«تقی آزاد ارمکی» در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، کرونا را پدیدهای جهانی دانست و گفت: برخلاف تصوری که وجود دارد مردم ایران جهانیتر از بقیه مردم جهان هستند و بیشتر از همه مردم دنیا مسائل بینالمللی را دنبال میکنند بنابراین در مواجهه با کرونا رفتارهایشان را سامان دادند و به توصیههای بهداشتی عمل کردند.
استاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران تصریح کرد: در فراز و فرودهای کرونا ما خیلی از دنیا متفاوت نبودهایم و همانطور که در آمریکا و اروپا و بقیه نقاط دیگر دنیا موج جدید کرونا را شاهد بودیم، همین موضوع در ایران هم اتفاق افتاد.
وی با بیان اینکه مردم ایران کنش خیلی استثنایی و خاصی را در مواجهه با کرونا انجام ندادهاند، گفت: تعداد آدمهایی که در ایران به کرونا توجه میکنند خیلی متفاوت از دنیا نیست و به نظرم مراقبتها و حساسیتها حتی بیشتر از دیگر مردم دنیا است.
بشر دنبال به حاشیه راندن کرونا است
آزاد ارمکی به گستردگی تلاش جمعی و مقاومت مردمی برای از بین بردن کرونا از همان روزهای اول شیوع کرونا اشاره و تصریح کرد: برخلاف روزهای اول، اکنون آنچه که در دنیا و ایران به طور مشابهی دنبال میشود این است که تلاش میشود کرونا مسالهای ماندگار اما حاشیهای قلمداد شود.
این جامعه شناس گفت: در شرایط جدید، دیگر همه دنیا این موضوع را پذیرفتهاند که کرونا تا وقتی که دارو برای آن پیدا شود یا تغییر شکل دهد، بخشی از زندگی فردی و اجتماعی ما است بنابراین تنها کاری که میتوانیم در مورد آن انجام دهیم به حاشیه بردن آن است.
آزاد ارمکی، تعطیلیهای رسمی روزهای اول شیوع کرونا و فاصله گرفتن از جامعه و فامیل و کنار گذاشتن تمامی روابط اجتماعی را در روزهای اول کرونا یادآور شد و گفت: الان دیگر دنبال تعطیل کردن روابط و تعاملات اجتماعی نیستیم و تلاش میکنیم با کمک ماسک و رعایت پروتکلهای بهداشتی مثل شستوشوی دستها و امثال آن به زندگی اجتماعی ادامه دهیم.
وی، رفتار جامعه ایرانی در مواجهه با شیوع بیماری کرونا را طبیعی همراه با حساسیت و مراقبت ارزیابی کرد و افزود: دلیل بالا بودن مرگ ومیرها، قدرت زیاد و مرموز بودن ویروس کرونا است و گرنه بیاعتنایی نسبت به این پدیده را در جامعه ایران شاهد نیستیم.
نهاد دین نقش درخشانی در مدیریت کرونا ایفا کرد
آزادارمکی، نهاد رسانه و دین را بازیگرانی عنوان کرد که نقش درخشانی در مدیریت بیماری کرونا داشتند و افزود: به جز افراطیون که همیشه کارهای اشتباهی میکنند، حوزه دین از مرجعیت تا مردم دیندار کوچه و بازار عملکرد درخشانی در دوران کرونا از خود نشان داد.
استاد دانشگاه تهران، تعطیلی مراسمهای مذهبی، ماه مبارک رمضان و بسته شدن مساجد و زیارتگاهها را یادآور شد و گفت: دینداران با حساسیت بیشتری از خود و دیگران مقابل شیوع بیماری کرونا محافظت کردند.
وی گفت: دین در ایران، هیچ وقت تا این حد سریع، قوی، فعال و موثر در مقابله با پدیدههای مضر اجتماعی قدعلم نکرده بود.
آزاد ارمکی با اشاره به اطلاعرسانی شبانهروزی صداوسیما و دیگر رسانههای رسمی، اقدامات این رسانهها در اطلاع رسانی را نیز ستود و در عین حال تاکید کرد: البته در کنار اینکه در برنامههای خبری و زنده صداوسیما، مجریان و بازیگران ماسک پوشیده بودند اما فیلمهای آرشیوی، عادی بودن شرایط را به بیننده القا میکرد که بهتر بود برای این موضوع فکری شود.
این جامعهشناس، کرونا را اولویت فضای مجازی در شرایط حاضر ندانست و گفت: در فضای مجازی هنوز مسائل دیگری غیر از کرونا موضوع اصلی است و خیلی نمیتوان آنرا نیروی موثر در بحث کرونا دانست.
آزاد ارمکی با اشاره به فرا رسیدن ایام سوگواری حضرت سیدالشهدا (ع) در برخی شهرهای کشور، تصریح کرد: عزاداری ایام محرم و عاشورا مثل نوروز برای ما هویتی شده است و باید مراقب باشیم جامعه در این حوزه رادیکالیزه نشود.
این پژوهشگر مسائل اجتماعی گفت: ضرورت بقا و ماندگاری ایرانیان ایجاب میکند که با توجه به شیوع بیماری کرونا، عزاداریها با رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار شود چنانچه در مورد نوروز هم این اتفاق افتاد.
وی گفت: من به دینداری و عقلانیت جامعه ایرانی ایمان دارم و مطمئنم مراسم عزاداری را با رعایت پروتکلهای بهداشتی مدیریت خواهد کرد.
زیست مجازی و حقیقی لازم و ملزوم یکدیگرند
آزادارمکی درباره این موضوع که آیا زیست اجتماعی ایرانیان در نتیجه آمدن کرونا تغییر یافته و مجازی شده است، خاطرنشان کرد: ضرورت تقویت دولت الکترونیک و اهمیت فضای مجازی در این دوره بیش از هر دوره دیگری خود را نشان داد اما این موضوع به معنای از بین رفتن روابط انسانی و واقعی نیست.
این جامعهشناس، ارتباط نزدیک عاطفی، اجتماعی و خانوادگی و خودمانی حضوری را بخش جداییناپذیر زندگی بشر دانست و گفت: پیش از کرونا، افراد کمتری زیست مجازی داشتند اما الان عده بیشتری از مردم دوزیست شدهاند و زیستن در فضای مجازی هم در کنار زیست واقعیشان ظهور و بروز دارد.
وی خاطرنشان کرد: اکنون فضای مجازی بیشتر برای تنظیم روابط بیرونی مردم و روابط نهادی و رسمی و در عین حال، ارتباطات چهره به چهره بیشتر برای تنظیم روابط انسانی و مناسبات اجتماعی و خانوادگی و خودمانی به کار میروند و هر کدام لازم و ملزوم یکدیگر هستند و هیچ کدام جای دیگری را نگرفتهاند.
کرونا ما را به هم نزدیک کرد
آزادارمکی به همگرایی ایجاد شده در جامعه ایرانی در مبارزه با کرونا اشاره کرد و گفت: کرونا ما را به هم نزدیک کرد و اگر این همبستگی نبود افزایش قیمتها ما را نابود میکرد و کشور را به هم میریخت.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران خواستار پرهیز از سیاستزدگی در روابط اجتماعی و انسانی در جامعه ایرانی شد و اضافه کرد: میتوانیم همانطور که در موضوع کرونا با هم یکی شدیم و دوگانه مدافع _ منتقد تشکیل ندادیم، با توسل به عقلانیت، دوری از منافع فردی و احترام به دیگری منسجم و متحد شویم.
آزاد ارمکی با انتقاد از بیاحترامی به عناصر هویتی جامعه ایرانی تصریح کرد: عدهای در دورهای فردوسی، حافظ، فرهنگ شیعی یا عناصر دیگر هویتی جامعه ما را مسخره میکردند.
وی گفت: برای چنین اقداماتی باید گریست زیرا باید به هویت خود احترام بگذاریم تا عناصر هویتبخش فرهنگ دینی کشورمان ظهور کند و وقتی ظهور کرد سرمایه اجتماعی ما افزایش مییابد و میتوانیم در بحرانها از آن بهره ببریم.
این جامعهشناس، توجه به اهمیت مقولههایی مثل سلامتی و در عینحال روابط اجتماعی و انسانی را ارمغان کرونا برای بشر امروز دانست و گفت: در دوران پساکرونا، انسانها بیشتر قدر سلامتی و روابط انسانی و عاطفی خود با دوستان و اقوام و همکاران و دیگر مردمان را خواهند دانست.