تهران- ایرنا- محققان دانشگاه تافتس در آمریکا نوعی نانوذرات مبتنی بر لیپید ساختند که برای انتقال داروها، مولکول‌های بزرگ و حتی پروتئین‌های ویرایش‌کننده ژن به آن سوی سد خونی مغز، از انتقال دهنده‌های عصبی به عنوان گذرنامه استفاده می‌کنند.

به گزارش روز یکشنبه پایگاه خبری ساینس، این فناوری جدید بسیاری از مشکلات موجود در دارورسانی به سیستم عصبی مرکزی را حل می‌کند و امکان استفاده از مجموعه وسیعی از داروها را برای درمان بیماری‌های سیستم عصبی در اختیار می‌گذارد.
این شیوه جدید با استفاده از انتقال‌دهنده‌های عصبی، امکان دارورسانی به مغز را بدون ایجاد اختلال در سدخونی مغز فراهم می‌کند. سد خونی مغز یک غشای تقریبا غیر قابل نفوذ است که رگ‌های خونی مغز را احاطه می‌کند و از ورود ذرات مضر به رگ جلوگیری می‌کند.

این سد خونی علاوه بر اینکه نقش محافظتی دارد، گاهی مشکل ساز می‌شود؛ زیرا از ورود مولکول‌های دارو جلوگیری می‌کند که سبب اختلال درمان در شرایطی مانند تومور مغزی می‌شود؛ در واقع سد خونی مهمترین مانع درمان بیمارانی است که تومور مغزی دارند.

محققان دریافتند برخی از انتقال‌دهنده‌های عصبی دارای نوعی گذرنامه شیمیایی هستند که امکان دسترسی به مغز را برای آن‌ها فراهم می‌کند. سپس با متصل کردن مولکول‌های لیپید به این انتقال‌دهنده‌های عصبی، حاملی را ساختند که قابلیت انتقال مولکول‌های دیگر را به درون مغز فراهم می‌کند.

در واقع این نانوذرات مبتنی بر لیپید، مولکول‌ها موردنظر را بسته بندی کرده و با استفاده از گذرنامه انتقال‌های عصبی از سد خونی مغز عبور کرده و به درون مغز وارد می‌کنند، سپس توسط نورون‌های مغزی فعال شده و محموله دارویی خود را درون مغز آزاد می‌کنند.

محققان در آزمایشات اولیه با استفاده از این شیوه توانستند داروهای مختلفی را به مغز موش‌ها وارد کنند. با وجود این که برای استفاده از این فناوری برای دارورسانی به مغز انسان راه تحقیقات و آزمایشات بیشتری لازم است، این فناوری به عنوان اولین راهکار دارورسانی مستقیم به مغز موجب پیشرفت قابل توجه روش های درمانی سیستم عصبی مرکزی خواهد شد.

گزارش کامل این تحقیقات در نشریه Science Advances منتشر شده است.