کرونا، این بیماری ناشناخته قرن حاضر در حالی که انتظار می‌رفت با گرم شدن هوا مجالی به جان‌های خسته بدهد سرانجام پیش بینی‌ها را بر هم زد تا جهان همچنان در جدال با آن بیمناک و پریشان بماند.
در این میان اگرچه اقدامات مجاهدانه سیستم بهداشتی و درمانی کشور و همراهی مردم در کنترل این بیماری مهلک اثرگذار بود، اما موضوع نگران کننده آن که برغم افزایش شمار مبتلایان و جان باختگان کرونا، هنوز بسیاری از مردم و اقشار جامعه آنطور که انتظار می‌رود کرونا را جدی نگرفته‌اند، هر چند اعلام بازگشت به شرایط عادی و رفع برخی محدودیت‌ها در چند هفته اخیر نیز در رخداد این بی‌اعتنایی‌ها بی‌تاثیر نبود.
پس از آن وقتی خطر شیوع این ویروس مرموز دوباره جدی شد و آمارفوتی‌ها در برخی از شهرها رو به فزونی رفت، ضرورت رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی و بازگشت مجدد محدودیت‌های قبلی بیش از پیش آشکار شد.
واقعیت مهم اینکه کارشناسان بهداشتی برای پایان بیماری کرونا، زمان مشخصی تعیین نکرده‌اند و معتقدند خطر این ویروس تا زمان کشف داروی موثر و واکسن مورد تایید متخصصان همواره وجود دارده و بر این مبنا تا آن زمان امکان تعطیلی همه کسب و کارها در عمل دشوار است چرا که زندگی عادی شهروندان را دچار اختلال می‌کند.
در این میان توصیه کارشناسان بر این است که با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، برخی کسب و کارهای کم ریسک از حالت تعطیلی خارج و به روند عادی بازگردند که البته تداوم این رویکرد بستگی به نوع رفتار شهروندان دارد که تا چه اندازه دستورالعمل‌های بهداشتی را رعایت کنند.
چندی پیش وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در این ارتباط اعلام کرد: همه‌گیری کرونا تمام نشد بلکه این ویروس چموش‌تر و خطرناک‌تر شده و اگر غفلت کنیم و ساده بگیریم دقیقه ۹۰ گل می زند و تمام دستاوردها در کنترل این اپیدمی از بین می‌رود.
سعید نمکی به این مهم اشاره کرد: مردم نشان دادند به دولت اعتماد دارند و به توصیه‌ها عمل می‌کنند اما کوچکترین غفلت می‌تواند تمام موفقیت ها را از بین ببرد و آبروی ما را در عرصه بین المللی خدشه دار کند، نباید غفلت کنیم، عادی شدن وضعیت خطرناک است، حتی در برخی دستگاه‌های دولتی برخی به غلط تصور می کنند خطر کرونا تمام شده و همه چیز عادی شده درحالیکه این طور نیست، کرونا تمام نشده و هر لحظه ممکن است با یک خطر جدید و پیک جدید این بیماری مواجه شویم.
رشد آمار بستری های بخش کرونا و نزدیک شدن شرایط به سطح هشدار در کلانشهر و شهرستان های اصفهان نشان از آن دارد افراد در زمینه رعایت پروتکل های بهداشتی و توصیه های مرتبط با آن اهتمام جدی ندارند، موضوعی که نیازمند بازنگری در برنامه ریزی ها و فرهنگسازی برای افزایش سطح توجه مردم به کرونا و تهدید های ریز و درشت آن است.
تشدید برخوردها با متخلفان پروتکل های بهداشتی
سخنگوی ستاد استانی مدیریت بیماری کرونا در اصفهان گفت: رعایت موازین بهداشتی نقش ویژه‌ای در کاهش ابتلا به کرونا دارد لذا با شدت عمل نسبت به واحدهای اداری، صنفی و تولیدی مُتلخف از موازین بهداشتی برخورد خواهد شد.
حجت‌الله غلامی در گفت و گو با ایرنا افزود: بر اساس گزارش ارائه شده از سوی دانشگاه‌های علوم پزشکی اصفهان و کاشان، در روزهای اخیر شاهد افزایش شمار بیماران بستری و سرپایی مبتلا به کرونا هستیم.
وی ادامه داد: بررسی‌ها نشان می‌دهد این افزایش ابتلا به واسطه رعایت نکردن موازین و دستورات بهداشتی است زیرا برای بسیاری از مردم و مسوولان این تصور پیش آمده است که دوران عبور از بیماری کرونا را طی می‌کنیم و این تصور اشتباه، به عادی سازی و کاهش حساسیت‌ها مُنتج شده است.
سخنگوی ستاد استانی مدیریت بیماری کرونا افزود: بررسی‌های صورت گرفته در باره حمل و نقل عمومی، اماکن عمومی، ادارات، اماکن ورزشی، تفریحی، گروشگری و فرهنگی نشان می‌دهد میزان رعایت موازین بهداشتی بین ۳۰ تا ۵۰ درصد است.
وی اضافه کرد: بر همین اساس دوباره همه دستورالعمل‌های بهداشتی به نهادها، اصناف، واحدهای تولیدی و مراکز دولتی و عمومی ارسال و تاکید خواهد شد که موازین بهداشتی اختصاصی و عمومی را رعایت کنند.
به گفته وی اگرچه وضعیت ۹۹ شهر استان سفید است ولی ۹ شهر در وضعیت قرمز یا نارنجی قرار دارند که بیانگر امکان توسعه این وضعیت به سایر شهرها و شهرستان‌های استان است.
سخنگوی ستاد استانی مدیریت بیماری کرونا با اشاره به ضرورت گسترش نظارت‌ها گفت: از مجموع ده‌ها هزار بازرسی صورت گرفته به ۱۶ هزار و۹۰۰ واحد تذکر کتبی داده شد همچنین از سه هزار و ۲۱۰ واحد تعهد کتبی اخذ شده و ۶ هزار و ۶۰۴ واحد نیز اخطار پُلمب دریافت کرده و یک هزار و ۶۷۳ واحد نیز پُلمب شده‌اند.
وی با اشاره به شدت گرفتن نظارت‌ها خاطرنشان کرد: بر اساس مصوبه امروز ستاد استانی مدیریت بیماری کرونا، از این به بعد واحدهایی که پلمب شوند با نصب پارچه نوشته‌هایی به عنوان واحد متخلف از دستورالعمل‌های بهداشتی به جامعه معرفی خواهند شد.
سخنگوی ستاد استانی مدیریت بیماری کرونا با بیان‌اینکه سلامت جامعه خط قرمز ماست، گفت: نصب این پارچه نوشته‌ها با هدف پیشگیری از امکان تخلفات سایر واحدهای صنفی و اهتمام استان نسبت به سلامت شهروندان است.
وی ادامه داد: با مدیران دستگاه‌های اداری و دولتی که موازین بهداشتی را رعایت نمی‌کنند طبق مصوبات ستاد استانی مدیریت بیماری کرونا برخورد خواهد شد.
ضرورت پرهیز از تجمعات و برگزاری مراسم
برخی گزارش‌ها حاکی از انتقال گسترده ویروس کرونا در برخی اجتماعات مثل عروسیها و مراسم ترحیم و امثال آن است، از این رو استاندار اصفهان با اعلام اینکه وضعیت کرونا در این استان به مرز هشدار رسیده است،از فرمانداران خواست از اجتماعات عامل انتقال ویروس کرونا ممانعت کنند و با عوامل برخورد جدی داشته باشند.
عباس رضایی در گفت و گو با ایرنا در این خصوص گفت: برگزاری مراسم ختم و ترحیم به عنوان یک عمل مستحب در این شرایط هیچ ضرورتی ندارد و همچنین دورهمی هایی مثل جشن تولد و امثال آن می تواند در یک زمان مناسب‌تری برگزار شود.
وی با بیان اینکه مساله کرونا تمام نشده است، افزود: این امر نباید عادی تلقی شود و از سوی دیگر نباید موجب هراس و ترس جامعه شود.
استاندار اصفهان افزود: بیش از هر چیزی خود آحاد مردم باید در این خصوص اهتمام داشته باشند، چرا که دوری از تجمعات و رعایت پروتکل‌های بهداشتی عامل سلامتی خود و دیگران و دستور شرعی، اخلاقی و عقلانی است.
وی افزود: افراد مبتلا موظف هستند ابتلای خود به کرونا را به اطرافیان اعلام کنند اینکار نه تنها مایه شرمندگی نیست بلکه حاکی از شجاعت و اعتماد به نفس است و حتی مراکز درمانی و آزمایشگاهها موظفند ابتلای افراد به کرونا را به اطرافیان، محل کار و محل تحصیل فرد اطلاع رسانی کنند.
استاندار اصفهان گفت: شهروندان تلاش کنند حتی المقدور از حضور در اماکن پرهیز کنند و درصورت ضرورت از ماسک استفاده و پس از حضور در منزل دستهای خود را شستشو یا ضدعفونی کنند.
کم شدن دغدغه مردم نسبت به کرونا نگران کننده است
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تعداد بیماران بستری در یک ماه گذشته را روزانه بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر اعلام و خاطرنشان کرد: این تعداد در ماه‌های گذشته بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ نفر و در زمان اوج شیوع کرونا روزانه بین یکهزار و ۳۰۰ تا یکهزار و ۴۰۰ بیمار در مراکز بستری بود.
بهروز کلیدری با اشاره به انجام حدود یکهزار آزمایش تشخیص کرونا در هر شبانه روز در استان اصفهان گفت: نتیجه حدود ۲۰ درصد از آنها مثبت می‌شود.
به گفته وی از بین حدود ۴۲ هزار آزمایش تشخیص کرونا در استان اصفهان نتیجه بیش از ۱۰ هزار و ۸۰۰ بیمار مثبت و قطعی شده است.
کلیدری، ثابت بودن تعداد موارد بستری در یک ماه اخیر را کمی نگران کننده خواند و افزود: هنوز وارد مرحله ۲۰۰ تا ۳۰۰ بیمار بستری در روز نشده‌ایم و این نگرانی ایجاد شده که دغدغه مردم در باره ابتلا به بیماری کرونا کمتر شده است.
وی اضافه کرد: تصور ما این است که با توجه به شرایط به نسبت ثابت کنونی، همین وضعیت را تقریبا تا پایان تابستان داشته باشیم اما با شروع پاییز و آغاز فصل سرما که با شیوع آنفلوانزا همراه است، گسترش مجدد بیماری کرونا را دوباره تجربه کنیم.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان افزود: از بین یکهزار و ۴۸۴ جان باخته در استان، ۴۸۴ نفر دارای نتیجه آزمایش مثبت کرونا و یکهزار نفر دیگر جزو بیماران مشکوک و محتمل بودند که برای همه آنها تدابیر بهداشتی کفن و دفن رعایت شد.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان هم با اشاره به افزایش شیب ابتلا به بیماری کرونا در استان گفت: بی‌تفاوتی برخی مردم نسبت به شیوع دوباره کرونا بر سرعت شیب ابتلا به این بیماری افزوده است.
وی با اشاره به جدی نگرفتن این بیماری توسط برخی از افراد جامعه هشدار داد: اگر مردم به رعایت توصیه‌های بهداشتی در باره زدن ماسک، گرفتن فاصله اجتماعی و پرهیز از حضور در تجمعات و مراسم عروسی و عزا اقدام نکنند وضعیت بسیار نامناسب خواهد شد.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان افزود: بنا به دستورات ستاد ملی مدیریت کرونا، در حال حاضر برگزاری مجالس عزا و و عروسی ممنوع اعلام شده است و در صورت افزایش آمار ابتلا و مرگ و میر محدودیت‌ها شامل مراکز تفیریحی و ورزشی نیز خواهد شد.
وی با اشاره به برگزاری جلسات بسیاری در دانشگاه و ستاد کرونا در استان گفت: اگر در روزهای آینده روند صعودی بیماری به همین شکل باشد بطور قطع یکی از پیشنهادهای دانشگاه علوم پزشکی اعمال درصدی از محدودیت‌ها برای مدتی مشخص در مرکز استان خواهد بود.
بازگشت دوباره محدودیت ها ضروری است
"اکنون تعداد بستری بیماران کرونایی در این استان به میزان روزهای آخر اسفند ۹۸ نزدیک می‌شود که زنگ خطری برای مردم و مسئولان است."
رییس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان این مطلب در گفت وگو با ایرنا، اظهار داشت: طی روزهای اخیر شاهد افزایش بستری‌ها در در استان هستیم همچنین آمار حاکی از کاهش سن مبتلایان بستری است.
طاهره چنگیز با بیان اینکه بازگشت دوباره محدودیت‌ها می‌تواند عامل جلوگیری از شیوع بیشتر بیماری در استان شود، افزود: در این مرحله بیمارستان‌های امین، خورشید و غرضی به عنوان مرکز ارجاع بیماران کرونایی در شهر اصفهان است و علاوه بر این سایر بیمارستان‌ها نیز دارای بخش ایزوله به منظور پذیرش بیمارانی است که به واسطه بیماری دیگری غیر از کرونا مراجعه داشته و ابتلای به کرونا در آنها تشخیص داده شده است.
وی با بیان اینکه تجمع‌ها عامل گسترش بیماری کروناست، تاکید کرد: مردم از حضور در اجتماع غیر ضروری در همه بخشها خودداری کنند.
رییس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: متاسفانه برخی گزارش‌ها حاکی است با شروع فعالیت تالارها در استان، این مراکز نسبت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی اهتمام لازم ندارند.
رفتار شخصی، عامل تعیین کننده در مقابله با کرونا
برخی از اندیشمندان پیش‌بینی‌هایی را در مورد آینده وضعیت جهان در دوران پساکرونا مطرح کردند، آنان می‌گویند شیوع کرونا باعث شده تا بشر مجبور شود سبک زندگی‌اش را تغییر دهد و به دنبال روش‌های خلاقانه باشد، آنچه مسلم است بشر و نهادهای مختلف در آینده انعطاف‌پذیری بیشتری در دوران پساکرونا با توجه به تجربه شیوع این ویروس خواهند داشت.
به تاکید آنان شیوع کرونا در جهان ممکن است موجب ایجاد چالش‌های جدی گسترده برای بشر شده باشد اما انسان‌ها باید از این فرصت استفاده کنند تا مسیر و سبک زندگی‌شان را تغییر دهند و به دنبال راه‌حل‌های ابتکاری و توسعه روش‌های مختلف نظیر کاربرد سیستم‌های دیجیتالی، خریدهای اینترنتی، وابستگی به رُبات‌ها برای برآورده کردن نیازهای خود باشند. از این دوران باید درس گرفت تا جهان به مکانی امن‌تر و بهتر تبدیل شود.
این همان موضوعی است که نماینده سازمان جهانی بهداشت در ایران درحاشیه بازدید اخیر خود از بیمارستان امین اصفهان به آن اشاره کرد.
کریستوف همل من در باره راهکار جلوگیری از انتشار بیماری کووید ۱۹ گفت: این مهم باید در رفتار شخصی مورد توجه قرار گیرد و تنها راهکار جلوگیری از آن رعایت اصول و مقررات حفاظت شخصی، استفاده از ماسک و رعایت فاصله فیزیکی است.
همل من ادامه داد: ممکن است در ۲ ماه آینده همزمان با شروع فصل پاییز و زمستان وضعیت بدتر شود، هیچ راه دیگری برای کنترل آن وجود ندارد مگر آنکه هر شخص حفاظت شخصی را انجام بدهد.
نماینده سازمان جهانی بهداشت در ایران افزود: قبل از هرچیز حفاظت شخصی هر فرد مهم است اما در صورت مشاهده علایم افراد باید به بیمارستان‌ها و مراکز ارایه خدمات مراجعه کنند و اگر آزمایش مثبت شد براساس راهنمایی‌هایی که پزشک می‌کند یا باید در بیمارستان بستری شوند و یا در صورت خفیف بودن بیماری در قرنطینه خانگی بمانند.
به گفته وی، یکی از مهم ترین مسائل آزمایش گرفتن از افرادی است که با افراد دارای کرونا در ارتباط بودند است.
ضرورت اقدامات فرهنگی برای افزایش حساسیت مردم
در این میان، بدترین حالت ممکن این است که امروزه شنیدن خبر مرگ و میر ناشی از کرونا به یک عادت تبدیل شده است، عادت به شنیدن مُردن دیگران، بدترین حادثه‌ایست که فضیلت‌های انسانی و ابنای فرهنگی و اخلاقی جامعه را به چالش ساختاری می‌کشد.
وقتی شنیدن مرگ دسته دسته آدمهای بی‌گناهی که چوب رفتار بی‌ملاحظه این افراد نامحتاط را خورده اند، به یک عادت روزمره تبدیل شود، دیگر باید انتظار وقوع تبعات مُخرب اجتماعی و فردی آن را در جمیع جهات در ادوار آتی زندگی جمعی هم انتظار کشید.
یک پژوهشگر اجتماعی در اصفهان نیز بر ضرورت اقدامات فرهنگی برای افزایش حساسیت مردم نسبت به تهدیدات کرونا و افزایش آمار مرگ و میر ناشی از این بیماری تاکید کرد.
محبوبه طاهری در گفت و گو با ایرنا با اشاره به ضرورت افزایش آگاهی مردم و ایجاد حساسیت برای پیشگیری و مقابله با این بیماری افزود: آگاه‌سازی تک‌تک شهروندان ضروری است و این مهم نیازمند کُنش اجتماع محور است که همه افراد جامعه خود را در قبال آن مسوول بدانند.
وی ادامه داد: باید از تمام ظرفیت‌های اجتماعی شامل رسانه‌ها، هشدارهای تصویری و نصب تابلو و بنرهای بزرگ در مکان‌های شلوغ برای اطلاع‌رسانی وسیع در این زمینه اقدام شود.
این پژوهشگر که فعالیت بسیاری در زمینه کاهش تصادفات و پیشگیری از رفتارهای مخاطره‌آمیز رانندگی انجام داده است، افزود: حتی باید با ابزارهای هنری در قالب نمایش‌های خیابانی با لباس‌های پیشگیری از کرونا در مکان‌های عمومی و پرتردد، خطرات ابتلا به این بیماری را به مردم گوشزد کرد.
وی با بیان اینکه برخی از افراد بهانه نزدن ماسک را گرانی یا نبود آن عنوان می‌کنند، گفت: به این منظور باید آموزش تهیه ماسک پارچه‌ای و شیوه شست و شوی آن به مردم آموزش داده شود.
طاهری، راه‌اندازی پویش "نذر ماسک" را نیز اقدامی تاثیرگذار برای ترغیب و از بین بردن بهانه‌های پیشگیری نکردن از این بیماری برشمرد.
وی با تاکید بر پیامدهای بی‌توجهی به تهدیدات این بیماری مسری گفت: شهروندان باید در قبال رعایت نکردن موارد پیشگیری توسط دیگران، از خاطیان مطالبه‌گری کنند.
استان اصفهان از ابتدای اسفند سال گذشته بصورت رسمی گرفتار بیماری کرونا شد. اوج افزایش تعداد بیماران مبتلا به کووید ۱۹ در این خطه از پانزدهم اسفند گذشته تا پانزدهم فروردین امسال بود.
تاکنون بیش از ۲۷۳ هزار نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شدند و شمار جان‌باختگان کرونا به بیش از ۱۴ هزار نفر رسید.