«حسین جابری انصاری» در نشست افتتاحیه مجموعه نشست‌های تخصصی دبیرخانه شورای‌عالی ایرانیان خارج از کشور با عنوان «ایرانیان خارج از کشور؛ رویکردها و فرصت‌ها» با نگاهی به پیشینه دبیرخانه شورای عالی ایرانیان در ریاست جمهوری و انتقال آن به وزارت امور خارجه در دولت یازدهم، سیاست‌گذاری در مورد ایرانیان خارج از کشور را نیازمند توجه به شرایط ایران، ویژگی‌های ایرانیان خارج از کشور و شرایط جهانی دانست و گفت: بی‌توجهی به هر یک از این موضوعات، منجر به تدوین سیاست‌های ناقص و ناکارآمد می‌شود.
جابری یکی از آسیب‌های مهم در حوزه تعامل با ایرانیان خارج از کشور را نبود اتفاق نظر و اجماع ملی بر سر موضوع دانست و دلیل اصلی عدم شکل‌گیری این اجماع را وجود دو رویکرد در سیاست‌گذاری‌های کلان این حوزه عنوان کرد که اتخاذ هر کدام از آن‌ها منجر به سیاست‌ها و رفتارهای متفاوتی می‌شود.
وی با معرفی این رویکردها اظهارکرد: یک رویکرد با نگاه فرهنگی-تمدنی و پویا و باز به ایرانیان خارج از کشور، آن‌ها را ظرفیت‌های گسترده ایران در سراسر جهان می‌بیند که پیوندشان با یک یا چند عنصر از عناصر هویت ساز سرزمین مادری‌شان فرصتی برای کشور به حساب می‌آید، و رویکرد دیگر با نگاهی ایستا و سیاست زده، ناشی از واقعه مهاجرت گروهی از ایرانیان در ابتدای انقلاب و زاویه داشتن آن‌ها با سیاست های کشور، بیشتر طرفدار سیاست‌های بسته و محدودیت‌ساز نسبت به ایرانیان خارج از کشور است.
به اعتقاد جابری انصاری تناقضات موجود در بطن این دو رویکرد متفاوت، عملاً مانع اساسی موفقیت برنامه‌های ناظر به ارتباط نهادینه و هدفمند با ایرانیان خارج از کشور و استفاده از ظرفیت‌های گسترده آنان در خدمت به ایران تبدیل شده است.
وی با اشاره به اینکه تا زمانی که نگاه جامع به عناصر هویت بخش ایران نداشته باشیم، به تکرار حرف‌های مشابه و بی‌عملی در حوزه ایرانیان خارج از کشور دچار خواهیم بود، این عناصر هویت بخش را ملیت ایرانی، دین اسلام، مذهب تشیع و مدرسه انقلاب اسلامی دانست، و خاطرنشان کرد: با نگاه جامع و وسیع به این عناصر، با هر ایرانی خارج از کشور حداقل در عنصر هویت بخش ملیت ایرانی و گاه تا چهار عنصر هویت بخش اشتراک داشته و همین، نقطه پیوند ما با آن‌ها و استفاده از ظرفیت‌هایشان در خدمت به کشور خواهد بود.
معاون کنسولی، مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه با تشریح برخی از برنامه‌های جاری مرتبط با ایرانیان خارج از کشور که با چنین رویکردی طراحی و پی گیری شده، گفت: با تکیه بر قانون اساسی که تابعیت هیچ ایرانی را نمی‌توان از او سلب کرد، مشکل «ممنوعیت خدمات کنسولی» که سال‌ها موجب محرومیت عده‌ای از ایرانیان خارج از کشور از حقوق کنسولی خود شده بود، با تمهید وزارت امور خارجه و بخشنامه قاطع و صریح قوه قضاییه حل شد.
جابری انصاری با تاکید بر ضرورت تدوین قانون جامع و جدید تابعیت مبتنی بر دهه‌ها تحولات پس از تصویب قانون تابعیت فعلی ایران، توجه به تحول در مسأله تابعیت مضاعف را مهم دانست و ادامه داد: تشکیل کارگروه ویژه امور ایرانیان در ۵۱ نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور، تلاش برای تدوین قانون جامع حمایت از ایرانیان مقیم خارج، طراحی پروژه چت آنلاین و تیک تنگ برای پاسخگویی به سؤالات ایرانیان سراسر جهان، طرح تسهیل آمد و رفت ایرانیان و همایش‌های مجازی نخبگان ایرانی مقیم خارج در سطح استان‌های کشور از جمله اولویت‌های کاری وزارت امور خارجه در حوزه ایرانیان است که این برنامه‌ها در حال طراحی و اجرا است.
براساس این گزارش، برگزاری سلسله نشست‌ها در خصوص مسائل ایرانیان خارج از کشور در هفته ها و ماه‌های آینده ادامه خواهد یافت.