تاریخ انتشار: ۲۸ تیر ۱۳۹۹ - ۰۹:۳۷

تهران-ایرنا- آخرین نشست مجازی کشورهای صادرکننده اوپک و هم‌پیمانانش با موافقت همه اعضا برای تداوم کاهش تولید تا ماه دسامبر به پایان رسید. در این نشست آخرین تصمیم برای کنترل بازار که در تاریخ ۱۲ آوریل ۲۰۲۰ برای کاهش سه مرحله‌ای نفت از بازار گرفته شد، مورد حمایت طرفین قرار گرفت و تمدید شد.

روزنامه اعتماد در گزارشی توافق کاهش تولید اوپک پلاس تا ماه دسامبر را بررسی کرده است، در ادامه می خوانیم: بر اساس نتایج آخرین نشست اوپک پلاس، قرار است در ماه‌های آگوست و سپتامبر کاهش تولید روزانه ۸ میلیون و ۵۴۰ هزار بشکه در روز برای اعضای اوپک پلاس اعمال شود. پیش از این، توافق عرضه نفت توسط اوپک و هم‌پیمانانش بر کاهش روزانه ۹.۷ میلیون بشکه بود؛ رقمی بالغ بر ۱۰درصد عرضه جهانی نفت که با توجه به برخی خوش‌بینی‌ها در خصوص آینده اقتصاد، رقم کاهش عرضه نفت به ۷.۷ میلیون بشکه در روز رسید. اما با توجه به عدم پایبندی کامل برخی اعضا، کاهش تولید بیشتر خواهد بود. طبق نشست اخیر کمیته نظارتی وزیران اوپک پلاس، کاهش تولید ۹.۷ میلیون بشکه در روز دیگر تمدید نخواهد شد و در عوض، تولیدکنندگان نفت اوپک پلاس، قرار است محدودیت عرضه را به ۷.۷ میلیون بشکه در روز کاهش دهند، اما کاهش تولید در واقع بیشتر خواهد بود، زیرا کشورهایی که طی ماه‌های گذشته به تعهدات‌شان عمل نکردند، قرار است تا سپتامبر به جبران پرداخته و تولیدشان را به میزان بیشتری کاهش دهند. اوپک پلاس برآورد کرده که مجموع کاهش تولید نفت این گروه در ماه‌های آگوست و سپتامبر باید حدود ۸.۵ میلیون بشکه در روز باشد زیرا عراق، نیجریه، آنگولا، روسیه و قزاقستان باید برای جبران عدم پایبندی در ماه‌های گذشته، تولیدشان را به میزان بیشتری کاهش دهند.  کاهش ۹.۷ میلیون بشکه‌ای که در اجلاس قبلی اوپک اجرایی شد تا ماه جولای معتبر و قرار است کشورهایی که تولیدات‌شان را کاهش نداده‌اند تا ماه سپتامبر روزانه ۴۰۰ هزار بشکه کمتر تولید کنند. با وجود اینکه در توافق آوریل، قرار بود کاهش تولید نفت تنها تا پایان آوریل ۲۰۲۲ ادامه یابد اما وزیر انرژی عربستان معتقد است نگرانی‌ها در خصوص شیوع کرونا همچنان ادامه دارد و موج دوم این ویروس حتی می‌تواند مخرب‌تر عمل کند. بنابراین ممکن است انقضای توافق کاهش تولید به میزان ۵.۸ میلیون بشکه در روز به جای آوریل، انتهای ۲۰۲۲ باشد. 

به گفته عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی کاهش تولید نفت زمانی بر بازارها موثر خواهد بود که بیش از ۷.۷ هزار بشکه در روز برسد. وزیر انرژی عربستان همچنین وعده داده که «این کشور در ماه آگوست، افزایش صادرات نفت نداشته باشد و بشکه‌های مازاد به مصرف داخلی برسد.» الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه هم در این نشست اظهار کرد که تسهیل محدودیت عرضه این گروه از ماه آینده منطقی و مطابق با روند بازار است و تقاضای جهانی برای نفت پس از اینکه در آوریل تحت تاثیر تبعات پاندمی ویروس کرونا سقوط کرد، رو به افزایش است.

اوپک اخیرا در گزارشی عنوان کرده که در سال جاری میلادی روزانه ۹ میلیون بشکه از تقاضا برای نفت کاسته شده؛ اما با خوش‌بینی اضافه کرده که در سال آینده میلادی ۷ میلیون بشکه در روز به تقاضای بازار جهانی نفت اضافه خواهد شد. اوپک پیش‌بینی کرده که نیاز به نفت خام در سال آینده میلادی با ۲۵ درصد افزایش به‌طور متوسط ۲۹.۸ میلیون بشکه در روز، بالاتر از حد مورد نیاز در سال ۲۰۱۹ باشد. اگرچه این افزایش تولید و عرضه نفت اوپک تا حدی ناشی از بهبود تقاضای جهانی نفت است، زیرا پیش‌بینی می‌شود که در سال آینده میلادی رشد اقتصادی کشورهای نوظهور از سر گرفته شود، اما یک عامل بزرگ‌تر باعث عقب‌ماندگی رقبای اوپک می‌شود و آن رکود اقتصادی ایالات متحده و رشد محدود تولید در سال ۲۰۲۱ خواهد بود. اوپک در اولین ارزیابی دقیق خود از بازار نفت در سال آینده میلادی اعلام کرده: تقاضای جهانی نفت ۷ میلیون بشکه در روز یا ۷.۷ درصد رشد خواهد کرد و به‌طور میانگین به روزانه ۹۷.۷۲ میلیون بشکه نفت خواهد رسید. هرچند، حتی اگر چنین ارقامی نیز برای تقاضای نفت جهانی محقق شود؛ فاصله زیادی با تقاضای نفت جهانی در سال ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ میلادی و پیش از شیوع کرونا ویروس در دنیا و کاهش مسافرت‌ها وجود دارد. 

در بخش دیگری از گزارش اوپک، نیاز روزانه جهانی به نفت اوپک در سال جاری میلادی حدود ۲۳.۸ میلیون بشکه تخمین زده شده که حدود ۵.۶ میلیون بشکه کمتر از پارسال بود. این کاهش در تقاضا به دلیل شیوع کرونا و نامعلوم بودن پیامدهای آن است. با وجود کاهش حدود ۱۰ میلیون بشکه‌ای تولید نفت طی ۳ ماه انتظار می‌رود مصرف جهانی در سال جاری میلادی نیز به‌طور متوسط ۸ میلیون بشکه کمتر از سال گذشته شود. گزارش‌های اوپک از وضعیت بازار نفت نشان می‌دهد که تا پایان سال ۲۰۲۱ حدود ۹۸.۷۲ میلیون بشکه یا ۷.۷ درصد از تقاضای نفت از بازار کاهش یابد. با این وجود اوپک پیش‌بینی می‌کند که تا پیش از به پایان رسیدن سال ۲۰۲۰ حدود ۱۰۰ هزار بشکه به تقاضای نفت در روز افزوده شود که برای این ائتلاف کافی نیست.

آینده نامعلوم است
از ابتدای سال جاری میلادی، شیوع کووید۱۹ در دنیا موجب شد تا بازار نفت به‌طور مداوم شاهد کاهش قیمت باشد؛ به‌طوری که در ماه آوریل قیمت نفت به ۱۶ دلار در هر بشکه رسید؛ این قیمت پایین‌ترین قیمت نفت در بیش از دو دهه گذشته بوده است. همچنین قیمت نفت تگزاس برای قراردادهای آتی نیز به دلیل اشباع بازار به زیر ۴۰دلار در هر بشکه سقوط کرد. البته در حال حاضر بهای هر بشکه نفت ۳۹ تا ۴۲ دلار است و این ارقام در مقایسه با سقوط به زیر ۱۶ دلار و حتی برای ساعاتی به زیر صفر، در نوع خود احیای بازار تلقی می‌شود.

روز گذشته رویترز گزارشی را به نقل از تحقیقات داخلی اوپک منتشر کرد که نشان می‌دهد اگر موج دوم شیوع ویروس کرونا باعث وضع مجدد قرنطینه در سراسر جهان شود، اهداف مذکور به مخاطره خواهند افتاد. چنین سناریویی تقاضا برای نفت را در سال ۲۰۲۰ به میزان ۱۱ میلیون بشکه در روز کاهش خواهد داد و از همه مهم‌تر، باعث اشباع ذخایر نفت می‌شود که معیار اصلی اوپک برای بررسی کارآمدی کاهش تولید است. در این تحقیق که برای نشست روز چهارشنبه کمیته نظارتی مشترک وزیران اوپک پلاس آماده شده بود، آمده است: باید توجه داشت که در این سناریو، مجموع ذخایر نفت در سال ۲۰۲۰ به رکورد بی‌سابقه ۱.۲۱۸ میلیارد بشکه صعود خواهد کرد. چنین آماری معادل نگه‌داشتن بیش از ۱۲ روز تولید جهانی نفت در ذخایر به دلیل تقاضای ضعیف است. بر اساس گزارش رویترز، تحت چنین سناریویی، ذخایر نفت در سه ماهه سوم کاهش پیدا نخواهد کرد و در سه ماهه چهارم تنها اندکی کاهش پیدا می‌کند و حدود ۱۴۹ میلیون بشکه بالاتر از میانگین پنج ساله ذخایر در کشورهای صنعتی سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD) می‌ماند.

با وجود اینکه بسیاری از کشورها از قاره امریکا تا آسیا و خاورمیانه گرفتار موج‌های دیگر این ویروس شده‌اند، اما اوپک معتقد است در صورتی که موجی از شیوع مجدد کرونا آغاز شود که کل جهان را مانند چهار ماه پیش تحت تاثیر قرار دهد، احیای اقتصادها زمان بیشتری می‌برد و در این صورت است که طرح‌های مطرح و اجرا شده به احیای اقتصادی ضربه زده و باعث می‌شود طرح کاهش بی‌سابقه تولیدش برای متوازن کردن بازار شکست بخورد.

منبع: روزنامه اعتماد