به گزارش خبرنگار ایرنا ، روند رو به توسعه و رشد قابل توجه فعالیت‌های مربوط به آبزی‌پروری در مازندران نسبت به استان‌های همسایه طی سال‌های اخیر مشهود و برجسته است. استمرار برنامه‌ریزی‌های توسعه‌محور در زمینه آبزی‌پروری سبب شده که این استان پیشتاز پرورش آبزیان در کشور باشد و سهم قابل توجهی از اشتغال و اقتصاد شیلاتی برای خود دست و پا کند. تا جایی که علاوه بر پرورش انواع ماهیان سردابی و گرمابی و همچنین تولید خاویار پرورشی، حالا برای پرورش میگو نیز در این استان برنامه‌ریزی شده است.
مازندران با وجود موقعیت مناسبی که بین استان‌ها در اقتصاد آبزی‌پروری و شیلاتی دارد، برنامه‌های مهمی را برای بهبود وضیت اقتصادی این بخش در سال جاری تدارک دیده که به گفته مدیر کل شیلات این استان تحقق هر کدام از آن‌ها فاصله مازندران با استان‌های دیگر در عرصه آبزی‌پروری و اقتصاد شیلاتی را بیشتر خواهد کرد.
مدیرکل شیلات مازندران با بیان این که مازندران پیشتاز آبزی‌پروری در کشور است، به خبرنگار ایرنا گفت: علاوه بر فعالیت‌های روتین تولید آبزیان، پنج برنامه شاخص برای سال جاری تبیین شد که موفقیت در هر کدام از آن‌ها فاصله مازندران با موقعیت کنونی در اقتصاد شیلاتی را بیشتر خواهد کرد.
حسن اسحاقی اظهار کرد: در بخش بهره‌برداری یکی از برنامه‌ریزی‌های در دست پیگیری شیلات برای امسال انجام مطالعات بهره‌برداری از اعماق دریای خزر است. همان طور که کشورهای همسایه صید در اعماق را انجام می‌دهند، قصد داریم با جذب سرمایه‌گذار و بررسی‌های علمی از این ظرفیت نیز بهره‌برداری کنیم. اقدامات مطالعاتی پیرامون این طرح در حال انجام است و پس از رسیدن به نتایج این مطالعات، این پروژه وارد مرحله اجرایی می‌شود تا ما نیز مانند کشورهای همسایه از ذخایر آبزیان اعماق دریای خزر بهره‌مند شویم.
چشم‌انداز روشن آبزی‌پروری مازندران
به گفته این مسئول علاوه بر این موارد چهار محور مهم نیز در حوزه آبزی‌پروری مد نظر قرار دارد که در معاونت آبزی‌پروری به طور ویژه پیگیری برای اجرایی شدن آن‌ها در حال انجام است.
اشتغال ۱۲ هزار نفر در حوزه شیلات، صادرات ۱۱ هزار تنی محصولات شیلاتی از استان در سال ۱۳۹۸ و درآمد بیش از ۳۵ میلیون دلاری استان از این صادرات و رشد ۳۰ برابری تولید آبزیان پرورشی در مازندران طی دو دهه اخیر خبر از شرایط رو به گسترش تولید آبزیان پرورشی در مازندران می‌دهد.
معاون آبزی‌پروری شیلات مازندران با اشاره به انجام فعالیت‌های پرورش انواع ماهیان خاویاری، سردابی، گرمابی و زینتی در استان، از برنامه‌ریزی برای حفظ موقعیت کنونی مازندران در آبزی‌پروری و افزایش تولید خبر داد و به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به نامگذاری امسال به عنوان «جهش تولید» اولویت مهم ما در آبزی‌پروری افزایش ظرفیت تولید است.
محمدمهدی عباس‌زاده اظهار کرد: چهار محور مهم برای آبزی‌پروری مازندران طی سال جاری در نظر گرفته شده که شامل ایجاد مرکز اصلاح نژاد ماهیان سردابی، پرورش ماهیان خاویاری در زمین‌های ساحلی، پرورش میگو در شرق مازندران و توسعه پرورش ماهی در قفس هستند.
ایجاد مرکز خصوصی اصلاح نژاد آبزیان
وی به برنامه‌ریزی برای ایجاد نخستین مرکز اصلاح نژاد آبزیان با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی اشاره کرد و افزود: یکی از الزامات توسعه آبزی‌پروری در مازندران خودکفایی در تولید تخم چشم‌زده بچه ماهی قزل‌آلا است که هم در جلوگیری از خروج ارز اثرگذار است، هم در بحث امنیت غذایی و پدافند غیرعامل اهمیت دارد و هم می‌تواند مازندران را به قطب تولید بچه ماهی قزل‌آلا تبدیل کند.
به گفته عباس‌زاده، برای این منظور ایجاد مرکز اصلاح نژاد توسط بخش خصوصی یکی از اولویت‌های شیلات مازندران است که در صورت انجام، نخستین مرکز اصلاح نژاد بخش خصوصی در کشور خواهد بود.
معاون آبزی‌پروری شیلات مازندران از خروج سالانه ۵ تا ۷ میلیون دلار ارز بابت واردات تخم چشم‌زده از کشور خبر داد و تصریح کرد: در صورت راه‌اندازی این مرکز، علاوه بر پیشگیری از ورود بیماری‌های آبزیان پرورشی و اهمیت این موضوع در بحث پدافند غیرعامل، از خروج ارز نیز جلوگیری می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذار این طرح آماده فعالیت است و فقط به همکاری مسئولان دستگاه‌های مختلف برای صدور مجوزهای لازم نیاز داریم. اگر به سمت تولید بچه ماهی داخلی حرکت نکنیم با توجه به نوسان قیمت ارز در آینده با مشکلات زیادی در قیمت ماهی مواجه خواهیم شد.
توسعه پرورش ماهیان خاویاری
وی درباره دومین برنامه مهم آبزی‌پروری در مازندران گفت: مازندران زمین‌های ساحلی مناسبی برای پرورش ماهیان خاویاری دارد که طی مکاتبات با بانک زمین، پیگیر معرفی زمین برای واگذاری به سرمایه‌گذار هستیم. تجربه خوب مازندران در سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و ایجاد یکی از بزرگترین مراکز پرورش ماهیان خاویاری دنیا در جویبار نشان می‌دهد که این ظرفیت نیز در مازندران وجود دارد.
این مسئول خاطرنشان کرد: در بحث پرورش ماهیان خاویاری علاوه بر افزایش توان تولید و پیگیری برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ایجاد مزارع پرورش ماهی باید به صادرات این تولیدات نیز فکر کنیم و موانع پیش روی تولیدکنندگان را برداریم که این موضوع همکاری سازمان‌های مسئول در بخش صادرات را می‌طلبد.
پرورش میگو در سواحل شرقی مازندران
معاون آبزی‌پروری مازندران به تلاش برای پرورش میگو در مازندران اشاره کرد و گفت: سال‌ها پژوهش همکاران ما در شیلات و پژوهشکده اکولوژی دریای خزر نتایج خوبی داده و اکنون پیگیر پرورش میگو در سواحل شرقی مازندران هستیم که سمت و سویی نو در آبزی‌پروری مازندران است.
این مسئول اظهار کرد: اولویت بعدی ما افزایش توان پرورش ماهی در قفس از ۵۰۰ تن به ۷۰۰ تن است. این رشته نوپای آبزی‌پروری، با توجه به محدودیت منابع آبی داخلی و همچنین کمبود زمین اهمیت استراتژیک بالایی دارد. آبزی‌پروری در دنیا نیز به همین سمت و سو در حال تغییر مسیر است. ضمن این که کیفیت ماهی تولید شده در این روش به مراتب بالاتر است. طی سال‌های اخیر چالش‌های پرورش ماهی در قفس در مازندران شناخته شد و اکنون به دنبال افزایش توان تولید هستیم.
ضرورت رفع موانع صادرات آبزیان
عباس‌زاده با اشاره به روند رو به رشد صادرات آبزیان تولیدی مازندران طی سال‌های اخیر، به وجود برخی موانع قانونی در مسیر صادرات آبزیان نیز اشاره کرد و گفت: پارسال ۱۱ هزار تن انواع آبزیان از مازندران صادر شد. اما معتقدیم اگر موانع پیش پای تولیدکنندگان آبزیان در مازندران برداشته شود، توان صادرات ۵۰ هزار تن را نیز داریم.
این مسئول با اشاره به در حال ساخت بودن پایانه صادرات شیلاتی در استان اظهار کرد: در عین حال که تکمیل پایانه صادراتی شیلات در مازندران امکان افزایش صادرات آبزیان از استان را فراهم خواهد کرد، موانعی هم وجود دارند که باید برطرف شوند.
وی افزود: تولیدکنندگان به دلیل برخی چالش‌های قانونی تولیدات خود را با واسطه به کشورهای همسایه صادر می‌کنند. در حالی که اگر صدور مجوزها و تعهدات ارزی برای آبزی‌پرور آسان گرفته شود، سهم بیشتری از اقتصاد بین‌المللی شیلات نصیب مازندران خواهد شد.
ترویج آبزی‌پروری در جوامع محلی
عباس‌زاده به فرصت پرورش ماهی در آب‌بندان‌های مازندران و منتفع شدن جامعه بومی و روستایی از پرورش آبزیان اشاره کرد و گفت: اولویت اصلی در پرورش آبزیان برای شیلات این است که بومیان به این فعالیت ورود کنند و اگر هم سرمایه‌گذارانی وارد منطقه می‌شوند نیروی بومی را به کار بگیرند. چرا که پرورش آبزیان مستمر و پایدار است و اشتغال پایدار ایجاد می‌کند.
وی افزود: شیلات معمولا کلاس‌های ترویجی را در مناطق مختلف استان برگزار می‌کند که پس از شیوع کرونا این کلاس‌ها به دلیل شرایط خاص ایجاد شده برگزار نمی‌شوند. اما این موضوع با هدف افزایش آگاهی بومیان از فرصت اقتصادی آبزی‌پروری و ارتقاء سطح آگاهی آنان از این فعالیت در دستور کار شیلات قرار دارد.
به استناد آمارهای اداره کل شیلات مازندران، سال ۱۳۷۰ میزان تولید آبزیان پرورشی در این استان ۲ هزار و ۷۰۰ تن بود که به ۸۱ هزار و ۱۱۳ تن در سال ۱۳۹۸ رسید. همچنین بیش از سه هزار و ۷۰۰ مزرعه پرورش انواع آبزیان در مازندران فعال است که اشتغال حدود ۶ هزار و ۸۰۰ نفر را تأمین می‌کند.