به گزارش روز سهشنبه ایرنا، وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد «برایان هوک» قرار است امروز و فردا (۷ و ۸ مرداد) برای دیدار و رایزنی با «متحدان اروپایی» سفر کند.
این سفر پس از دیدار پایان هفته وی با مقامات تونس، کویت و قطر، در خصوص تحریمهای تسلیحاتی ایران صورت میگیرد که موعد آن در ماه اکتبر(مهر) به پایان خواهد رسید.
هوک در تونس مدعی شد که اگر تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران تمدید نشود درگیریها در سوریه و نقاط دیگر تشدید خواهد شد. نماینده آمریکا ضمن متهم کردن تهران به نقض قطعنامه ۲۲۳۱ ادعا کرد؛ ما به منظور حفاظت از صلح در منطقه برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران تلاش میکنیم.
موعد تحریم تسلیحاتی ایران براساس برجام اکتبر سال جاری (۲۰۲۰) خاتمه مییابد و این یکی از موارد مخالفت شدید دولت آمریکا با توافق هستهای است که سال ۲۰۱۵ میان ایران گروه ۱+۵ به دست آمد.
دولتهای فرانسه، انگلیس و آلمان در رابطه با ادامه تحریم تسلیحاتی ایران باب مذاکره با آمریکا را بازگذاشته اما چین و روسیه با این طرح مخالف هستند.
ایالات متحده پیشنویس این طرح را میان شماری از اعضای شورای امنیت توزیع کرده اما تحلیلگران بر این باورند که دولت آمریکا تنها میتواند امیدوار به جلب حمایت تروئیکای اروپایی برجام باشد.
واشنگتن تهدید کرده چنانچه اعضای شورای امنیت به ویژه روسیه و چین، با تمدید تحریم تسلیحاتی ایران موافقت نکنند، به رغم خروج از برجام، از حق خود به عنوان یکی از امضا کنندگان قطعنامه ۲۲۳۱ استفاده کرده و مکانیسم ماشه را که ضامن بازگشت همه تحریمهای بینالمللی علیه ایران است، فعال خواهد کرد.
«مجید تخت روانچی» نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد در این رابطه میگوید؛ آمریکا از زمانی که دونالد ترامپ مشارکت ایالات متحده در برجام را متوقف کرد، نمیتواند شرکتکننده این توافق باشد. ایالات متحده که ناقض قطعنامه است، حق ندارد هیچ کاری را تحت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، آغاز کند.
همچنین «جوسپ بورل» مسئول سیاست خارجی اروپا هم در اظهار نظر مشابهی عنوان کرد که آمریکا پس از خروج از برجام در هیچ یک از جلسات برگزار شده در چارچوب این توافق شرکت نکرده است. پس کاملاً روشن است که آمریکا دیگر عضو شرکت کننده در این توافق نیست.
او با این حال عنوان کرد که ایالات متحده مانند هر یک از اعضای دیگر سازمان ملل متحد حق دارد خواستار تحریم تسلیحاتی شود. بورل گفت: «باید ببینیم شورای امنیت چه تصمیمی خواهد گرفت».
کشورهای اروپایی عضو برجام ماه گذشته با صدور بیانیهای تصریح کردند که به اجرای کامل قطعنامه ۲۲۳۱ پایبند هستند. هرچند آنها باب اشتراک نظر با آمریکا درباره پایان تحریمهای تسلیحاتی ایران را بازگذاشته اما بر لزوم حفظ برجام و پرهیز از اقدامی که این توافق را به مخاطره بیندازد تاکید کردند.
در این بیانیه که متعاقب دیدار وزرای خارجه سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان در برلین منتشر شد، آمده است: ما نسبت به اجرای کامل قطعنامه ۲۲۳۱ که در سال ۲۰۱۵ از برجام پشتیبانی کرد متعهد می مانیم. اما بر این باور نیز هستیم که لغو برنامه ریزی شده تحریم سازمان ملل در خصوص تسلیحات متعارف در اکتبر آینده بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ می تواند پیامدهای قابل توجهی برای امنیت و ثبات منطقه ای داشته باشد.
این بیانیه میافزاید: ما قصد داریم این مساله را با هماهنگی تنگاتنگ با روسیه و چین به عنوان شرکت کنندگان باقی مانده در برجام و همچنین با سایر اعضای شورای امنیت و سایر طرف های دخیل بررسی کنیم. ما عمیقاً بر این باوریم که هر تلاش یکجانبه برای توسل به ساز و کار بازگشت خودکار تحریم ها می تواند پیامدهای وخیمی در شورای امنیت سازمان ملل متحد داشته باشد.
آنها در این بیانیه تصریح کردند؛ هر تصمیمی که می تواند «با تلاش های کنونی ما برای حفظ برجام ناسازگار باشد، حمایت نخواهیم کرد.»
«پیتر وستمکات» سفیر اسبق انگلیس در آمریکا روز سه شنبه به خبرنگار ایرنا گفت: به نظر من، جلوگیری از پایان مهلت تحریمهای تسلیحاتی [ایران] وفق برجام اشتباه است. وی همچنین بعید دانست که آمریکا بتواند «پس از خروج از توافق جولای ۲۰۱۵ تحریمهای سازمان ملل را بازگرداند.»
به گزارش ایرنا، کاخ سفید درحالی نگران پایان تحریمهای تسلیحاتی ایران است که اولا آمریکا بزرگترین فروشنده سلاح در جهان شناخته شده و دوما محبوبیت دونالد ترامپ در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری به شدت رو به افول است. بر همین اساس، بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله انگلیس که اصلیترین متحد سنتی آمریکا در اروپا بهشمار میروند چشم به پیروزی «جو بایدن» رقیب دموکرات دونالد ترامپ بسته و پشت پرده از دولت کنونی فاصله میگیرند.
یک عضو ارشد دولت بوریس جانسون به ساندیتایمز گفته است که اگر ترامپ انتخاب نشود، اوضاع بهتر خواهد شد. به گفته وی بسیاری از دولتها در پشت پرده در این زمینه همعقیده هستند. وی که خواست نامش فاش نشود تصریح کرد که پیروزی بایدن به «عصر فاسد» ترامپ پایان داده و بسیاری از امور اصلاح خواهد شد.
از این رو، به باور تحلیل گران، حتی درخواست اروپا برای طرح فعال کردن سازوکار حل اختلاف در برجام را میتوان از دریچه اقدامی ظاهری و صرفا برای جلب رضایت آمریکا و وقت کشی تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری این کشور در آبانماه نگریست، به این امید که نظرسنجیها درباره شکست ترامپ درست از آب درآید.