اردشیر پشنگ در گفت و گو با خبرنگار سیاسی ایرنا با اشاره به سیاستها و اقدامات مصطفی الکاظمی اظهار داشت: نخست وزیر عراق تلاش میکند از یک سو در داخل، حرکتهایی را برای ایجاد ثبات شروع کند و از سوی دیگر در سطح منطقه به دنبال احیای وزن، اقتدار و تاثیرگذاری دولت عراق است.
این کارشناس مسائل عراق افزود: در همین چارچوب، به نظر میرسد که آقای الکاظمی چه در داخل عراق و چه در سیاست خارجی، سیاست موازنه مثبت با قدرتهای فرامنطقهای و منطقهای را در پیش گرفته است؛ سیاستی که بر اساس آن از نزدیکی و اتکا به یک قدرت پرهیز و سعی میکند روابط متعادلی را با چند بازیگر مختلف برقرار کند.
وی با بیان اینکه بغداد تلاش میکند در سطح منطقهای با تهران و ریاض به عنوان مهمترین بازیگران موثر در تحولات داخلی عراق روابط متعادلی داشته باشد، افزود: برخی از مقامات عراقی طی این سالها تنش بین ایران و عربستان را در تحولات داخلی عراق موثر میدانستند؛ به هر حال ایران و عربستان دو قدرت منطقهای صاحب نفوذ در منطقه هستند و طبیعی است نوع روابط آنها در مناطق پیرامونی هم اثرگذار باشد.
میانجیگری بین ایران و عربستان نقش عراق را در منطقه تقویت میکند
وی افزود: انتخاب ریاض و تهران از سوی الکاظمی برای نخستین تور دیپلماتیک منطقهای خودش نشان میدهد که عراق، این دو کشور را در سیاست خارجی خود دارای اهمیت قابل توجه میداند و از سوی دیگر میکوشد که به نوعی ایجاد موازنه کند و در چارچوب تنشزدایی بین این دو قدرت منطقهای وزن خود را احیا کند.
این کارشناس مسائل سیاسی خاطرنشان کرد: اگر الکاظمی موفق شود در تنشزدایی میان تهران و ریاض گامی بردارد، پرستیژ و احترام ویژه و جایگاه تازهای برای عراق ایجاد خواهد کرد و این موضوع برای عراقی که در خاورمیانه حضور کمرنگی دارد، نوعی احیای قدرت است.
پشنگ با بیان اینکه الکاظمی برای اینکه بتواند در روابط خارجی عراق ایجاد تعادل کند، نیازمند این است که نوعی ثبات و وضعیت مناسبی میان گروهها و جریانهای مختلف داخلی ایجاد کند، خاطرنشان کرد: سیاست خارجی تابع سیاست داخلی است و سیاست خارجی زمانی میتواند موفق باشد که در سیاست داخلی، یک دولت قدرتمند، باثبات و با تفاهم نسبی میان گروههای مختلف بر سرکار باشد.
الکاظمی تلاشمیکند صداهای مختلف را در عراق هماهنگ کند
وی گفت: فعلا آقای الکاظمی در تلاش است که صداهای مختلف را در داخل عراق هماهنگ کند و حرکتهای ناهماهنگ با دولت را کاهش دهد و در این چارچوب قدمهایی را برداشته و به نظر میرسد که سفر منطقهای وی هم در چارچوب همین دیپلماسی موازنه مثبت منطقهای و فرامنطقهای است.
این تحلیلگر مسائل منطقه، کار نخستوزیر جدید عراق برای ایجاد موازنه بین قدرتهای متنوع منطقهای و بینالمللی را دشوار ارزیابی کرد و افزود: علیرغم دشواری ایجاد موازنه بین قدرتهای منطقه ای و بین المللی، این را هم باید در نظر داشت که عراق هم ظرفیتهایی دارد و از سوی دیگر بازیگران منطقهای مثل ایران و عربستان هم مایل نیستند که سطح تنش از یک سطحی بالاتر رود.
پشنگ با بیان اینکه قرار نیست که تنش بین ایران و عربستان ماندگار و ابدی باشد، تصریح کرد: طبیعتا در فضایی که نوعی فرسایش برای کشورهای مختلف بوجود آورده عراق میتواند میانجیگری موفق باشد.
وی گفت: اگر اراده جدی در تهران و ریاض برای تنشزدایی شکل گیرد، عراق میتواند نقش موثری در میانجیگری ایفا کند و آقای الکاظمی میتواند از این موقعیت به عنوان یک برگ برنده برای تثبیت موقعیت خود درعراق و اثبات توانایی دیپلماتیک خود در خارج از عراق استفاده کند.
ایران و عراق در مسیر ارتقای روابط اقتصادی گام برمیدارند
این کارشناس مسائل منطقه به افزایش تحریمهای آمریکا علیه ایران در دوره ریاستجمهوری دونالد ترامپ اشاره کرد و گفت: یکی از استراتژیهای ایران برای کاستن از پیامدهای تحریمهای آمریکا افزایش تبادلات اقتصادی و بازرگانی با کشورهای پیرامون به خصوص کشورهای دوست مثل دولتهای ترکیه و عراق بوده است.
پشنگ گفت: دولت عراق اعم از دولت مرکزی یا دولت اقلیم کردستان عراق از جمله بازیگرانی هستند که ایران در مدت اخیر در تلاش بوده به نوعی با استفاده از ظرفیتهای آنها فضای بسته روابط اقتصادی خود را به کمک آنها باز کند.
وی یادآورشد: روابط اقتصادی ایران و عراق حدود ۹ میلیارد دلار در سال است و بعضی از آمارها آنرا تا ۱۲ میلیارد دلار هم اعلام کردهاند که حدود ۳۰ درصد از مبادلات میان ایران و اقلیم کردستان است و در شرایط فعلی این اعداد و ارقام برای اقتصاد ایران مهم است.
این کارشناس مسائل غرب آسیا به فشارهای آمریکا بر عراق برای پرهیز از مبادلات بانکی و مالی با ایران اشاره کرد و گفت: الان ما حداقل پنج میلیارد دلار هزینه فروش برق و گاز از عراق طلب داریم ولی آمریکا فشارهای زیادی به خصوص در حوزه بانکی و مالی به این کشور وارد کرده تا به راحتی نتواند طلب ایران را پس دهد.
پشنگ تصریح کرد: ایران و عراق خواهند کوشید که به نوعی فرمول مشترک برای مبادلات اقتصادی برسند و یکی از فرمولهای پیشنهادی این بوده که عراق در مقابل خدماتی که ایران به این کشور میدهد کالا به ایران بفرستد که به نظر میرسد ایران هم به طور نسبی با این فرمول موافق است.
وی با بیان اینکه وابستگی متقابلی بین بازار و نیازمندیهای عراق و توانمندیهای ایران در حوزههای مختلف اقتصادی و بازرگانی وجود دارد، تصریح کرد: پیوندهای اجتماعی و فرهنگی دو ملت ایران و عراق هم مکمل این این مناسبات هستند.
این کارشناس مسائل عراق گفت: هر دو دولت ایران و عراق در مسیر ارتقای روابط سیاسی و اقتصادی گام برمیدارند و تلاش میکنند حداقلهای روابط اقتصادی را حفظ کنند و به مرور زمان آنرا افزایش دهند.