باور عمومی عراقی‌ها این است که این سفر به توسعه و تقویت بیش از پیش مناسبات بین دو کشور منجر می‌شود، به ویژه اینکه در مدت کوتاهی پیش از سفر رسمی نخست‌وزیر عراق به تهران صورت گرفته است.
برخی از این تحلیلها به ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی این سفر پرداخته‌اند و معتقدند که سفر ظریف منجر به ایفای نقش بزرگتر عراق در منطقه خواهد شد.
در عین حال نباید بعثی‌ها و عوامل مرتبط با خارج به ویژه سعودی‌ها و آمریکایی‌ها در عراق را فراموش کرد که همسو با خط خبری این کشورها، نگاه انتقادی به سفر داشته‌اند.
سفر دیروز وزیر امور خارجه ایران به عراق همزمان با یک جنگ نرم در سطح شبکه‌های اجتماعی بین کاربران عراقی و سعودی و عوامل داخلی آنها همراه بود که جنگ هشتگ‌ها را در فضای مجازی برای اثرگذاری بر این سفر به راه انداخته بودند.
این جنگ تبلیغاتی با مقاومت کاربران عراقی و صدور ده‌ها هشتگ با عناوین خوش‌آمدگویی به سفر محمد جواد ظریف به عراق در پایان دیروز با شکست بزرگ مخالفان مواجه شد.
رسانه‌های عراق سفر ظریف را مثبت ارزیابی کردند
روزنامه دولتی «الصباح» پرتیراژترین نشریه این کشور، یک صفحه کامل را امروز به سفر وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به عراق اختصاص داده و نوشته است: ظریف بر خواست ایران به داشتن بهترین روابط با عراق تاکید کرد.
در این روزنامه همچنین آورده است که روسای سه‌گانه (رییس جمهوری، نخست‌وزیری و رییس پارلمان) عراق در دیدار با ظریف تاکید کردند که عراق به نقش مثبت خود برای ایجاد صلح در منطقه اصرار دارد.
در همین راستا روزنامه بین‌المللی «الزمان» در تیتر نخست خود نوشته است که ظریف در بغداد و اربیل تاکید کرد که جمهوری اسلامی اراده جدی برای اجرایی کردن توافقات صورت گرفته با عراق دارد.
این روزنامه همچنین به دیدار ظریف با «مصطفی الکاظمی» نخست‌وزیر عراق اهتمام نشان داده و از قول او آورده است که ایران در انتظار سفر الکاظمی به تهران برای آغاز دوره جدیدی از همکاری‌ها است.
ایران در کنار عراق در جنگ با تروریسم ایستاده است
«عباس صروط» عضو کمیسیون امنیت و امور دفاعی پارلمان عراق یکی از اهداف سفر وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به بغداد و اربیل را درباره جنگ با تروریسم دانست.
وی گفت که صحبت‌های ظریف در هنگام رسیدن به بغداد مبنی بر آمادگی برای مواجهه با تهدیدهای تروریسم همزمان با شروع عملیات نظامی به نام «قهرمانان عراق ۴» برای دنبال کردن باقی‌مانده‌های گروه تروریستی «داعش» بوده است.
به گفته وی، اطلاعات دقیقی مبنی بر این که برخی تروریست‌ها به سوی مناطقی مانند «جلولا» و «کفری» روانه شده‌اند، وجود دارد و همه این مناطق در استان «دیاله» نزدیک مرز ایران قرار دارند.
وی افزود که ایران دارای مرز طولانی با عراق است و هر تنش و ناامنی در عراق بازتاب منفی بر این کشور خواهد گذاشت و تهران درباره فعالیت‌های داعش در مناطقی از دیاله نزدیک به مرزهای این کشور نگران است، چرا که ممکن است که این فعالیت‌ها باعث نفوذ برخی تروریست‌ها به مرزهایش شود.
صروط تاکید کرد: تهران تلاش دارد که همکاری‌های امنیتی بیشتری را با عراق برای مقابله با تروریسم داشته باشد، چرا که هر ضرر امنیتی در عراق به طور مستقیم بر ایران نیز تاثیر خواهد داشت.
گمانه‌زنی در خصوص وساطت منطقه‌ای عراق
سفر ظریف همزمان با گمانه‌زنی‌های مختلف درباره وساطت منطقه‌ای عراق بین عربستان و جمهوری اسلامی ایران همراه بوده است.
بسیاری به دلیل همزمانی سفر ظریف با سفر منطقه‌ای نخست‌وزیر عراق به عربستان و ایران گفتند که بغداد درصدد وساطت بین ریاض و تهران در سفر منطقه‌ای الکاظمی است.
این دیدگاه توسط عده زیادی از کارشناسان و حتی شخصیت‌های عراق رد شده و ارتباط سفر ظریف با وساطت عراقی یا درخواست تهران از بغداد برای انجام این وساطت را بعید دانسته‌اند.
در عین حال «عباس الزاملی» نماینده پارلمان عراق از «ائتلاف الفتح» گفت که اعتقاد نداریم سفر ظریف به بغداد از روی قصد همزمان با سفر الکاظمی به عربستان باشد و این همزمانی تقریبی به طور ناگهانی پیش آمده است.
وی ادامه داد که اگر سفر ظریف به عراق متضمن پیامی از طرف ایران به عربستان باشد، پس این امر به نفع عراق خواهد بود و اگر الکاظمی نیز این قضیه را تکمیل کند و این پیام را به طرف سعودی برساند، در واقع او نقش عراق را که همان تعامل متوازن با دو کشور است، تکمیل خواهد کرد.
الزاملی بیان کرد که عراق نیازمند به برادران عرب خویش است، ولی نه به شرط قطع روابط با ایران. متأسفانه برخی در عربستان معتقد هستند که جریان شیعی تسلیم و پیرو ایران است.
این نماینده پارلمان عراق تاکید کرد که الکاظمی مسئولیت بهبودی روابط با کشورهای برادر و دوست را در جهت آماده‌سازی برای ثبات عراق برعهده دارد و ائتلاف الفتح از کوشش‌های او برای جذب سرمایه‌گذاری از سوی عربستان یا ایران و هر کشور دیگری حمایت می‌کند.
از طرفی «ماجد شنگالی» از اعضای برجسته حزب «دمکرات کردستان عراق» و نماینده سابق پارلمان این کشور هرگونه درخواست ایران برای وساطت عراق را رد کرده است.
شنگالی در توئیتی نوشت: کسانی که از وساطت نخست‌وزیر عراق بین ایران و عربستان سخن می‌گویند، کاملا دور از واقعیت حرف می‌زنند و اوضاع منطقه را به درستی درک نکرده‌اند.
وی ادامه داد: عربستان بدون موافقت آمریکا نمی‌تواند با ایران توافق یا گفت وگو کند، زیرا هنوز واشنگتن مخالف این امر است.
ظریف و پرونده شهادت سرداران مقاومت
یکی از موضوع‌های مهم مورد بحث درباره سفر ظریف به بغداد مساله پیگیری جنایت دولت آمریکا در ترور سرداران مقاومت بود که بسیار مورد توجه رسانه‌های عراقی قرار گرفت.
بسیاری از رسانه‌ها و شخصیت‌های عراقی همزمان از دولت این کشور خواستند که در این زمینه نیز با همکاری جمهوری اسلامی ایران برای بین‌المللی کردن این پرونده مشارکت کند.
شورای عالی قضایی عراق به عنوان عالی‌ترین مرجع قضایی این کشور نیز همزمان درباره پیگیری این پرونده برای نخستین بار اعلام نظر کرد.
نماینده پارلمان از «جریان حکمت ملی» (سید عمار حکیم) در واکنش به سفر ظریف به عراق تاکید کرد که این حق ایران است که قضیه شهادت سپهبد «قاسم سلیمانی» را که نقش مهمی در کمک به عراق در مبارزه با تروریسم داشت را دنبال کند.
«حسن الخلاطی» افزود که جنایت ترور فرماندهان شهید در عراق اتفاق افتاد و این حق ایران است که این قضیه را پیگیری کند.
وی ادامه داد: شایسته است که نهادهای بین‌المللی نقش مهمی در تحقیقات درباره ترور فرماندهان شهید داشته باشند.
در همین راستا، شورای عالی قضایی عراق همزمان با سفر ظریف به بغداد برای پیگیری پرونده شهادت سپهبد سلیمانی گفت که تحقیقات درباره ترور شهیدان سلیمانی و المهندس از همان روز نخست حادثه آغاز شده است.
عالی‌تری مرجع قضایی عراق اعلام کرد که دستگاه قضایی با این حادثه به عنوان یک جرم جنایی و طبق قوانین عراق که در سرزمین آن اتفاق افتاده است و قسمتی از قربانیان عراقی هستند، عمل کرده است.
شورای عالی قضایی عراق افزود: تحقیقات طبق قانون دادگاه‌های عراقی انجام شده و اظهارنظر شاکیان و نیز نماینده حقوقی سفارت ایران در عراق نیز ثبت شده و جزئیات این اقدامات هم برای وزارت خارجه عراق و دبیرخانه نخست‌وزیری این کشور ارسال شده است.
نجاح محمد علی و اهتمام به سفر ظریف به اربیل
«نجاح محمد علی» کارشناس برجسته سیاسی و نزدیک به محور مقاومت نیز به سفر ظریف به اقلیم کردستان و کنفرانس خبری مشترک او با «نیچروان بارزانی» رییس اقلیم اهتمام نشان داده است.
او به نقل از بارزانی آورده است که جمهوری اسلامی ایران همسایه مهم برای عراق و اقلیم کردستان است.
نجاح در توئیت خود به نقل از رییس اقلیم کردستان عراق همچنین نوشته است که «ما هرگز حمایت‌های ایران در مبارزه با تروریسم را فراموش نخواهیم کرد.»
اخراج نیروهای آمریکا از عراق
سفر ظریف با حادثه مهم حمله موشکی به سفارتخانه آمریکا در منطقه امنیتی سبز بغداد همراه بود که همزمان مساله اخراج نیروهای خارجی را از این کشور مطرح کرد.
طرح این موضوع یکی از سرفصل‌های سفر ظریف به بغداد نیز بوده که اهتمام ویژه رسانه‌های محور مقاومت را به دنبال داشته است و برخی از این رسانه‌ها مانند تلویزیون «العهد» ارگان خبری گروه مقاومت «عصائب اهل الحق» اعلام کردند که اخراج نیروهای بیگانه از عراق یکی از اهداف سفر ظریف به بغداد است.
سفیر انگلستان در بغداد که به دخالت‌های بی‌موردش در امور داخلی عراق و پاره‌ای ناهنجاری‌های غیراخلاقی و دفاع از حقوق همجنسگرایان در این کشور شهرت دارد، در این راستا به حمله موشکی به منطقه امنیتی سبز بغداد که همزمان با سفر ظریف اتفاق افتاد، واکنش نشان داده است.
«استفان هیکی» در توئیتی نوشت که از اظهارات ظریف درباره عراق قوی و باثبات استقبال می‌کند.
وی ادامه داد که نخستین گام برای ساختن عراقی قوی و پایان دادن به حمایت خارجی از گروه‌های مسلح خارج از قانون و اعمال قانون در این کشور است.
سفیر انگلیس در بغداد در این دخالت آشکار، نقش مخرب تاریخی و فعلی کشور خود را در اشغال عراق در ۱۹۲۰ و ۲۰۰۳ و همچنین جنگ اول خلیج فارس در ۱۹۹۰ و مشارکت در تحریم ۱۳ ساله عراق که منجر به مرگ یک میلیون کودک عراقی شد، فراموش کرده است.
هیکی که بارها عراقی‌ها به دخالت‌هایش در امور داخلی کشورشان به آن اعتراض کرده‌اند، این بار دایه مهربان‌تر از مادر برای عراقی‌ها شده است.
در هر حال سفر محمد جواد ظریف به بغداد با وجود ناخرسندی دشمنان دو ملت و دو کشور دوست، برادر و همسایه در مجموع و با توجه به استقبال گرم رسمی و مردمی که از او شد، به باور کارشناسان، یک سفر موفقیت‌آمیز بوده که بخشی از دستاوردها آن در سفر آتی نخست‌وزیر عراق به تهران نمود پیدا خواهد کرد.