موسسات و نهادهای مختلفی طی ۴۰ سال گذشته تاسیس شده تا ضمن رسیدگی به مشکلات صنفی و ساماندهی وضعیت معیشتی ستایشگران اهل بیت (ع)، بر عملکرد آنان نیز نظارت داشته باشند. خانه مداحان، بنیاد دعبل خزاعی، کانون مداحان، موسسه قدیم الاحسان و بسیج مداحان از نهادهایی هستند که هر کدام در زمینه هایی برای رشد و تعالی مداحان فعالیت می کنند.
کانون مداحان یکی از نهادهای وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی است که وظیفه ساماندهی و نظارت بر ذاکران اهل بیت (ع) را به عهده دارد و روز گذشته (جمعه) انتخابات این کانون ها با وجود ویروس کرونا در سراسر کشور برگزار شد.
حجت‌الاسلام مجید باباخانی در گفت و گو با خبرنگار معارف ایرنا اظهار داشت: انتخابات کانون مداحان در بیش از ۳۰۰ نقطه کشور با هماهنگی فرمانداری ها و مراکز تصمیم گیری کلان استان ها منطبق با شیوه نامه های بهداشتی روز گذشته برگزار و با توجه به وضعیت قرمز در بعضی از استان ها انتخابات در برخی مناطق به تعویق افتاد.
وی خاطرنشان کرد: وضعیت بعضی از شهرهای استان تهران مانند پایتخت به دلیل شرایط ویژه از نظر ویروس کرونا و اعلام وضعیت این شهرها از سوی فرمانداران برخی شهرها باعث شد تا انتخابات به زمان دیگری موکول شود و یا به صورت غیرحضور و از طریق سامانه رای گیری انجام شود.
رئیس ستاد انتخابات چهارمین دوره کانون مداحان کشور، با ارائه گزارشی از وضعیت برگزاری انتخابات در سطح کشور، گفت: با توجه به تعداد محدود مداحان درهرشهر و مدت زمان هشت ساعت برای رای گیری، هیچ نگرانی از نظر رعایت مسائل بهداشتی وجود نداشت و انتخابات نیز در فضای باز و با توجه به شرایط استان ها برگزار شد.
انتقال معارف دینی یا مسائل تاریخی در قالب هیات ها و مداحی ها
باباخانی، گفت: موضوع مداحی یک جریان بسیار گسترده و مباحث معرفتی، معنوی، آموزشی و هنری در آن مطرح است.
وی اضافه کرد: مدیریت کردن جلسه و هنرهای ارتباطی و اجتماعی نیز شامل آن نیز می شود.
او درادامه، از کانون مداحان به عنوان یک نهاد صنفی یاد کرد و گفت: ستایشگری اهل بیت و مداحی به عنوان یکی از موثرترین جریان های معنوی و فرهنگی کشور است که هر چقدر غنا پیدا کند، در معنویت جامعه تاثیرگذارتر خواهد بود.
بسیاری از معارف دینی یا مسائل تاریخی در قالب هیات ها و مداحی ها به مردم منتقل می شود و سرمایه گذاری در این زمینه در فضاسازی معنوی جامعه موثر است.
باباخانی همچنین از جامعه مداحان به عنوان یک جامعه استاد و شاگردی یاد کرد و گفت: در این فضای صنفی مسائلی همچون نظارت بر آموزش ها، اجراها و تربیت نسل جدید و مباحث رفاهی و امکانات موردنیاز یک مداح مطرح می شود و همچنین حمایت و صیانت از مداحان مساله ای است که همه جامعه مداحان یعنی از پیشکسوتان و بزرگان تا جوانان در آن نقش دارند.
شکل‌گیری یک صنف بسیار قوی
مدیرکل تشکل‌های دینی سازمان تبلیغات اسلامی، از ایجاد ارتباط خوب میان سازمان تبلیغات اسلامی و مداحان طی یک سال و نیم گذشته سخن گفت و اضافه کرد: در سایه همین ارتباط خوب شورای عالی ستایشگری کشور در تهران تشکیل شد که این افراد در جامعه مداحی کشور از احترام بسیار قابل توجهی برخوردارند.
باباخانی افزود: آن صنفی می تواند مشکلات را حل کند که با حضور و کمک همه بزرگان باشد و هفته گذشته اولین جلسه شورای عالی ستایشگری تشکیل شد و توانستیم نقش جوانان مداحان ملی یا شاخصین استان ها را افزایش دهیم که این مساله در تاثیرگذاری جریان کانون های مداحان نقش بسزایی دارد.
وی ادامه داد: شورای اندیشه ورز در استان ها نیز با حضور بزرگان مداحی هر استان تعیین شدند تا کانون ها زیر نظر آنان فعالیت کنند. این کار باعث همگرایی خوبی شد و در انتخابات دیروز نیز شاهد حضور صد درصدی مداحان بسیاری از شهرستان ها بودیم و تمام واجدان شرایط در انتخابات شرکت کردند.
به گفته باباخانی یک صنف بسیار قوی درحال شکل گیری است تا خدماتی که قبلا ارائه شده و بسیاری از زحماتی که تا امروز کشیده شده، توسعه یابد و اگر اشکالاتی وجود داشته، برطرف شود.
وی افزود: اساسنامه کانون مداحان به صورت آزمایشی دو سال اجرا خواهد شد و فعالیت کانون های مداحان نیز به مدت دو سال خواهد بود.
وجود بیش از ۸۰هزار مداح در کشور
این مقام مسئول درباره آمار ذاکران اهل بیت (ع) گفت: بیش از ۸۰ هزار مداح در کشور وجود دارد که البته شامل مداحانی می شود که ممکن است در طول سال فقط چند روز مداحی کنند ولی آمار مداحان نقش آفرین و مداحان مستمر درحدود ۳۰ هزار نفر است و با توجه به انتخابات روز گذشته، می توان گفت بیش از ۷۰ درصد از این ۳۰ هزار نفر به عنوان مداحان مستمر فعالیت دارند.
باباخانی اظهار داشت: بسیج مداحان به عنوان یک عضو حقیقی در کانون مداحان است و همه استان ها و در شورای مرکزی کانون حضور دارند از این رو یک همگرایی میان کانون و بسیج بوجود آمده همگرایی بوده ولی این همگرایی در ساختار نیز ایجاد شده است.
وی اضافه کرد: بنیاد دعبل به عنوان یک مرکز جامع خدمات مداحان و شاعران آیینی فعالیت می کند که قرار است خدماتی را به هیات ها ارائه دهد. این بنیاد نیز که به سازمان تبلیغات اسلامی وابسته است تعامل مناسبی با کانون خواهد داشت. اخیرا هیات مدیره دعبل نیز تغییر کرده و اساسنامه و ماموریت های این بنیاد از سوی رئیس سازمان تبلیغات ابلاغ شده است.
حالا کمتر از یک ماه به آغاز ماه محرم مانده و دلدادگان حسینی که هر سال قبل از شروع ماه عزای سیدالشهدا خود را آماده برگزاری هیات ها و خیمه های عزا می کردند، نگرانند که برنامه های امسال چگونه برگزار خواهد شد.
محبت سید الشهدا جزیی از فرهنگ ایرانیان
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی هفته گذشته درحاشیه جلسه ستاد ملی محرم ۱۴۴۲ هجری قمری با اشاره به ضرورت رعایت شیوه نامه های بهداشتی در جلسات عزای سید و سالار شهیدان، گفت که فرهنگ ناب عاشورایی تعطیل بردار نیست.
حجت الاسلام محمد قمی گفت: وقتی می گوییم زندگی تعطیل نیست نه این که مراعاتی در کار نیست بلکه زندگی در جریان است و همه مراعات ها سر جایش است و تا کرونا هست یاد گرفته ایم که بیش از قبل مراعات کنیم و سخت گیرانه این شرایط را پشت سر بگذاریم و محبت سید الشهدا جزیی از فرهنگ ماست.
هر چه به روزهای پایانی سال هجری قمری نزدیک تر می شویم دل های عاشقان عزای حسینی نیز بیشتر می تپد و مسئولان هیات های مذهبی و مداحان و مبلغان دینی در تلاش هستند تا گوشه ای از خیمه عزای امام حسین را علم کنند.
بیش از ۹۰ هزار هیات عزاداری همه ساله با شروع ماه محرم بساط شور و عاشقی را پهن می کنند و مردم نیز همواره تلاش می کنند تا در این مجالس، توشه یک ساله خود را برچینند و در این میان ذاکران حسینی و مداحان اهل بیت به همراه سخنرانان و واعظان هیات ها مهمترین نقش را در تبیین فرهنگ سالار شهیدان به عهده دارند.