دکتر ایرج حریرچی روز پنجشنبه در وبینار فاصله گذاری هوشمند؛ همراهی اقتصاد با سلامت، اظهارداشت: اگر هر خانوار ایرانی به خاطر مسائل بهداشتی و درمانی در ایام کرونا حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان(معادل ۱۰۰ دلار در ابتدای پاندمی کرونا) افزایش هزینه داشته باشد، هزینههای کمرشکن سلامت از ۳.۷ درصد به حدود ۸ درصد می رسد. در خانوارهای روستایی این شاخص از ۴.۹ به ۱۲.۹ درصد و در خانوارهایی که دارای فرد بیشتر از ۶۰ سال هستند، این شاخص به ۱۲.۳ درصد افزایش می یابد.
وی افزود: بر اساس پیش بینی صندوق بین المللی پول، بحران اقتصادی ناشی از پاندمی کووید ۱۹ بدتر از سقوط اقتصاد دنیا به منفی ۴ درصد در سال ۲۰۰۸ خواهد بود. همچنین رکود اقتصادی در اقتصادهای پیشرفته، خیلی بدتر از اقتصادهای ضعیف خواهد بود چون اقتصادهای پیشرفته در خدمات و ارتباطات، سهم بیشتری دارند.
معاون کل وزارت بهداشت گفت: در شرایط شیوع کرونا هزینههای مستقیمی مانند هزینههای انجام آزمایش و گرافی قبل از تشخیص، درمان بیماران در بخشهای بستری، سرپایی و مراقبتهای ویژه، مراقبت از بیماران در منزل، تامین اقلام حفاظت فردی، تامین دارو در بازار آزاد و غیررسمی در برخی خانوارها و خوددرمانی مثلا استفاده بی رویه از ویتامینهای دی و ث، به سبد خانوار اضافه می شود.
دکتر حریرچی با اشاره به تحمیل برخی هزینههای غیرمستقیم به خانوارها در شرایط اپیدمی کرونا، گفت: از دست دادن شغل افراد مبتلا، ترس و اجتناب از مراجعه به بیمارستانها برای سایر بیماریها که منجر به وخیم تر شدن وضعیت بیماری و پرداخت هزینههای سنگین تر دارد و همچنین تبعات روانی مرتبط با مشکلات اقتصادی از جمله مهم ترین هزینههای غیرمستقیم به خانوارها در این شرایط است.
وی تاکید کرد: کرونا هزینههای سنگینی بر نظام سلامت تحمیل کرده و خواهد کرد. هزینه تخت روز برای بیماران در بخشهای عادی که شامل هزینههای اسکان، غذا و مراقبتهای لازم است، حدود ۲۳۵ هزار تومان محاسبه می شود اما در اسفندماه که دچار کمبود وسایل حفاظتی بودیم و مجبور به تامین آن از بازار آزاد بودیم، به ازای یک روز مراقبت از یک بیمار کووید۱۹، فقط ۷۰۰ هزار تومان برای تامین لباس محافظتی هزینه کردیم.
معاون کل وزارت بهداشت افزود: در حال حاضر برای هر بیمار کووید ۱۹ با متوسط ۲.۵ روز بستری در بیمارستانها، حدود ۵۰۰ هزار تومان فقط برای وسایل محافظتی از بیمار هزینه می شود که بر نظام سلامت تاثیر می گذارد. هزینه مستقیم یک کیت تشخیصی PCR حدود ۲۴۰ هزار تومان و هزینه غیرمستقیم آن حدود ۴۰۰ هزار تومان است.
حریرچی تصریح کرد: هزینههای مستقیم کووید ۱۹ در سطح نظام سلامت شامل تامین وسایل حفاظت فردی پرسنل نظام سلامت، تامین داروهای بیماران، تهیه کیتهای تشخیصی، خدمات آزمایشگاهی و رادیولوژی، هزینه بستری و مراقبتهای ویژه، تامین نقاهتگاهها و رسیدگی به بیماران در نقاهتگاهها و همچنین تامین اقلام مورد نیاز بیمارستانها بوده است.
وی افزود: قبل از شیوع کرونا در کشور در بیمارستانها پیش بینی می شد که حداکثر ۱۰ تا ۱۵ درصد از بیماران به اکسیژن نیاز دارند و در اکثر بیمارستانها، ۵ تا ۷ درصد از بیماران به اکسیژن نیاز داشتند اما بیش از ۹۵ درصد از بیماران کووید۱۹ که در بیمارستانها بستری میشوند، به اکسیژن نیاز دارند و تعداد زیادی اکسیژن ساز به قیمت حدود یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان برای بیمارستانها تهیه و تامین شده است.
معاون کل وزارت بهداشت گفت: در نظام سلامت برای جلوگیری از بروز هزینههای فقرزا و کمرشکن خانوارها انجام دادیم. به عنوان نمونه هر بیمار کووید۱۹ که فاقد پوشش بیمه است، روز تخت بیمارستانی تحت پوشش بیمه قرار می گیرد که این هزینههایی را به بیمه و نظام سلامت تحمیل میکند. همچنین بیماران نیازمند به صورت رایگان و بیماران خارجی با مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا یا به صورت رایگان و یه با پرداخت ۵ تا ۱۰ درصد از فرانشیز، درمان می شوند.
حریرچی گفت: در شرایط کرونا شاهد برخی هزینههای غیرمستقیم به نظام سلامت بوده ایم. به عنوان نمونه بخش زیادی از درآمدهای اختصاصی بیمارستانها به دلیل عدم پذیرش بیماران غیرکرونایی کاهش یافته اما هزینههای جاری بیمارستانها مانند آب، برق و پرداخت حقوق پرسنل قراردادی ثابت بوده است و علاوه بر این، هزینههایی مانند تامین منابع برای ضدعفونی کردن فضاهای درمانی و غیردرمانی و ابتلای برخی از نیروها به کووید ۱۹ و غیبت آنها از کار نیز به صورت غیر مستقیم به نظام سلامت، تحمیل شده است.
وی اظهارداشت: برخی از هزینههای نظام سلامت مانند اعمال جراحی زیبایی و اقدامات مرتبط با دندانپزشکی، کاهش خواهد یافت و تخمین ما این است که حدود ۲۵ درصد از هزینه های سلامت به مدت دو سه ماه حذف شوند. حدود ۸ تا ۸ و نیم درصد از اقتصاد ملی مربوط به حوزه سلامت است و حدود یک میلیون از شغل های موجود از ۲۴ میلیون شغل، به طور مستقیم و حدود ۱۰۰ تا ۲۵۰ هزار شغل به طور غیر مستقیم، مرتبط با حوزه سلامت است.
معاون کل وزارت بهداشت تاکید کرد: حوزه سلامت به خودی خود ایجاد کننده شغل و اشتغال برای کشور است و در ایجاد هزینههای فقرزا و کمرشکن نقش قابل توجهی دارد. در شرایطی که رشد اقتصادی رو به کاهش است، انتظار می رود که بر اساس تجربیات سال ۹۱ و ۹۲، رشد منفی اقتصاد به طور مضاعف بر حوزه سلامت تاثیر گذار باشد اما به دلیل اپیدمی کرونا، هزینههای حوزه سلامت افزایش یافته است.
دکتر حریرچی افزود: اقتصاددانان مکاتب مختلف به این وحدت رسیده اند که تاثیرات اقتصادی کرونا اگر کنترل نشود، بیشتر از حوزه سلامت می تواند حوزه اقتصاد را شدیدا تحت تاثیر قرار دهد.