فرهاد ایزدجو یکشنبه در گفت وگو با ایرنا با اشاره به نشست شب گذشته با استاندار خوزستان درباره طرح آبرسانی غدیر، اظهار داشت: بر اساس مطالعات، آب مورد نیاز طرح آبرسانی غدیر باید از سد دز تامین شود، اما به دلیل زمان و هزینه زیاد برای اجرای آن در حال حاضر به صورت موقت آب آن از رودخانه کرخه تامین شود.
وی گفت: در این نشست تصمیم گیری شد منبع تامین کننده آب غدیر از رودخانه کرخه به رودخانه دز که از کیفیت بسیار بیشتری برخوردار است تغییر کند و به عنوان یک طرح میان مدت، پیگیری و اجرا شود.
وی گفت: طرح انتقال آب از رودخانه دز به طرح غدیر با هدف بهبود کیفیت آب این طرح که آب شرب شهرها و روستاهای مرکز، جنوب و جنوب غرب استان را تامین می‌کند، اجرا می‌شود و در صورت تحقق آن، کیفیت آب شرب تامین شده توسط طرح غدیر ۲ برابر بهتر از قبل خواهد شد و شوری (EC) آب از یک هزار و ۲۰۰ میکروموس بر سانتیمتر به کمتر از ۵۰۰ میکروموس بر سانتیمتر کاهش می‌یابد.
ایزدجو افزود: استاندار خوزستان موافقت‌های اولیه برای این طرح را از آقای دکتر نوبخت رییس سازمان برنامه و بودجه دریافت کرده و در این نشست مقرر شد تصویب و تامین اعتبار خط انتقال آب به طرح غدیر، از سوی استاندار پیگیری شود.
وی اضافه کرد: در این طرح مقرر شده ۱۰ متر مکعب بر ثانیه آب از منابع رودخانه دز و از محل کانال موسوم به «اسپیل کرخه» (کانال ارتباطی رودخانه‌های دز و کرخه) برداشت شود.
ایزدجو ادامه داد: این طرح شامل احداث ۷۶ کیلومتر خط انتقال به قطر ۲ هزار و ۴۰۰ میلیمتر است که ۳۸ کیلومتر آن در راستای طرح دراز مدت اجرا شده است و ۳۸ کیلومتر باقیمانده باید اجرا شود.
وی گفت : همچنین احداث یک ایستگاه پمپاژ با ظرفیت ۱۰ متر مکعب بر ثانیه، یک پست برق با ظرفیت ۱۱مگاوات و عبور ۶ خط لوله انتقال آب یک هزار میلیمتر با طول هر خط حداقل ۲۰۰ متر از عرض رودخانه کرخه (با روش HDD) نیز از دیگر الزامات طرح است.
وی با اشاره به انجام کارشناسی‌های لازم برای اجرای این طرح، گفت: این طرح با اعتبار ۲ هزار میلیارد ریال در مدت زمان یک سال تا ۱۳ ماه قابل اجرا خواهد بود، البته با توجه به تغییرات نرخ ارز، ممکن است این رقم نیز افزایش یابد.
مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان همچنین درباره نحوه تامین آب طرح غدیر در حال حاضر، توضیح داد: برای این طرح از آب مازاد بر سهمیه ۲ کانال آبیاری موسوم به «پای پل» و «کانال MC۱» در حوضه کرخه استفاده می‌شود.
وی اظهار داشت: اما مساله این است که برخی از کشاورزان آن منطقه انتظار دارند مقادیر زیادی شلتوک بکارند و بعضا با کارگذاشتن سیفون، آب مازاد را از کانال بردارند که در این صورت هم برای تامین آب طرح غدیر و هم برای کشاورزان پایین دست مشکل ایجاد می‌شود، از سوی دیگر کانال MC۱ برای کشت شلتوک طراحی نشده است، با این حال مقرر شد در راستای مساعدت با کشاورزان مناطق تحت پوشش این کانال تا سطح حداکثر ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار کشت شلتوک انجام دهند.
وی افزود: متاسفانه برداشت آب مازاد بر سهمیه و کارگذاشتن سیفون (لوله‌های خرطومی بلند برای برداشت آب از کانال‌های آبیاری) در برخی از کانال‌ها و شبکه‌های آبیاری وجود دارد که علاوه بر ایجاد اشکال در توزیع عادلانه آب باعث صدمه زدن به کانال‌های آبیاری می‌شود بنابراین باید مرتب پایش و کنترل شود تا از گذاشتن سیفون در کانال‌ها جلوگیری کرد.
به گفته وی حساسیت درباره کانال MC۱ از آن جهت است که این کانال در محل ایستگاه قیصریه، منبع تامین آب شرب طرح غدیر است و در صورت افزایش بی‌رویه مصرف آب کشاورزی، آب شرب آبادان و خرمشهر و شادگان دچار اختلال می‌شود.
بر اساس این گزارش، طرح آبرسانی غدیر با هدف تامین پایدار آب شرب برای شهرهای مرکزی، جنوبی و غربی خوزستان (شامل ۲۶ شهر و یک هزار و ۶۰۸ روستا) که پیش از این از کارون تامین می‌شدند، طراحی شده است. این طرح در حال حاضر حدود ۴۰ درصد پیشرفت دارد و آب شرب چهار شهر آبادان، خرمشهر، اهواز و شادگان را از رودخانه کرخه تامین می‌کند.
در روزهای اخیر درگیری‌هایی میان کشاورزان دشت آزادگان و هویزه که اراضی آنها تحت پوشش کانال MC۱ بوده و ماموران آب رخ داده است. کشاورزان به دلیل کشت شلتوک، تصویب دیرهنگام مجوز برداشت آب و تاخیر در زمان کشت تابستانه، آب بیشتری مطالبه می‌کنند اما مسئولان می‌گویند که کشاورزان با کارگذاشتن سیفون در کانال، آب مازاد بر سهمیه برداشت می‌کنند.
«MC۱» یکی ازکانال‌های آب کشاورزی است که از سد حمیدیه در ۳۵ کیلومتری شهر اهواز، سرچشمه می‌گیرد و بعد از گذشت از دشت آزادگان در انتها به منطقه «قیصریه» می‌رسد که محل آبگیری ایستگاه پمپاژ آب شرب شهرستان‌های آبادان، خرمشهر و شادگان است. این کانال همچنین ۲۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی را در شهرستان‌های هویزه و دشت آزادگان در غرب خوزستان تحت پوشش دارد.