به گزارش ایرنا، آذربایجان شرقی تا زمان شناخته شدن راه دریایی خلیج فارس به عنوان مسیر تجاری در دوره جنگ جهانی اول، تنها مسیر صادرات و واردات کالای کشورمان محسوب می شد.
دست بالای آذربایجان شرقی در حوزه مبادلات تجاری خارجی ایران تا زمان فروپاشی شوروی سابق در سال ۱۳۷۰ شمسی و آغاز جنگ قره باغ بین جمهوری های آذربایجان و ارمنستان نیز ادامه داشت.
بر اساس آمار موجود، تا آن تاریخ، روزانه افزون بر ۴۰۰ واگن بار در گمرک سهلان در غرب تبریز خالی می شد؛ رونق مبادلات تجاری خارجی در آذربایجان شرقی تا آن سال ها به اندازه ای بود که این خطه بیشترین تعداد کامیون های ناوگان باری را در کشور داشت.
هر چند با فروپاشی شوروی سابق، آذربایجان شرقی تا حدود زیادی جایگاه تاریخی خود در حوزه گمرکات را از دست داد، اما این استان هنوز نیز با داشتن ۲ گمرک جلفا و نوردوز در محدوده منطقه آزاد ارس و مرزهای مشترک با جمهوری خودمختار نخجوان و جمهوری ارمنستان و گمرک سهلان در مجاورت تبریز، از مبادی اصلی تردد مسافری و خودرویی کشور محسوب می شود.
در این میان، آنچه در باب فعالیت های گمرکی آذربایجان شرقی مایه امیدواری است، رونق مبادلات فرامرزی این خطه از زمان آغاز به کار دولت تدبیر و امید تا به امروز است؛ ارزش صادرات استان در فاصله سال های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ از حدود ۲ میلیارد دلار به بیش از سه میلیارد دلار افزایش یافته و رشد بیش از ۵۰ درصدی را تجربه کرده است.
افزایش ۶۸ درصدی صادرات از گمرکات آذربایجان شرقی
ناظر گمرکات آذربایجان شرقی و مدیرکل گمرک تبریز گفت: ارزش صادرات استان در سال گذشته با افزایش ٦٨ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۷ به ۱۳۲ هزار و ۴۶۹ میلیارد ریال رسید .
لیلی اورنگی اظهار داشت: سال گذشته در مجموع ۲ میلیون و ۵۴۹ هزار و ۳۵۸ تن کالا به ارزش بیش از ۱۳۲ هزار و ۴۶۹ میلیارد ریال از گمرکات استان به خارج از کشور صادر شده است.
وی خاطرنشان کرد: این میزان صادرات در مقایسه با سال ۹۷ از لحاظ ارزش ۶۸ درصد و از حیث وزن ۱۹ درصد افزایش نشان می دهد.
اورنگی گفت: سال گذشته در بین گمرکات استان آذربایجان شرقی، گمرک تبریز بیشترین سهم صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص داده است.
دبیر ستاد هماهنگی تجارت فرامرزی آذربایجان شرقی همچنین اعلام کرد: سال ۱۳۹۸ بیش از ۵۱۳ هزار و ۱۳۹ تن کالا به ارزش بیش از ۴۸ هزار و ۲۱۸ میلیارد ریال از طریق گمرکات استان به کشور وارد و ترخیص شده است.
اورنگی اظهار داشت : این میزان واردات در مقایسه با سال ۱۳۹۷ از حیث ارزش دلاری ۶۳ درصد و از نظر وزنی ۱۸ درصد افزایش داشته است.
وی ادامه داد: در سال ۱۳۹۸ بیش از ۱۱ هزار و ۸۶۰ تن کالا به ارزش ۹۹۷ میلیارد ریال به صورت صادرات چمدانی از گمرکات استان صادر شده است که این میزان نسبت به مدت مشابه سال ۹۷ از نظر وزنی ۱۴ درصد و از لحاظ ارزشی ۸۶ درصد افزایش داشته است.
ناظرگمرکات آذربایجان شرقی افزود: سال گذشته میزان ترانزیت خارجی مبداء(ورودی) ۵۱۶ هزار تن به ارزش یک میلیارد و۲۳۰ میلیون دلار بود که نسبت به سال گذشته از لحاظ وزنی ۲۱ درصد و از نظر ارزش دلاری ۳ درصد افزایش داشت.
وی خاطرنشان کرد: همچنین ۸۰۰ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۵۷۶ میلیون دلار از گمرکات استان ترانزیت خارجی از مقصد(خروجی) انجام شد که به لحاظ وزن ۱۲ درصد و به لحاظ ارزشی نیز ۲۷ درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال ۹۷ داشته است.
ناظر گمرکات آذربایجان شرقی افزود : درآمد وصولی گمرکات استان در طول سال گذشته ۶ هزار و ۸۹۰ میلیارد ریال بوده که در مقایسه با سال ۹۷ در حدود ۱۴ درصد افزایش داشته است.
دبیر ستاد هماهنگی تجارت فرامرزیآذربایجان شرقی با اشاره به موقعیت راهبردی و ژئوپلتیک استان در حوزه تجارت فرامرزی خاطرنشان کرد: گمرکات استان از لحاظ دارا بودن دو گمرک فعال مرزی در همسایگی با دو کشور خارجی ارمنستان و جمهوری خودمختار و تنها مسیر ارتباط زمینی کشور با اتحادیه اوراسیا از جایگاه مهم و حساسی در تجارت خارجی کشور برخوردار است.
وی همچنین یادآوری کرد: گمرکات استان به لحاظ قرار گرفتن در قطب صنعتی کشور همواره نقش قابل ملاحظه ای در رونق تولید صنایع استان داشته است و از گمرکات پیشرو در ارائه رویه‌های نوین تشریفات گمرکی و مکانیزاسیون بوده است.
ناظر گمرکات آذربایجان شرقی به تسهیلات و اقدامات مهم گمرکات استان برای حمایت از تولید و صادرات اشاره کرد و گفت: گمرکات استان در راستای سیاست‌های گمرک ایران تسهیلات گوناگونی برای فعالان تولیدی و تجاری به‌ویژه تولیدکنندگان و صادرکنندگان استان در نظر گرفته است و طی شیوه‌نامه‌ای ضوابط برخورداری فعالان مجاز اقتصادی واجد شرایط از این تسهیلات را به فعلان اقتصادی استان اعلام شده است.
ناظر گمرکات آذربایجان شرقی از جمله تسهیلات ۱۸ گانه گمرک به فعالان اقتصادی مجاز (AEO) را ترخیص کالا خارج از سطح سه (مسیر قرمز)، پذیرش ضمانت‌نامه بانکی حداکثر یکساله برای ترخیص قطعی ماده ۶ قانون امور گمرکی، پذیرش ضمانت‌نامه بانکی برای ترخیص قطعی و سایر رویه‌های ماده ۶ آیین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی، استفاده از تسهیلات ماده ۵۷ آیین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی، استفاده از تضمین بیمه‌ای برای صادرات، استفاده کامل از تسهیلات بسته حمایت از تولید، استفاده کامل از تسهیلات بسته حمایت از صادرات، تخفیف در هزینه خدمات انجام امور گمرکی، موضوع بند الف ماده سه آیین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی (حداکثر تا سقف ۵۰ درصد)، استفاده از حداقل تضمین در کلیه مواردی که در قانون امور گمرکی و آیین‌نامه اجرایی به تضمین اشاره شده است، رسیدگی به پرونده اختلافات گمرکی فعالان اقتصادی مجاز به‌صورت فوری و خارج از نوبت در کمیسیون‌های پیگیری به اختلافات گمرکی عنوان کرد.
اورنگی ارائه مجوز ایجاد انبار اختصاصی، انجام فرآیند استرداد، مطابق با تسهیلات پیش‌بینی شده در بسته حمایت از تولید با اخذ تعهد، نگهداری بخشی از کالا به‌عنوان وثیقه خارج از نوبت مطابق تسهیلات پیش‌بینی شده در بسته حمایت از تولید با اخد تعهد را از دیگر موارد تسهیلات ۱۸ گانه دانست.
وی همچنین استفاده از تسهیلات ماده ۴۲ قانون امور گمرکی، استفاده از تسهیلات موضوع استاندارد ۳۲-۳ کنوانسیون تجدیدنظر شده کیوتو، استفاده از تسهیلات ماده ۶ قانون امور گمرکی کالای متعلق به وزارتخانه‌ها و موسسه های دولتی با تعهد مسئولان مالی سازمان و اشخاص با اخذ ضمانت‌نامه بانکی با حداکثر سقف یکساله، رسیدگی خارج از نوبت اظهارنامه با توجه به ضرایب تعیین شده و ضریب اهمیت زمانی سطح دو در سامانه جامع امور گمرکی، پذیرش و تسهیل ورود موقت برای صادرکنندگان را جزو تسهیلات ۱۸ گانه گمرک اعلام کرد.
صادرات ۷۱۰ میلیون دلاری آذربایجان‌شرقی در بهار ۱۳۹۹
ناظر گمرکات آذربایجان‌شرقی و مدیرکل گمرک تبریز اضافه کرد: در سه ماه نخست امسال ۷۱۰ میلیون دلار کالا از گمرکات این استان به ۷۹ کشور جهان صادر شده است.
لیلی اورنگی افزود: در این مدت بیش از ۴۱۷ هزار تن کالا به خارج از کشور صادر شده است .
وی در مورد آمار صادرات و واردات گمرکات استان در خرداد ماه سالجاری گفت: در ماه یاد شده ۱۷۳ هزار تن کالا به ارزش ۲۹۸ میلیون دلار از گمرکات آذربایجان شرقی صادر شد که نسبت به فروردین ماه امسال ۱.۲۶ برابر بیشتر بود.
وی افزود: در واردات نیز در این ماه بیش از ۲۶ هزارتن کالا به ارزش افزون بر ۶۴ میلیون دلار از گمرکات استان وارد کشور شد که از لحاظ وزنی نسبت به فروردین ماه ۱۷ درصد کمتر و از لحاظ ارزش ۵۹ درصد بیشتر بود.
اورنگی در مورد عمده مقاصد صادراتی از گمرکات استان در این مدت گفت: ترکیه، عراق، ارمنستان، گرجستان، آذربایجان، چین، افغانستان، ایتالیا، بلغارستان و پاکستان عمده مقصد کالاهای صادراتی بودند.
دبیر ستاد هماهنگی تجارت فرامرزیآذربایجان شرقی همچنین ادامه داد: ۱۰ کشور نخست واردات کالا از گمرکات استان نیز به ترتیب از کشورهای ترکیه، امارات متحده عربی، آلمان، چین، گرجستان، ایتالیا، ژاپن، جمهوری کره، اتریش و اسپانیا بودند.
اورنگی اظهار کرد: درآمد وصولی گمرکات استان در طول مدت یاد شده ۹۵۲ میلیارد ریال بوده که در مقایسه با مدت مشابه ۲۱ درصد کمتر شده است.
پیش‌بینی صادرات ۴۲۰ میلیون دلاری محصولات کشاورزی آذربایجان‌شرقی
معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی رییس سازمان جهادکشاورزی آذربایجان‌شرقی نیز پیش بینی کرد امسال میزان صادرات انواع محصولات کشاورزی استان اعم از زراعی و باغی به ۴۲۰ میلیون دلار برسد.
فیروز باقرزاده در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه ارزش صادرات محصولات کشاورزی استان در سال گذشته حدود ۴۱۷ میلیون دلار بود، افزود: این میزان نسبت به سال ۱۳۹۷ معادل ۴۰ درصد افزایش داشت.
وی ظرفیت آذربایجان شرقی در تولید محصولات کشاورزی را پنج میلیون تن در سال اعلام کرد که این میزان در سال‌های زراعی مختلف بر اساس شاخص‌های خاصی دارای نوسان است.
باقرزاده با بیان اینکه محصولات تولید شده در داخل استان نیازهای مردم را تامین می‌کند، گفت: ۳۰ درصد محصولات کشاورزی آذربایجان شرقی به سایر استان‌ها و کشورهای هدف که حدود ۵۰ کشور را شامل می‌شود، صادر می‌شود.
به گفته وی ۶۷ درصد از کل صادرات محصولات آذربایجان شرقی باغی است که ۵۰ درصد آن نیز به کشمش اختصاص دارد.
باقرزاده علل افزایش میزان صادرات محصولات کشاورزی در اوایل سالجاری را افزایش صادرات محصولات گلخانه ای شامل گوجه فرنگی، خیار، قارچ و گل‌های زینتی دانست و ادامه داد: رونق بازار کشمش و رفع تعهد ارز حاصل از صادرات به کشورهای عراق و افغانستان از دیگر عوامل افزایش میزان صادرات محصولات کشاورزی استان است.
وی با بیان اینکه ۱۴ درصد محصولات صادراتی کشاورزی استان مربوط به فرآورده‌های دامی از جمله لبنیات، شیر و آب پنیر و ۴ درصد محصولات صادراتی مربوط به محصولات زیربخش زراعی شامل کلم، گل کلم، گوجه فرنگی، خیار و غیره است، اظهار داشت: پارسال سهم صنایع تبدیلی استان افزایش یافت به طوری که حدود ۱۴ درصد محصولات صادراتی کشاورزی آذربایجان شرقی را به خود اختصاص داد.
باقرزاده افزود: برای چهار میلیون تن از تولیدات کشاورزی استان، صنایع تبدیلی و تکمیلی ظرفیت ایجاد شده که در صادرات محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده نقش بسزایی داشته است.
وی ادامه داد: ارزش صادرات محصولات کشاورزی در سال ۸۷ به ازاء هر کیلوگرم ۹۲۰ هزاز تومان بود که این رقم در سال ۹۷ به پنج تا شش برابر افزایش یافته است که این امر نشانگر ایجاد فرصت‌ها و ظرفیت‌هایی است که در بخش کشاورزی استان به وجود آمده است.
باقرزاده با اشاره به اهمیت تکمیل زنجیره تولید و ارزش افزوده محصولات کشاورزی، افزود: با تکمیل زنجیره تولید و ارزش افزوده محصولات زراعی از جمله انگور و سیب که استان در تولید آن‌ها از مزیت نسبی برخوردار است، می توان با ایجاد اشتغال، محصولات تولیدی را در زمان مناسب و پس از فرآوری با قیمت متعادل به بازار مصرف ارائه کرد.
آذربایجان شرقی یک میلیون و ۲۲۰ هزار هکتار اراضی زراعی دارد که از این میزان حدود ۸۰۰ هزار هکتار به صورت دیم و ۴۰۰ هزار هکتار آن به صورت آبی کشت می شود.
میزان تولید سالانه محصولات کشاورزی استان در زیربخش های دام و طیور، آبزیان، محصولات گیاهی و باغی در حدود ۵ میلیون تن است.
تردد ۱۶ هزار کامیون باری از پایانه مرزی جلفا در سال جاری
مدیر پایانه مرزی جلفا نیز با اشاره به جایگاه مهم این پایانه در تردد خودروهای باری گفت: امسال ۱۶ هزار کامیون باری از این پایانه تردد کرده‌اند.
حسن داداش زاده، در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه پایانه مرزی جلفا یکی از معدود مرزهای فعال کشور در دوران شیوع ویروس کرونا است، افزود: در این مدت میزان تردد کامیون‌های باری ایرانی از این پایانه نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۹ درصد افزایش یافته است.
وی اظهار داشت: با توجه به اهمیت پایانه مرزی جلفا به عنوان محل ورود و خروج مسافر و کالا به کشور و در راستای اجرای دستورالعمل های بهداشتی مقابله با شیوع ویروس کرونا روزانه سالن های مسافری و تجاری و محوطه پایانه ضدعفونی می شود.
داداش زاده، ادامه داد: اطلاع رسانی با نصب بنر هشدار و تابلوهای دیجیتالی در خصوص ویروس کرونا در سالن مسافر به ۳ زبان، برگزاری کلاس های آموزشی با حضور کارکنان پایانه و ارایه آموزش های کنترلی لازم توسط کارشناس اعزامی شبکه بهداشت و درمان راه اندازی داکت ضدعفونی در مسیر کامیون های ورودی به کشور از اقدامات انجام شده در این پایانه است.
پایانه مرزی جلفا در ۱۳۰ کیلومتری شمال غرب تبریز گذرگاه مرزی کشورمان با جمهوری خودمختار نخجوان محسوب می شود.
افزایش ۱۵درصدی ترانزیت خارجی از گمرک نوردوز در سال ۹۸
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس گفت: ارزش ریالی ترانزیت خارجی از گمرک نوردوز در سال ۹۷ بیش از ۱۰ هزار میلیارد ریال بود که این رقم در سال ۹۸ با افزایش ۱۵ درصدی به ۱۵ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال افزایش یافت.
محسن نریمان، ارزش ارزی صادرات از گمرک نوردوز را در سال ۹۷ حدود ۲۴۰ میلیون دلار اعلام کرد و گفت: در سال ۹۸ ارزش ارزی صادرات گمرک نوردوز با ۱۵ درصد افزایش به ۲۷۵ میلیون دلار رسید.
وی، از افزایش بیش از ۴۵۰ درصدی ترازیت از نوردوز به منطقه آزاد ارس خبر داد و گفت: درحالی که در سال ۹۷ افزون بر ۲۲۷۲ تن کالا به ارزش یک میلیون و ۴۰۰هزار دلار از نوردوز به منطقه آزاد ارس ترازیت شده بود، این رقم در سال ۹۸ با افزایش بیش از ۴۵۰درصدی به عدد هفت میلیون و ۶۸۰ هزار دلار رسید
وی افزود: از لحاظ وزنی نیز در سال ۹۸ شاهد افزایش ۸۷ درصدی ترانزیت کالا از نورودوز به منطقه آزاد ارس بودیم.
نریمان در خصوص صادرات چمدانی از گمرک نوردوز هم گفت: در سال گذشته ۳۴۲۵ تن کالا به ارزش ۱۹۷ میلیون دلار، از این گمرک به شکل چمدانی صادر شده است.
وی با اشاره به افزایش ورود مسافران خارجی در سال ۹۸ نسبت به ۹۷، اعلام کرد: در سال ۹۸ بیش از ۱۹۱ هزار تبعه خارجی از گمرک نوردوز وارد کشور شدند که با توجه به ورود ۱۶۴ هزار و ۵۰۰ نفر در سال ۹۷، شاهد افزایش ۱۶ درصدی در این رابطه بودیم.
نریمان اضافه کرد: در زمینه مسافران خروجی نیز روند رو به رشد داشتیم و در سال گذشته ۱۱۳ هزار مسافر ایرانی و ۱۹۰ هزار مسافر خارجی از گمرک نوردوز خارج شدند، در حالی که این رقم در مدت مشابه سال ۹۷ برابر با ۷۷ هزار و ۵۰۰ مسافر ایرانی و ۱۶۲ هزار مسافر خارجی بود.
واردات و صادرات ۳۷۵ هزار و ۳۰۰ تن کالا از پایانه‌های مرزی جلفا و نوردوز
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای آذربایجان‌شرقی نیزگفت: ۳۷۵ هزار و ۳۰۰ تن کالا در چهار ماه گذشته امسال از پایانه‌های مرزی نوردوز و جلفا صادر و وارد شده است.
اروجعلی علیزاده در گفت و گو با ایرنا افزود: ۲۹۳ هزار تن کالا از مرز نوردوز و ۸۲ هزار و ۳۰۰ تن کالااز مرز جلفا صادر و وارد شده است.
وی اظهار داشت: در این مدت میزان کالای ترانزیت ورودی و خروجی از مرز نوردوز ۱۴ هزار و ۷۰۰ تن و میزان کالای ترانزیت ورودی و خروجی از مرز جلفا ۱۰۷ هزار و ۵۰۰ تن بوده است.
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای آذربایجان‌شرقی گفت: همچنین در این مدت ۴۲ هزار دستگاه وسایط نقلیه باری سنگین از پایانه‌های مرزی جلفا و نوردوز تردد کرده اند که سهم مرز نوردوز ۲۶ هزار و ۴۰۰ دستگاه و سهم مرز جلفا ۱۶ هزار دستگاه کامیون ایرانی و خارجی بوده است.
علیزاده با اشاره به اینکه تردد کامیون های ایرانی در مرز نوردوز ۲۵ درصد و در مرز جلفا ۴۹ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته است، یادآوری کرد: با توجه به شیوع ویروس کرونا و ممنوعیت و محدودیت تردد مسافر در این مرزها، میزان تردد مسافر در این مدت بیش از ۹۰ درصد کاهش داشته است.