در حالی که ایران با شدیدترین تحریم ها روبه رو است، شیوع ویروس کرونا بر دشواری‌های اقتصادی کشور افزوده است. این در حالی است که بسیاری از تحلیلگران بر این باور هستند که در صورت تداوم اوضاع کرونایی و تبعات اقتصادی آن میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری کاهش می یابد، بنابراین وقتی اقتصاد تحت تاثیر کرونا قرار می‌گیرد، دیگر حوزه‌ها از جمله حوزه سیاسی نیز متاثر می‌شود برای نمونه مشکلات اقتصادی و معیشتی موجب می‌شود که همه توجه جامعه به سمت تامین معاش رفته و حوزه سیاسی و حزبی و انتخابات به حاشیه برود. بررسی روزنامه‌ها، تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد که رسانه‌های داخلی از هم اکنون به بررسی جنبه های مختلف انتخابات ریاست جمهوری پرداخته اند.
رسانه‌های اصلاح‌طلب
اگر به اصلاح‌طلبان فرصت داده می‌شد، ۱۰۰ نماینده به مجلس یازدهم می‌فرستادند
سایت خبری اعتماد آنلاین به گفت و گو با احمد حکیمی‌پور، فعال سیاسی اصلاح‌طلب پرداخته و آورد: اصلاح‌طلبان در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ وضعیت متفاوتی در فضای سیاسی ایران دارند. مشارکت پایین در انتخابات مجلس یازدهم فضایی جدید را در عرصه سیاسی کشور و رویکردهای اصلاح‌طلبان رقم زده است. جریان اصلاحات هنوز بحثی درباره چگونگی حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ نداشته است. به همین دلیل باید منتظر بود تا تصمیم‌گیران اصلاح‌طلبی کنش انتخاباتی را شروع کنند؛ اما این تحلیل صحیحی نیست که گروهی میزان مشارکت پایین دوم اسفند را به ضعف اصلاح‌طلبان ربط می‌دهند. در واقع مردم در چند سال اخیر مشکلات زیادی داشتند و مسائلی دیدند که به این تشخیص رسیدند که رأی‌شان اثری ندارد و با صندوق رأی قهر کردند. زمانی می‌توان ادعا کرد سرمایه اجتماعی اصلاح‌طلبان ریزش کرده است که سبد رأی رقیب نسبت به قبل سیر صعودی پیدا کند. مردم در سال گذشته نشان دادند از انتخابات و فرایند ناامید شده‌اند. به نظر من اگر به اصلاح‌طلبان فرصت داده می‌شد، در همین انتخابات کم‌فروغ دست‌کم بالای ۱۰۰ نماینده را به مجلس می‌فرستادند. نظام ما نظامی حزبی است و با در نظر گرفتن اینکه احزاب مکمل انتخابات هستند، باید همه سلیقه‌ها شانس برابری برای حضور در عرصه رقابت پیدا کنند تا با جلب رأی مردم، بتوانند با حضور در دستگاه‌های کشور، در راستای حل مشکلات تلاش کنند. در شرایطی که کشور با نظام بین‌الملل در تنازع است، لازم بود انتخاباتی پرشور برگزار شود تا مردم شایسته‌ها را روانه مجلس کنند.
نگاه وزنه اصولگرایان به دولت و انتخابات١٤٠٠
روزنامه آرمان ملی به بازتاب سخنان محمدرضا باهنر پرداخته و آورد: باهنر در پاسخ به این سوال که ممکن است اصلاح‌طلبان شانسی برای پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری داشته باشند یا آن را ضعیف می‌دانید توضیح داد: اصلاح‌طلبی و اصولگرایی در آن نقاط حاد کاملا از هم قابل تفکیک هستند اما زمانی که به نقاط نرم آن می‌رسد اصلا قابل تفکیک نیستند؛ باهنر تصریح می‌کند: یک موقع است که مثلا آقای عارف کاندیدای اصلاح‌طلبان شود و زمانی است که یک فرد دیگری از آنها کاندیدا شود و وقتی که یک اصولگرای متهم به اصلاح‌طلبی کاندیدا می‌شود. وی افزود: ما زمانی به شوخی می‌گفتیم که اگر بخواهیم در انتخابات ایران ۸۰ درصد مردم پای صندوق رای بیایند باید آقای خاتمی و آقای احمدی‌نژاد را تایید کنند، ببینید این دو چکار می‌کنند، آن موقع دیگر انتخابات نبود و جنگ و جدل و دعوا می‌شد، البته این شوخی است و امنیت در انتخابات و ثبات کشور حتما باید مدنظر باشد، بنابراین اگر دو فرد کاملا متضاد اصلاح‌طلبی و اصولگرایی را نگاه کنیم باز باید ببینیم که مصداق آن کیست. باهنر اظهار داشت: یعنی خود مصداق بر روند و میزان مشارکت تاثیرگذار است مثلا ممکن است آقای محسن هاشمی یا آقای عارف کاندیدای اصلاح‌طلبان باشند اما وزن اینها مثل هم نیست و مردم هم فقط به دنبال اعلامیه اصلاح‌طلبان نیستند و به مصداق توجه دارند. دلیل مشارکت پایین: رکورد پایین مشارکت ۴۲ درصد در کشور و ۲۳ درصد در تهران را هیچ‌وقت نداشتیم و متاسفانه این رکورد زده شد. هرچند عوامل متعددی هم وجود داشت و نباید دنبال یک علت علی‌الاطلاق بود. وی تصریح کرد: معتقدم که حتی کرونا هم تاثیرگذار بود؛ در تهران اقلا ۵ الی ۶ درصد عدم شرکت به دلیل ترس از کرونا بود، ولی اینکه بگوییم ۵۰ درصد حضور طبیعی مردم که به ۲۳ درصد رسیده به دلیل ترس از کرونا بوده است، این خودفریبی است.
سایت خبری نامه نیوز به گفت و گو با علی صوفی عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان پرداخت و آورد: حزب اعتدال و توسعه می خواهد نقش خودش را در دولت بیشتر کند تا در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ دست پر داشته باشد که بتواند یا به صورت مستقیم یا در قالب ائتلاف با یک جریان دیگر به این عرصه وارد شود.
بالا رفتن پوپولیسم از دیوار کرونا
روزنامه ابتکار در گزارشی نوشت: شیوع ویروس کرونای جدید، هرچند بر دشواری‌های اقتصادی کشور افزوده است، اما علاوه بر آن با کاهش تحرکات سیاسی، این پیش‌بینی را در میان تحلیلگران برانگیخته است که در صورت تداوم اوضاع کرونایی، ضمن احتمال شکل نگرفتن شور انتخاباتی، شاهد تشدید یا تکرار کاهش مشارکت انتخاباتی مردم بعد از انتخابات مجلس یازدهم باشیم. اما آیا این تنها تاثیر کرونا بر انتخابات است؟ یک عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی با بیان اینکه بیماری کرونا بر انتخابات ریاست جمهوری تاثیر دارد، گفت: مشارکت کم و پیروزی پوپولیست‌ها از طریق بیان وعده‌های دروغین می‌تواند از آثار کرونا بر انتخابات باشد. سید افضل موسوی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به تاثیرات کرونا بر اقتصاد جهان اظهار کرد: کرونا اقتصاد جهان را به رکود برده و رشد اقتصادی کشورها را هشت درصد کاهش می‌دهد و کشور ما که در تحریم است، بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرد. وی ادامه داد: وقتی اقتصاد تحت تاثیر کرونا قرار می‌گیرد، سایر حوزه‌ها از جمله حوزه سیاسی نیز متاثر می‌شود. مشکلات اقتصادی و معیشتی موجب می‌شود که همه توجه جامعه به سمت تامین معاش رفته و حوزه سیاسی و حزبی و انتخابات به حاشیه برود. از سویی جلسات حزبی هم به دلیل شیوع کرونا تعطیل شده است و مثلا جلسات حزب کارگزاران برای همفکری و تبادل نظر برگزار نمی‌شود و به همین دلیل موضوع انتخابات ریاست جمهوری هم در حزب مطرح نشده است. این فعال سیاسی با بیان اینکه بیماری کرونا و آثار آن تا یک سال آینده هم برطرف نمی‌شود، خاطرنشان کرد: این بیماری بر انتخابات ریاست جمهوری تاثیر دارد و ممکن است مردم نارضایتی خود از شرایط موجود را در انتخابات نشان دهند.
نوری یا نبوی؟
روزنامه اعتماد در گزارشی آورد: با استعفای محمدرضا عارف از ریاست شورای عالی اصلاح‌طلبان که به دنبال استعفای چندی پیش سیدعبدالواحد موسوی‌لاری -پرنفوذترین عضو هیات رییسه شورای عالی- به وقوع پیوست، معادلات ادامه فعالیت اصلی‌ترین تشکیلات راهبری اصلاح‌طلبان پیچیده‌تر از قبل شد. اگر تا پیش از این مجادلات بر سر چگونگی اداره شورا و تنظیم کنش‌های بیرونی آن بود، یا ترکیب به شدت مناقشه‌برانگیز آن، محل اختلاف نیروهای سیاسی اصلاح‌طلب بود، حالا اصلی‌ترین سوال بر سر ادامه فعالیت این شورا و چگونگی این فعالیت شکل گرفته است. شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان با دو تجربه موفق مستقیم مجلس دهم و شورای اسلامی شهر پنجم و دو تجربه موفق غیرمستقیم انتخابات پنجم مجلس خبرگان رهبری و ریاست‌جمهوری دوازدهم، برای انتخابات مجلس یازدهم تصمیم به عدم ارایه لیست گرفت. تصمیمی که در نهایت باعث دلخوری شماری از احزاب و شخصیت‌های اصلاح‌طلب شده و منجر به انتشار دو لیست مجزا در جریان اصلاحات شد که ثمره‌اش شکستی سهمگین بود. ترکش‌های این شکست و انتقاداتی که از سنوات گذشته بر نحوه اداره این شورا وارد بود، در نهایت به استعفای موسوی‌لاری، عضو تاثیرگذار و مورد انتقاد هیات‌رییسه و نهایتا استعفای عارف به عنوان رییس این شورا منجر شد. حالا و با آرام‌تر شدن فضای رقابت سیاسی علنی و در فاصله کمتر از یک‌سال تا انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰، جامعه اصلاح‌طلبی ایران با دو سوال جدی مواجه شده است: الف) ریاست شورای عالی به چه کسی خواهد رسید؟ ب) چه بر سر نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان خواهد آمد؟ در پاسخ به سوال اول البته گمانه‌زنی‌هایی صورت گرفته است. هرچند آن دسته از سیاسیونی که به سراغ یافتن پاسخ این پرسش رفته‌اند، از تامل عمیق در رابطه با عملکرد حدودا ۴ ساله شورای عالی غافل بوده و بنا دارند با همان روال هیاتی گذشته و بدون توجه به ساز و کارهای دموکراتیک و مدرن، علاقه‌مند به نشاندن شخصی نزدیک به خود بر کرسی ریاست شورای عالی هستند. از این حیث و با توجه به وجود دو دیدگاه در بدنه اصلی جریان اصلاحات، طرفداران مشارکت بی‌قید و شرط در هر انتخابات، بهزاد نبوی را گزینه‌ای ایده‌آل برای ریاست شورای عالی می‌دانند. دلیل این انتخاب نیز بر مشی سیاست‌ورزی مهندس نبوی استوار است که همواره معتقد به سیاست‌ورزی صندوق رای‌محور است.
اصلاح‌طلبان در انتخابات شرکت خواهند کرد؟
خبرگزاری برنا به گفت و گو با اسماعیل گرامی مقدم، عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان پرداخته و آورد: قوه عاقله حاکمیت یقینا منافع ملی را بر منافع جناحیِ تندرویان اصولگرا ترجیح خواهند داد و این امکان را به وجود خواهد آورد که در انتخابات، اصلاح‌طلبان حضور یابند. در انتخابات گذشته مجلس ۹۸، شاهد این مسئله بودیم که بسیاری از کاندیداهای اصلاح‌طلبان ردصلاحیت شدند و در عین حال، مردم نیز از انتخابات استقبال نکردند. بنابراین قوه عاقله حاکمیت یقینا منافع ملی را بر منافع جناحیِ تندرویان اصولگرا ترجیح خواهند داد و این امکان را به وجود خواهد آورد که در انتخابات، اصلاح‌طلبان حضور یابند چراکه حاکمیت به این یقین رسیده که اگر اصلاح‌طلبان، حضور نداشته نباشند وضعیت انتخابات همین است که مشاهده شد. پس در انتخابات ۱۴۰۰، این اصلاح‌طلبان هستند که می‌توانند این ۴۰ درصد را افزایش دهند با توجه به اینکه اگر این اتفاق رخ ندهد، یعنی اصلاح‌طلبان در مجلس توسط شورای نگهبان حذف شوند چون انتخابات، ملی است مردم نیز عکس‌العملِ ملی نشان می‌دهند. یقینا باید شاهد این باشیم که آراء بیشتر از این ریزش کند و متاسفانه مشروعیت نظام هم زیر سوال خواهد رفت و یا به نوعی، مورد تهدید قرار خواهد گرفت. گرامی‌مقدم در پاسخ به این سوال که آیا اصلاح‌طلبان نیز مانند اصولگرایان برای جذب آراء خاکستری، برنامه‌ای دارند یا خیر؟ عنوان کرد: اصولگرایان نتوانستند آراء خاکستری را جذب کنند. معمولا آراء خاکستری بی‌طرفی هستند که در شبِ انتخابات تصمیم می‌گیرند. از این رو در انتخابات ۹۸ شاهد این بودیم که صرفا کسانی در انتخابات شرکت کردند که حامی جریانِ اصلاح‌طلب بودند مثل تهران، مشهد، تبریز.
رسانه های اصولگرا
اصلاح قانون انتخابات با جدیت دنبال شود
به گزارش خبرگزاری بسیج از یزد، آیت‌الله محمدرضا ناصری یزدی با تاکید بر ضرورت اصلاح قانون انتخابات در کشور اظهار داشت: یکی از مشکلاتی که الان در ارتباط با قانون انتخابات وجود دارد این است که دلیل عدم تایید صلاحیت‌ها به درستی به افراد بیان نمی‌شود و همین موضوع اختلافاتی را به وجود می‌آورد. باید قانون به گونه‌ای اصلاح شود که دلیل عدم تایید یا رد صلاحیت افراد به صورت شفاف به آنها بیان شود و در صورتی که اشتباهی وجود دارد بتوان این اشتباه را جبران کرد. نماینده، ولی فقیه در استان یزد خاطرنشان کرد: برخی مواقع غفلت‌هایی از سوی برخی افراد انجام می‌شود که سبب رد صلاحیت وی می‌شود و الان در چنین شرایطی عدم التزام به اسلام دلیل اعلام می‌شود در حالی که این فرد التزام کامل به اسلام ممکن است داشته باشد و در اثر غفلت اشتباهی انجام داده باشد.