به گزارش ایرنا، هر چند آذربایجان شرقی از جمله استان های نخست کشور بود که پارک علم و فناوری آن با هدف دستیابی به فناوری های بالا در اوایل دهه ۱۳۸۰ در فضایی وسیع و قابل توجه با معیارهای آن روز افتتاح شد، اما استان در سال های بعد با فراز و نشیب های زیادی در مسیر پیشرفت در این بخش مواجه شد.
نخستین اقدام عملی پارک علم و فناوری آذربایجان شرقی در آن سال ها، برگزاری نمایشگاه بین المللی "های تک" در تبریز بود که به رغم دشواری های بسیار ناشی از تحریم های نامشروع آمریکا با موفقیت برگزار شد و تعدادی از شرکت های اروپایی یا نمایندگی هایشان در آن شرکت داشتند.
اما آغاز خوب پارک علم و فناوری آذربایجان شرقی که ماموریت آن پس از چند سال به ایجاد، حمایت و توسعه شرکت های فناور و دانش بنیان تغییر یافت، از اواسط دهه ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۲ با رکود نسبی مواجه شد و پارک از جایگاه نخست خود فاصله گرفت.
با آغاز به کار دولت تدبیر و امید که توجه به شرکت های دانش بنیان و فناور بار دیگر در کانون توجهات معاونت علمی و فناوری نهاد ریاست جمهوری قرار گرفت، شیب رشد این مهم در آذربایجان شرقی نیز به تدریج اوج گرفت.
تاسیس منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی و برگزاری چندین دوره نمایشگاه و حشنواره بین المللی "رینوتکس" توسط آن در حوزه شرکت های دانش بنیان و فناور، نخستین جلوه احیای این حوزه راهبردی در آذربایجان شرقی بود.
خوشبختانه تب رشد فعالیت ها و اقدامات معطوف به شرکت های دانش بنیان و فناور در آذربایجان شرقی در هفت سال اخیر نه تنها پایین نیامده، بلکه دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی استان با محوریت دانشگاه تبریز نیز با درک اهمیت و جایگاه آن در زندگی روزمره و نیز برنامه های توسعه ای آینده محور، برای تقویت جایگاه شرکت های دانش بنیان و فناور در درون مجموعه خود کوشیده اند.
ضرورت شناسایی حلقه‌های گمشده اقتصاد دانش‌بنیان
استاندار آذربایجان شرقی با اشاره به اینکه با ایجاد منطقه ویژه علم و فناوری در استان، ظرفیت خوبی در حوزه فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان به وجود آمده است، گفت: شبکه‌سازی و ایجاد ارتباط بین بخش‌های مختلف، هدف اصلی از ایجاد این منطقه در استان است و انتظار می رود کارهای بر زمین مانده در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان و حلقه های گمشده در این حوزه شناسایی و با استفاده از ظرفیت این منطقه عملیاتی شود.
محمدرضا پورمحمدی، راه‌اندازی منطقه ویژه علم و فناوری را موجب سرعت گرفتن کارهای فناورانه و کمک به شرکت‌های دانش‌بنیان عنوان کرد و افزود: منطقه ویژه علم و فناوری گامی در جهت یکپارچه‌سازی و هم‌افزایی اقدامات و دستاوردهای دانشگاه‌ها و مراکز علمی و فناوری است.
وی با تأکید بر اینکه باید حلقه‌های گمشده اقتصاد دانش‌بنیان شناسایی و ایجاد شود، افزود: از سازمان عامل و هیأت اجرایی انتظار داریم که کارهای مغفول و برزمین‌مانده در حوزه فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان را عملیاتی کنند.
پورمحمدی با قدردانی از اقدامات انجام‌یافته از قبیل حمایت از طرح‌های پژوهشی و برگزاری نمایشگاه‌های فناوری و نوآوری ربع رشیدی، گفت: این اقدامات باید ادامه یابد، اما در کنار آن باید به اقداماتی فراتر از اقدامات متعارف فکر کنیم و از ظرفیت بالای منطقه ویژه علم و فناوری به شکل بهتر استفاده کنیم.
وی همچنین بر استفاده از ظرفیت فضای مجازی برای شبکه‌سازی و انجام کارهای اساسی در منطقه ویژه علم و فناوری تأکید کرد و گفت: راه‌اندازی فن‌بازار یکی از اقدامات اساسی است که می‌تواند ظرفیت خوبی برای این منطقه ایجاد کند.
استاندار آذربایجان شرقی با بیان اینکه نبود یک سازمان ماموریت‌محور، حقله گمشده ارتباط صنعت و دانشگاه است، افزود: منطقه ویژه علم و فناوری می‌تواند نقش این سازمان را ایفا کند و با انتقال مشکلات صنعت و تقاضای جامعه به دانشگاه، از مراکز علمی و دانشگاهی برای حل مشکلات، راهکار بخواهد.
ارزش تولیدات ۱۴ شرکت دانش بنیان دانشگاه تبریز ۲۵ میلیارد ریال است
معاون پژوهشی دانشگاه تبریز با اشاره به اینکه ۱۴ شرکت دانش بنیان زیر پوشش این دانشگاه فعالیت می کنند، گفت: ارزش ریالی تولیدات این شرکت ها در یکسال گذشته ۲۵ میلیارد ریال بوده است.
اصغر عسگری اظهار کرد: بر این اساس برای ۶۰ نفر اشتغال ایجاد شده و هفت اختراع هم توسط این شرکت ها به ثبت رسیده است.
وی با بیان اینکه ۴۵ شرکت تخصصی و آموزش دیده با پشتوانه علمی با مرکز رشد دانشگاه تبریز همکاری دارند، افزود: ۱۵ شرکت نیز امسال در حال فعالیت با این مرکز هستند و ۲۲ درخواست تاسیس شرکت نیز در نوبت است.
معاون پژوهشی دانشگاه تبریز اظهار کرد: در هفت ماهه گذشته ۲۵ شرکت به مجموعه اضافه شده و چهار شرکت در آستانه دانش بنیان شدن است.
عسگری اضافه کرد: شرکت های دانش بنیان یاد شده در رشته های نانوشیمی، برق الکترونیک، مهندسی عمران و آی. تی درخواست مجوز داده اند که به زودی صادر می شود.
وی با بیان اینکه دانشگاه تبریز الگوی مناسبی برای ایجاد شرکت های دانش بنیان و استارتاپی در کشور شده است، ادامه داد: ۶۳ قرارداد پژوهشی در یکسال گذشته منعقد شده که ۶۱ مورد آن به پایان رسیده و در مجموع حدود ۸۰ میلیارد ریال اعتبار هزینه شده و هفت تفام نامه همکاری نیز با نهادهای مختلف منعقد شده است.
وی همچنین با اشاره به فعالیت های دانشگاه تبریز در حوزه امور بین الملل افزود: پیگیری و عملیاتی سازی توافقات نشست تبریز بین سازمان علم و فن آوری ترکیه (توبیتاک) و وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری و اعلان اولین فراخوان، ایجاد دوره مشترک با دانشگاه سالزبورگ در رشته ژئوانفورماتیک کاربردی از جمله اهم فعالیت های دانشگاه تبریز در همکاری با دانشگاه های دیگر کشورها است.
عسگری ادامه داد: اخذ بورس اراسموس پلاس مولانا از ترکیه و اخذ حمایت اعزام اعضای هیات علمی در قالب بازدید و سفر مطالعاتی در چارچوب برنامه آموزشی از دیگر فعالیت های دانشگاه تبریز در این حوزه است.
وی همچنین گفت: ۵۵ واحد فن آور برای انجام تحقیقات و انجام فعالیت های مورد درخواست از طرف دانشگاه تبریز به سازمان ها و نهادها معرفی شده اند.
معاون پژوهشی دانشگاه تبریز ادامه داد: امسال ۹ مورد استارتاپ های کارآفرین و نوآورانه و ۱۵ کارگاه آموزشی در محیط کسب و کار و تجاری سازی توسط مرکز رشد دانشگاه تبریز برگزار شده است.
منطقه ویژه علم و فناوری یکی از سازوکارهای تحقق اقتصاد دانش‌بنیان است
معاون توسعه مدیریت و منابع استاندار آذربایجان شرقی نیز با اشاره به اینکه منطقه ویژه علم و فناوری یکی از سازوکارهای اقتصاد دانش‌بنیان است، گفت: نقش اساسی این منطقه، درهم تنیدن دانشگاه‌ها، کسب‌وکارها و بخش دولتی است.
حمیدرضا قاسم‌زاده، هدف از ایجاد این منطقه را تولید محصولات و خدمات دانش‌بنیان عنوان کرد و گفت: این منطقه یک منطقه اقتصادی با مدیریت متمرکز و ساختار حقوقی خاص است که شامل دانشگاه‌ها، پارک‌های علم و فناوری، مراکز علمی و دانشگاهی، شرکت‌های تولیدی، سرمایه‌های مخاطره‌پذیر، زیرساخت‌های فیزیکی و نیروی انسانی می‌شود.
وی با بیان اینکه منطقه ویژه علم و فناوری یک سامانه نوآور منطقه‌ای مبتنی بر بخش کسب و کار، بخش دانش و خلاقیت و بخش دولتی است، افزود: شرکت‌های فناورپایه، سازمان‌های آموزشی، شرکت‌های تأمین مالی و سیاست‌ها و مقررات عمومی می‌توانند به تحقق اهداف این منطقه کمک کنند.
قاسم زاده با اشاره به اینکه برای احیای توان اقتصادی در شرایط پس از بحران، رشد پایدار و هوشمند برپایه مناطق یک ضرورت است، افزود: تمرکز سرمایه‌گذاری در پژوهش، نوآوری و کارآفرینی نیز در این راستا الزامی است.
وی با اشاره به تأسیس سازمان عامل استقرار و توسعه منطقه ویژه علم و فناوری آذربایجان شرقی، وظیفه این سازمان را مطالعه، مدیریت و توسعه منطقه ویژه عنوان کرد و گفت: تدوین برنامه راهبردی و شاخص‌های ارزیابی آن از دیگر وظایف این سازمان است.
تجاری‌سازی و فروش محصولات دانش‌بنیان از ماموریت‌های اصلی منطقه ویژه علم و فناوری
دبیر هیأت اجرایی و مدیرعامل سازمان عامل استقرار و توسعه منطقه ویژه علم و فناوری آذربایجان شرقی نیز گفت: این سازمان با تدبیر شورای عالی عتف و با سهامداری ۵ دانشگاه برتر منطقه تشکیل شد و وظیفه آن انجام مأموریت‌های هیأت اجرایی است.
سعید غریب خواجه با بیان اینکه منطقه ویژه علم و فناوری از سال‌های گذشته کارهای زیادی را انجام داده است، افزود: با شکل‌گیری سازمان عامل استقرار و توسعه، ماموریت‌های منطقه ویژه علم و فناوری بهتر از قبل انجام خواهد شد.
وی، تجاری‌سازی و فروش محصولات دانش‌بنیان را یکی از ماموریت‌های اصلی سازمان عامل استقرار و توسعه منطقه ویژه علم و فناوری عنوان کرد و گفت: تلاش کرده‌ایم با شرکت‌کنندگان دوره‌های مختلف نمایشگاه رینوتکس ارتباط بگیریم و فراتر از مجاری رسمی به آنها کمک کنیم.
چهار پروژه بزرگ دانش بنیان در تبریز بزودی بهره برداری می‌شود
رئیس پارک علم و فناوری آذربایجان شرقی گفت: چهار پروژه بزرگ دانش بنیان در تبریز با سرمایه گذاری بیش از یکهزار میلیارد ریال در حال اجراست که به زودی همزمان با سفر وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری به استان بهره برداری خواهند شد.
عبدالرضا واعظی به ایرنا گفت: پروژه خط تولید تیوب لیزر سیلد گاز کربنیک با سرمایه گذاری ۳۰۰ میلیارد ریالی، توسط شرکت دانش بنیان "نوین اندیش سهند آرام " مستقر در پارک علم و فناوری آذربایجان شرقی برای تولید تیوب لیزر سیلد در حال آماده سازی می باشد.
وی با اشاره به اینکه این کارخانه به وسعت ۶۰۰۰ متر مربع به عنوان اولین کارخانه تولید تیوب لیزر گازکربنیک در خاورمیانه است و ظرفیت تولید ۵۰ تیوب لیزر در روز را دارد، افزود: هم اکنون ۹۷ درصد از مراحل راه اندازی این خط تولید به اتمام رسیده است.
وی خاطرنشان کرد: فناوری تولید این محصول تا کنون در انحصار کشورهای انگلستان، آمریکا، آلمان و چین بود .
واعظی اظهار کرد: با دستیابی به این فناوری، اکنون ایران در جمع پنج کشور تولیدکننده تیوب های لیزری قرار گرفته است.
وی گفت: با اتمام این پروژه تولید سالانه ۱۵۰۰۰ تیوپ لیزری در داخل کشور فراهم خواهد شد . تیوب لیزر در زمینه های مختلفی همچون دستگاه های برش ، حکاکی روی فلز ، چوب ،چرم، لایه برداری در پزشکی، و حتی در زمینه های نظامی کاربرد دارد.
واعظی گفت: پروژه دوم مربوط به بزرگترین خط تولید بردهای الکترونیکی کشور می باشد که توسط شرکت دانش بنیان صنایع صبح پارلار به مساحت ۱۴۰۰۰ متر مربع و با سرمایه گذاری به مبلغ ۴۰۰ میلیارد ریال مراحل تکمیل نهایی خود را طی می کند.
وی با اعلام اینکه این پروژه در شهرک صنعتی سهند آذران در شرق تبریز در حال اجراست و تا کنون پیشرفت ۹۵ درصدی داشته است، گفت: با اتمام پروژه و افتتاح آن علاوه بر افزایش میزان تولید ، زمینه اشتغال بیش از ۳۰۰ نفر فراهم خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: شرکت دانش بنیان صنایع صبح پارلار هم اکنون ۷۰ درصد بردهای الکترونیکی مورد نیاز صنایع لوازم خانگی کشور را تامین می کند.
واعظی اعلام کرد: سایت جدید کارخانه تولید -ماشین آلات صنایع معدنی ،ماشین آلات صنایع نفت و گاز و صنایع سلولزی، سومین پروژه ای است که در شهرک صنعتی تبریز ۴ در حال تکمیل است.
وی گفت: شرکت دانش بنیان شیمی ، پژوهش صنعت، با سرمایه ۳۰۰ میلیارد ریالی در فضایی به وسعت ۲۷۰۰۰ متر مربع این کارخانه را آماده و تجهیز نموده و زمینه اشتغال مستقیم برای ۱۰۰ نفر را فراهم کرده است. این شرکت تا کنون قطعات متعددی برای صنایع کشور بومی سازی کرده است و در زمینه تعمیق ساخت داخل کارهای باارزشی انجام داده است.
رئیس پارک علم و فناوری آذربایجان شرقی اظهار کرد: خط تولید پیستون و گژن پین انواع موتورها، که توسط شرکت دانش بنیان صنایع محرکه آذران پیستون، مستقر در پارک علم و فناوری آذربایجان شرقی، تجهیز و راه اندازی شده است چهارمین پروژه در حال تکمیل است.
وی گفت: خط تولید پیستون و گژن پین انواع موتورها با سرمایه ۱۵ میلیارد ریالی در محل مجتمع عصر انقلاب پارک علم و فناوری آذربایجان شرقی تجهیز و راه اندازی شده و در این پروژه انواع پیستون های کمپرسورهای پالایشگاهی Nuovo، پیستون کمپرسور Hino و پیستون تراکتورهای پرکینز تولید می شود.
واعظی اعلام کرد: این خط تولید در فضایی به وسعت ۱۵۰۰مترمربع اجرا شده است و پیشرفت ۹۰ درصدی دارد.