برداشت و خرید تضمینی گندم در کردستان امسال یک هفته زودتر از سال زراعی گذشته آغاز شد و از یکم تیر ماه مراکز خرید این محصول استراتژیک در استان شروع به فعالیت کردند.
براساس برآوردهای اولیه انجام شده حدود یک میلیون تن گندم مازاد بر نیاز امسال از کشاورزان استان خریداری می‌شود.
۹۰ مرکز در استان گندم مازاد بر نیاز کشاورزان را خریداری می‌کنند که از این تعداد ۶۸ مرکز تعاون روستایی و مابقی سیلوهای بخش دولتی و خصوصی و کارخانجات آردسازی هستند.
از مجموع این مراکز در حال حاضر ۷۳ مرکز خرید تضمینی گندم در استان فعال شده و بتدریج و با افزایش میزان آهنگ برداشت و خرید گندم ۱۷ مرکز باقی مانده هم فعالیت‌شان را شروع می‌کنند.
اتفاق میمونی که امسال رخ داد قطع دست دلالان از جیب گندمکاران بود که دلیل اصلی این مهم هم به تسویه سریع مطالبات کشاورزان برمی‌گردد به گونه‌ای که تا ۲۱ تیرماه امسال طی چهار مرحله بهای خرید گندم مازاد برنیاز کشاورزان به حساب آنها واریز شده است.
افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی باعث سرعت عمل در مراکز خرید گندم شده است
سال زراعی جاری بدلیل شیوع ویروس کرونا بسیار متفاوت‌تر از سنوات گذشته است و امسال هر گونه تجمع کشاورزان و رانندگان در مراکز خرید گندم برای سلامتی آنها و دیگر شهروندان خطرناک است به همین دلیل مسوولان استان تمام تلاش خود را بکار بستند تا از افزایش تراکم در این مراکز خودداری شود.
تا زمان تنظیم این گزارش در هیچ کدام از مراکز خرید گندم صف انتظار برای تخلیه و در نتیجه تجمع کشاورزان و رانندگان ایجاد نشده و فاصله فیزیکی و دیگر پروتکل‌های بهداشتی تاکنون بخوبی در این مراکز رعایت شده است.
نماینده شرکت بازرگانی دولتی کردستان معتقد است یکی از اقداماتی که باعث شد امسال شاهد تجمع در مراکز خرید گندم نباشیم افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی در استان و صدور مجوز حمل این محصول به دیگر نقاط کشور است.
جمال صالحی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اعلام اینکه ۸۰ هزار تن به ظرفیت ذخیره‌سازی گندم در استان اضافه شده است، گفت: از این میزان ۲۰ هزار تن در شهرستان سقز، ۲۰ هزار تن دیواندره، ۲۰ هزار تن قروه و ۱۰ هزار تن سروآباد و ۱۰ هزار تن هم در کامیاران ظرفیت ایجاد شده است.
وی با اشاره به اینکه ظرفیت ذخیره‌سازی گندم در استان بیش از ۹۰۰ هزار تن بوده که ۲۰۰ هزار تن آن انباری و بیش از ۷۰۰ هزار تن آن سیلویی است، افزود: میزان مصرف سالانه گندم در استان ۲۲۰ هزار تن است که هر سال مازاد آن به خارج از استان حمل می‌شود.
نماینده شرکت بازرگانی دولتی کردستان اظهار داشت: یادآور شد: از ابتدای فصل خرید گندم در کردستان تاکنون ۳۰ هزار تن از گندم خریداری شده در مراکز خرید این استان به استان‌های تهران، قم، گیلان، مازندران و یزد حمل شده است.
سرعت در پرداخت بهای خرید گندم
علیرغم تحریم‌هایی که هر روز شرایط اقتصادی کشور را سخت‌تر می‌کند و منجر به کاهش درآمدهای ناشی از فروش نفت شده، دولتمردان تمام تلاش خود را بکار بستند تا قشری همچون کشاورزان در این راستا آسیب نبینند لذا یکی از اقدامات مطلوب و قابل تحسین دولت در سال جاری پرداخت سریع بهای خرید تضمینی گندم به گندمکاران بویژه در استان‌هایی همچون کردستان است که درآمد سرانه آن پایین تر از متوسط کشوری است.
زمان برداشت و خرید گندم در کردستان مصادف با اتمام برداشت این محصول در استان‌هایی همچون خوزستان که رتبه نخست تولید این محصول را هم دارد، است به همین دلیل هر سال گندمکاران کردستانی با مشکل تاخیر در پرداخت بهای خرید تضمینی این محصول مواجه می‌شدند.
نخستین چک لیست خرید گندم در استان از سوی مراکز خرید در مورخ ۱۰ تیرماه به بانک کشاورزی ارسال شد و از آن تاریخ تاکنون در چهار مرحله بهای خرید این محصول استراتژیک به حساب کشاورزان واریز شده و در این بین یکی از موارد ضروری که در سرعت پرداخت بهای خرید گندم تاثیر فراوانی دارد، تحویل زودهنگام لیست خرید این محصول توسط مراکز به بانک کشاورزی است که بارها مسوولان استان بر تسریع در این روند تاکید کرده‌اند.
طی ۳۰ روزی که از آغاز خرید تضمینی گندم در کردستان می‌گذرد مطالبات گندمکاران تا ۲۱ تیرماه تسویه و یک هزار و ۴۵۰ میلیارد ریال به حساب گندمکاران واریز شده است.
سن زدگی گندم حکایت از ناتوانی مالی کشاورزان برای خرید سم دارد
نماینده تشکل‌های بخش کشاورزی کردستان و یکی از گندمکاران نمونه در سطح ملی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: اگر بحث‌هایی در خصوص درصد افت بالای گندم بدلیل سن زدگی آن می‌شود باید علت ایجاد چنین شرایطی را هم بررسی کرد.
سید حسین رحیمی اضافه کرد: بالا بودن قیمت سموم کشاورزی باعث شد امسال بسیاری از کشاورزان توانایی خرید آن را نداشته باشند و تعدادی از آنها هم تا توانستند منابع مالی آن را تامین کنند مبارزه با سن در مزارعشان به تاخیر افتاده و محصول آنها خسارت دید.
وی اعمال درصد افت در مراکز خرید و کارخانجات و سیلوها را سلیقه‌ای خواند و گفت: در برخی مراکز خرید تعاون روستایی درصد افت را زیاد در نظر می‌گیرند و این در حالیست که مراکز خرید در استان‌های همجوار اینگونه عمل نمی‌کنند و همین باعث شده کشاورزان برخی از شهرستان‌های استان همچون بیجار بیشتر تمایل به تحویل محصول خود به مراکز خرید خارج استان داشته باشند.
نماینده تشکل‌های بخش کشاورزی کردستان با اشاره به اینکه نرخ حمل گندم در سال‌جاری نسبت به سال گذشته ۱۰۰ تا ۱۵۰ درصد افزایش داشته است، گفت: دو جلسه در این خصوص با فرماندار بیجار داشتیم و نرخ‌گذاری انجام و مصوب شد ولی چون پشتوانه قانونی برای این قضیه وجود ندارد، اجرایی نشده است.
رحیمی افزود: قیمت حمل هر تن گندم از مزرعه تا مرکز خرید که حدود ۱۵ کیلومتر است ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تومان است و کشاورز هم برای اینکه محصولش در زمین نماند مجبور به پذیرش نرخ از سوی رانندگان است.
وی یادآور شد: تمام کالاها و خدمات نرخ گذاری مصوب و قانونی دارند و بر آنها نظارت هم می‌شود ولی در حمل و نقل گندم هنوز این اقدام انجام نشده است.
نماینده تشکل‌های بخش کشاورزی کردستان تاکید کرد: حمل گندم برای رانندگان دارای امتیازاتی همچون عدم پرداخت هزینه بارنامه، اعطای سهمیه لاستیک و جریمه نشدن بدلیل داشتن اضافه بار است.
رحیمی در خصوص فعالیت مراکز خرید هم گفت: امسال در مراکز خرید، تخلیه گندم به خوبی و با سرعت بیشتری عمل می‌شود و تاکنون صف و تجمعی ایجاد نشده است.
هیچ دلیلی برای تحویل گندم به دلالان وجود ندارد
نماینده شرکت بازرگانی دولتی کردستان در رابطه با تعیین درصد افت در مراکز خرید گندم اظهار داشت: کشاورز آزاد است و برای تحویل محصول خود به هر مرکز خرید اعم از دولتی، تعاون روستایی و کارخانجات آرد حق مراجعه کند.
صالحی با اشاره به اینکه درصد تعیین افت گندم براساس کیفیت ظاهری انجام می شود، گفت: افت غیرمفید دانه گندم به وجود شن و ماسه، ساقه و قسمت‌های سبزگیاه، کاه و کلش، بذر علف‌های هرز برمی گردد.
وی اضافه کرد: افت مفید هم شامل ناخالصی‌هایی نظیر دانه‌های آسیب دیده، دانه‌های چروکیده و لاغر، دانه‌های شکسته، دانه‌های نارس، دانه‌های تغییر رنگ یافته و دانه‌های سایر غلات افت است.
نماینده شرکت بازرگانی دولتی کردستان یادآور شد: با توجه به اینکه امسال هم خرید و هم پرداخت بهای گندم خریداری شده نسبت به سنوات گذشته با سرعت بیشتری انجام می‌شود لذا کشاورزان هیچ دلیلی برای تحویل محصول خود به دلالان ندارند و تاکنون هم گزارشی در این خصوص به ما ارائه نشده است.
رشد ۱۴ درصدی خرید گندم در کردستان
صالحی از رشد ۱۴ درصدی خرید گندم از ابتدای فصل خرید این محصول در استان نسبت به مدت مشابه آن در سال گذشته خبر داد و گفت: آهنگ خرید این محصول در استان به ۲۲ هزار و ۲۸۶ تن در روز رسیده است.
وی با اعلام اینکه تاکنون ۲۴۰ هزار و ۶۷۴ تن گندم مازاد برنیاز از کشاورزان استان خریداری شده است، افزود: این میزان محصول از ۱۶ هزار و ۵۹۳ کشاورز خریداری شده و در قالب ۴۱ هزار و ۸۸ محموله تحویل مراکز خرید داده شده است.
رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی سنندج هم به خبرنگار ایرنا گفت: تمهیدات زیادی امسال در کمیته خرید گندم در استان انجام شده تا این اقدام بطور مطلوب و رضایت بخش انجام شود.
محمدسعید احمدپناه افزود: تا به امروز هیچ گونه گزارشی از کشاورزان در خصوص شکایت و نارضایتی آنها از روند خرید گندم برای ما ارسال نشده که این خود می‌تواند بیانگر شرایط مطلوب خرید این محصول استراتژیک در استان باشد.
وی یادآور شد: براساس آخرین گزارش خرید گندم در کردستان میانگین نرخ هر کیلوگرم گندم در این استان ۲ هزار و ۵۳۷ تومان است که این نشان از احتساب افت کم این محصول دارد.
مدیراجرایی خانه کشاورز کردستان افزود: به منظور بررسی بیشتر وضعیت خرید گندم در استان طی چند روز آینده با رعایت مسائل بهداشتی هباتی را به مراکز خرید اعزام می‌کنیم.
گندم مهمترین دانه غذایی در دنیا به شمار می رود که پایداری در تولید آن منجر به تحکیم امنیت غذایی خواهد شد که در ایران این مهم یکی از برنامه ها و راهبردهای اصلی مسوولان است.