تهران - ایرنا- مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید گفت: فصل چهارم کاوش آبراهه‌های تخت‌جمشید در حالی آغاز شد که اهمیت و ضرورت تکمیل مطالعه و کاوش در این آبراهه‌هابه ویژه با توجه به بارندگی‌های شدید و سیل‌آسای یک ساله اخیر در محوطه، بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.

حمید فدایی با اعلام این خبر گفت: در ادامه دور جدید کاوش آبراهه‌های تخت جمشید که از سال ۱۳۹۰ آغاز و تاکنون دو فصل آن به انجام رسیده، فصل چهارم کاوش این آبراهه‌ها نیز آغاز شد. فصل چهارم کاوش آبراهه‌ها نیز همانند دوره‌های پیشین، عمدتاً با هدف حفاظت محوطه و دفع آب‌های سطحی انجام می‌شود.

وی عنوان کرد: ایجاد شبکه گسترده آبراهه‌ها روی صفحه تخت‌جمشید نه تنها به‌عنوان یک شگفتی در عملیات جاری، بلکه به‌عنوان یک مهندسی بی‌نظیر و بی‌نقص در زمینه هدایت و دفع آب‌های ناشی از بارندگی روی صفه، شناخته می‌شود.

او افزود: اهمیت و ضرورت تکمیل مطالعه و کاوش در آبراهه‌های تخت جمشید به‌ویژه با توجه به بارندگی‌های شدید و سیل‌آسای یک سال اخیر در محوطه، بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.

کشف پیکرهای یافت شده مرتبط با حمله اسکندر

درادامه علی اسدی عضو هیئت علمی دانشگاه هنر شیراز و سرپرست فصل چهارم کاوش آبراهه‌های تخت جمشید در این زمینه گفت: اهداف کاوش فصل چهارم بخشی از آب‌راه‌های منتهی به دروازه ناتمام و فضای روبه‌روی کاخ ۳۲ ستونی است که با کاوش این بخش، در حدود بیش از دو هزارمتر از فضای شمال خاوری تختگاه به شبکه سراسری آب‌های زیرزمینی پیوند خواهد خورد.

به‌گزارش میراث‌آریا به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، او دشواری کار در این بخش را روی هم افتادن بخشی از سنگ‌های پوشش آبراهه‌ها اعلام کرد که نیازمند ایجاد کارگاه‌های کاوش در سطح تختگاه برای برداشتن سنگ‌های مذکور از مسیر داخل آبراهه‌ها به‌منظور باز شدن جریان عبور آب است.

اسدی تصریح کرد: به نظر می‌رسد با توجه به شواهد و تجربه کاوش‌های فصل سوم آبراهه‌ها در محل مورد بحث یافته‌های باستان‌شناسی قابل توجهی نیز حاصل شود، از جمله برخی شواهد اسکلت‌های انسانی در داخل آب‌ها که بازگو کننده بخشی از حوادثی است که از دوره هخامنشیان و گمانه‌زنی‌های اولیه در ارتباط با اسکلت‌های انسانی شناخته شده در محل مذکور، بیانگر ادوار پس از حیات تخت جمشید و عمدتاً مربوط به دوره اسلامی است.

او افزود: با این حال ممکن است بعضی از پیکرهای یافته شده نیز مرتبط با زمان حمله اسکندر و تصرف تختگاه و درگیری‌هایی باشد که احتمالاً منجر به کشته شدن برخی از افراد شده است.

سرپرست فصل چهارم کاوش آبراهه‌های تخت جمشید به بخشی از برنامه‌های این فصل از کاوش آبراهه‌ها اشاره کرد و دراین باره گفت: در کنار کاوش در محدوده آبراهه دروازه ناتمام، برخی دیگر از دریچه‌های هخامنشی موجود در سطح تختگاه از جمله در حیاط کاخ هدیش، بخش جنوبی کاخ صدستون و حیاط خاوری پلکان شرقی آپادانا نیز مورد کاوش قرار خواهد گرفت و عملکرد دفع آب دریاچه‌های مذکور، احیا خواهد شد.

به گزارش ایرنا از سال ۹۱ تا پایان مرداد سال ۹۶ سه فصل کاوش توسط دومین تیم کاوش در محوطه‌ی جهانی تخت‌جمشید و با هدف مطالعه و بررسی مسیر خروجی آبراهه‌های تخت‌جمشید انجام شده است.

مطالعاتی که تاکنون باعث به دست آمدن نتایج جالب و شگفت‌انگیزی از کاوش در این محوطه بوده است، که از جدیدترین این نتایج می‌توان به کشف یک دریچه‌ اصلی دوره هخامنشی می‌توان اشاره کرد. کاوش آبراهه‌های تخت‌جمشید ابتدا هدف فصل سوم کاوش آبراهه‌های تخت جمشید را دنباله‌ی کاوش آبراهه حیاط جنوبی کاخ تچر، شناخت وضعیت مجموعه  آبراهه دروازه ناتمام و شناسایی و بیرون آوردن بخشی از دیواره‌ تخت‌جمشید بود که به واسطه خاک دور ریز حاصل از کاوش‌های انجام شده در سال‌های قبل، به  صورت کوهی از خاک،  نیمی از ضلع جنوبی تختگاه را  پوشانده بود. 

یکی از این آبراهه‌ها در بخش ایوان شمالی کاخ تچر قرار دارد و پس از طی مسیر کوتاهی به آبراهه‌های آپادانا پیوند می‌خورد. این آبراه، شاخه فرعی آبراهی است که  از حیاط جنوبی تچر آغاز شده و  با امتداد به سمت خاوری در محدوده بین خزانه و  کاخ صد ستون به  شبکه اصلی آبراه‌ها می‌پیوندد. در واقع این آبراه برای دفع آب‌های پشت‌بامِ تالار  اصلی و ایوان جنوبی کاخ مورد استفاده بوده است. سومین آبراه در محدوده حیاط جنوبی کاخ تچر و برای دفع آبهای حیاط مورد اشاره ایجاد شده است.

 کاوش در این آبراهه با توجه به اینکه دارای ساختاری متفاوت و جهت امتدادی نامشخص به سمت غرب تختگاه است، اهمیت قابل توجهی در شناخت کلی شبکه آبراهه‌های زیرزمینی تختگاه دارد که  احتمال می‌رود در صورت کاوش بتوان وضعیت آبراهه‌ها را در این بخش به صورت کامل مشخص کرده و به درک بهتری از وضعیت بناهای پارسه در آن رسید.