کشاورزی از جمله بخش‌های مهم اقتصادی است که سهم زیادی در اشتغالزایی و تامین امنیت غذایی دارد و این سال‌ها به دلیل کم‌آبی و خشکسالی محفل‌های کشاورزی به عنوان صنعتی آب‌بر مطرح است و اصلاح الگوی کشت گره‌گشای رفع ابهامات است.
اصلاح الگوی کشت به معنای کاهش وسعت کشت نیست و باید این باور غلط در جامعه اصلاح شود تا بتوان از پشتیبانی مشارکت همگانی برای تحقق این راهبرد کمک گرفت.
جایگزین گیاهان کم‌آب به جای گیاهان آب‌بر، توسعه کشت گلخانه‌ای و استفاده از سامانه‌های نوین آبیاری از جمله راهکارهای مدنظر در اصلاح الگوی کشت است که علاوه بر کاهش مصرف آب، افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های جانبی برای کشاورز را به همراه دارد و تحققاین راهبرد در کنار فرهنگ‌سازی نیازمند عزم جدی مدیران در اتخاذ تصمیم‌های کارشناسی در اعطای مجوزها است.
در استان سمنان با وجود خشکسالی‌هایی که در سال‌های گذشته گریبانگیر بخش کشاورزی استان بود، به دلیل مدیریت مصرف و اصلاح الگوی کشت استان سمنان در بخش کشاورزی عملکرد مطلوب داشته است.
بر اساس آخرین گزارش‌ها در استان سمنان حدود یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون مترمکعب آب در سال تولید می شود که ۸۷ درصد در بخش کشاورزی، حدود هشت درصد در بخش صنعت و خدمات و حدود پنج درصد در بخش آب آشامیدنی مصرف می شود، با توجه به سهم ۸۷ درصدی بخش کشاورزی از مصرف آب تولیدی در استان به منظور مقابله با بحران کم آبی، توجه به افزایش بهره وری در مصرف آب در این بخش از اهمیت ویژه ای برخوردار است و یکی از اقدام‌های مهم در افزایش بهره‌وری از آب در بخش کشاورزی اجرای سامانه نوین آبیاری است.
از۱۹۸ هزار هکتار اراضی کشاورزی استان سمنان تا قبل از روی کارآمدن دولت یازدهم فقط ۱۶ هزار هکتار از اراضی کشاورزی به سامانه‌های نوین آبیاری تجهیز شده بود و اکنون با تلاش مضاعف این دولت، در ۳۴ هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان سمنان سامانه نوین آبیاری اجرا شده است.
۱۹۸ هزار هکتار از وسعت اراضی استان سمنان را اراضی کشاورزی تشکیل می‌دهد که از این وسعت ۵۴ هزار هکتار باغ، ۱۱۰ هزار هکتار زراعت و بقیه در مرحله آیش است و حدود ۴۵ هزار بهره بردار در بخش کشاورزی فعالند.
تبدیل اراضی زراعی به باغ آب‌بر مغایر با اصلاح الگوی کشت
استاندار سمنان گفت: جهاد کشاورزی برای اصلاح الگوی مصرف و صرفه‌جویی در مصرف آب، مانع تبدیل زمین‌های زراعی استان به اراضی باغی آب‌بر شود.
علیرضا آشناگر ابراز داشت: گسترش بی‌مورد باغ‌های آب‌بر در مناطق خشک و کم آب استان سمنان موجب هدر رفت آب می‌شود که باید جهاد کشاورزی از تبدیل اراضی زراعی به باغ در این مناطق جلوگیری کند.
وی خاطر نشان کرد: در مناطقی از استان سمنان که مشکل کم آبی وجود ندارد تبدیل اراضی کشاورزی به باغی با پیگیری جهاد کشاورزی ممنوعیتی ندارد اما اجرای طرح‌هایی از این دست براساس رویکردهای کارشناسی باشد.
وی تصریح کرد: تبدیل غیرکارشناسی زمین های زراعی به بخش کشاورزی در سال‌های گذشته خسارت های زیادی به کشاورزی استان وارد کرده است و این رویه نادرست هرچه سریع تر برچیده شود.
آشناگر بیان کرد: توسعه کشت گلخانه ای به طور ویژه در دستور کار دستگاه‌های اجرایی استان باشد و هشت طرح اولویت دار اقتصادی استان تزئینی نیست و مسئولان باید با نگاه اصولی این راهبردها را در گام اجرایی قرار دهند.
تحقق طرح اصلاح الگوی کشت در گرو عزم جدی
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سمنان گفت: اصلاح الگوی کشت در استان سمنان نیازمند عزم ملی و جدی است و باید با برنامه‌ریزی اصولی به این سمت حرکت کرد.
ایرج حیدریان ابراز داشت: اطلاع رسانی‌ها در ارتباط با استفاده بهینه از آب در بخش آشامیدنی و کشاورزی در استان به منظور اصلاح الگوی مصرف باید فراگیر شود.
وی ابراز داشت: استفاده از ظرفیت سازمان های مردم نهاد و تشکل‌های مردمی برای اصلاح الگوی مصرف آب به صورت ویژه در دستور کار است.
حیدریان بیان کرد: نصب کنتور هوشمند بر روی چاه‌ها و قنات استان سمنان بدون همراهی کشاورزان امکان‌پذیر نبود و همراهی کشاورزان نتیجه اطلاع‌رسانی و آگاهی بخشی است.
وی اضافه کرد: اجرای سند سازگاری با کم آبی در استان نیازمند همراهی تمام دستگاه‌های اجرایی است و با عزم همگانی می‌توان برای عبور از چالش کم آبی در استان‌گام برداشت.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سمنان گفت: انتقال آب از سایر حوزه‌ها به استان برای رفع کم‌آبی باجدیت در دستور کار شرکت آب منطقه ای سمنان و وزارت نیرو قرار دارد.
صرفه‌جویی۴ هزار متر مکعب آب در سمنان با اصلاح الگوی کشت
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان گفت: براساس برنامه‌ریزی‌ها تلاش شد که در ۱۰ هزار متر مربع اراضی کشاورزی استان ، سه تا چهار هزار متر مکعب آب با اجرای طرح اصلاح الگوی مصرف صرفه جویی شود که این رویه در سال های گذشته در استان در مرحله اجرایی قرار گرفت.
سید حسن میرعماد ابراز داشت: صرفه‌جویی در مصرف آب ، اصل انکارناپذیر برای استمرار توسعه اقتصادی در استان است که باید مسئولان امر نسبت به این موضوع حساسیت داشته باشند.
وی اضافه کرد: در کنار اصلاح الگوی مصرف، کشت‌های گلخانه‌ای به عنوان رکن مهم در توسعه استان به صورت ویژه در دستور کار است.
وی بیان کرد: طرح‌های قابل افتتاح عمرانی و اقتصادی در بخش کشاورزی استان سمنان مبتنی بر بهره‌وری آب در بخش کشاورزی است.
میرعماد تصریح کرد: اکنون ۷۰ طرح قابل افتتاح در بخش کشاورزی استان سمنان وجود دارد که تمامی این طرح‌ها فرآیند بهره‌وری و اصلاح الگوی مصرف آب را به صورت ویژه رعایت کردند.
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان گفت: وزارت جهاد کشاورزی سند بهره‌وری آب در بخش کشاورزی را در دست تدوین دارد که با اجرای این طرح کشاورزان راحت تر خود را با چالش کم آبی احتمالی در آینده مطابقت خواهند داد.
کاشت ۲ هزار هکتار گیاهان کم‌آبر جایگزین گیاهان آب‌بر
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان گفت: ۲ هزار هکتار از وسعت کشت صیفی و گیاهان آب‌بر در استان کاهش یافت و کشت غلات جایگزین شد.
لطف‌الله رضایی در گفت و گو با ایرنا، ابراز داشت: امسال با افزایش وسعت کشت غلات به عنوان جایگزین کشت گیاهان آب بر مانند صیفی جات، وسعت کشت گندم و جو در استان سمنان به ۳۸ هزار هکتار رسید.
وی بیان کرد: از مجموع ۳۸ هزار هکتار وسعت کشت غلات، ۲۲ هزار هکتار مربوط به کشت گندم و ۱۶ هزار هکتار مربوط به کشت جو است.
وی ادامه داد: سال گذشته وسعت اراضی زیرکشت گندم در استان سمنان ۲۱ هزار هکتار بود که امسال با کاهش وسعت کشت صیفی‌جات و کشت گیاهان پرآب‌بر، یکهزار هکتار به وسعت کشت گندم افزوده شد.
رضایی تصریح کرد: وسعت کشت جو در استان سمنان سال گذشته ۱۵ هزار هکتار بود و امسال با افزایش یک هزار هکتار این گونه گیاهی به جای صیفی‌جات، جوزارهای استان سمنان به ۱۶ هزار هکتار رسید.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان خاطرنشان کرد: بخش عمده کشت گندم در استان مربوط به شهرستان میامی است.
اصلاح الگوی کشت تنها راهکار افزایش بهره‌وری از آب موجود در بخش کشاورزی به منظور اشتغالزایی و تامین امنیت غذایی است و اجرای طرح اصلاح الگوی کشت نیازمند همراهی کشاورزان است و تحقق این راهبرد با استفاده از ظرفیت رسانه تسهیل می‌شود و لازم است نقش رسانه جدی گرفته شود.