رئیس جمهوری افغانستان در سفری به استان غزنی این کشور گفته است که پیشرفت در روند صلح به روشن‌شدن سرنوشت زندانیان بستگی دارد.
طلوع نیوز به نقل از محمداشرف غنی نوشت، تا زمانی که سرنوشت زندانیان از جمله زندانیان نیروهای امنیتی نزد طالبان روشن نشود، روند صلح پیشرفت نخواهد کرد.
از سویی هم، منابع نزدیک به طالبان می‌گویند اگر روند رهایی زندانیان این گروه تکمیل نشود و دولت افغانستان ۶۰۰ زندانی باقی‌مانده آنها را مطابق فهرست تسلیم شده، به پایان نرساند؛ خشونت‌ها در کشور افزایش خواهد یافت.
روزنامه ۸ صبح افغانستان فهرستی را منتشر کرده که زندانیان مورد اختلاف بین دولت و طالبان را نشان می‌دهد که همه خارجی هستند. بطور مثال در این فهرست آمده است که حسن البشر بنگلادشی، رفیق اعجاز، نظام حق بت، احسان وقار، محمدنجیم اختر، شکیل احمد پاکستانی، احمدعمراوف تاجیکستانی، عبدالله سکن بوتانی، عبدالشکور المهاجر سودانی و رمضان احمد ازبکستانی از افرادی هستند که طالبان خواهان آزادی آنها می‌باشند.
«علی احمدجلالی» وزیرکشور سابق افغانستان نیز در این خصوص به رسانه‌ها گفته است که گروه طالبان برای آزادی این افراد از سوی پاکستان تحت فشار قرار دارند.
جلالی افزوده است که پاکستان خود را در یک موقعیت قوی‌تر می‌بیند زیرا در روند صلح کمک کرده تا طالبان را به مذاکره وادار کند اما در نتیجه مذاکرات، آمریکا تعهد کرده که افغانستان را ترک کند.
به باور وی، این چیزی است که نه تنها پاکستان بلکه روسیه، چین و دیگر کشورهای منطقه نیز از این خواسته حمایت می‌کنند.
جلالی معتقد است که طالبان از این وضعیت سود برده و شاید تلاش کنند که مذاکرات را هرچه بیشتر به تعویق بیاندازند و عدم تعهد طالبان مبنی بر کاهش خشونت بهانه‌گیری برای آزادی ۵هزار زندانی در این رابطه است.
وزیر سابق کشور افغانستان تصریح کرده است که در فهرست ارائه شده از طرف طالبان برای رهایی زندانیان، تروریست های خارجی به ویژه پاکستانی‌هایی وجود دارند.
«محمدحنیف‌اتمر» سرپرست وزارت خارجه افغانستان نیز دو روز پیش در نشستی مطبوعاتی گفت که موضوع آزادی ۶۰۰ زندانی طالبان که متهم به جرائم سنگین هستند در تضاد با قوانین ملی و بین‌المللی است.
اتمر افزود که کشورهای خارجی هم مخالف آزادی این افراد هستند و گفته‌اند که افراد یاد شده در قتل نظامیان آنها نیز دست دارند و نباید آزاد شوند.
اتمر آزادی این زندانیان را یک مسئله پیچیده عنوان کرد و گفت که در برابر رهایی آنها اعتراض شدید وجود دارد و برای آزادی آنها در مراحل بعدی صلح تصمیم گرفته خواهد شد.
سرپرست وزارت خارجه افغانستان اضافه کرد که حکومت از طالبان خواسته است به جای ۶۰۰ نفر مورد اختلاف، فهرست جدیدی از زندانیان را معرفی کند اما طالبان این خواست دولت را رد کرده است.
همچنین بر پایه گزارش ها، مشکل دیگری نیز بتازگی در این روند بروز کرده که رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا اعلام کرده است طالبان رابطه خود را با القاعده قطع نکرده و این موضوع چالشی در روند صلح ایجاد می کند.
تحلیلگران افغان معتقدند که طالبان از منابع و قدرت القاعده بهره برداری کرده و رهبران القاعده را افراد خود می‌دانند.
«جاوید کوهستانی» ژنرال باز نشسته افغان می‌گوید: روابط آنها در سطحی است که طالبان تمام حاکمیت خود را در سال ۲۰۰۱ برای القاعده قربانی کردند.
کوهستانی گفته است که القاعده در حال حاضر در استان‌های غور، هلمند، فاریاب، بدخشان و مناطق روستایی استان‌های پکتیا و کنر و مناطق جنوبی «کورم»در پاکستان و امتداد مرز افغانستان - پاکستان حضور دارند.
براساس اطلاعات کوهستانی، اعضای این گروه در پایگاه‌های سابق حزب اسلامی و اتحاد اسلامی در «اسپینه شگه» و حومه شهرستان «جاجی» که هر دو در پکتیا قرار دارند، فعالیت و زندگی می‌کنند.
وی تأکید کرده است: از آنجا که القاعده با رهبران و فرماندهان طالبان ارتباطات قدیمی و سنتی دارند، این گروه رویکرد مذهبی و سیاسی خود را به فرماندهان جنگی طالبان منتقل و آنها را به جنگ تشویق می‌کنند.
به باور کوهستانی القاعده، طالبان را به شبکه های تروریستی دیگر منطقه از جمله لشکر طیبه، سپاه صحابه، حرکت المجاهدین و دیگران پیوند می‌دهد.
ژنرال ظاهر عظیمی سخنگوی سابق وزارت دفاع افغانستان نیز می‌گوید که نگرانی‌ها در مورد روابط طالبان با القاعده بجا و درست است.
وی باور دارد که روابط طالبان با القاعده به حدی پیچیده و مستحکم است که امضای توافقنامه با آمریکا و طالبان قادر نیست به این رابطه پایان دهد.
عظیمی تأکید می‌کند که شواهد و مدارک نشان می‌دهد که القاعده طالبان را از نظر مالی پشتیبانی کرده و آنها را مسلح می سازد، و رهبری طالبان برنامه ای برای قطع روابط خود با القاعده ندارد.
به گفته عظیمی، رهبری طالبان حتی اگر تصمیم به قطع روابط خود با القاعده بگیرند، نمی توانند این را عملی کنند زیرا هر دو گروه افزون بر روابط مالی و نظامی؛ اهداف، رهبری مشترک، روابط عقیدتی و مذهبی دارند که به راحتی نمی توان جلوی آنها را گرفت.
در همین حال، آغاز گفت‌وگوی صلح بین طالبان و دولت افغانستان با چنین چالش‌هایی از یک طرف و موضوع انتخابات آتی ریاست جمهوری در آمریکا، باعث شده است که روند صلح در ابهام باقی بماند.