اکنون نگران بازگشت تروریست های دست پرورده خود از سوریه به کشورشان هستند از این رو مقامات ترکیه سعی در استفاده آنها در لیبی دارند تا از این طریق از دست آنها خلاص شوند، چرا که وجود آنها در کشور دیگری فقط مایه دردسر می باشد.