به گزارش عصر دوشنبه مرکز خبر حوزه حجت الاسلام و المسلمین علیرضا اعرافی در نشست «طلبگی در سایه‌سار نهج‌البلاغه» که به صورت برخط برگزار شد، با بیان اینکه ما باید به این کتاب اقبال مضاعف داشته باشیم، اظهار داشت: نهج‌البلاغه کتابی است که در باب آن گفته شده "اخ القرآن" و کلامی است که اگرچه فروتر از قرآن ولی فراتر از هر کلام بشری است.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه افزود: این سخن، سخن برتری است که باید در سبد اخلاقی و معنوی حوزویان جایگاه نخست بعد از قرآن را داشته باشد و بزرگان ما توصیه کرده‌اند که آن را کنار خود داشته و با نهج‌البلاغه زیست و زندگی کنید از این رو نباید شبانه‌روزی بگذرد، مگر آنکه طلبه ها با قرآن و نهج‌البلاغه انس به ورزند و دم‌خور باشند.
اعرافی بیان کرد: علامه مطهری تابستانی به اصفهان رفت و مرحوم میرزا علی آقای شیرازی ایشان را با دنیای نهج‌البلاغه آشنا کرد، ایشان گفته که قبل از آن (آشنایی با میرزا علی آقا) فکر می‌کردم مستغنی هستم و وقتی زانو زدم، دیدم که آفاقی بزرگ بر روی انسان می‌گشاید.
عضو جامعه مدرسین تاکید کرد: اخلاق در نهج‌البلاغه از یکسو با معرفت و از سوی دیگر با یک هنر بسیار جذاب و فصاحت و بلاغت بی‌نظیر گره خورده است و اخلاق آن از یک انسان متعالی است.
مدیر حوزه های علمیه تصریح کرد: اخلاق در نهج‌البلاغه بر معارف ناب استوار است و توحید عمیق و ژرف بر هنر و فصاحت فوق‌العاده تکیه زده؛ هم اخلاق زندگی متعالی است و هم با حماسه و شور و هیجان الهی ناب در آمیخته و خالق حماسه‌های بزرگ است.
اعرافی خاطر نشان کرد: بازگشت ما به نهج‌البلاغه می‌تواند برای ما دنیای جدیدی رقم بزند و بشر امروز هم نیازمند افق‌های جذاب و زیبا و ارزشمندی است که آن را در این کتاب می‌تواند بیابد و طلاب خواهر باید پیشگام در تبیین و ترویج آن باشند و نه تنها بهره علمی و زیستی ببرند، بلکه باید آن را برای جهان جدید و همه جامعه ترسیم و تبیین کنند.
وی اضافه کرد: در پرتو مجاهدت بزرگان در طول تاریخ و بعد از انقلاب تا حدی پرده‌ها از این تابلوی بزرگ معنویت و اخلاق و حکمت و سیاست برداشته شده است و حوزه در چند مورد کارهای خوبی کرده است؛ اول مستندسازی خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌های مولا است؛ ما مدعی نیستیم که اسناد نهج بی‌نیاز از تحقیق است، ولی عمده آن دارای استناد موثق و وثوق خبری و مخبری است.
اعرافی با بیان اینکه گام دوم، مستدرک نویسی است، زیرا این کتاب نخست همه مطالب مولا نیست و از سوی دیگر سید رضی تقطیع‌هایی کرده است، گفت: سومین گام، نوشتن شرح و تفسیر بر این کتاب شریف است و شاید قریب به صد شرح و تفسیر نوشته شده است؛ علامه امینی اشاره به ده‌ها عنوان شرح و تفسیر کرده که شامل عربی، فارسی و حتی زبان‌های دیگر است.
مدیر حوزه‌های علمیه تصریح کرد: ترجمه‌ها، اقتباسات و منتخب‌های نهج‌البلاغه از دیگر اقدام های حوزه است که تاکنون به ۲۰ زبان ترجمه شده است؛ همچنین معجم‌ها، نرم‌افزارها و دانشنامه‌های مرتبط با نهج‌البلاغه تولید شده و این کتاب شریف به صورت نظم در آمده است.
وی بیان کرد: رشته‌سازی در مورد این کتاب هم از دیگر اقدامات حوزه است و در درخت‌واره حوزه هم به مقوله حدیث و به ویژه نهج‌البلاغه اهتمام شده و اقدام دیگر کتاب‌ها و مجله ها و غیره در مورد نهج‌البلاغه است که گفته شده بیش از ۳۰۰ کتاب در مورد این اثر نوشته شده است. همچنین مؤسسات و مراکزی در مورد این کتاب پایه‌ریزی شده و چاپ‌ها و نسخه‌های متعدد نهج‌البلاغه منتشر شده و برنامه‌های فرهنگی بر محور این کتاب انجام می‌شود.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه افزود: شمول در حوزه‌های معارف اسلامی، اتقان و جایگاه رفیع تاریخی، زیبایی و هنری بودن در لفظ و معنا و اینکه اندیشه با عمل درآمیخته شده و کتاب زندگی و عدالت و الگوی سیاست، حکمت عملی و نظری و حکومت عادلانه است، از ویژگی‌های این کتاب است.
اعرافی با بیان اینکه حوزه باید به نهج‌البلاغه باز گردد، افزود: تصویر جامع از سبک زندگی ایمانی را در کتبی غیر از نهج‌البلاغه کمتر می‌توان مشاهده کرد؛ این تصویر جذاب و هنری است و دلها را به خود مجذوب می‌کند و گاهی در قالب بیانات عام و گاهی درباره اشخاص است.
استاد حوزه علمیه با اشاره به کلمه قصار ۲۸۰ این کتاب شریف یادآور شد: قریب به ۱۲ وصف در باب یک الگوی متعالی در همین چند جمله برشمرده است؛ لذا طلاب و کسانی که به حوزه وابسته هستند و در احیای دین باید تلاش کنند مخاطب بخش‌هایی از نهج‌البلاغه هستند که به الگوهای متعالی نخبه و سرآمد جامعه اشاره دارد. زیرا برخی ویژگی‌های اوصاف مؤمنان ویژگی کف انسان متخلق به اخلاق الهی است و حوزوی کسی است که باید خود را به مراتب بالا متصل کند.
وی با بیان اینکه در دوره سخت امروز، روحانیت در معرض آزمون‌های سختی قرار دارد، اما متاسفانه توجه به تزکیه نفس رو به کاهش دارد یا با انتظارها هماهنگ نیست، افزود: حضرت در این کلمه قصار فرمودند که مقصود از برادر دینی کیست؟
عضو شورای عالی حوزه های علمیه تصریح کرد: پیوندهای ما با دیگران گاهی براساس نسب و سبب است، ولی گاهی این پیوند بر اساس زیست در یک منطقه و جغرافیا است و نوع دیگر بر اساس روابط علمی و اجتماعی، شغلی و ... است؛ ولی پیوند متعالی و متمایز از همه اینها پیوند براساس فی الله و ایمان و اعتقاد الهی است؛ این پیوند، پیوندی در عرض آنها نیست، بلکه همه آن پیوندها بر اساس این پیوند تقسیم‌بندی می‌شوند و پیوندی ارزش دارد که بر پایه خدا باشد و حب و بغض بر این اساس شکل بگیرد.
وی افزود: در فراز دوم کلمه قصار فرمود که برادر و دوست ایمانی من در چشم من بزرگ بود، زیرا دنیا در چشم او کوچک بود؛ در نگاه بزرگان اخلاق و معنا، دنیا خیلی کوچک است.
اعرافی بیان کرد: ما وقتی از ملکوت عالم بی‌خبر و نسبت به آن قدرت و عظمت و دانش الهی بی‌اعتقاد باشیم، آن وقت همین چند روز و درهم و دینار و مقام و منزلت دنیوی برایمان بزرگ جلوه می‌کند، اما در منطق الهی ناگهان همه این عظمت رنگ می‌بازد، به خصوص دنیایی که با شیطنت و شهوت‌ها درآمیزد که بی‌ارزش و گاهی رهزن و ساقط‌کننده است. لذا اگر بخواهیم در دل و جان دیگران نفوذ داشته باشیم، باید دنیا را کوچک بشماریم./