هرمزگان به‌عنوان یکی از استان‌های فعال در بخش صنایع پالایشگاهی نفت و گاز است، اما با وجود بهره‌مندی این استان از منابع گاز طبیعی و صادرات آن به دیگر استان‌ها بنا به دلایل مختلفی در ادوار گذشته تا کنون بخش زیادی از مردم این استان از نعمت گاز طبیعی و لوله‌کشی گاز خانگی بی‌بهره هستند.
با وجود تحمل گرما و رطوبت بالا در این استان که شامل بخش‌های سردسیری وگرمسیری است، هنوز هم در بخش‌هایی از شهر بندرعباس و شهرهای هرمزگان، از سیلندرهای گاز برای تامین سوخت مورد نیاز خود استفاده می کنند درحالی که تامین سیلندر گاز گاهی اوقات به آسانی میسر نیست و شهروندان با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌شوند.
شرکت گاز استان هرمزگان اواخر دهه ۸۰ بر اساس مصوبه هیات وزیران ثبت و اوایل دهه ۹۰ به طور رسمی فعالیت‌های اجرایی خود را در این استان آغاز کرد.
تعهد گازرسانی شرکت گاز استان هرمزگان در سال ۹۶، پنج میلیارد و ۹۰۰ میلیون مترمکعب بوده است که با توجه به افزایش تولید در بخش فولاد و در بخش پالایشگاه نفت این میزان فروش گاز به ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب افزایش یافت، همین مهم سبب شد که شرکت گازهرمزگان در ردیف شرکت‌های سودده شرکت ملی گاز قرار بگیرد درحالی که میزان گازرسانی شرکت گاز هرمزگان در سال ۹۱ تنها هشت میلیون و ۵۰۰ هزارمترمکعب در روز بود که این میزان گازرسانی با وجود ۱۹۰ کیلومتر شبکه و خطوط تغذیه و انتقال در سطح استان اجرایی می‌شد اما طول این خطوط در دولت دوازدهم به بیش از ۶۳۰ کیلومتر افزایش یافت که سبب رشد میزان گازرسانی تا ۲۵ میلیون مترمکعب در روز شد با این حساب تا پیش از سال ۹۰ شرکت گاز هرمزگان به عنوان یک شرکت ضررده محسوب می‌شد اما در سال ۹۱ این وضع به صورت مساوی بدون سود و ضرر درآمد و پس از سال ۹۱ تبدیل به شرکت سودده شد.
عملیات رسمی گازرسانی به شهرهای هرمزگان از زمان دولت تدبیر و امید که عزم جدی دولت را در مردم تقویت کرد از سال ۹۴ از شهر حاجی‌آباد به عنوان یک شهر سردسیرآغاز شد اما در چند سال اخیر شرکت گاز استان هرمزگان در راستای پاسخ به گلایه‌های مردم و همچنین دغدغه‌های مدیران صنایع این استان، به این عزم خود سرعت داده؛ به طوری که از سال ۹۸ چندین طرح گازرسانی را در بخش‌های خانگی و صنعتی کلید زده است. به عنوان مثال طرح‌های ۶ و ۷ گازرسانی شهر بندرعباس که از بلوار دانشگاه تا کوی آیت‌الله غفاری را دربرمی‌گیرد سال گذشته(۹۸) کلید خورد یا گازرسانی به شهر و روستاهای حاجی‌آباد، قشم و بستک بخش دیگری از مهم‌ترین طرح‌های هفته دولت تدبیر و امید در سال گذشته توسط شرکت گاز هرمزگان است.
موانع سر راه گازرسانی شهری و روستایی هرمزگان
مدیرعامل شرکت گاز هرمزگان در خصوص موانع سر راه گازرسانی شهری و روستایی و علت کندی طرح‌های گازرسانی اظهارداشت: خطوط اجرایی مانند برق و آب که در سال‌های قبل در سطح استان اجرا شده دربرخی مکان‌ها جانمایی مشخصی ندارند و در بعضی از مناطق نیز تاسیسات عمری بیش از ۵۰ سال دارند که این خود سبب شده تا موانعی بر سر راه گازرسانی شهری قرار بگیرد.
فواد حمزوی در گفت‌وگو با ایرنا افزود: از طرفی زیرساخت گازرسانی به برخی مناطق به دلیل صعب‌العبور بودن برخی از مناطق روستایی و فاصله زیاد آن‌ها از خطوط اصلی انتقال گاز و نبود زیرساخت‌های گسترده گازرسانی مثل خطوط تغذیه فراهم نیست.
وی ادامه داد: اینکه شرکت گاز استان بتواند به‌سرعت شبکه تعذیه و توزیع را ایجاد کند توسعه هماهنگ خطوط فشار قوی نیاز است که در مناطقی از جمله شرق استان مانند شهرستان میناب تا جاسک و غرب استان از گرزه تا بندرآفتاب مسوولیت آن با شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران است.
مدیرعامل شرکت گاز هرمزگان از خط لوله هفتم سراسری ۵۶ اینچ گاز نام برد که یکی از منابع مهم تامین گاز کشور محسوب می‌شود و تا ایرانشهر ادامه دارد و استان هرمزگان نیز در مسیر این خط لوله قرار دارد.
حمزوی با بیان اینکه برای گازرسانی به تمام مناطق شهری و روستایی در مسیر این خط انتقال بر اساس مجوزها و اعتبارات تخصیصی و ماموریت‌های کلان از پیش تعریف شده حداکثر تلاشمان را انجام می‌دهیم، ادامه داد: اولویت گازکشی در استان هرمزگان به مناطقی مثل حاجی‌آباد، بستک و بخش‌هایی از رودان و پارسیان داده‌ایم که نسبت به بقیه شهرها سردتر است.
وی بیان داشت: تلاش می‌شود روستاهای درمسیرهای گازرسانی به صنایع زیرپوشش این نعمت خدادادی قرارداده و به عنوان مثال در شهر پارسیان و دشتی گازرسانی کامل شده که درحال حاضر گازرسانی به ۱۴ روستای هم‌جوار شهرستان پارسیان و در حدود ۱۰۹ کیلومتر درحال اجرا است.
گازرسانی شهر بندرعباس از آغاز تا امروز
نخستین مرحله عملیات اجرایی گاز رسانی به بندرعباس در محله گلشهر بندرعباس کار خود را در مسیری به طول ۵۰ کیلومتر از سال ۹۰ آغاز کرد که با اجرا و بهره‌برداری از این فاز عملیاتی، قرار بود پنج هزار خانوار از نعمت گاز شهری بهره‌مند شوند که البته روند بسیار لاک‌پشتی به خود گرفت؛ طرحی که قرار بود با جایگزینی خطوط لوله گاز به جای کپسول‌های کهنه و سنگین مردم این شهر را خوشحال کند، اما از زمان دولت «تدبیر و امید» طرح گازرسانی به سراسر شهر بندرعباس به ۱۰ مرحله تقسیم شده که مرحله یک آن از منطقه گلشهر جنوبی تا خیابان سمدو با پوشش پنج هزار خانوار از سال‌های ۹۰ کلید خورد. مرحله۲ گازرسانی به شهرک پیامبر اعظم با پوشش ۱۲ هزار خانوار، مرحله سه گازرسانی به شهرک الهیه و شهرک نبوت با پوشش پنج هزارخانوار، مرحله۴ گازرسانی به ضلع شمالی بلوار امام حسین(ع) تا کلانتری ۱۷ با پوشش ۱۵هزار خانوار و مرحله پنج نیز شامل الهیه جنوبی تا شرق بلوار دانشگاه با حدود ۱۵هزار خانوار انجام شد. مرحله ۶ گازرسانی بندرعباس از بلوار دانشگاه تا خور نایبند و مرحله هفت نیز از خور نایبند تا خور شهناز را دربرمی‌گیرد و شامل حدود ۲۲۵ کیلومتر خط تغذیه و توزیع است که عملیات اجرایی آن از سال گذشته(۹۸) آغاز شده است.
مرحله هشت گازرسانی به شهر بندرعباس نیز از میدان شاه‌حسینی تا میدان یادبود را شامل می‌شود و مرحله۹ از میدان یادبود تا محله سورو است که طبق وعده‌های مسوولان گاز این استان تا پایان سال ۱۴۰۰ تمام شهر بندرعباس دارای شبکه گازکشی خواهد بود. مرحله ۱۰ گازکشی به بندرعباس نیز مربوط به بافت فرسوده است که تا زمانی که طرح‌های بهسازی این مناطق توسط شهرداری و مسکن و شهرسازی به پایان نرسند نمی‌توان به آن ورود کرد.
مدیرعامل شرکت گاز هرمزگان در این باره گفت: مراحل یک تا پنج طرح گازکشی بندرعباس آن اجرا شده که معادل ۲۵۰ کیلومتر است و در مرحله‌های 6و 7 نیز درسال جهش تولید درحال اجرا می‌باشد که تا پایان سال ۱۴۰۰ به بهره‌برداری خواهد رسید.
حمزوی، طول مجموع این سه مرحله را ۵۲۰ کیلومتر ذکر کرد که برای نصب انشعاب گاز در این مناطق حدود ۲۵ هزار علمک پیش‌بینی شده است.
وی یادآورشد: با بهره‌برداری از مجموع مراحل گازرسانی در شهر بندرعباس تا پایان سال ۱۴۰۰، طول شبکه گازرسانی در این شهر به ۷۷۰ کیلومتر می‌رسد و جمعیتی افزون بر۱۲۰هزار خانوار در شهر بندرعباس زیر پوشش خدمات گاز شهری قرار می‌گیرند.
۱۷ طرح مهم گازرسانی درسال ۹۹ عملیاتی می‌شود
مدیرعامل شرکت گاز هرمزگان در بخش گازرسانی به مشترکان شهری نیز گفت: هزینه فراهم کردن زیرساخت‌ها و گازرسانی به این مناطق نسبت به هزینه انشعابی که شهروندان پرداخت می‌کنند، بسیار متفاوت بوده و به نحوی که بسته به زیربنای ساختمان، دامنه مصرف و تعداد واحد آن این مبلغ بین ۱۴۰ تا ۳۵۰ هزارتومان متغیر است.
حمزوی ادامه داد: درصورتی که هزینه حفاری برای لوله گذاری، نصب علمک، ریگلاتور و هزینه نگهداری این وسایل به مراتب بسیار بیش‌تر و چندین برابر از مبلغ حق انشعاب است.
وی در بخش دیگری، اجرای۱۷ طرح مهم شامل ۱۴ طرح گازرسانی و سه طرح تعمیرات اساسی را از طرح‌های مهم شرکت گاز این استان در سال جاری نام برد و افزود: این ۱۴ طرح در سطح هفت شهرستان شامل پنج طرح در شهر بندرعباس، سه طرح در حاجی‌آباد و در شهرستان‌های رودان، بستک، قشم، بندرلنگه و خمیر نیز هرکدام یک طرح در بخش گازرسانی شهری وجود دارد.
مدیرعامل شرکت گاز هرمزگان از دیگر برنامه‌های مهم در دستور کار امسال به گازرسانی به شهرهای فارغان، احمدی و ۹۴ روستای تابعه شهرستان حاجی‌آباد اشاره کرد که با تحقق این برنامه، ۹۳۹ خانوار شهری و یک‌هزار و۱۷۰ خانوار روستایی زیرپوشش گازخانگی قرار خواهند گرفت.
بهره‌مندی ۶۳ واحد تولیدی و صنعتی از گاز طبیعی
حمزوی در بخش گازرسانی به واحدهای تولیدی و صنعتی نیز میانگین مصرف صنایع بزرگ این استان از گاز طبیعی را افزون بر ۱۹ میلیون مترمکعب در روز اعلام کرد و بیان داشت: از ابتدای سال ۹۵ تا پایان سال گذشته(۹۸) حدود۶۰ واحد صنعتی مصرف کننده سوخت مایع شامل صنایع عمده و جزء مصرف‌کننده سوخت مایع از گازطبیعی برخوردار شده‌اند.
وی با بیان اینکه در مجموع در استان هرمزگان تاکنون ۶۳ واحد تولیدی و صنعتی عمده از گاز طبیعی بهره‌مند شده‌اند، ادامه داد: این اقدام باعث کاهش مصرف سوخت و کمک به افزایش صادرات با هدف ارزآوری در کشور شده است.
به گفته مدیرعامل شرکت گاز هرمزگان، در بخش گازرسانی به شهرک‌های صنعتی در استان هرمزگان نیز از ابتدای امسال تزریق گاز به منظور گازرسانی به سه شهرک صنعتی در شهرستان‌های قشم، بستک، پارسیان(تولا،بستک، پارسیان)با ظرفیت۱۵هزارمترمکعب بر ساعت و برابر با روزانه ۳۶۰هزار مترمکعب صورت گرفته است.
حمزوی در این باره نیز گفت: درحال حاضر امکان ذخیره و صادرات سالانه نزدیک به ۲میلیون لیتر سوخت مایع(گازوئیل و مازوت) از این استان فراهم شده است.
وی ادامه داد: همچنین طراحی و برون‌سپاری برای ۶ شهرک صنعتی با ۳۰ واحد تولیدی و صنعتی نیز در حال انجام است که ۲۰ واحد تولیدی آن شامل کارخانجات قیر و آسفالت می‌باشد.
مدیرعامل شرکت گاز هرمزگان افزود: اورهال ایستگاه‌های تقلیل فشار نیروگاه خلیج‌فارس و نیروگاه حرارتی بندرعباس و نیز تزریق ماده بودارکننده به سیستم مانیتورینگ ایستگاه‌های تقلیل فشار در سطح کل استان را از دیگر برنامه‌های مهم امسال در بخش تعمیرات شرکت گاز هرمزگان نام برد.
شهروندان ۹ شهر از مجموع ۳۹شهر هرمزگان تا کنون از نعمت گازخانگی بهره‌مند شده‌اند و طبق پیش‌بینی مسوولان شرکت گاز این استان تا پایان سال ۱۴۰۰ مجموع شهرهایی که از گاز بهره‌مند می‌شوند به ۲۲شهر خواهد رسید.
افزایش ۱۲۰درصدی اعتبارات گازرسانی در سال ۹۹
رییس برنامه‌ریزی شرکت گاز هرمزگان نیز گفت: با وجود شرایط خاص اقتصادی کشور در سال ۹۹ افزون بر چهارهزار میلیارد ریال اعتبار برای گازرسانی به مناطق مختلف استان مصوب شده که این اعتبارات نسبت به سال گذشته افزون بر ۱۲۰درصد رشد داشته است.
سعید داوری‌پور نیز در گفت‌وگو با ایرنا افزود: به‌رغم محدودیت‌های موجود و به دلیل صعب‌العبور بودن مسیر گازرسانی و هزینه بالای آن در شهرهای فارغان و احمدی، موافقت لازم برای اجرای طرح گازرسانی به این بخش از شهرستان حاجی‌آباد انجام شده است.
به گفته وی، هزینه سرمایه‌گذاری شرکت ملی گاز برای گازرسانی به فارغان و احمدی حاجی‌آباد بیش از ۱۸میلیون دلار است.
رییس برنامه‌ریزی شرکت گاز هرمزگان در خصوص وضعیت گازرسانی به بندرلنگه نیز گفت: تا پایان پایان سال ۹۹ عملیات اجرایی این طرح آغاز شد که حدود ۱۶میلیون دلار هزینه سرمایه‌گذاری آن خواهد بود.
داوری‌پور عنوان کرد: برای گازرسانی به بندرلنگه، خط لوله انتقال گازی را به طول ۷۴ کیلومتر از بندرچارک تا بندرلنگه اجرا می‌شود که به بیش از ۱۰۰ روستای مسیر با بیش از ۱۴هزار خانوار و ۳۱ صنعت و شهرهای در مسیر گازرسانی می‌شود.
وی در خصوص حوزه شرق نیز بیان داشت: بر اساس سند توسعه سواحل مکران و احداث نیروگاه و صنایع پتروشیمی در آینده نزدیک در شرق هرمزگان، خط لوله انتقال گاز فشار قوی ۵۶اینچ از خط انتقال هفتم سراسری از میناب تا جاسک اجرا می‌شود که به‌دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌ها در شرایط فعلی امکان گازرسانی به میناب وجود ندارد.
این مسوول در خصوص شهرستان رودان نیز گفت: عملیات اجرایی گازرسانی به شهر بیکاه رودان و برخی روستاهای تابعه بخش بیکاه نظیر اسلام آباد، سُکل و ده‌گلکن نیز با اعتبار ۳۰۰میلیارد ریال در سال جاری آغاز می‌شود و از هفته دولت امسال شهروندان رودانی می‌توانند اقدام به خرید انشعاب گاز کنند.
با وجود منابع غنی و فراوان انرژی در استان هرمزگان، بهره‌مندی مردم این استان از گازطبیعی به عنوان یکی از منابع با ارزش تامین انرژی و همچنین در راستای عدالت اجتماعی و پاسخ‌دهی معقولانه به یک مطالبه حداقلی، آن هم در شرایطی که دیگر استان‌های فاقد منابع انرژی از امکانات رفاهی عمومی بهتری بهره‌مند هستند گسترش شبکه گازرسانی و تحقق این مطالبه یک ضرورت جدی است از طرفی گسترش شبکه گاز یکی از ارکان مهم در توسعه عدالت اجتماعی در خدمت‌رسانی به مردم محسوب می‌شود، لذا تحقق این امر میتواند در توسعه مناطق محروم شهری و روستاها و همچنین کاهش دغدغه‌های روستاییان بسیار موثر باشد.
گازرسانی سراسری به مناطق شهری و روستایی و گسترش شبکه گازرسانی، علاوه بر دسترسی به سوخت ارزان و پاک، به تحقق عدالت اجتماعی در کشور نیز کمک می‌کند در راستای این هدف مهم؛ شرکت گاز هرمزگان بنا به تعهدات خود و از سودی که در بخش گازرسانی به صنایع به دست می‌آورد در تلاش است تا مردم را از این نعمت الهی و گاز طبیعی برخوردار کند که بدون شک این امرخداپسندانه محقق نمی‌شود مگر با همکاری همه جانبه مسوولان و به خصوص مشارکت مردم در بخش اشتراک‌پذیری گاز؛ لذا برای تکمیل طرح‌های گازرسانی شهری و اتمام طرح‌های در دست اجرا تا پایان دولت دوازدهم به همکاری همه‌جانبه مردم و مسوولان نیاز دارد.
۱۵ شهر هرمزگان در طرح جامع گازرسانی به تصویب رسیده که از این تعداد هفت شهر و ۱۵ روستا هم اکنون گازرسانی شده است.
تاکنون ۲۵ هزار خانوار هرمزگانی زیرپوشش طرح‌های گازرسانی قرار دارند.
همچنین امکان دسترسی ۲۲هزار و ۵۰۰ خانوار در بندرعباس به گاز شهری فراهم شده و حدود ۱۰درصد از این تعداد برای گرفتن اشتراک اقدام کرده‌اند.
استان هرمزگان دارای ۱۳ شهرستان و ۱۴ جزیره است.