به گزارش ایرنا، مکانیزاسیون یا همان بهره گیری از ابزار نوین و یا ماشین آلات در امر کشاورزی یکی از راه‌های گذر از کشاورزی سنتی و خود معیشتی به کشاورزی پایدار است.
با گذر زمان و محدودیت در منابع، نهاده ها و عوامل تولید و افزایش روز افزون جمعیت، نقش و جایگاه مکانیزاسیون از نمود بیشتری برخوردار می‌شود.
البته باید با دیدی وسیع و فراتر از یک نهاده به مکانیزاسیون نگریست زیرا که به کمک آن می‌توان ضمن مدیریت نهاده های بذر، کود، سم و حتی مدیریت آب و خاک اقدام به تولید پایدار و اقتصادی کرد.
طبق شواهد و قراین موجود، آذربایجان‌غربی از سال‌های دور گذشته همواره سهم قابل توجهی از محصولات کشاورزی کشور را با وجود سختی کار، تولید کرده‌است تا جایی که اولین گاوآهن فلزی در دوران قاجار به ایران وارد شد و در ارومیه مورد استفاده قرار گرفت.
اکنون این استان تنها ۲ درصد از سطح جغرافیایی کشور را اشتغال کرده است اما با تولید سالانه ۶ درصد از کل محصولات کشاورزی ایران در ردیف استان های مولد قرار دارد.
به عقیده کارشناسان، با بهره گیری از ماشین آلات کشاورزی و دانش فنی می‌توان به تولید سه یا چهار برابری در منابع خاکی در آذربایجان غربی دست یافت و با وجود کاهش منابع آبی به تولید پایدار ادامه داد.
در این میان باید به نکته نظرات کشاورزان و مطالبات به حق شان به عنوان سرمایه های انسانی این بخش درباره نحوه پرداخت تسهیلات، کمبود آب، بازاریابی برای فروش محصولات و افزایش قیمت ادوات و ماشین آلات کشاورزی توجه کرد.
همچنین نباید از افزایش قیمت ماشین آلات در کشور که با در آمد بهره برداران مطابقت ندارد و این قشر را در زمینه ضمانتهای بانکی و اخذ فاکتور خرید در استان با مشکلات عدیده‌ای مواجه کرده است، غافل شد.
در این بخش سلیقه ای عمل کردن بانکها عامل نیز از مواردی است که نیازمند توجه مسوولان دولتی است تا حرکت در مسیر مکانیزاسیون کشاورزی حرکتی متوازن باشد.
مطالبه بهره برداران بخش کشاورزی برای رفع مشکلات
یک کارشناس بخش کشاورزی در مورد تدبیر دولت برای افزایش ضریب مکانیزاسیون معتقد است که این سیاست به افزایش تولید و کسب سود بیشتر توسط بهره برداران بخش کشاورزی منجر می‌شود اما بهره برداران نیز باید در مسیر گام بردارند و رفع مشکلات پیش رو را مطالبه کنند.
علی نجاتی با تاکید بر اینکه افزایش مکانیزاسیون کشاورزی هزینه های تولید را کاهش می دهد، افزود: بهبود کیفیت کار ماشین ها و افزایش دقت آنها بر اساس نیاز گیاه از جمله عوامل بهینه سازی عملیات و افزایش تولید در واحد سطح به شمار می‌رود.
وی بیان کرد: با بکارگیری مکانیزاسیون و تکنولوژی روز می‌توان عملیات کشاورزی را در زمان مقرر پایان داد و انجام به موقع عملیات کشاورزی با توجه به شرایط جوی آذربایجان غربی به ویژه در مراحل کاشت و برداشت محصول از ضررهای عمده جلوگیری می‌کند.
وی اضافه کرد: یکی دیگر از مزیت های مکانیزاسیون، کاهش سختی کار و ایجاد رغبت و جذابیت برای انجام کار کشاورزی است؛ کاهش سختی کار در کیفیت، دقت عملیات و نیز بازده کار هم تأثیر بسزایی دارد.
کشاورزی سنتی آفت بخش زراعت
استاندار آذربایجان‌غربی نیز بخش کشاورزی را به عنوان پایه توسعه استان معرفی کرد و گفت: به منظور افزایش بهره وری باید از دانش فنی در این بخش مهم استفاده کرد.
محمدمهدی شهریاری کشاورزی سنتی را آفت این بخش عنوان کرد و افزود: بهره وری بالا با استفاده از دانش فنی و علمی روز حاصل می‌شود و اگر از دانش روز در عرضه کشاورزی آذربایجان غربی استفاده می‌شد به جای هر سال ۶ میلیون تن انواع محصولات، بیش از ۱۰ میلیون تن برداشت می‌شد.
وی، استفاده از توان شرکت‌های دانش بنیان برای افزایش بهره وری را مورد تاکید قرار داد و گفت: اگر چه امروز بخاطر تحریم ها شرایط سختی را سپری می‌کنیم اما باور داریم در سختی ها می‌توان شکوفایی را ساخت و گرنه در شرایط عادی هیج اتفاق خاصی رخ نخواهد داد.
آذربایجان غربی یکی از قطب های کشاورزی کشور است
رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی در این باره به خبرنگار گفت: این استان یکی از قطب های کشاورزی کشور است و ماشین آلات می‌تواند ۲۰ تا ۲۵ درصد بر تولید اثر بگذارد و راندمان آن را افزایش دهد.
رسول جلیلی افزود: هم اکنون ۴۶ هزار و ۳۹۵ هزار دستگاه تراکتور در آذربایجان غربی از انواع مختلف در اختیار بخش کشاورزی است و در کنار آن یکهزار و ۶۸ کمباین و ۱۶۲ هزار دستگاه ادوات دنباله بند در این در استان فعالیت می‌کند.
وی با اشاره به استقبال کشاورزان از تجهیز اراضی خود به ماشین آلات کشاورزی گفت: ضریب مکانیزاسیون بخش کشاورزی استان در سال ۱۳۹۵ حدود ۱.۴۶ اسب بخار بر هکتار بود و در اسفند سال گذشته به ۱.۷۲ اسب بخار بر هکتار رسید.
جذب ۱۰۶ درصد تسهیلات بخش مکانیزاسیون در آذربایجان غربی
رییس اداره امور فن آوری های مکانیزه کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی نیز در این زمینه گفت: پارسال ۷۴ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان کل تسهیلات بخش مکانیزاسیون استان بود که از این میزان ۱۰۶ درصد جذب و ۱۴۰ درصد از متقاضیان برای دریافت وام به بانکهای عامل معرفی شدند.
مجید علیوند بیان کرد: با تسهیلات اعطایی، بهره برداران نسبت به خرید ۵۱۰ دستگاه تراکتور، ۱۳ دستگاه کمباین و ۷۸۷ دستگاه ادوات کشاورزی اقدام کرده اند.
وی ادامه داد: کل تسهیلات مکانیزاسیون استان آذربایجان غربی در سال جاری حدود ۱۰۴ میلیارد تومان است که تاکنون ۴۵ درصد این اعتبارات جذب شده است.
علیوند با بیان اینکه ادوات دنباله بند بخش کشاورزی در اجرای عملیات مکانیزه مورد نیاز محصولات زراعی و باغ تأثیر شگرفی دارد، ادامه داد: ۱۳۱ هزار عدد از این ادوات در زراعت و باغبانی و بقیه در مرغداری ها و در بخش دام و طیور مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وی با بیان اینکه افزایش بهره وری موجب مصرف انرژی، بذر و سایر نهاده ها می‌شود، گفت: افزایش کمی و کیفی تولید محصولات کشاورزی از دیگر مزایای افزایش سطح مکانیزاسیون است.
با وجود تلاش های دولت تدبیرو امید برای حمایت از بخش کشاورزی و بهره برداران، همچنان مشکلاتی در مسیر دریافت تسهیلات مکانیزاسیون وجود دارد که رفع آنها می‌تواند بر علاقه مندی کشاورزان به دریافت تسهیلات و خرید ماشین آلات در راستای افزایش بهره وری و راندمان آبیاری در این بخش موثر باشد.
از مجموع ۱۱۸ میلیون تن محصولات کشاورزی تولیدی در کشور حدود ۶ میلیون تن در آذربایجان‌غربی و در سطح ۸۰۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی این استان تولید می‌شود؛ عمده ترین تولیدات این استان نیز شامل سیب درختی، چغندرقند و گندم است.
در سال ۱۳۹۷ حدود ۴۴ هزار دستگاه تراکتور در آذربایجان غربی از انواع مختلف در اختیار بخش کشاورزی بوده‌است و در کنار آن ۹۴۰ کمباین در استان فعالیت داشتند که طبق آخرین آمار در اسفند سال گذشته این میزان به ۴۶ هزار ۳۹۵ تراکتور و یکهزار و ۶۰کمباین افزایش یافته است.
آذربایجان‌غربی استانی با محوریت کشاورزی و با ۲۳۵ هزار بهره بردار است.