به گزارش روز شنبه مرکز رسانه قوه قضاییه، یازدهمین جلسه دادگاه رسیدگی به اتهام مدیرعامل سابق شرکت بازرگانی پتروشیمی و ١۴ متهم دیگر در شعبه سوم دادگاه ویژه رسیدگی به جرایم اخلالگران و مفسدان اقتصادی به ریاست قاضی اسداله مسعودی مقام برگزاری شد.
در ابتدای این جلسه، قاضی مسعودی مقام خطاب به متهمان گفت: متهمانی که با شرکت PCC تماس می‌گیرند و خواهان تغییر صورت‌های مالی هستند بدانند هر آنچه در پرونده وجود دارد مستند است. متهم صمیمی و وکیلش بدانند هر چه در پرونده وجود دارد، مستند است.
پس از این تذکر قاضی، وکیل دری دیگر متهم این پرونده با دستور رئیس دادگاه برای دفاع از موکلش در جایگاه قرار گرفت و گفت: موکل من در سال‌های ۸۹، ۹۰ و ۹۱ در شرکت PCC و زیرنظر مسئولان شرکت انجام وظیفه می‌کرده و هر آنچه انجام داده است، طبق دستورات از طریق مدیرعامل یا مدیر بازرگانی خارجی بوده است.
این وکیل ادامه داد: موکل من نه تنها قصد اخلال اقتصادی نداشته است، بلکه قصد خدمت داشته است، تمامی این موارد در لایحه‌ای تقدیم دادگاه خواهد شد.
نماینده دادستان خطاب به این وکیل گفت: موکل شما خانم دری از وقوع جرم مطلع شده و گزارش نداده است.
وکیل پاسخ داد: موکل من قصد اخلال در نظام اقتصادی نداشته است.
پس از آن قاضی از مطلع خواست توضیحاتی درباره گزارشی که تنظیم شده و مورد تأیید PCC هم قرار گرفته است، ارائه کند.
عیسی مشایخ با بیان اینکه به عنوان نماینده تام الاختیار مدیرعامل هلدینگ خلیج فارس بوده است گفت: بر اساس اصول حسابداری یک رخداد مالی زمانی اتفاق می‌افتد که شناسایی، اندازه‌گیری و ثبت شده باشد، ثبت به استناد اسناد مالی مثبته است، مواردی که من رسیدگی کردم مربوط به سال‌های ۹۰ و ۹۱ بوده است که جابه جایی ارز و فروش ارز در نظام بانکی صورت گرفته است.
وی ادامه داد: مجموع این ارقام ۶ میلیارد و ۶۵۶ میلیون یورو است.
قاضی گفت: مدیر مالی شرکت صنایع ملی پتروشیمی از سال ۹۰ مکاتبات متعددی با متهم تهرانی‌صفا و دیگر متهمان داشته که حق فروش ارز و تبدیل آن به ریال را نداشته است، بالغ بر ۲۰ نامه در سال‌های ۹۰ و ۹۱ وجود دارد که صراحتاً اشاره به عدم فروش ارز و تبدیل به ریال شده است؛ نامه مورد اشاره متهمان مربوط به سال ۸۶ و زمانی بوده که این شرکت دولتی بوده است، اما وقتی خصوصی می‌شود حق این کار وجود نداشته است.
قاضی ادامه داد: متهم ریاحی متواری است و در دادگاه حاضر نشده است. بنابر مستندات پرونده، اظهارات وی علیه خودش و دیگر متهمان در پرونده وجود دارد. ضبط وثیقه او در حال انجام است، توصیه‌ای که به آن‌ها می‌شود این است که بدانند تمام پلاک‌های ثبتی در کانادا، ایران، انگلیس و امارات در پرونده وجود دارد و ما خط قرمز نداریم. مدارک و مستنداتی که در این پرونده وجود دارد برای تشکیل دیگر پرونده‌ها به دادسرا فرستاده می‌شود. آن‌هایی که به متهمان توصیه می‌کنند در دادگاه حاضر نشوید تصاویر و صداهایشان وجود دارد.
قاضی مسعودی مقام اظهارداشت: بسیاری از کارکنانی که در این شرکت کار می‌کردند بر اساس قوانین نباید در این شرکت حضور می‌یافتند، برخی افراد خودشان را در آن زمان به افرادی در دستگاه‌ها منسوب کرده بودند و از این موضوع سوءاستفاده می‌کردند ما تمام این گزارش‌ها را به رئیس قوه قضاییه می‌دهیم.
در ادامه قاضی از وکیل متهم مرجان شیخ الاسلامی خواست در جایگاه قرار گیرد، سپس قاضی به قرائت اتهام متهم مرجان شیخ الاسلامی پرداخت و گفت: موکل شما به مشارکت در اخلال عمده در نظام اقتصادی کشور به مبلغ ۶ میلیارد و ۶۵۶ میلیون یورو از طریق اخلال در توزیع ارز حاصله از صادرات محصولات پتروشیمی شرکت‌های تولیدکننده محصولات که منجر به تحصیل منفعت به مبلغ ۳۶ میلیون و ۶۰۰ هزار یورو است. در مقام دفاع از موکلتان اگر صحبتی دارید بفرمایید.
وکیل متهم مرجان شیخ الاسلامی گفت: دو اتهام به موکل بنده نسبت داده شده که او هیچ یک را قبول ندارد و می‌گوید در آن نقشی نداشته است.
قاضی مسعودی مقام افزود: برخلاف اظهارات متهمان و وکلا، پرونده کاملاً مستندسازی شده است.
وی در ادامه توضیحاتی درباره علت و چگونگی شرکت‌های زیر نظر موکل خود ارائه کرد و گفت که بر اساس گفته‌های موکلم در ابتدا دو شرکت زیر نظر بنده هیچ قراردادی با شرکت‌های وابسته به دولت نداشته است.
وکیل متهم افزود: بنابر اظهارات موکلم هیچ منفعتی نصیب وی نشده و وی اعلام کرده که اساساً مرتکب عنصر مادی جرم در نظام اقتصادی کشور نشده و تحصیل مال نداشته است.
قاضی خطاب به وکیل متهم شیخ الاسلامی، به منافع حاصل از ارزهای پتروشیمی که از سوی متهم صورت گرفته بود اشاره کرد و گفت: برداشت‌های ارزی، خرید ساختمانی در کانادا، خرید آپارتمان در زعفرانیه، پرداخت‌های ریالی آقای حمزه‌لو و خرید دفتر کار برای شرکت ابرار تجارت مواردی است که وقتی کنار هم قرار می‌گیرد با آن رقم اعلام شده همخوانی دارد.
وکیل متهم شیخ الاسلامی گفت: موکل بنده تأکید دارد که هیچ ارتباط سازمانی نداشته و تنها به صورت تاجر عمل می‌کرده و هیچ منفعتی نیز در شرکت‌های پتروشیمی نبرده است.
قاضی از وکیل متهم محمدحسین شیرعلی که یکی دیگر از متهمان فراری است، خواست در جایگاه قرار گیرد و بعد از قرائت و تفهیم اتهام از وکیل او خواست دفاعیات خود را بیان کند.
وکیل متهم شیرعلی گفت: موکل من اعلام کرده که این اتهامات را قبول ندارد زیرا سمتی در پتروشیمی نداشته است.
قاضی خطاب به وکیل متهم گفت: پس چگونه با این ارزها در آنجا زندگی می‌کند.
وکیل پاسخ داد: نمی‌دانم.
قاضی خطاب به وکیل گفت: او زمینه سازی کرده و به دلیل اطلاعاتی که دارد در خارج از کشور زندگی می‌کند و هزینه‌های وی را نیز برخی از متهمان پرداخت می‌کنند. اسناد همه این موارد موجود است به او بگویید بازگردد تا اسناد را نشان‌شان دهیم.
وکیل متهم گفت: موکل من می‌گوید سمتی نداشته است.
در ادامه قاضی از نماینده دادستان خواست توضیحات خود را بیان کند.
نماینده دادستان گفت: آقای وکیل خواست ما تحقیق انجام دهیم البته که نیازمند تحقیق هستیم، اما آنچه که باید بر آن تحقیق شود دریافت‌های خارج از کشور است که این موضوع نیز فقط مبالغ اضافه می‌کند و چیزی از آن کاسته نخواهد شد.
قاضی مسعودی مقام خاطرنشان کرد: پرونده دو قسمت دارد. یک قسمت آن ارزهای حاصله در باب منفعت است و دوم ارزهای در باب پولشویی است که این موضوع نیز در حال رسیدگی است. البته همه این متهمان باید در این باب مورد رسیدگی قرار گیرند که جزء همین پرونده بوده، اما در صلاحیت دادسرا و دادگاه کیفری یک است.
قاضی از متهم سام حامد ساعدیان خواست در جایگاه قرار گیرد و بعد از تفهیم اتهام به او از او خواست آخرین دفاعیات خود را بیان کند.
متهم در جایگاه قرار گرفت و گفت: من دفاعیات خود را انجام دادم و فقط این نکته را بگویم که با هیچ شرکت پتروشیمی کار نکردم و هیچ ارزی هم خریداری نکردم.
وی افزود: شرکت من هیچ حسابی در خارج از کشور ندارد و بنده ارزی از خارج کشور نگرفته‌ام و ریال از داخل گرفته و ارز را در داخل تأمین کردم و به شرکت بازرگانی پتروشیمی دادم.
پس از آن وکیل این متهم در جایگاه قرار گفت و گفت: دفاعیات به شرح لایحه‌ای تقدیم دادگاه شده است، اما این را باید اضافه کنم موکل اینجانب سوء نیت خاصی نداشته و اتهاماتش مورد قبول نیست، تقاضای برائت موکلم را دارم.
در ادامه این جلسه دادگاه حسینی دیگر متهم این پرونده در جایگاه قرار گرفت و گفت: اتهامات را رد می‌کنم. من در PCC شانگهای چین بودم، چون در کشور چین بوده‌ام ابتدا باید قوانین کشور چین را رعایت می‌کردم. من قبل از اینکه شرکت خصوصی شود به شانگهای چین منتقل شدم. زمانی که تحریم‌ها آغاز شد، ظرف مدت یک هفته حساب‌های جدید ایجاد کردیم تا بتوانیم پول‌ها را بگیریم.
این متهم ادامه داد: در انتخاب شرکت‌های واسط هیچ نقشی نداشتم، من حتی یک سنت هم بدون دستور PCC انتقالی نداده‌ام. یک سیستمی طراحی کرده‌ام که در بهترین سیستم در زمان تحریم‌ها بوده است. من اطلاعی از فروش ارزها نداشتم و هیچ مستندی در این باره که اطلاع داشته‌ام وجود ندارد. هیچ ارزی را تغییر نداده‌ام و هر آنچه از مشتریان چینی گرفته‌ام به حساب‌هایی که شرکت PCC معرفی کرده است انتقال دادم، برای تمام انتقال آن‌ها مجوز داشتم و از هیچ روش غیر قانونی استفاده نکرده‌ام.
وکیل متهم حسینی نیز در دفاع از موکل خود گفت: همانطور که موکل من گفته است اتهامات را قبول ندارد. هیچ اقدام خلافی انجام نداده است، از اقدامات بعدی نقل و انتقالات خبری نداشته است. انگیزه موکل من شرافتمندانه بوده است، موکل من تمام مبالغ را تا سنت آخر انتقال داده است.
قاضی خطاب به این وکیل گفت: موکل شما از باب ترک فعل سبب ساز تسهیل وقوع جرم بوده است و تحت تعقیب قرار گرفته است. در آن سال‌ها نامه‌ها و مستنداتی وجود دارد که صنایع پتروشیمی اعلام کرده است ارز به این حساب واریز شود، اما شرکت PCC خودش حساب‌هایی داده است که آن بحث دیگری است. موکل شما اتفاقاً از باسابقه‌ترین‌های شرکت بوده است و از تمام اتفاقات با خبر بوده است اینکه بگوییم اطلاع نداشته است مگر می‌شود اطلاع نداشته باشد.
قاضی پرسید: آیا او نمی‌دانسته به چه شرکت‌هایی پول به حساب واریز می‌شده است؟ چطور نمی‌دانسته، این‌ها دوستان خودش بوده‌اند و از تمام جزئیات قطعا اطلاع داشته است. همه آن‌ها اطلاع داشته‌اند، آقایان و خانم‌ها کاملاً اطلاع داشته‌اند در این موضوع شکی نیست و طبق مستندات و لوایحی که ارائه شده است این موضوع را تصدیق کرده‌اند، به خاطر همین می‌گویم متهمین صداقت را رعایت کنند ما دستخط موکل شما را داریم و در رای صادره آن را می‌آوریم.
قاضی ادامه داد: موکل شما مثل سایر افراد اطلاعات کافی و وافی داشته است. ما از تمام ریزپرونده اطلاع داریم، بارها گفته‌ام متهمین صداقت را رعایت کنند و واقعیت را بگویند ما تمام اطلاعات را داریم. این اطلاعات را تماماً خودمان بدست آورده‌ایم، تمام مکاتبات و تماس‌ها را داریم. موکل شما در راستای وظایفش باید موارد را اطلاع می‌داد، اما این کار را نکرده است.
در ادامه قاضی از متهم تهرانی صفا خواست در جایگاه قرار گیرد و بعد از تفهیم اتهام، از او خواست توضیحات خود را بیان کند.
متهم در جایگاه قرار گرفت و گفت: از زمانی که وارد شرکت شدم مسائلی را درباره بحث ارزی می‌دیدم که حساسیت آن مورد نظر مدیران بخش مالی بود، لذا به صورت مکرر به مدیران وقت تذکرات لازم را می‌دادم.
وی افزود: من خودم به دنبال این موارد می‌رفتم و موضوعات را پیگیری می‌کردم چرا که نمی‌خواستم تخلفی رخ دهد.
قاضی از متهم پرسید درباره شرکت تراستی شما حساب بانکی داشتید؟
متهم پاسخ داد: در دوره مدیریت من اصلا این اتفاقات رخ نداده بود.
این متهم یادآور شد: به من یک مورد نشان دهید که در زمان مدیریت بنده ارز داخل خریده باشم و تراستی استفاده کرده باشم، اگر هم موردی صورت گرفته به صورت پنهانی بوده و من اصلا اجازه نمی‌دادم.
این متهم ادامه داد: زمانی که وارد شرکت بازرگانی پتروشیمی شدم فشارهای زیادی به من وارد می‌شد، اما من جا نزدم که البته اشتباهی به این شرکت‌ها آمدم.
در ادامه قاضی از نماینده دادستان خواست توضیحات خود را بیان کند.
نماینده دادستان در جایگاه قرار و گفت: متهم تهرانی صفا نامه‌ای قرائت کرد که در آن نامه دستور خودش ذکر شده است، در این نامه واقعیت‌هایی هست که سایر متهمان درصدد انکار آن هستند.
نماینده دادستان گفت: نامه مزبور نشان از آن دارد که متهمان اطلاع از ممنوعیت تسویه ریالی و ارز منشأ داخل داشتند و می‌دانستند تسویه ریالی در سایر موارد صحیح نیست و برخلاف مقررات است. همچنین این نامه نشان از آن دارد که در دریافت کلیه وجوه دریافتی از باب صادرات به صورت ارز از خارج از کشور تأکید دارد که استناد به تحریم هم نمی‌تواند در دفاع از متهمان مؤثر باشد.
حسینی افزود: متهم تهرانی صفا می‌گوید در دوره مدیریت بنده حتی یک مورد چنین تخلفاتی صورت نگرفته است در حالی که در کیفرخواست اشاره شده که چندین سند در این زمینه وجود دارد که مربوط به دوره آقای تهرانی صفا است.
در ادامه متهم تهرانی صفا درباره اظهارات نماینده دادستان گفت: زمانی که اسنادی برای ما می‌آید، گاهی صرفاً از باب انجام امور امضایی صورت می‌گیرد که این به آن معنا نیست ما در مورد جزئی‌ترین مسائل آگاه هستیم، بلکه ما به بخش مالی اعتماد می‌کنیم و امضا می‌زنیم.
قاضی در ادامه خطاب به متهم گفت: شما می‌گویید که این کارها را شریفی کرده است؟
متهم پاسخ داد: اگر اسناد وجود دارد بله.
در ادامه قاضی از وکیل متهم تهرانی صفا خواست توضیحات خود را بیان کند.
وکیل متهم در جایگاه قرار گرفت و گفت: از زمان ابلاغ نامه‌های شرکت صنایع پتروشیمی آنچه خواسته شده، مطابق ارزی دریافت شده است و مواردی هم که در زیرمجموعه او اتفاق افتاد مورد پیگیری وی واقع شد. در باب برخی اعداد و ارقام اشاره شده خواستار اقدامات کارشناسی هستیم.
قاضی در ادامه خطاب به وکیل متهم گفت: این اسناد مربوط به اعداد و ارقام، از سوی شرکت به ما داده شده که بهترین سند است. هیچ ابهامی در اسناد وجود ندارد چرا که این این اسناد در سیستم خودشان است.
وی افزود: از سوی دیگر کارشناسی که تأمین دلیل انجام دادند تحت تعقیب قرار می‌گیرند، چرا که این کارشناسی برای آن بود که تحقیقات منحرف شود، در حالی که این اتفاق رخ نداد.
قاضی ادامه داد: ما به جهت آنکه راستی آزمایی انجام دهیم، کل مستندات را خارج نویسی کردیم. از سوی دیگر آقای شریفی تا توانسته است تلاش کرده مستندات را منحرف کند در حالی که نمی‌دانست اسناد اصلی دست ماست. کپی‌هایی از اسناد را به ما داد که در آن تغییراتی صورت گرفته بود و تماماً غلط بود و از این طریق می‌خواست بگوید بار مسئولیت من کم است.
قاضی افزود: ما آنقدر وقت داریم که بخواهیم تمام مستندات را بررسی کنیم تا جایی که برخی اسناد از پرونده خارج شد و سند جایگزین داشت که ما همه آن را مطابقت سازی کردیم و لذا این سندها منطبق به واقع است و ۳ قاضی آن را بررسی کرده‌اند.
در ادامه این جلسه دادگاه وکیل متهم صمیمی ایراداتی به مبالغ درج شده در کیفرخواست وارد کرد و گفت: مبالغی که مشایخی اعلام می‌کند متناقض است.
قاضی خطاب به وکیل گفت: رقم‌های شرکت‌ها مشخص است، یک میلیارد و ۴۷ میلیون یورو باید به دولت برگردانده شود، تمام این موارد حسابرسی شده و این موارد بر اساس اسناد و مدارک است.
قاضی ادامه داد: اگر ارز وارد خزانه می‌شد برداشت آن نیاز به مجوز داشت، مشخص است که تبانی وجود داشته است. خود تهرانی صفا اذعان داشته که این کار یعنی فروش ارز و تبدیل آن به ریال صد در صد غیر قانونی بوده است.
قاضی ادامه داد: اینکه برویم ارز جایگزین بخریم درست نیست. نمی‌شود ارزی که برای تعادل و سیاست‌های پولی بانکی بانک مرکزی است را از خارج از کشور وارد نکنیم و ارزهای موجود داخلی را جمع‌آوری کنیم. این کار صددرصد خلاف و غیر قانونی است. بارها به شما اعلام شده است ارز را نفروشید، اما این کار انجام شد و ارزهایی که قرار بود وارد کشور شود وارد نشد و نتیجه آن شد که میلیاردها یورو و دلار به احدی از آقایان داده شود.
قاضی ادامه داد: کاتالیست‌های تقلبی می‌آورند و می‌گویند تولید داخل است. از آن طرف پتروشیمی آتش می‌گیرد، بیمه وارد می‌شود، پول پرداخت می‌کند؛ آن آقا ۳۰ درصد کارمزد می‌گیرد و عنوان می‌کند که محصولات آنجا بوده است، چطور می‌شود فردی که در پتروشیمی شازند اراک ۴ میلیون و ۴۰۰ میلیون تومان حقوق می‌گرفته است، تبدیل می‌شود به شخصی که دارای میلیاردها ارز خارجی و سرمایه خارجی است، این‌ها بهم ارتباط دارد.
قاضی مسعودی مقام ادامه داد: شما می‌گویید بخش‌هایی را بگویید، اما بخش‌های اصلی را نگویید به خاطر همین است که می‌گویم صداقت داشته باشید و صداقت را رعایت کنید، دائما در مکاتباتشان به خیری‌زاده و تهرانی صفا گفته‌اند که حق فروش ارز را ندارید و باید ارز را با منشأ خارجی اعلام کنید. چرا ارز را از بازار داخل تهیه کردید، با این کار باعث تورم ارزی شدید. ارز را از داخل می‌خریدید و به یک شرکت می‌دادید تا آن را بفروشند با این کار باعث تورم ارزی شدید. سرمایه‌های کشور را هم خارج کردید، همه این‌ها در تعارض است. در سال ۹۲ نوشته شده که چه فسادی انجام می‌دهید، شما نمی‌توانید فروش ارزهایتان را به نامه‌ای در سال ۸۶ ربط دهید، آن زمان شرکت دولتی بوده است. وقتی شرکت خصوصی شده است بارها و بیش از ۲۰ بار به صورت مکتوب عنوان شده است که ارزهای بدست آمده از فروش محصولات پتروشیمی را با منشأ خارجی اعلام کنید، چرا این اقدامات را انجام ندادید؟ شما مکلف بودید ارزها را وارد کشور کنید، شما ارزها را وارد کشور نکردید و در خارج نگه داشتید و از آن طرف برای آقای ایکس یک آپارتمان ۵ میلیون یورویی خریده‌اید و برای آقای دیگری آپارتمان ۱۵ میلیون پوندی خریداری شده است؛ ارزها را وارد کشور نکردید و باعث افزایش و تورم صددرصدی ارز شدید.
وکیل متهم صمیمی با نشان دادن مدرکی ادعا کرد که افزایش نرخ ارز در آن سال‌ها ارتباطی با رفتار و عملکرد مالی موکلش نداشته است.
قاضی خطاب به وکیل متهم صمیمی گفت: شما که اقتصاد بلد نیستید، بحث ناترازی ارزی موضوع دیگری است، شما یک گزارشی آورده‌اید که هیچ ارتباطی به این بحث ما ندارد.
پس از آن متهم خیری‌زاده در جایگاه قرار گرفت و گفت: لایحه دفاعیه‌ام را در دو مرحله داده‌ام، من باتوجه به مصوباتی که داشتیم اقدام می‌کردم.
در ادامه قاضی از متهم خیری زاده پرسید شما خودتان به استقلال تصمیم گرفتید که ارز بخرید و بفروشید یا به زور صورت گرفت؟
متهم پاسخ داد: ما ارزی را نمی‌خریدیم، ما به عنوان گیرنده به بحث داخل و خارج توجهی نمی‌کردیم برای ما واریز کننده مهم بود.
در ادامه قاضی دادگاه ختم جلسه را اعلام کرد و گفت: دوشنبه ٦ مرداد جلسه بعدی در مجتمع امام خمینی ساعت ٩ صبح برگزار می‌شود.